به بیانی دیگر، با واسطههایی سر و کار داریم و اشخاص ثالث در معامله دخیل خواهند بود که تا حدودی به معاملاتی در بازارهای بورس آمریکا شباهت دارد.
صرافی غیرمتمرکز چیست و چه تفاوتی با صرافی متمرکز دارد؟
اگرچه صرافیهای متمرکز (CEX) در حال حاضر بر فعالیتهای معاملاتی ارزهای دیجیتال غالب هستند، اما محبوبیت صرافی های غیرمتمرکز (DEX) روزبهروز در حال افزایش است. صرافی غیرمتمرکز با تکیه بر قراردادهای هوشمند خودکار، انجام معاملات همتابههمتا و بدون واسطه را تسهیل میکنند.
صرافی متمرکز هم بهعنوان یک شخص ثالث بین خریدار و فروشنده وارد عمل میشود. بیشتر تراکنشهای ارزهای دیجیتال در صرافیهای متمرکز انجام میگیرد، چون قابلیت اطمینان بیشتری دارند.
در اینجا این پرسش ممکن است برای شما به وجود آید که کدام صرافی بهتر است؟ اجازه دهید ابتدا به معرفی این صرافیهای ارز دیجیتال و آشنایی با نحوه کار آنها بپردازیم و مزایا و معایب هر یک را بررسی کنیم، سپس آنها را با هم مقایسه خواهیم کرد.
صرافی غیرمتمرکز چیست؟
صرافی های غیرمتمرکز (Decentralized Exchange)، برنامههای غیرمتمرکز مستقل (DApps) و پلتفرمهای آنلاینی هستند که به خریداران یا فروشندگان ارزهای دیجیتال اجازه میدهند بدون هیچ واسطهای معاملات کریپتو خود را انجام دهند.
صرافیهای غیرمتمرکز بهجهت رفع نیاز به هر مرجع و سازمانی برای نظارت و تأیید معاملات انجامشده، به وجود آمدند. این صرافیها از طریق قراردادهای هوشمند و بازارسازان خودکار، معاملات را اداره میکنند و این موضوع باعث میشود که «همتابههمتا» باشند.
صرافی های غیرمتمرکز چگونه کار میکند؟
DEXها اجازه مبادلات بین فیات و کریپتو را نمیدهند. در عوض، بهطور انحصاری توکنهای ارزهای دیجیتال را با دیگر توکنها معامله میکنند.
صرافی های غیرمتمرکز تنها مجموعهای از قراردادهای هوشمند هستند که قیمت ارزهای دیجیتال مختلف را به صورت الگوریتمی تعیین کرده و از «استخرهای نقدینگی» استفاده میکنند تا انجام معاملات سادهتر شود. تراکنشهای DEX به طور مستقیم بر روی بلاک چین قرار میگیرند.
این صرافیها اغلب بر اساس کد منبع باز (Open Source) ساخته میشوند، به این معنی که علاقهمندان میتوانند نحوه عملکرد آنها را ببینند. همچنین توسعهدهندگان میتوانند کدهای برنامهنویسیشده را برای ایجاد پروژههای رقیب جدید بررسی کنند.
صرافی متمرکز چیست؟
یک صرافی متمرکز، سایت یا اپلیکیشنی است که در آن افراد میتوانند ارزهای دیجیتال و توکنهای فهرستشده در آن صرافی را بخرند، بفروشند یا معامله کنند.
این صرافیها، ارزهای دیجیتال کاربران را در کیف پولهای متصل به اینترنت که توسط صرافی کنترل میشوند، نگهداری میکنند. صرافی کلیدهای خصوصی شما را در اختیار دارد. اما میتوانید بعد از انجام معامله و یا خرید رمز ارز، آنها را به کیف پول ارز دیجیتال شخصی خود منتقل کنید.
استفاده از صرافیهای متمرکز برای تازهواردها بسیار آسان است و آنها اغلب میتوانند معاملات سریع را ارائه دهند، چون وابسته به زیرساخت بلاک چین نیستند.
صرافیهای متمرکز چگونه کار می کنند؟
فرض کنید میخواهید مقداری بیت کوین بخرید. میتوانید به صرافی مراجعه کنید، با ارائه برخی از مشخصات بانکی و اطلاعات شناسایی ثبت نام و مقداری پول نقد واریز کنید. صرافی قیمت را بر اساس «دفتر سفارش» به شما اعلام میکند و شما میتوانید معامله خود را انجام دهید.
صرافی بیت کوینهای خریداریشده را در حساب شما نشان میدهد و میتوانید با توکنهای دیگر در صرافی، آنها را معامله کنید. در صرافی متمرکز، هر معاملهای که انجام میدهید، مانند مبادله بیتکوین با اتریوم، در یک بلاک چین انجام نمیشود، بلکه در پایگاه داده صرافی انجام خواهد شد.
مزایا و معایب صرافی غیرمتمرکز چیست؟
صرافی های غیرمتمرکز ارزهای دیجیتال به کاربران این امکان را میدهد تا بدون نیاز به شخص ثالث تراکنشهای همتابههمتا را انجام دهند. با این حال، در صرافیهای غیرمتمرکز نمیتوان ارزهای فیات را با ارزهای دیجیتال معامله کرد.
مزایای صرافی های غیرمتمرکز
ناشناس بودن: برخلاف صرافیهای متمرکز ارزهای دیجیتال که مشتریان را ملزم میکند تا هنگام افتتاح حساب، اطلاعاتی از جمله احراز هویت یا جزئیات مربوط به مشتری را تکمیل کنند، صرافیهای غیرمتمرکز ناشناس هستند و حریم خصوصی کاملی را ارائه میدهند.
بدون خطر هک شدن: صرافیهای غیرمتمرکز گزینه خوبی برای سرمایهگذارانی است که نگران ریسک هک شدن صرافی هستند. کاربران صرافیهای غیرمتمرکز نیازی به انتقال داراییهای خود به شخص ثالث ندارند و این خطر هک شدن را کاهش میدهد.
جلوگیری از دستکاری بازار: از آنجایی که تعامل در صرافیهای غیرمتمرکز به صورت همتابههمتا است، شرکت کنندگان کریپتو از دستکاری بازار محافظت میشوند.
معایب صرافی های غیرمتمرکز
نبود پرداختهای فیات: شاید بزرگترین نقطه ضعف صرافی غیرمتمرکز این باشد که آنها اجازه مبادله ارزهای فیات را با ارزهای دیجیتال نمیدهند. کاربرانی که ارزهای رمزنگاریشده را در اختیار ندارند یا میخواهند فرصتی برای نقد کردن ارزهای دیجیتال خود داشته باشند، تراکنش با استفاده از صرافیهای غیرمتمرکز را ناخوشایند میدانند.
پیچیدگی: صرافیهای متمرکز پلتفرمهای خود را برای انجام تراکنشها با ویژگیهایی کاربرپسند ارائه میدهند. اما صرافیهای غیرمتمرکز فرآیند پیچیدهتری دارند. بهعنوان مثال، اگر کاربر رمزعبور خود را فراموش کند، روشهای پیچیدهای برای بازیابی آن وجود دارد که ممکن است برای مبتدیان دشوار باشد.
نقدینگی: صرافیهای غیرمتمرکز اغلب در زمینه نقدینگی با مشکل مواجه میشوند، چون برخلاف صرافیهای متمرکز، نقدینگی آنها بهشدت به تعداد کاربرانی که روی پلتفرم معامله میکنند، وابسته است. آنها همچنین اغلب به هیچ صندوقی دسترسی ندارند که بتوانند برای تسهیل مبادلات از آن استفاده کنند. اما خوشبختانه، فضای مالی غیرمتمرکز (DeFi) راه حلی برای این موضوع از طریق استخرهای نقدینگی ارائه کرده که صرافیهای غیرمتمرکز میتوانند از آنها بهره ببرند.
صرافی متمرکز چه مزایا و معایبی دارد؟
همانطور که از نام آن پیداست، صرافیهای متمرکز ارزهای دیجیتال بهعنوان یک شخص ثالث بین خریدار و فروشنده عمل میکنند. بیشتر تراکنشهای ارزهای دیجیتال، در صرافیهای متمرکز انجام میشوند، چون قابلیت اطمینان بیشتری دارند. در ادامه مزایا و معایب این صرافی ها را بررسی میکنیم.
مزایای صرافی های متمرکز
کاربرپسند: برخلاف استفاده از کیف پولهای ارز دیجیتال و انجام تراکنشهای همتابههمتا که میتواند پیچیده و دست و پا گیر باشد، صرافیهای متمرکز ارزهای دیجیتال رابط کاربری دوستانه و پلتفرمهایی ساده برای استفاده دارند که انجام تراکنشها را در هر مکان و زمانی راحت میکند.
قابل اعتماد: هنگام صحبت در مورد ارزهای دیجیتال، قابلیت اطمینان یک نگرانی مهم برای سرمایهگذاران و معاملهگران است. اینجاست که صرافیهای متمرکز با ایجاد یک لایه امنیتی اضافی و قابلیت اطمینان در تراکنشها و معاملات، یک مزیت را به وجود میآورند. آنها این کار را با تسهیل معامله از طریق پلتفرمهای توسعهیافته و متمرکز انجام میدهند، درست مانند بسیاری از بازارهای بورس در سراسر جهان.
معایب صرافی های متمرکز
ریسک هک شدن: از آنجایی که صرافیهای متمرکز توسط شرکتهایی اداره میشوند که مسئولیت صرافی غیرمتمرکز چیست؟ صرافی غیرمتمرکز چیست؟ داراییهای مشتریان خود را بر عهده دارند، به شدت در معرض خطر هک شدن یا خطر امنیت سایبری هستند.
کارمزد تراکنش: صرافیهای متمرکز درصدی از تراکنش را بهعنوان کارمزد برای خدماتی که ارائه میدهند، دریافت میکنند. حتی اگر مالیات هنگام انجام معاملات در ارزهای دیجیتال اعمال نشود، هزینههای دریافتشده توسط صرافیهای متمرکز هزینههای مالی مهمی را تشکیل میدهند.
صرافی غیرمتمرکز و متمرکز چه تفاوتی دارند؟
تا به اینجای مقاله با صرافیهای متمرکز و غیرمتمرکز آشنا شدیم. مزایا و معایب هر یک را هم توضیح دادیم. برای مقایسه بهتر، تفاوتهای این دو صرافی را در قالب یک جدول بررسی خواهیم کرد.
با مقایسه این دو صرافی، میتوانید به پاسخ پرسشی که در ابتدای مقاله عنوان شد برسید.
صرافی متمرکز | صرافی غیرمتمرکز | تفاوتها |
برای جلوگیری از هکرها باید تدابیر امنیتی بسیار سختی داشته باشید. | هیچ شانسی برای هک یا هر گونه خطر امنیتی دیگر وجود ندارد. | امنیت |
بسیار محبوب | هنوز چندان محبوب نیستند. | صرافی غیرمتمرکز چیست؟محبوبیت |
امکانات زیادی برای ارائه دارد. | صرافی های غیرمتمرکز امکانات زیادی برای ارائه ندارند. | ویژگیها و امکانات |
نقدینگی بالا | نقدینگی پایین | نقدینگی |
سفارشات در کمتر از یک ثانیه اجرا میشوند. | اجرای سفارشات بیشتر طول میکشد. | سرعت |
صرافی های متمرکز تنظیم شده و از انطباق پیروی می کنند. آنها نیاز به مجوز از مقامات دارند. | تنظیم DEX ها به این راحتی نیست و نیازی به مجوز از نهادهای نظارتی ندارند. | قوانین |
کنترل در دست پلت فرم است. | کاربران کنترل این تبادل را در دست دارند | کنترل |
بیشتر صرافیهای متمرکز برای انجام تراکنشها کارمزد دریافت میکنند. | در مورد صرافیهای غیرمتمرکز کارمزد بسیار پایین است و یا کارمزدی دریافت نمیشود. | کارمزد |
بهترین صرافی های متمرکز و غیرمتمرکز کدامند؟
در حال حاضر، صرافیهای متمرکز و غیرمتمرکز زیادی فعالیت میکنند که ما در اینجا معروفترین آنها را لیست کردهایم.
از بین صرافی های غیرمتمرکز میتوان به صرافیهای زیر اشاره کرد.
- یونیسواپ (Uniswap)
- سوشیسواپ (Sushiswap)
- پنکیکسواپ (PancakeSwap)
- توکنلون (Tokenlon)
- ونوس (Venus)
- کایبرسواپ (KyberSwap)
- واناینچ (1inch Exchange)
- اوپنسی (OpenSea)
- صرافی dYdX
- سروم (Serum)
- پنگولین (Pangolin)
- کوئیک سواپ (Quickswap)
- ریدیوم (Raydium)
- اسپوکیسواپ (Spookyswap)
- تریدرجو (Traderjoe)
- کرو فایننس (Curve finance)
بهترین صرافی های متمرکز هم در زیر لیست کردهایم.
- بایننس (Binance)
- کوینبیس (Coinbase)
- صرافی FTX
- کراکن (Kraken)
- کوکوین (Kucoin)
- هیوبی گلوبال (Huobi Global)
- گیت (GTE.IO)
- بیتفینکس (Bitfinex)
- بیتاستمپ (Bitstamp)
- بیتفلایر (bitFlyer)
- بایبیت (Bybit)
- جمینی (Gemini)
در یک نگاه
صرافی های غیرمتمرکز به کاربران اجازه میدهند ارزهای دیجیتال را بدون نظارت شخص ثالث خرید و فروش کنند. اگرچه تمرکززدایی کامل هنوز واقعیت ندارد، اما صرافی غیرمتمرکز سطوح مختلفی از امنیت، حریم خصوصی و کارایی را به سرمایهگذاران ارائه میدهد.
در حالی که یک صرافی متمرکز کاربرپسندتر و از نظر تئوری ایمنتر است، یک صرافی غیرمتمرکز فناوری جدیدی است که به احتمال زیاد در آینده به یک استاندارد تبدیل خواهد شد. گرچه این صرافیها هنوز مشکلات و معایبی دارند که با کمک DeFi در طول زمان ممکن است رفع شوند.
صرافی غیرمتمرکز (DEX) چیست؟ ۵ تفاوت صرافی متمرکز و صرافی غیرمتمرکز ارز دیجیتال
در سالهای اخیر با افزایش علاقه مردم به ارزهای دیجیتال، هر صرافی ارزدیجیتال نیز در تلاش برای ارائه خدمات بهتر به معامله گران است. یکی از سوالات اصلی کاربران ارزهای دیجیتال این است که چه تفاوتی بین صرافی متمرکز و صرافی غیرمتمرکز (DEX) وجود دارد و سرمایهگذاری در کدامیک بهتر است؟
در این مقاله، با توضیح مختصری در مورد صرافی متمرکز و صرافی غیرمتمرکز، به بررسی تفاوتهای این دو پلتفرم میپردازیم. با ما همراه باشید.
آشنایی با صرافی متمرکز
صرافی متمرکز ارزدیجیتال یا Decentralized exchange، یک نوع پلتفرم معاملاتی آنلاین و رایجترین نوع اکسچنج برای خرید و فروش بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال است. صرافی متمرکز در واقع به این معنی است که یک فرد یا واسطه معتبر برای کمک به رسیدگی داراییها و انجام معاملات وجود داشته باشد و بر معاملات کاربران نظارت کند.
اگر بخواهیم به بیان سادهتر بگوییم، صرافیهای متمرکز عملکردی شبیه بانک دارند. بسیاری از سرمایهگذارانی که ارزهای دیجیتال خود را در کیف پول نرمافزاری و یا سختافزاری نگهداری میکردند، به دلیل فراموش کردن کلیدهای خصوصی خود دچار ضرر میشدند. در صورتی که اگر آنها دارایی خود را به کیف پول پلتفرم متمرکز سپرده بودند، برای دسترسی به ارزهای دیجیتال خود تنها کافی بود از نام کاربری و رمز عبور خود استفاده کنند.
معرفی چند صرافی متمرکز
آشنایی با این گروه از اکسچنجها به ما کمک میکند تا راحتتر بررسی و انتخاب کنیم. در ادامه، به چند نمونه صرافی متمرکز بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال اشاره میکنیم.
صرافی متمرکز بیترکس (Bittrex)
بیترکس یکی از صرافیهای متمرکز ارز دیجیتال است که روزانه حجم بسیار بالایی از معاملات در آن انجام میشود. عمده شهرت این پلتفرم به دلیل امنیت بسیار بالای آن به واسطه تایید هویت دو مرحلهای است. همچنین امکان معامله بیش از ۱۹۰ ارز دیجیتال در بیترکس برای کاربران امکان پذیر است.
Bittrex در اقدامی غیر منتظره چند سال قبل بدون هرگونه اطلاع قبلی حساب تعداد زیادی از کاربران ایرانی را مسدود کرد که مورد انتقاد افراد بسیار زیادی قرار گرفت.
صرافی متمرکز بیتفینکس (Bitfinex)
این پلتفرم که توسط شرکت آی فینکس اداره میشود، یکی از صرافیهای قدیمی بازار ارزهای دیجیتال محسوب میشود. این پلتفرم در سال ۲۰۱۲ تاسیس و در هنگ کنگ واقع شده است. بارزترین ویژگی که آن را بین کاربران محبوب کرده، پشتیبانی از مهمترین ارزهای دیجیتال است. برخی از این ارزها عبارتند از: بیت کوین، اتریوم و ریپل و غیره.
در جدیدترین بیانیه منتشر شده از سوی بیتفینکس، خبر از راه اندازی صرافی بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال به صورت غیرمتمرکز (DEX) و مبتنی بر اتریوم است.
صرافی متمرکز پولینکس (Poloniex)
این گزینه را میتوان یکی از امنترین و محبوبترین صرافیهای آمریکا نامید. زمان تاسیس سال ۲۰۱۴ و واقع در ایالات متحده آمریکاست. یکی از ویژگیهای بارز این پلتفرم این است که کارمزد شارژ و برداشت از حساب در پولینکس، صفر است.
Poloniex بیش از ۹۰ درصد کیف پولهای دیجیتالی را به کاربران خود ارائه میدهد. برای ایجاد حساب در این اکسچنج کافی است که وارد سایت رسمی پولینکس شوید و ثبت نام کنید. در این صرافی اسکن کارت ملی و عکس کامل از چهره کاربر برای تایید هویت دریافت میشود. البته لازم به ذکر است این پلتفرم به دلیل تحریمهای اعمال شده، به ایرانیان سرویس نمیدهد.
آشنایی با صرافی غیرمتمرکز (DEX)
در صرافی غیرمتمرکز ارزهای دیجیتال یا Centralized Exchange، افراد میتوانند بدون نیاز به باز کردن حساب، معامله ارز دیجیتال خود را به صورت همتا به همتا (کاربر به کاربر) و بدون واسطه انجام دهند. در واقع، شیوه عملکرد این اسکچنجها به صورت غیرمتمرکز است و هیچ مرجع کنترلکنندهای وجود ندارد.
همچنین در پلتفرم غیرمتمرکز شما میتوانید ارزهای دیجیتال را با هم معامله کنید و امکان انجام معاملات بر پایه ارز فیات (مانند دلار یا ریال) وجود ندارد. بنابراین برای شروع، ابتدا باید در یک صرافی متمرکز با پول فیات ارز دیجیتال بخرید. بعد از اینکه صاحب ارز دیجیتال شدید، میتوانید از صرافیهای غیرمتمرکز نیز استفاده کنید.
در این صرافی ضرورت اعتماد به شخص ثالث از بین رفته و هیچ شخص واسطی وجود ندارد. شاید اینجا این سوال برایتان پیش بیاید که واقعاً هیچ سیستم کنترل کنندهای وجود ندارد؟
بهخاطر داشته باشید هر چند امکان انجام معاملات به صورت فرد به فرد وجود دارد، اما آن طور هم نیست که هیچ مرجع کنترل کنندهای وجود نداشته باشد.
معرفی چند صرافی غیر متمرکز
هر چند در حال حاضر صرافی غیر متمرکز به معنای واقعی وجود ندارد. اما نمونههایی وجود دارد که در ادامه به آنها اشاره میکنیم (اگرچه نمیتوان گفت کاملاً غیرمتمرکز هستند)
صرافی غیرمتمرکز بایننس (Binance)
بایننس را میتوان یکی از صرافیهای پیشرو در حوزه ارزهای دیجیتال به حساب آورد. این پلتفرم که بهترین صرافی غیر متمرکز است به ۲ صورت متمرکز و غیرمتمرکز کار میکند. هدف این شرکت از راه اندازی صرافی بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال به صورت غیر متمرکز، ارائه شرایط و امکانات بهتر و محیط مالی قابل اعتماد برای افرادی است که به مبادله ارزهای دیجیتال مشغول هستند. آنها اعتقاد دارند با حذف مرجع کنترل کننده افراد اختیار بیشتری در دست دارند، زیرا کنترل کامل سرمایه به آنها واگذار میشود.
صرافی غیرمتمرکز Dex.top
محل استقرار این صرافی ارز دیجیتال غیرمتمرکز در سوئیس است. توسعه دهنده این صرافی، شرکت بسیار مشهور «بیت مین» است. BITMIN یکی از استخراج کنندگان محبوب ارز دیجیتال است. طبق ادعای این صرافی برای نگهداری داراییها از یک قرارداد هوشمند استفاده میشود. یکی از مهمترین ویژگیهای این صرافی غیرمتمرکز ارائه یک ویژگی دوگانه جدید برای انجام سریع تریدینگ یا معامله ارز دیجیتال است. وظیفه این سیستم دوگانه در واقع تطبیق دادن و جور کردن تبادلات ارزهای دیجیتال است.
صرافی غیرمتمرکز Bisq
صرافی غیرمتمرکز Bisq با نام قبلی Bitsquare را میتوان اولین صرافی فعال بیت کوین و دیگر رمز ارزها به صورت غیر متمرکز بعد از سال ۲۰۱۴ تاکنون را معرفی کرد. این صرافی در واقع یک برنامه متن باز است که بدون نیاز به ثبت نام یا هرگونه تایید نهاد مرکزی، امکان خرید و فروش ارزهای دیجیتال را فراهم میکند.
یکی از ویژگیهای بارز این پلتفرم، کیف پولهای مجهز به امضاهای چندگانه است. منظور از امضای چندگانه به بیان ساده این است که پس از مطابقت یافتن سفارش خرید و فروش ارز دیجیتال، شخص معامله گر سه تاییدیه فروشنده، خریدار و واسط را به دست میآورد.
صرافی غیر متمرکز در تراست والت
کیف پول تراست والت قابلیت مبادله رمز ارزها را به روش غیر متمرکز در کیف پول خود فراهم آورده است. در بخش صرافی DEX تراست والت، شما میتوانید مستقیماً به صرافیهای غیر متمرکز مانند بایننس متصل شوید و به مبادله یا معامله کوین مورد نظر خود بپردازید.
تفاوتهای صرافی متمرکز با صرافی غیر متمرکز
یکی از مهمترین دغدغه افرادی که علاقهمند به سرمایه گذاری ارز دیجیتال هستند، اطلاع از تفاوتهای صرافی متمرکز و صرافی غیرمتمرکز است. در ادامه، به بیان مهمترین تفاوتهای این دو صرافی میپردازیم:
وضعیت حق مالکیت
مهمترین تفاوت صرافی متمرکز و صرافی غیرمتمرکز را میتوان همین مورد بهحساب آورد. زیرا در صرافیهای متمرکز مالکیت ارزهای دیجیتال در اختیار صرافی است، در حالی که در صرافیهای غیرمتمرکز دارایی کاربران توسط صرافی ذخیره نمیشود.
عدم حضور یک نقطه مرکزی برای دسترسی به دادهها و داراییها هر چند کار را برای هکرها بسیار سخت میکند اما از طرفی منجر به کندی انجام تراکنشها میشود. زیرا در صرافی متمرکز به دلیل این که مالکیت دارایی کاربران در اختیار صرافی است و آنها به کلیدهای لازم دسترسی دارند، زمان انجام تراکنشها بسیار کاهش مییابد.
نقدینگی
از مهمترین معضلات در ارتباط با صرافی غیرمتمرکز، نقدینگی پایین است. مهمترین مشکل نقدینگی پایین، محدود کردن امکان خرید و فروش است. آمار نشان میدهد که به دلیل علاقه و اعتماد مردم به صرافیهای متمرکز، نقدینگی در صرافی متمرکز ارز دیجیتال در حال حاضر بیشتر از صرافی غیرمتمرکز ارز دیجیتال است. اما توجه به یک نکته حائز اهمیت است که گذشت زمان همواره در سرنوشت صرافی بیت کوین و حتی خود ارزهای دیجیتال بسیار موثر بوده است.
امنیت
یکی دیگر از تفاوتهای اساسی مربوط به مسئله امنیت و هک شدن حساب صرافی است. با توجه به این که دارایی کاربران در صرافی غیر متمرکز ذخیره نمیشود، امکان حملات هکرها به شدت کاهش مییابد و حتی میتوان گفت غیر ممکن میشود. در حالی که تا کنون صرافیهای متمرکز بسیار زیادی مورد حملات هکری قرار گرفتهاند.
کارمزد
میزان کارمزد در مبادلات ارزهای دیجیتال از مهمترین مواردی است که سرمایه گذاران به آن توجه ویژهای دارند. در صرافیهای متمرکز درصد معینی از هر تراکنش به عنوان کارمزد برداشته میشود، درحالیکه در صرافیهای غیرمتمرکز (Decentralized exchange) ارزش تراکنشی که صورت میگیرد، هیچ تاثیری در میزان کارمزد دریافتی صرافی ندارد و یک درصد بسیار ناچیز در هر تراکنش کسر میشود که مقرون به صرفه است.
قانون گذاری
صرافیهای غیرمتمرکز (DEX) بر خلاف صرافی متمرکز تحت نظارت قانونگذاران نیستند. اگرچه در حال حاضر برخی از دولتها در صدد پیادهسازی قوانینی در صرافیهای غیرمتمرکز هستند که شبیه به صرافی متمرکز باشد. باتوجهبه این که هنوز عملاً هیچ صرافی بهصورت صددرصد غیرمتمرکز نیست، شانس دخالت دولت در آنها وجود دارد.
کدام را انتخاب کنیم؟
یکی از مهمترین سوالات افرادی که به خرید و فروش ارزهای دیجیتال مشغول هستند، این است که آیا در سال ۲۰۲۰ باید به سمت صرافیهای غیرمتمرکز بروند؟ باتوجهبه برخی مشکلات پلتفرمهای غیرمتمرکز مانند عدم امکان ردیابی و تعیین قوانین، همواره ابهاماتی پیرامون آنها وجود دارد. اما در حالت کلی تصمیم به انجام مبادلات در صرافیهای متمرکز و صرافی غیرمتمرکز بستگی به کاربر و نیازهای شخصی او دارد.
در صورت نیاز به دریافت اطلاعات بیشتر، میتوانید با کارشناسان مجرب والکس بهعنوان یکی از بزرگترین و معتبرترین صرافیهای متمرکز در حوزه ارزهای دیجیتال، در ارتباط باشید.
صرافی غیر متمرکز چیست؟ معرفی بهترین صرافی های غیر متمرکز
در حال حاضر افراد زیادی به سمت ارزهای دیجیتال روی آورده اند و همین موضوع باعث پیشرفت زیادی در این حوزه شده است. افزایش روزافزون سرمایه گذاران و فعالان بازارهای ارز دلیل بیشتر شدن صرافی های ارز دیجیتال است. همه ی فعالان ارز دیجیتال به دنبال معتبرترین و در عین حال پر امکانات ترین صرافی ها میگردند. سال 2020 سال آغاز مبادلات در صرافی های غیر متمرکز است. صرافی های رایج، اکثرا متمرکز هستند یعنی میتوانند به دارایی های کاربران دسترسی کامل داشته باشند. صرافی غیر متمرکز بستری برای انجام معاملات به صورت غیر متمرکز است و برای حذف واسطه ها از بلاکچین و قراردادهای هوشمند استفاده میکنند و نیازی به اعتماد طرفین معامله نیست.
انواع صرافی های ارز دیجیتال
صرافی های ارز دیجیتال محلی برای خرید و فروش ارز دیجیتال به صورت آنلاین هستند این صرافی ها به دو دسته تقسیم بندی میشوند:
- صرافی های متمرکز یا Concentrated exchange
- صرافی های غیر متمرکز یا Decentralized exchange
صرافی متمرکز چیست؟
در صرافی های متمرکز یک طرف سومی برای انجام معاملات وجود دارد که واسطه بین خریدار و فروشنده است. تمام معاملات در این صرافی ها تحت قانون و نظارت کامل قرار دارد. در صرافی های متمرکز معاملات در بلاکچین قابل مشاهده نیستند و برای فعالیت و تایید حساب کاربران باید احراز هویت انجام شود. معمولا هر چقدر اطلاعات بیشتری در اختیار صرافی ارز دیجیتال قرار دهید، میزان سقف واریز و برداشت شما افزایش مییابد. کاربران تایید شده در این صرافی ها در صورت داشتن هر سوال یا مشکلی، یا حتی در زمان فراموش کرده رمز ورود میتوانند با پشتیبانی تماس گرفته و مشکل خود را حل کنند.
صرافی غیر متمرکز چیست؟
صرافی های غیر متمرکز با نام DEX شناخته شده اند، این صرافی ها بازارهای همتا به همتا( کاربر به کاربر) هستند که در آن معامله گران بدون واسطه ارزهای خود را معامله میکنند. کاربران ایرانی به دلیل وجود تحریم ها نمیتوانند در اکثر صرافی های متمرکز با هویت خود فعالیت کنند و برای فعالیت احتیاج به VPN دارند. صرافی های غیر متمرکز ارز دیجیتال یا DEX این مشکل را برطرف کرده است. این صرافی ها بستری را فراهم کرده اند تا افراد آزادانه و بدون محدودیت میتوانند به معاملات ارز دیجیتال بپردازند. برای فعالیت در DEX و کسب درآمد از آن روش های مختلفی وجود دارد. صرافی های غیر متمرکز این اطمینان را برای کاربران ایجاد میکند که هیچ نهاد متمرکزی برای کنترل معاملات آنها در صرافی وجود ندارد. DEX در سال 2022 در بین کاربران محبوبیت بسیار زیادی پیدا کرده است. صرافی های غیر متمرکز توانسته اند با حذف نهادهایی که بر روی معاملات کاربران نظارت دارند محیطی امن را ایجاد کنند. این صرافی ها براساس کلیدهای خصوصی کیف پول کار میکنند و کاربران پس از ورود به صرافی با کلیدهای خصوصی خود میتوانند به ارز دیجیتال خود دسترسی داشته باشند. افرادی که در صرافی های غیر متمرکز فعالیت میکنند نیاز به ارسال اطلاعات خود برای احراز هویت ندارند و به صورت ناشناس معاملات خود را انجام میدهند.
نحوه کار صرافی غیر متمرکز
صرافی غیر متمرکز ارز دیجیتال بر بستر بلاکچین فعال است. تراکنش ها در این صرافی با استفاده از توافق نامه هایی به نام قراردادهای هوشمند که کد نویسی شده اند انجام میشود. یک قرارداد هوشمند نرم افزاری است که در شرایط خاص، یک یا چند دستور خاص را اجرا میکند. این قرارداد به دلیل پیاده سازی بر روی بلاکچین به طور قطعی اجرا میشود و جلوگیری از اجرای آن غیر ممکن است. این سیستم به صورت غیر متمرکز و بدون حضور سرور کنترل کننده مرکزی فعالیت میکند. نحوه انجام یک تراکنش در صرافی های غیر متمرکز به شکل زیر است.
- متصل کردن کیف پول کاربر به صرافی
- ثبت سفارش خرید و فروش
- خریدار یا فروشنده دیگر سفارشی مطابق با خواسته ی معامله گر اول ثبت میکند.
- دارایی ها داخل قرارداد هوشمند وارد میشوند، مبادله انجام میگیرد و مبلغ به کیف پول خریدار و فروشنده واریز میشود.
تفاوت صرافی متمرکز با صرافی غیر متمرکز
کاربران در اکثر صرافی های متمرکز باید تایید هویت شوند. معامله گران دارایی های خود را در کیف پول هایی که صرافی های متمرکز تعیین میکنند، ذخیره میکنند. جلوگیری از کلاهبرداری و راحت تر کردن معاملات بین کاربران از هدف صرافی های متمرکز است. همین علت تمامی معاملات در این صرافی ها کنترل میشود. صرافی های غیر متمرکز درست برعکس صرافی های متمرکز عمل میکنند. هیچ نهاد یا شخصی برمعاملات صرافی های غیرمتمرکز کنترل ندارد و مدیریت این صرافی ها به طور تمام خودکار یا نیمه خودکار انجام میگیرد. مهمترین تفاوت صرافی غیرمتمرکز با صرافی های متمرکز در این است که اطلاعات کاربران در هیچ سرور مرکزی ذخیره نمیشود و همچنین در صرافی های غیر متمرکز کاربران به طور ناشناس و بدون هویت معامله میکنند. در زیر به توضیح کامل تفاوت آنها میپردازیم.
- وضعیت حق مالکیت: یکی از مهمترین تفاوت صرافی متمرکز با صرافی غیر متمرکز وضعیت حق مالکیت است. در صرافی متمرکز ارزهای دیجیتال کاربران در اختیار صرافی میباشد اما در صرافی های غیر متمرکز دارایی کاربران توسط صرافی ذخیره نمیشود. این امر موجب کند شدن تراکنش ها میشود اما ذخیره نشدن دارایی ها توسط صرافی امکان دسترسی هکرها به اطلاعات کاربران را بسیار سخت میکند.
- نقدینگی: نقدینگی پایین یکی از مشکلات موجود در صرافی های غیر متمرکز است. محدود کردن امکان خرید و فروش مهمترین مشکل نقدینگی پایین است. در صرافی های متمرکز به دلیل علاقه و اعتماد افراد به آنها نقدینگی بیشتر از صرافی های غیر متمرکز است.
- امنیت: یکی دیگر از تفاوت های مهم صرافی غیرمتمرکز و صرافی متمرکز در امنیت آنها است. صرافی های غیرمتمرکز به دلیل ذخیره نکردن دارایی کاربران، مورد حمله هکرها قرار نمیگیرد اما صرافی های متمرکز تا کنون چندین بار مورد حمله هکرها قرار گرفته است.
- کارمزد: کارمزد یکی از ویژگی های مهمی است که برای سرمایه گذاران از اهمیت بالایی برخوردار است. در صرافی های متمرکز درصدی از هر تراکنش به عنوان کارمزد کسر میشود، اما در صرافی های غیرمتمرکز یک درصد بسیار ناچیز در هر تراکنش برای کارمزد کسر میشود و ارزش تراکنش هیچ تاثیری در مقدار کارمزد ندارد به همین علت برای کاربران مقرون به صرفه است.
- قانون گذاری: صرافی های متمرکز در چارچوب قانون فعالیت میکنند اما صرافی غیر متمرکز تحت نظارت قانون گذاران نیستند.
مزایای صرافی های غیرمتمرکز
- امنیت بالا و کاهش خطر هک: دارایی کاربران در صرافی غیرمتمرکز ذخیره نمیشود این امر باعث جلوگیری از هک شدن این سیستم میشود. بنابراین امنیت دارایی ها و اطلاعات کاربران بالاست.
- جلوگیری از دستکاری در معاملات: به دلیل کنترل نشدن صرافی غیرمتمرکز توسط سازمان یا شخص، امکان دستکاری یا پولشویی وجود ندارد.
- نامحدود بودن: یکی از مشکلات بزرگ ایرانی ها این است که به دلیل وجود تحریم ها اکثر صرافی های بین المللی کاربران با هویت ایرانی را برای فعالیت محدود کرده اند. در صرافی های غیرمتمرکز این مشکل وجود ندارد زیرا هیچ کس حق محدود کردن کسی برای استفاده از امکانات این صرافی را ندارد.
- ناشناس بودن: در صرافی های غیرمتمرکز برای شروع فعالیت نیازی به تکمیل مراحل احراز هویت نیست. و معاملات کاربران به صورت ناشناس انجام میگیرد.
- معاملات شفاف: در صرافی های غیرمتمرکز همه چیز بر بستر بلاکچین است و تمام کاربران میتوانند به سابقه این معاملات دسترسی داشته باشند.
معایب صرافی های غیرمتمرکز
صرافی هایی غیرمتمرکز معایبی هم دارند که باعث میشود افراد زیادی حاضر به استفاده از این صرافی نباشند و این صرافی کاربران کمی نسبت به صرافی های متمرکز دارد.
- غیرقابل بازیابی بودن دسترسی: در صرافی های غیرمتمرکز هیچ راهی برای بازیابی رمز عبور فراموش شده یا معاملات اشتباه وجود ندارد.
- امکانات محدود: صرافی های غیرمتمرکز امکانات کمی نسبت به دیگر صرافی ها دارند و این صرافی برای تریدرهای حرفه ایی حق انتخاب زیادی ارائه نمیدهد.
- کمبود نقدینگی: با وجود اینکه در برخی از صرافی غیرمتمرکز حجم معاملات بیشتر از صرافی متمرکز است اما کاربران صرافی های غیرمتمرکز هنوز مانند صرافی های متمرکز نیست و حجم خرید و نقدینگی پایین تر دارند و تسویه تراکنش ها مدت بیشتری طول میکشد.
- سرعت پایین: تایید کردن معاملات در صرافی غیرمتمرکز بر عهده ماینر هاست و این کار باعث میشود تا انجام معاملات کمی زمان بر باشد.
معرفی تعدادی از صرافی های غیرمتمرکز ارز دیجیتال
در سال های اخیر تعداد زیادی صرافی های غیر متمرکز شروع به فعالیت کرده اند در ادامه به توضیح تعداد از صرافی های غیر متمرکز میپردازیم و کاربران میتوانند با توجه به ویژگی های هر صرافی، صرافی غیر متمرکز مد نظر خود را انتخاب کرده و شروع به فعالیت کنند.
صرافی پنکیک سواپ (Pancake Swap)
پنکیک سواپ یک صرافی غیرمتمرکز است که در سال 2020 راه اندازی شده است. این صرافی محبوبیت بالایی دارد زیرا حجم معاملات آن پس از ارائه، در مدت کوتاهی به چند صد میلیون دلار رسید. صرافی پنکیک سواپ بیش از 6000 جفت ارز مختلف را پشتیبانی میکند و شباهت زیادی به صرافی غیر متمرکز یونی سواپ دارد. تفاوت عمده این دو صرافی در این است که صرافی یونی سواپ بر بستر شبکه اتریوم و صرافی پنکیک سواپ بر بستر بایننس اسمارت چین قرار دارد. معاملات در صرافی پنکیک از نوع همتا به همتا نیست و برای مدیریت آنها از استخر نقدینگی استفاده میشود. استخر نقدینگی فضایی مجازی است که در آن کاربران توکن های خود را به جای مبادله مستقیم با کاربران با توکن های موجود در استخر مبادله میکنند.
ویژگی صرافی پنکیک سواپ
- حجم معاملات بالای از 600 میلیارد دلار
- عدم پشتیبانی از ارزهای فیات
- امکان ایجاد استخرهای نقدینگی برای کسب توکن
- دریافت پاداش در ازای استیک کردن CAKE
- انجام معاملات به صورت خودکار از طریق قراردادهای هوشمند
- کاربری شبیه به پلتفرمهای محبوبی همچون صرافی یونی سواپ
- و…
صرافی یونی سواپ (Uniswap)
صرافی یونی سواپ از صرافی های غیر متمرکز میباشد و فعالیت خود را در سال 2018 آغاز کرده است. این صرافی به شما امکان میدهد که اختیار وجوه خود را حفظ کنید و هیچ خطری برای هک و به خطر افتادن دارایی وجود ندارد. صرافی یونی سواپ یکی از محبوب ترین صرافی های غیر متمرکز است که به دلیل افزایش کاربران مورد توجه فعالان این بازار قرار گرفته است. تیم توسعه دهنده صرافی یونی سواپ در سال 2019 موفق شد یک میلیون سرمایه کسب کند و با این سرمایه توانست نسخه دوم یونی سواپ را در سال 2020 ارائه دهد. نحوه کار در این صرافی متفاوت است. کاربران با واریز جفت ارزهای دیجیتال موجود در استخرهای این پروتکل میتوانند به عنوان ارائه دهنده نقدینگی قرار بگیرند و در این صورت پاداش دریافت کنند.
ویژگی صرافی یونی سواپ
- در اختیار بودن کامل دارایی
- فعالیت بدون نیاز به احراز هویت
- پایین بودن میزان کارمزدها
- دسترسی به توکن های جدید
- و…
صرافی سوشی سواپ (Sushi Swap)
صرافی سوشی سواپ از صرافی های غیر متمرکز میباشد که در سال 2020 بر روی بلاک چین اتریوم ساخته شده است. این صرافی روش های جدیدی را برای تبادلات یا همان سواپ ارزهای دیجیتال ارائه میدهد. این صرافی به کسانی که ارزهای رمزنگاری شده واریز کنند برای ارائه نقدینگی به پروتکل با ارز سوشی SUSHI پاداش میدهد. در صرافی سوشی سواپ انجام تراکنش ها با کارمزد کم انجام میگیرد. کاربران در صرافی سوشی سواپ میتوانند با ریسک کم به سود بسیار زیادی برسند چون امکانات فارمینگ نقدینگی یا همان استیک دارایی را در اختیار کاربران قرار میدهد.
ویژگی صرافی سوشی سواپ
- نقدینگی زیاد
- ارائه خدمات حرفه ای به معامله گری
- عدم نیاز به احراز هویت کاربران
- امنیت و سرعت بالا
- فعالیت غیر متمرکز و ارائه کنترل دارایی ها به کاربران
- دارای استخر نقدینگی
- دارای رابط کاربری ساده و تسهیل معاملات دیجیتالی
- و…
مقالات پیشنهادی
صرافی های غیر متمرکز تنها چند سال است که فعالیت خود را آغاز کرده اند. اما در همین چند سال پیشرفت فوق العاده ایی کسب کرده و کاربران خوبی را جذب کرده اند. شما میتوانید با مطالعه این مقاله با مزایا و معایب صرافی های غیر متمرکز آشنا شده و با آگاهی کامل بهترین صرافی غیر متمرکز را انتخاب و با آن به خرید و فروش ارز دیجیتال بپردازید.
صرافی های غیر متمرکز با نام DEX شناخته شده اند، این صرافی ها بازارهای همتا به همتا( کاربر به کاربر) هستند که در آن معامله گران بدون واسطه ارزهای خود را معامله میکنند.
متصل کردن کیف پول کاربر به صرافی ثبت سفارش خرید و فروش خریدار یا فروشنده دیگر سفارشی مطابق با خواسته ی معامله گر اول ثبت میکند. دارایی ها داخل قرارداد هوشمند وارد میشوند، مبادله انجام میگیرد و مبلغ به کیف پول خریدار و فروشنده واریز میشود.
صرافی غیرمتمرکز چیست و چه مزایا و معایبی دارد؟
از زمان ظهور بیت کوین تا کنون، پروژههای کریپتویی موفق (و البته ناموفق!) بسیاری پا به عرصه نهادهاند. برخی مقیاس پذیری را بهبود بخشیدند و برخی هم روش جدیدی از معاملات را به ما معرفی کردند. یکی از مهمترین مفاهیمی که در چندسال اخیر با آنها سر و کار داشتیم و در مسیر رو به پیشرفتی قرار دارند، DEX یا صرافیهای غیرمتمرکز هستند که شیوه جدیدی از معاملات را به بازار آوردهاند. اما صرافی غیر متمرکز چیست؟
بسیاری از سرمایه گذاران و معامله گران، ترجیح میدهند که داراییهای خود را در زمانی کمتر مبادله کنند و علاقه چندانی به طی کردن مراحل ثبت نام و احراز هویت ندارند. در چنین مواقعی، صرافیهای غیر متمرکز از گزینههای روی میز خواهند بود.
همانطور که از نام آنها پیداست، صرافیهای غیرمتمرکز امکان مبادله غیرمتمرکز ارزها را برای ما فراهم میکنند. امّا این پلتفرمها چطور کار میکنند؟ مهم ترین DEXها کداماند و چه مزایا و معایبی دارند؟ در ادامه با ما همراه باشید!
صرافی غیرمتمرکز (DEX) چیست؟
میدانیم که تکنولوژی بلاک چین، فعالیتهای همتا به همتا (P2P) را برای ما ممکن ساخته است. بدین معنی که هنگام انجام امور مختلف، دیگر خبری از واسطهها یا اشخاص ثالث نخواهد بود. DEXها هم چنین قابلیتهای مختلفی را در اختیار ما قرار میدهند.
DEX مخفف عبارت Decentralized Exchange است.
در صرافیهای غیرمتمرکز، شما این امکان را دارید که ارز دیجیتال خودتان را به سادگی خریداری کنید و اطمینان داشته باشید که از هیچ گونه ارگان، بانک، بروکر و یا دیگر واسطهها استفاده نخواهید کرد.
دکسها مهمترین هدف تکنولوژی بلاک چین را محقق ساختهاند و رویکرد Peer-to-Peer را در امور مالی پیاده سازی کردند. بیدلیل نیست که از آنها به عنوان پرچمداران حوزه DeFi یاد میشود.
در ادامه، کارکرد این صرافیها را به طور موشکافانه تر بررسی کرده و با جادوی قراردادهای هوشمند آشنا خواهیم شد!
DEXها چگونه کار میکنند؟
در صرافیهای متمرکزی چون بایننس و Coinbase، کاربران میتوانند به وسیله فیات ارزهای مورد نظر خود را خریداری کنند و یا در ازای فروش رمزارز، معادل آن را به عنوان فیات دریافت کنند. امّا در پلتفرمهای غیرمتمرکز اوضاع متفاوتی را شاهد هستیم.
برخلاف پلتفرمهای متمرکز، در دکسها خرید و فروش رمزارز با فیات امکان پذیر نبوده و مبادله کریپتو با کریپتو تنها گزینه پیش روی ما خواهد بود.
بسیاری این موضوع را در لیست معایب DEXها قرار میدهند.
علی رغم پذیرش فیات در صرافیهای متمرکز، ما نیاز داریم تا سفارشاتی را تنظیم کنیم و این نوع سفارشات خرید یا فروش در منبعی به نام کتابچه سفارشات (Order Book) ذخیره میشوند و در نهایت، معامله ما نهایی خواهد شد.
به بیانی دیگر، با واسطههایی سر و کار داریم و اشخاص ثالث در معامله دخیل خواهند بود که تا حدودی به معاملاتی در بازارهای بورس آمریکا شباهت دارد.
در سوی دیگر میدان و در صرافیهای غیرمتمرکز، همه چیز توسط قراردادهای هوشمند کنترل میشود و کدها بازیگران اصلی این پلتفرمها هستند. در اینجا به جای دفاتر سفارشات، تمامی فعالیتها در بلاک چین ثبت میشوند.
به طور خلاصه در پروتکلهای غیرمتمرکز مانند صرافی UniSwap، مرکزیتی حاکم نخواهد بود و اختیارات در میان تمام کاربران گسترش یافته است.
نقدینگی مورد نیاز DEXها، توسط سرمایه گذارانی تامین میشود که داراییهای خود را در شبکه قفل کرده و در مقابل، سودی را دریافت میکنند. این کاربران استخر نقدینگی(Liquidity Pool) را تشکیل میدهند که به پیشبرد امور پروتکل کمک خواهد کرد.
دکسها همچنین پلتفرمهایی متن باز (Open Source) محسوب میشوند. این یعنی در صورت تمایل، توسعه دهندگان این قابلیت را دارند که به قراردادهای هوشمند و زیرساخت شبکه دسترسی پیدا کنند. اگرچه، شاید این موضوع همیشه هم به سود ما نباشد!
مزایا و معایب DEXها
با این برنامههای جذاب و غیرمتمرکز آشنا شدیم و تفاوت آنها با همتایان متمرکز خود را شناختیم. امّا میدانیم که هیچ چیز بی نقص نبوده و طبیعتا DEXها هم معایبی را دارند.
در جدول زیر، برخی از نقاط قوت و نقاط ضعف این صرافیها را مورد بررسی قرار دادهایم تا به طور کامل بر آنها اشراف پیدا کنیم.
مزایای صرافیهای غیرمتمرکز | معایب صرافیهای غیرمتمرکز |
---|---|
سرعت بالاتر در مقایسه با صرافیهای متمرکز | نقدینگی پایین(در اکثریت DEXها) |
عدم نیاز به احراز هویت | عدم وجود پشتیبانی در صورت بروز مشکل |
Open Source(متن باز) بودن | Open Source(متن باز) بودن! |
کم هزینه بودن تراکنشها | محدودیت ارزهای قابل مبادله |
غیرمتمرکز بودن | نیاز دائمی به کیف پول |
همانطور که در جدول خاطرنشان کردیم، دکسها نقاط قوت و ضعف خود را دارا هستتند. به عنوان مثال عدم نیاز به احراز هویت(KYC)، موجب شده تا بتوانیم به سادگی و در کمترین زمان ممکن، معاملات خود را مدیریت کنیم. ولی این تمام ماجرا نیست.
تصور کنید که در مراحل پایانی تراکنش خود قرار دارید و ناگهان متوجه میشوید که تراکنش شما در وضعیت Pending متوقف شده و دلیلش هم نمیدانیم! چه کاری باید انجام دهیم؟
اگر در صرافیهای متمرکز با موقعیتی مشابه مواجه شویم، میتوانیم با پشتیبانی ارتباط گرفته و در نهایت از راهنماییهای لازم بهره مند شویم.
امّا در DEXها چنین قابلیتی وجود نداشته و در صورت بروز مشکل، بسترهای مخصوص تبادل نظر (Forum) اختصاصی دکسها تنها گزینه در دسترس ما خواهند بود.
اگرچه، میتوانیم در پلتفرمهایی چون Quora و Reddit هم از تجربیات کاربران صرافیهای غیرمتمرکز استفاده کنیم.
پروژه Open Source؛ شمشیری دو لبه!
احتمالا کمی عجیب به نظر برسد که متن باز بودن صرافیها را در هر دو ستون جدول قرار دادیم. این موضوع کاملا طبیعی است و در ادامه دلیل این کار را بیان خواهیم کرد.
گفتیم که DEXها ساز و کاری Open Source دارند و این بدین معناست که توسعه دهندگان و هر فردی میتواند به زیرساختهای شبکه و قراردادهای هوشمند دسترسی پیدا کند. امّا نباید فراموش کنیم که هکرها هم این امکان را خواهند داشت!
از سال گذشته تا کنون، دنیای DeFi با حملات متعددی روبرو شده است. صرافیهای غیرمتمرکزی از جمله Osmosis، BurgerSwap و Saddle، از مواردی بودند که هکرها داراییهای به ارزش میلیونها دلار را از آنها به سرقت بردهاند.
نگاهی اجمالی بر ستونهای جدول
در قسمت قبلی مقاله به ساز و کار این نوع صرافیها پرداختیم و بسیاری از نقاط قوت این برنامههای جذاب را یادآور شدیم. اکنون هم میخواهیم برخی مطالب گفته شده را کمی بیشتر توضیح دهیم.
از اطلاعات جدول دریافتیم که DEXها همواره به کیف پولهای نرم افزاری نیاز خواهند داشت. احتمالا برای شما هم پیش آمده که به صرافیهایی چون PancakeSwap وارد شوید و نیاز داشته باشید تا کیف پول متامسک خود را به سایت متصل کنید.
شاید گاهی اوقات به هر دلیلی امکان دسترسی به کیف پول برای ما فراهم نباشد. به همین خاطر، تصمیم میگیریم که ارزهای خودمان را به کیف پول داخلی صرافیها انتقال دهیم.
بنابراین عدم وجود کیف پول داخلی در DEXها، در برخی مواقع به عنوان نقطه ضعف این صرافیها تلقی خواهد شد.
البته، نباید سرعت بالا و کم هزینه بودن تراکنشها غافل شویم. چرا که در مواردی ما نیاز داریم تا سریعا ارزهای خود را مبادله کنیم و هزینه کمتری را بابت کارمزد بپردازیم. در این موقعیتها، DEXها به سود ما کار خواهند کرد!
اکثریت DEXها نقدینگی بالایی ندارند و در صورت تراکنشهای عظیم مانند معاملات نهنگها، احتمالا سیستم صرافی با مشکلاتی جدی مواجه شود.
حال که با مزایا و معایب دکسها آشنا شدیم، نوبت آن رسیده تا برخی صرافی غیرمتمرکز چیست؟ از مهم ترین نامهای این حوزه را بشناسیم و یک گزینه را برای انجام معاملات خود انتخاب کنیم.
مهم ترین صرافیهای غیرمتمرکز کداماند؟
پس از شناخت DEXها و بررسی مزایا و معایب این صرافیها، اکنون میتوانیم با پلتفرمهای شاخص در این زمینه آشنا شویم و در نهایت، دکس مورد نظر خود را انتخاب کنیم. برخی از مهمترین صرافیهای غیر متمرکز عبارتند از: یونی سواپ، پنکیک سواپ، کرو فایننس و …
یونی سواپ – بیشترین حجم معاملات
احتمالا به دفعات نام صرافی UniSwap را شنیدهاید. این پروتکل از بیش از ۴۰۰ رمزارز مختلف پشتیبانی به عمل میآورد. علاوه بر این، UniSwap DAO به کاربران این امکان را میدهد که در تصمیم گیریها و نظرخواهیهای پلتفرم شرکت کنند.
به منظور مشارکت در تصمیم گیریها، کاربران نیاز دارند تا توکن حاکمیتی یونی سواپ (UNI) را در اختیار داشته باشند.
میزان کل دارایی قفل شده (TVL) این صرافی هم به بیش از ۴.۷ میلیارد دلار میرسد و با استخر نقدینگی مبتنی بر قراردادهای هوشمند، یونی سواپ از بحران کمبود نقدینگی در امان مانده است.
ناگفته نماند که تا ماه آگوست، حجم معاملات روزانه این پلتفرم به طور میانگین از ۹۶۰ میلیون دلار فراتر رفته و از این حیث، در جایگاه نخست صرافیهای غیرمتمرکز با بیشترین نقدینگی قرار دارد. راهنمای فعالیت در صرافی UniSwap
پنکیک سواپ – کیکهای سودده!
همانند یونی سواپ، این صرافی محبوب هم برروی قراردادهای هوشمند بنا شده است. با این تفاوت که به جای اتریوم، توسط صرافی شبکه بایننس اسمارت چین اجرا میشود.
در پنکیک سواپ، کاربران این امکان را دارند که با استفاده از ارز BNB و کیف پولهایی چون Trustwallet و متامسک، به معامله بیش از ۵۰ رمزارز حوزه DeFi بپردازند.
توکن اختصاصی این پروتکل هم CAKE نام دارد که برای مشارکت در رای گیریها، استیکینگ و ییلد فارمینگ مورد استفاده قرار خواهد گرفت. خرید CAKE در پول نو
در ازای تامین نقدینگی به وسیله CAKE، سپرده گذاران سهمی از هزینه تراکنشهای شبکه را دریافت خواهند کرد. در حال حاضر، فی هر تراکنش در پنکیک سواپ، به ۰.۲۵ درصد ارزش تراکنش انجام شده میرسد.
علی رغم سوددهی این قابلیت، کاربران باید به خاطر داشته باشند که با نوسانات رمزارزها، سود و سپرده آنها هم دستخوش نواساناتی خواهد شد. بنابراین بهتر است که پیش از سرمایه گذاری، از شرایط بازار مطلع شوند.
Curve Finance – مبادلاتی کم خطر
همانند بیش از ۳ هزار اپلیکیشن غیرمتمرکز (dAPP) دیگر، این دکس هم از محصولات بلاک چین اتریوم محسوب میشود. بنابراین داراییهای ERC-20 مانند استیبل کوینها و نوع Wrapped ارزها از جمله wBTC، در لیست ارزهای تحت پشتیبانی این پلتفرم قرار دارند.
با در اختیار داشتن توکن حاکمیتی Curve یعنی CRV، کاربران پروتکل اجازه ورود به DAO و رای گیریهای اکوسیستم را خواهند داشت. خرید CRV در پول نو
کرو فایننس امکان مبادله ارزها با استخرهای نقدینگی را فراهم کرده و به دلیل پشتیبانی ویژه از استیل کوینها، تامین نقدینگی و مبادلات با ریسک حداقلی انجام خواهد شد.
علاوه بر کم ریسک بودن ارزهای باثبات، کارمزد تراکنشهای Curve هم از ۰.۰۴درصد ارزش هر تراکنش فراتر نمیرود. روی هم رفته، تعداد داراییهای تحت پشتیبانی این دکس هم به حدود ۵۰ رمزارز میرسد.
صرافی dydx – پلتفرم همه فن حریف
پروتکل dydx، قابلیتهای گستردهای را در اختیار معامله گران قرار میدهد. به عبارتی، برای دسترسی به ابزارهایی چون معاملات Perpetual، اسپات، مارجین و مشتقه، دیگر ضرورتی به ثبت نام در صرافیهای متمرکز چون بایننس و Huobi نخواهد بود.
dydx از قابلیتهای منحصر به فرد صرافیهای متمرکز هم پشتیبانی کرده و تا حد زیادی، بسیاری را از این صرافیها بی نیاز ساخته است. علاوه بر پشتیبانی از معاملات مارجین و لحظهای، وامدهی و وامگیری هم از امکاناتی هستند که این صرافی در اخیار ما قرار میدهد.
برای آشنایی با انواع اسخرهای سپرده گذاری و تامین نقدینگی صرافی dydx، به مقاله صرافی dydx رجوع کنید.
یکی از ویژگیهایی که این صرافی را نسبت به برخی از همتایان خود متمایز کرده، به سیستم برداشت داراییها مرتبط میشود. بدین گونه که سپرده گذاران میتوانند بدون محدودیت زمانی، سود و اصل سرمایه خود را از صرافی خارج کنند.
همانند مواردی که قبل تر به آنها پرداختیم، دارندگان توکن حاکمیتی dydx میتوانند برروی امور اکوسیستم نظارت داشته باشند. علاوه بر این، امکان استیکینگ و دریافت پاداش هم فراهم خواهد بود.
صرافیهای غیرمتمرکز، آری یا خیر؟
در بلاگ امروز پول نو تلاش کردیم تا با ویژگیها، مزایا و معایب، مکانیزم حاکم و شاخص ترین DEXها آشنا شویم.
دیدیم که بلاک چین و قراردادهای هوشمند، چگونه امکان معاملات Peer-to-Peer را برای ما فراهم ساخته و ما را از بانکها و اشخاص ثالث بی نیاز ساختهاند. به طوری که به وسیله گوشی هوشمند و اینترنت، میتوانیم تنها در چند دقیقه معاملات خود را انجام دهیم.
با وجود کارایی بالای DEXها، نباید از نقاط ضعف آنها چشم پوشی کنیم. چرا که عدم وجود پشتیبانی و برخی موضوعات امنیتی، میتوانند برای ما دردسر ساز شوند.
در هر صورت، نهایتا سرمایه گذاران و معامله گران هستند که نیاز دارند تا درباره معامله در صرافیهای متمرکز و غیرمتمرکز تصمیم گیری کنند. شما کدام یک را انتخاب خواهید کرد؟
صرافی غیر متمرکز چیست؟
در صرافی غیر متمرکز ارزهای دیجیتال، افراد میتوانند بدون نیاز به باز کردن حساب در صرافی، معامله ارز دیجیتال خود را به صورت همتا به همتا (کاربر به کاربر) و بدون واسطه انجام دهند. در واقع، شیوه عملکرد این صرافی به صورت غیرمتمرکز است و هیچ مرجع کنترلکنندهای وجود ندارد. در صرافی غیر متمرکز ضرورت اعتماد به شخص ثالث از بین رفته و هیچ شخص واسطی وجود ندارد و معاملات از طریق قراردادهای هوشمند انجام میشود. یکی از مهمترین مزایای اکسچنج غیرمتمرکز نسبت به نسخههای متمرکز، امنیت بالا و عدم امکان هک میباشد. پلتفرمهای DEX به دلیل اجرا شدن در بستر بلاکچین، عملاً غیرقابل هک هستند و به کاربران خود این امکان را میدهند که داراییهای خود را در محیطی کاملاً امن نگهداری کرده و در زمان لزوم به سایر ارزهای دیجیتال تبدیل نمایند.
صرافی غیر متمرکز چگونه کار میکند؟
صرافیهای غیرمتمرکز روی بلاک چینهای آزاد که قابلیت اجرای قراردادهای هوشمند را دارند ساخته میشوند. اتریوم درحالحاضر بزرگترین میزبان صرافیهای غیرمتمرکز است.
برای درک نحوه کار صرافی غیرمتمرکز، قبل از هر چیز باید با مفهوم قرارداد هوشمند آشنا شوید. یک قرارداد هوشمند نرمافزاری است که در صورت وقوع شرایطی خاص، یک یا چند دستور خاص را اجرا میکند. این قرارداد روی بلاک چین پیادهسازی میشود و جلوگیری از اجرای آن غیرممکن است.
ویژگی اصلی یک قرارداد هوشمند، اجرای قطعی آن است. در حقیقت آنچه که باعث تفاوت قرارداد معمولی و قرارداد هوشمند میشود این است که در قرارداد هوشمند، هیچکس (حتی خود سازنده) نمیتواند مانع از اجرای قرارداد شود و بنابراین برای اجرای آن نیاز نیست که به واسطههای متمرکز اعتماد کنیم.
بنابراین، زمانیکه یک قرارداد هوشمند بر روی یک بلاک چینِ آزاد مثل اتریوم اجرا شود، دیگر قابلتوقف نیست و هیچکس نمیتواند جلوی اجرای آن را بگیرد. با قراردادهای هوشمند میتوان برنامهها و پروژههایی را ساخت که بدون هیچگونه واسطه و از کارافتادگی تا ابد به کار خود ادامه دهند. به این برنامهها برنامههای غیرمتمرکز (Dapp) هم میگویند.
در صرافی غیرمتمرکز برای انجام یک تراکنش چه فرایندی طی میشود؟
۱. معاملهگر کیف پول خود را به صرافی متصل میکند.
۲. سفارش خرید/فروش خود را ثبت میکند.
۳. خریدار/فروشندهای دیگر سفارشی مطابق با سفارش معاملهگر اول ثبت میکند.
۴. داراییها داخل قرارداد هوشمند وارد میشوند، در قرارداد هوشمند مبادله انجام شده و مبلغ به کیف پول خریدار و فروشنده واریز میشود.
ویژگیهای DEX چیست؟
عدم تغییر مالکیت
در صرافی غیر متمرکز، مالکیت داراییها تا پیش از انجام کامل معامله، هرگز تغییر نمیکند و نیازی به انتقال دارایی به حساب شخص ثالث یا صرافی نیست.
خودکار
معاملات در DEX تا زمانی که نقدینگی کافی وجود داشته باشد، بدون داشتن واسطه، به صورت آنی انجام میشود.
مقرون به صرفه
بسیاری از DEX ها امکان حداقل میزان معاملات رمزارزها را دارند و به کاربران خود این امکان را میدهند که دارایی خود را به هر میزان که میخواهند، مبادله کنند.
دسترسی جهانی
اکثر DEX ها به هیچ گونه ثبتنامی احتیاج ندارند. بنابراین، هر کاربر از هر نقطه از جهان که به شبکه اینترنت دسترسی داشته باشد، قادر خواهد بود معاملات خود را در صرافی غیر متمرکز انجام دهد.
معاملات شفاف
روندهای جدید مبادلات DEX به صورت شفاف انجام میشوند، تمام کاربران به سابقۀ این معاملات دسترسی دارند و همه چیز بر بستر بلاک چین ثبت شده است.
ناشناس بودن
در صرافی های غیر متمرکز، کاربران به راحتی کیف پول مورد نظر خود را برای شروع مبادلات به سیستم متصل میکنند. برای مبادلات، به اطلاعات پروفایل یا اطلاعات تکمیلی نیازی نیست.
معایب و خطرات صرافی غیرمتمرکز چیست؟
در ابتدا باید گفت که این صرافیها از خدمات امانتداری استفاده نمیکنند و مالکیت داراییها بر عهده کاربر است. از همین رو هرگونه اشتباه در معاملات و انتقال ارزها، جبرانناپذیر و غیرقابل بازگشت است.
از جمله دیگر معایبی که میتوان برای صرافیهای غیرمتمرکز نام برد، حجم پایین معاملات آنها نسبت به صرافیهای متمرکز است. پایینبودن حجم معاملات در مقایسه با صرافیهایی مانند بایننس و گاهی اوقات افزایش هزینه تمامشده، باعث شده است تا سرمایهگذاران کمتری با این صرافیها کار کنند.
صرافیهای غیرمتمرکز کاملاً متنباز و شفاف هستند، اما در مورد صرافیهای جدید گاهی اوقات ممکن است کدهای صرافی دچار مشکل فنی یا امنیتی باشد. همچنین، اگرچه صرافیهای غیرمتمرکز نباید به داراییها دسترسی داشته باشند، ممکن است در کد برخی از آنها راهی برای مسدودسازی ارزهای دیجیتال تعبیه شده باشد تا در صورت وجود موارد مشکوک به تخلف، بتوان جلوی برداشت پول را گرفت.
یکی از اساسیترین مشکلات صرافیهای غیرمتمرکز مسئله مقیاسپذیری (سرعت و کارمزد تراکنشهای) بلاک چین است. در بیشتر این صرافیها کاربر مجبور است برای هر معامله روی شبکهای مانند اتریوم تراکنش بزند که این خود مستلزم پرداخت کارمزد است. بنابراین، اگر شبکه شلوغ باشد حس خوبی از کار با صرافی غیرمتمرکز تجربه نخواهید کرد.
یکی دیگر از مشکلات اساسی صرافیهای غیرمتمرکز درحالحاضر این است که از همه ارزهای دیجیتال پشتیبانی نمیکنند. مثلاً در مقطع فعلی بیشتر صرافیهای غیرمتمرکزی روی اتریوم فعال هستند و فقط از تبدیل اتریوم و توکنهای مبتنی بر اتریوم (ERC-20) پشتیبانی میکنند. در این صرافیها بهعنوان مثال نمیتوانید ارزی مانند تزوس را معامله کنید. البته برخی از صرافیهای غیرمتمرکز در تلاش هستند تا با پشتیبانی از چندین بلاک چین این مشکل را برطرف کنند.
امکانات معاملاتی کم از دیگر معایب صرافیهای غیرمتمرکز است. بهعلاوه، روند تطبیق معاملات هم نسبت به نمونههای متمرکز کندتر است و همین مسئله میتواند تجربه کاربری نهچندان مناسبی را برای کاربر به همراه داشته باشد.
دیدگاه شما