6 اندیکاتور مهم و قدرتمند کاربردی در بورس و فارکس
شما میتوانید سرفصل مدنظر خود از فهرست محتوای این مقاله انتخاب کنید تا به قسمت مربوطه هدایت شوید:
از مهم ترین ابزارهای قابل استفاده در تحلیل تکنیکال می توان اندیکاتورهای مهم بورس را نام برد. برخی از اندیکاتورها در بورس مهم تر از سایرین هستند. بسیاری از افراد مبتدی و حرفه ای از این اندیکاتورها استفاده می کنند. زیرا اینها براحتی قابل کاربرد هستند. اندیکاتورها بعنوان ابزارهایی هستند که تحلیلگران با استفاده از آنها براحتی می توانند کارهای تحلیلی را انجام دهند. با استفاده از آنها می توان اطلاعات نمودارها را جمع آوری نموده و اطلاعات مختلف را به کمک فرمول های مختلف به نمایش گذاشت. در این مقاله، 6 اندیکاتور مهم و کاربردی بورس ایران را معرفی می کنیم.
6 اندیکاتور مهم و کاربردی بورس
پیش از بررسی اندیکاتورهای مهم و کاربردی بورس بهتر است بدانید تعداد این اندیکاتورها بسیار مهم و مفید است اما تمامی اینها کاربردی نبوده و مناسب بازار ایران نیست. همچنین معرفی این 6 مورد بدان معنا نیست که سیستم معاملاتی شما صرفا باید برپایه اینها برنامه ریزی شود. بلکه همواره بدنبال اندیکاتوری باشید که بیشترین سود را برای شما داشته و با سیستم معاملاتی شما دارای همخوانی کامل باشد. اندیکاتورهای مختلف شامل اندیکاتورهای رندی، حجمی، اسیلاتور و غیره هستند. اما تمامی اینها کاربردی نیستند و برخی نیز مناسب و کاربردی برای بازار ایران نیستند.
اندیکاتور میانگین متحرک
یکی از اندیکاتورهای روند و ضد روندی بسیار مناسب و کاربردی برای بسیاری از معامله گران و سرمایه گذاران، اندیکاتور میانگین متحرک است. به کمک میانگین های متحرک می توان میانگین قیمت پایانی در n روز گذشته را مشاهده نمود. با ثبت شدن قیمت پایانی جدید در یک سهم، یک قیمت پایانی از اطلاعات موردنیاز در ابتدای دوره توسط میانگین متحرک حذف می شود. روی خود نمودار می توان این اندیکاتور را رسم کرد. اما برخی از این ابزارها در قسمت های مجزا از نمودار قیمت قابل ترسیم است.
میانگین متحرک به دو دسته ساده و نمایی به شرح زیر تقسیم می شود:
- در میانگین متحرک ساده که به اصطلاح SMA نامیده می شود، هر قیمت پایانی دارای وزن یکسانی است.
- میانگین متحرک نمایی که EMA نامیده می شود، مانند SMA نیست. در این نوع از انواع میانگین متحرک، عوامل دیگری بر وزن دهی روی قیمت پایانی موثر هستند.
در بین دو نوع میانگین فوق، تاکید بیشتر معامله گران بر استفاده از EMA است. زیرا واکنش آن به تغییرات قیمت بیشتر است. اکثر معامله گران معمولا میانگین متحرک از نوع بلند مدت 100 یا 200 روزه را بکار می برند.
اندیکاتور مکدی (MACD)
اندیکاتور مکدی یکی از مهمترین و پرکاربردترین اندیکاتورهای بورس است. این اندیکاتور که مخفف عبارت واگرایی همگرایی میانگین متحرک معنا می دهد، یکی از بهترین اندیکاتورها محسوب می شود. با استفاده از آن، اندیکاتورهای روند و اسیلاتورها ترکیب شده و ابزاری جدید را خواهید داشت. اندیکاتور MACD متشکل از دو خط و یک هیستوگرام است. اندازه گیری اولین خط تفاوت میان دو میانگین متحرک با طول دوره های مختلف انجام می شود. خط دوم نیز بعنوان میانگین متحرک خط اول مکدی محسوب می شود.
تفاوت میان این دو خط در یک هیستوگرام گرافیکی نمایش داده می شود. بطور کلی، زمانی که این دو خط مکدی به یکدیگر رسیده و هم را قطع کنند، هیستوگرام به مقدار صفر خواهد رسید. بالا رفتن مکدی و کم یا زیاد شدن آن نسبت به صفر، با دور شدن این دو خط از هم رخ می دهد. بطورکلی، مکدی به منظور تایید یک روند در نمودار قیمت بکار می رود. مواقعی که یک میله در هیستوگرام نسبت به میله قبلی بالاتر است، یک روند صعودی آغاز می شود و بالعکس آن نیز صدق می کند.
اندیکاتور فیبوناچی
دسته بندی ابزار فیبوناچی درمیان اندیکاتورها ممکن است غیرمنتظره به نظر برسد. اما به دلایل زیر، در بسیاری از منابع بعنوان اندیکاتور معرفی می شود:
- این ابزار درتحلیل تکنیکال بازار بورس ایران و فارکس کاربردهای فراوانی دارد.
- سهم های مختلف به سطوح این ابزار واکنش دقیق نشان می دهند.
مجموعه اعداد فیبوناچی به دنباله ای گفته می شود که در آن، هر عدد از اصل جمع دو عدد قبل از خودش بدست می آید. مانند 1-1-2-3-5-8- و غیره.
با تقسیم دو عدد متوالی در این دنباله بر یکدیگر، تقریبا همیشه نسبت 0.618 بدست می آید که نسبت طلایی نامیده می شود. این عدد اهمیت بسیار زیادی در تحلیل تکنیکال دارد و به منظور تشخیص سطوح اصلاح بازار می توان از آن استفاده کرد. نسبت های 0.5 و 0.38 در بازار سرمایه ایران قابل استفاده است. درمواقعی که این ابزار در سطوح فیبوناچی استفاده می کنید، نباید بعنوان خط های دقیق بازگشت قیمت به آن نگاه کرد. اغلب از اینها می توان برای مناطق بازگشت سهم بهره برد. بعنوان مثال، می توان سطح بین 0.38 و 0.618 را بعنوان یک منطقه حمایتی فوق العاده مهم در یک روند رو به بالا درنظر گرفت.
اندیکاتور باند بولینگر
یکی از مهمترین و پرکاربردترین اندیکاتورها، اندیکاتور بولینگر باندز است که از میانگین متحرک ساده ساخته شده است. با این اندیکاتور می توان نوسانات بازار را تشخیص داد. بنابراین می توان آن را در هر دو دسته روندی و نوسانی تقسیم بندی کرد.
بولینگر باندز متشکل از سه خط به شرح زیر است:
- خط میانی یا همان میانگین متحرک ساده
- دو خط بالا و پایین که دو انحراف معیار نسبت به خط میانی محسوب می شوند. این دو خط با یکدیگر تشکیل یک نوار را خواهند داد.
این اندیکاتور را می توان برای اندازه گیری نوسانات بکار برد. بدین صورت که دور شدن نوارها از یکدیگر، نشان دهنده نوسان بالا است و نزدیک شدن آنها بیانگر نوسان پایین است. از استراتژی های رایج برای کار با نوارهای بولینگر می توان گفت که با عبور شمع نمودار از نوار بالایی، می توان خرید انجام داد. با عبور شمع نمودار از نوار پایینی می توان فروش انجام داد.
اندیکاتور RSI
از اندیکاتورهای محبوب میان معامله گران تازه کار، سه روش محبوب معامله MACD می توان اندیکاتور RSI را نام برد. این اندیکاتور با وجود سادگی خود، سیگنال های مناسبی به ما ارائه می دهد. RSI مخفف عبارت «شاخص قدرت نسبی» بوده و برای اندازه گیری قدرت و جاذبه تغییرات اخیر قیمت بکار می رود. معمولا تغییرات را با عددی بین 0 تا 100 نمایش می دهد.
این اندیکاتور را می توان همچنین برای مشخص نمودن شرایط اشباع خرید یا اشباع فروش در بازار بکار برد. اشباع خرید با عدد بالاتر از 70 و اشباع فروش با عددی زیر 30 نشان داده می شود. این اعداد به ترتیب سیگنال فروش و خرید مناسبی به معامله گران ارائه می دهند. باتوجه به شرایط مختلف شاهد تغییر این اعداد هستیم. این اعداد در شرایط مختلف قابل تغییر است. نکته دیگر این است که در بازارهای فاقد روند خاص و دارای یک رنج، RSI کاربردهای بیشتری دارد. بکارگیری ترکیبی از RSI با سایر اندیکاتورهای کاربردی، بهترین پیشنهاد در این زمینه است.
اندیکاتور CCI
اندیکاتور CCI یا شاخص کانال کالا در دهه 80 میلادی مختص بازار کالا ایجاد و توسعه یافت. اما بعدها این اندیکاتور در سایر بازارها ازجمله بورس و فارکس قابل استفاده شد. با استفاده از این اندیکاتور امکان اندازه گیری قیمت فعلی یک سهم درمقایسه با میانگین قیمت آن در یک دوره زمانی معین وجود دارد. این قیمت بین -100 تا +100 درحال نوسان است. عدد شاخص بالاتر از صفر، نشان دهنده تغییرات سنگین قیمت است. در این حالت باید سهم بررسی شود. معمولا ترجیح داده می شود که این اندیکاتور در نمودارهای کوتاه مدت بکار رود. زیرا در این موارد، معمولا سیگنال های بهتری دریافت خواهد شد.
جمع بندی
در این مقاله سعی شد تعدادی از کاربردی ترین اندیکاتورهای مهم و کاربردی در بورس بررسی شود. این 6 اندیکاتور کاربردهای زیادی در تحلیل تکنیکال دارند. این اندیکاتورها به وسیله اغلب معامله گران بورس قابل استفاده و کاربردی است. اندیکاتورهای مهم و کاربردی زیادی در بورس وجود دارند. با استفاده از این اندیکاتورها می توان سرمایه گذاری مناسبی داشت و شاهد عملکرد مناسبی بود. در اینجا سعی کردیم مهمترین و پرکاربردترین اندیکاتورها را بررسی کنیم. پس از آشنایی با این اندیکاتورها می توانید سیستم معاملاتی مناسبی براساس هریک از این اندیکاتورها طراحی کنید. همچنین می توانید ترکیبی از این اندیکاتورهای مهم را بکار برید. امیدواریم با بکارگیری اندیکاتورهای مهم بورس شاهد موفقیت های زیادی در معاملات خود در بازار بورس باشید.
اندیکاتور مکدی (MACD)/محاسبات اندیکاتور مکدی
میانگین متحرک همگرا – واگرا (MACD) که در بین معاملهگران داخل ایران به «مکدی» مشهور است، یکی از اندیکاتورهای پرکاربرد، ساده و البته بسیار محبوب بین معاملهگران آشنا به تحلیل تکنیکال است که در تشخیص روند به ویژه روندهای پرقدرت مورد استفاده قرار میگیرد. اوسیلاتور «مکدی» رابطه بین دو مووینگ اَوریج یک ورقه بهادار را نشان میدهد.
مکدی در سال ۱۹۷۹ توسط یک سرمایهگذار مشهور آمریکایی به نام «جرالد اپل» توسعه داده شد و از آن زمان تاکنون همچنان به صورت گستردهای توسط معاملهگران مورد استفاده قرار میگیرد. «اپل» با تاسیس «مدیریت سرمایهگذاری اپل» به مدت بیش از ۴۰ سال در این شرکت فعالیت داشت و بیش از ۱۷ کتاب در حوزه سرمایهگذاری نوشته است. وی در سال ۲۰۱۲ بازنشسته شد اما همچنان حضوری فعال در این شرکت دارد. این سرمایهگذار آمریکایی یک شرکت مشاوره با نام «سیگنالرت» (Signalert) در سال ۱۹۷۳ تاسیس کرد که مجلهای تحت همین عنوان در این حوزه منتشر میکند و بعد از نزدیک ۵۰ سال از زمان تاسیس همچنان در حال انتشار است.
«مکدی» از سه جزء تشکیل شده است که عبارتند از: ۱٫ خط مکدی، ۲٫ خط سیگنال، ۳٫ هیستوگرام که از تفاضل بین خط مکدی و خط سیگنال به دست میآید. نحوه محاسبات این سه جزء اساسی در پایین آمده است:
محاسبات اندیکاتور مکدی
محاسبه اندیکاتور مکدی در مقایسه با محاسبات سایر اندیکاتورها اندکی سادهتر است و تنها عامل اصلی محاسبه مووینگ اَوریج نمایی است.
نحوه محاسبه خط مکدی
- ابتدا مووینگ اَوریج نمایی ۲۶ دوره محاسبه میشود.
- مووینگ اَوریج نمایی ۱۲ دوره محاسبه میشود.
- تفاضل دو مووینگ اَوریج نمایی ۲۶ دوره و ۱۲ دوره گذشته که نتیجه آن یک خط مشهور به نام خط «مکدی» است.
استفاده از مووینگ اَوریج نمایی در محاسبه خط مکدی به دلیل اهمیت و وزنی است که این مووینگ اوریج به قیمتهای اخیر نشان میدهد.
در صورتی که مووینگ اَوریج نمایی ۱۲ روزه بالای مووینگ اَوریج نمایی ۲۶ روزه قرار بگیرد ارزش مکدی مثبت خواهد بود و در صورتی که مووینگ اَوریج نمایی ۲۶ روزه بالای مووینگ اَوریج نمایی ۱۲ روزه قرار بگیرد ارزش مکدی منفی خواهد شد.
محاسبه خط سیگنال
خط سیگنال از محاسبه مووینگ اَوریج نمایی ۹ روزه «خط مکدی» به دست میآید. این خط در نمودار کنار خط مکدی حرکت میکند. تقاطع این دو یعنی خط مکدی و خط سیگنال به عنوان نشانهای برای تعیین نقاط خرید و فروش و همچنین برگشت روندها عمل میکند. در روندهای پرقدرت قدرت پیشبینی این سیگنالدهی بسیار بیشتر است.
هیستوگرام
تفاضل خط سیگنال و خط مکدی به صورت گراف یا میلههایی نمایش داده میشود که تا حدودی همراستا با حرکت قیمت در نمودار اصلی قیمت است. زمانی که خط مکدی و خط سیگنال با یکدیگر انحراف زیادی داشته باشند میلههای هیستوگرام نیز بلندتر خواهند شد و از خط صفر به سمت بالا یا پایین فاصله میگیرد. در صورتی که انحراف بین این دو خط ناچیز باشد میلههای هیستوگرام نیز در نزدیکی خط صفر قرار میگیرند.
نحوه استفاده از اندیکاتور «مکدی» برای تحلیل روند
اندیکاتور مکدی در مشخص کردن روند پرقدرت نزولی و صعودی دقیقتر عمل میکند. مهمترین عامل تعیین نقاط خرید و فروش در این اندیکاتور تقاطع دو خط مکدی و خط سیگنال است و به همین دلیل است که این اندیکاتور بسیار ساده است و فهم نحوه عملکرد آن سوای از نحوه محاسبات مربوطه نیاز به دانش پیچیدهای ندارد.
سیگنالدهی مکدی به این صورت است که اگر خط مکدی در ناحیه زیر صفر خط سیگنال را از پایین به بالا قطع کند در واقع به نوعی سیگنال خرید صادر شده است. برعکس آن نیز صادق است یعنی در صورتی که خط مکدی در ناحیه بالای صفر سه روش محبوب معامله MACD خط سیگنال را از بالا به پایین قطع کند به نوعی سیگنال فروش صادر شده و تغییر روند از صعودی به نزولی امکانپذیر است.
نکته مهمی که درباره اندیکاتورها وجود دارد این است که آنها به تنهایی نمیتوانند مورد استفاده قرار بگیرند چرا که در این صورت قدرت پیشکنندگی آنها پایین میآید و احتمال دریافت سیگنال اشتباه از جانب معاملهگران به ویژه افراد مبتدی بسیار زیاد است. این قضیه در مورد «مکدی» نیز صادق است. به همین دلیل است که بسیاری از معاملهگران در کنار مکدی از اندیکاتور RSI استفاده میکنند تا این دو در کنار هم بتوانند هم خطاهای یکدیگر را پوشش دهند و هم اینکه درجه و دقت پیشبینی افزایش یابد. البته اندیکاتورهای دیگری توسط معاملهگران استفاده میشود که هر کس بنا به استراتژیهایی که به کار میگیرد میتواند اندیکاتور مورد علاقه خود را استفاده کند.
بحث واگراییها و همگراییها در اندیکاتور مکدی به شدت مورد استفاده قرار میگیرد که آن را در نوشتهای جداگانه مورد بررسی قرار خواهیم داد.
اندیکاتور MACD
میانگین متحرک همگرا / واگرا (Moving Average Convergence Divergence) یا به اختصار MACD اندیکاتور ساده و بسیار محبوبی است که سه روش محبوب معامله MACD رابطه بین دو میانگین متحرک بر پایه قیمت پایانی یک سهم را نشان می دهد و حرکت روند حاکم بر قیمت را دنبال می کند. از این اندیکاتور محبوب می توان برای اهداف مختلفی استفاده کرد، اما اغلب از آن برای سیگنال گرفتن از تقاطع ها و واگرایی ها استفاده می شود. از طریق این اندیکاتور می توان متوجه شد که سهم در ناحیه اشباع خرید یا فروش قرار گرفته است. همچنین اندیکاتور MACD به معامله گران و سرمایه گذاران کمک می کند تا متوجه شوند که قدرت روند صعودی یا نزولی در حال کاهش یا افزایش است.
میانگین متحرک و میانگین متحرک نمایی
برای درک بهتر از اندیکاتور MACD باید تفاوت بین انواع میانگین متحرک ها را درک کنیم. میانگین متحرک ها به دو نوع ساده و نمایی تقسیم می شوند. میانگین متحرک نمایی (Exponential Moving Average) به اطلاعات قیمتی روزهای اخیر نسبت به داده های قبل تر از آن، وزن و اهمیت بیشتری می دهد. در واقع میانگین متحرک نمایی همان میانگین متحرک است که به صورت نمایی وزن دهی شده است. در این حالت میانگین متحرک نمایی، واکنش بیشتری به تغییرات قیمتی اخیر می دهد اما میانگین متحرک معمولی (Simple Moving Average) به تمام داده ها و اطلاعات قیمتی ما وزن مشابهی می دهد و همه ی اطلاعات در بازه زمانی را به یک چشم نگاه میکند.
اجزای اندیکاتور و نحوه محاسبه ی آن ها
بر روی این نمودار می توانیم دو خط را ببینیم در حالی که برای محاسبه ی آن ها از سه خط استفاده شده است.
برای به دست آوردن خط MACD باید تفاضل بین میانگین متحرک نمایی ۲۶ روزه و میانگین متحرک نمایی ۱۲ روزه را بدست آوریم تا خط MACD رسم شود.
در کنار خط MACD خط سیگنال رسم می شود که نسبت به خط MACD کند تر حرکت می کند. خط سیگنال در واقع یک میانگین متحرک ۹ روزه از خط MACD می باشد.
خط مبنا (Baseline)
خط مبنا در واقع سطح صفر را در این اندیکاتور نشان می دهد و این اندیکاتور را به دو قسمت تقسیم می کند و تغییر روند را مشخص می کند.
اندیکاتور MACD یک اندیکاتور پسرو است. بدین معنی که جلو تر از قیمت حرکت نمی کند و به دلیل اینکه بر پایه اطلاعات تاریخی و میانگین متحرک ها رسم می شود، با تاخیر نسبت به قیمت حرکت می کند. اما این به معنی کاربردی نبودن این اندیکاتور نیست و به وسیله آن می توان روند حاکم بر سهم را تشخیص داده و تاییدی بر تصمیمات معامله گری خود بزنیم.
سیگنال خرید یا فروش در اندیکاتور MACD
از این اندیکاتور می توان گاهی اوقات برای خرید یا فروش سهم استفاده کرد. سیگنال خرید MACD هنگامی به وجود می آید که خط MACD خط سیگنال را به سمت بالا قطع می کند و اینجا جایی است که معامله گران سیگنالی برای خرید سهم دریافت می کنند. اما هنگامی که خط MACD خط سیگنال را رو به پایین قطع کند، سیگنالی برای فروش سهم صادر شده و انتظار کاهش قیمت سهم را داریم.
اگر میانگین متحرک نمایی (EMA) ۱۲ روزه از میانگین متحرک ۲۶ روزه بالاتر باشد، بدین معنی است که اندیکاتور MACD مقداری مثبت دارد. اما اگر میانگین متحرک ۲۶ روزه بالاتر از ۱۲ روزه باشد، یعنی اندیکاتور MACD مقداری منفی دارد. هر چه اندیکاتور MACD از خط مبنا (Baseline) خود دورتر باشد، نشان دهنده این است که فاصله بین دو میانگین متحرک نمایی در حال افزایش است.
در شکل زیر این موضوع به وضوح دیده می شود که اندیکاتور MACD در زیر نمودار قیمت به همراه خط مبنا، خط MACD و خط سیگنال رسم شده است. بر روی نمودار قیمت نیز میانگین متحرک ۲۶ و ۱۲ روزه رسم شده است. واضح است که میانگین متحرک های رسم شده روی نمودار قیمت نسبت به تقاطع خط MACD و خط مبنا واکنش نشان می دهند. به این صورت که هر گاه خط MACD، خط مبنا را به سمت پایین قطع کرده است، اندیکاتور میانگین متحرک ۱۲ روزه نیز به زیر اندیکاتور میانگین متحرک ۲۶ روزه رسیده است.
هیستوگرام MACD
اندیکاتور MACD گاه خطی و گاهی به صورت هیستوگرام نیز نمایش داده می شود. هیستوگرام شامل میله های عمودی است که از اختلاف بین خطوط MACD به دست می آید. در واقع این هیستوگرام فاصله بین خط MACD و خط سیگنال می باشد. اگر خط MACD بالای خط سیگنال باشد، هیستوگرام MACD بالاتر از خط مبنا خواهد بود و اگر خط MACD پایین تر خط سیگنال باشد، هیستوگرام MACD از خط مبنا پایین تر خواهد بود. همچنین از این هیستوگرام برای شناسایی حرکت صعودی یا نزولی نیز می توان استفاده نمود.
MACD کلاسیک و جدید
اندیکاتور MACD از لحاظ ظاهری به دو نوع تقسیم می شود، شکل کلاسیک و شکل جدید.
اندیکاتور MACD کلاسیک از یک هیستوگرام، خط MACD و خط سیگنال تشکیل می شود. اما اندیکاتور جدید تنها شامل یک هیستوگرام و خط سیگنال می سه روش محبوب معامله MACD باشد.
MACD و RSI
اندیکاتور RSI یک اسیلاتور یا نوسانگر است که بین سطح ۰ تا ۱۰۰ نوسان می کند و سطوح مهم آن ۳۰ و ۷۰ هستند. اندیکاتور RSI به ما می گوید که در یک بازه زمانی کدام سطح از سهم در فاز خرید یا فروش هیجانی قرار دارد و معمولا به صورت پیش فرض ۱۴ روزه در نظر گرفته می شود.
اما اندیکاتور MACD بیشتر بر روی میانگین متحرک ها تمرکز دارد و رابطه بین دو میانگین متحرک ۱۲ و ۲۶ روزه را اندازه گیری می کند. این در حالی است که RSI تغییرات قیمت را نسبت به سقف و کف قبلی بررسی می کند. در هر حال، برتری بین این دو اندیکاتور وجود ندارد و معامله گران می توانند از هر دو اندیکاتور برای درک درستی از وضعیت حال حاضر و آینده بازار بهره بگیرند.
این نکته حائز اهمیت است که گاهی ممکن است اندیکاتور ها سیگنال هایی خلاف یکدیگر صادر می کنند، بطور مثال ممکن است اندیکاتور RSI سطح پایین تر از ۳۰ را نشان دهند که منطقه اشباع فروش بوده و انتظار بازگشت قیمت از آن نقطه را داریم. اما اندیکاتور MACD نشان می دهد که روند حرکتی صعودی ممکن است وجود نداشته باشد و قیمت همچنان ریزش خواهد داشت.
تقاطع MACD
همانطور که قبلا عنوان شد، می توان از طریق تقاطع خط MACD وخط سیگنال در اندیکاتور MACD، سیگنال خرید یا فروش دریافت کرد. بطور مثال، همانطور که در نمودار زیر مشاهده می شود، زمانی که اندیکاتور MACD، خط سیگنال را به سمت پایین قطع کند، نشان دهنده این است که روند صعودی به انتهای خود رسیده است و وقت فروش سهم است.
اما اگر خط MACD، خط سیگنال را به سمت بالا قطع کند، این اندیکاتور سیگنال خرید صادر کرده است و وقت خرید سهم می باشد. البته بهتر است که منتظر بمانیم تا اینکه خط MACD بالا یا پایین خط سیگنال تثبیت شود و بعد تصمیمات معاملاتی خود را عملی کنیم زیرا گاهی مشاهده شده است که خط MACD پس از عبور از خط سیگنال، فورا به حالت قبلی خود بازگشته است.
نکته ی بسیار مهمی که هنگام استفاده از سیگنال تقاطع MACD باید در نظر گرفت، روند اصلی قیمت سهام می باشد. برای کاهش ریسک و کاهش درصد خطا، بسیار مهم است که روند اصلی بلند مدت سهم را زیر نظر داشته باشیم و بعد از دریافت سیگنال خرید یا فروش از اندیکاتور MACD، آن را با روند اصلی قیمت تطابق داده و اگر مطابق بود، آنگاه دست به خرید یا فروش سهم خود بزنیم.
بطور مثال، اگر بعد از یک افت قیمت، خط MACD، خط سیگنال را به سمت بالا قطع کند و روند بلند مدت سهم صعودی باشد، متوجه می شویم که نزول اخیر قیمت تنها یک اصلاح بوده است و روند صعودی ادامه دار خواهد بود. هنگامی که بعد از یک صعود قیمتی جزئی، خط MACD، خط سیگنال را رو به پایین قطع کند و روند بلند مدت سهم نزولی باشد متوجه می شویم که صعود یاد شده تنها یک اصلاح قیمتی در خلاف روند نزولی بوده است و نزول قیمت ادامه دار خواهد بود.
واگرایی در اندیکاتور MACD
وقتی که اندیکاتور MACD سقف ها و کف هایی را تشکیل می دهد که در جهت سقف ها و کف های نمودار قیمت نباشد، واگرایی اتفاق افتاده است. در واقع در واگرایی روند اندیکاتور و قیمت سهم با یکدیگر متفاوت هستند. بطور سه روش محبوب معامله MACD مثال اگر در نمودار قیمت سهم دو کف نزولی تشکیل شود اما متناظر با آنها در نمودار اندیکاتور MACD دو کف صعودی تشکیل شود، در این حالت واگرایی مثبت رخ داده است و باید منتظر افزایش قیمت سهم باشیم.
همانطور که در سایر اندیکاتور ها نیز عنوان شد زمانی که سیگنال های دریافتی از اندیکاتور با روند حاکم بر قیمت سهم همخوانی داشته باشند، سیگنال های دریافتی از اهمیت و اعتبار بسیار بیشتری برخوردار هستند و این موضوع در واگرایی نیز صادق است.
همانطور که در شکل زیر مشاهده می شود، نمودار قیمت سهم دو کف نزولی تشکیل داده است اما در اندیکاتور MACD عکس این موضوع اتفاق افتاده است و مشاهده می شود که بعد از این واگرایی مثبت، قیمت سهم افزایش پیدا کرده است و روند صعودی شکل گرفته است. اما هنگاهی که اندیکاتور MACD دو سقف نزولی تشکیل دهد و این دو سقف نزولی در نمودار قیمت با دو سقف صعودی پاسخ داده شوند، واگرایی منفی رخ داده است و انتظار ریزش قیمت سهم را داریم. رخ دادن این اتفاق در یک روند نزولی نشان دهند، ادامه ریزش و روند می باشد.
نکته: اگر در یک روند صعودی واگرایی منفی و در یک روند نزولی واگرایی مثبت رخ دهد، هر چند که قابل اعتماد نبوده و نمی تواند مبنای تصمیم گیری باشد، اما نشان دهنده این است که روند حاکم ضعیف شده و از قدرت آن کاسته شده است.
صعود یا نزول سریع در اندیکاتور MACD
گاهی اوقات مشاهده می شود که در اندیکاتور MACD، خط MACD به سرعت نزول یا صعود می کند یا به عبارتی میانگین متحرک کوتاه مدت از میانگین متحرک بلند مدت فاصله می گیرد. هنگامی که این حرکات سریع در اندیکاتور MACD رخ می دهد در واقع سهم در محدوده اشباع خرید یا فروش قرار گرفته است.
اگر در کنارMACD از اندیکاتور RSI نیز استفاده کنیم متوجه می شویم که این صعود یا نزول سریع نشانه ای از قرار گرفتن سهم در محدوده خرید یا فروش هیجانی است. اگر این حرکت سریع شامل صعود اندیکاتور MACD به سمت بالا باشد، سهم در ناحیه اشباع خرید و اگر حرکت سریع رو به پایین باشد، سهم در ناحیه اشباع فروش قرار گرفته است و می توان حرکت بعدی سهم را از این طریق پیش بینی کرد.
یکی از مهم ترین کاربرد های اندیکاتور MACD تشخیص روند قیمتی می باشد. توسط این اندیکاتور می توانیم به راحتی روند حاکم بر سهم و قدرت حرکت آن را درک کنیم. با توجه سیگنال هایی که از این اندیکاتور دریافت می شود، تشخیص حرکت بعدی روند آسان تر شده و از این طریق می توانیم متوجه شویم که روند فعلی در حال قدرت گرفتن است یا ضعیف شدن.
محدودیت های MACD
اندیکاتور MACD نیز همانند سایر اندیکاتور ها دارای محدودیت هایی است که ممکن است معامله گران و سرمایه گذاران را گمراه کند.
یکی از این مشکلات این است که گاهی اوقات، این اندیکاتور سیگنال اشتباه صادر می کند. بطور مثال اندیکاتور MACD نشان می دهد که ممکن است در نمودار قیمت یک تغییر جهت در روند اتفاق بیفتد اما هیچگاه این اتفاق روی ندهد. در این حالت اندیکاتور MACD، به اشتباه سیگنال خرید یا فروش صادر کرده است. این اتفاق بیشتر در روند های خنثی یا در الگوی مثلث که روند حرکتی قیمت بسیار کند می شود، اتفاق می افتد.
حالت دیگری از اشتباه نیز در این اندیکاتور وجود دارد و آن این است که ممکن است این اندیکاتور، تمامی نقاط برگشتی را پیش بینی نکند.
سخن پایانی
اندیکاتور MACD یک ابزار بسیار محبوب و کاربردی در اندیکاتور است و نوسانات آن به بسیاری از تحلیل گران درک بهتری از وضعیت بازار یا سهم می دهد. این اندیکاتور از طرق مختلف مانند تقاطع ها، واگرایی و… به تحلیل گران کمک می کند اما باید توجه داشت که یک اندیکاتور نباید مبنای تصمیم گیری برای خرید یا فروش سهم باشد و سایر عوامل مانند روند اصلی قیمت نیز باید بررسی شوند.
معرفی کامل شاخص MACD برای ارزهای دیجیتال + نحوه نمودارخوانی
MACD (مکدی) مخفف عبارت Moving Average Convergence Divergence به معنی همگرایی واگرایی میانگین متحرک است. این یک اُسیلاتور است که به طور گسترده توسط تریدرها برای تحلیل تکنیکال مورد استفاده قرار می گیرد.
مکدی یک ابزار دنبال کننده روند است که از میانگینهای متحرک برای تعیین حرکت آنی یک سهم، ارز دیجیتال یا یک دارایی قابل ترید دیگر استفاده میکند.
این اسیلاتور توسط Gerald Appel در اواخر دهه ۱۹۷۰ توسعه داده شد. این شاخص وقایع قیمتی را که قبلا روی دادهاند را پیگیری میکند. MACD در طبقه اسیلاتورهای Lagging (تاخیری) قرار میگیرد (این نوع شاخصها، سیگنالها را بر اساس دادهها یا حرکت قیمت گذشته ارائه میدهند).
MACD میتواند برای اندازه گیری حرکت آنی بازار و روندهای احتمالی قیمت مفید باشد. بسیاری از تریدرها از این شاخص برای تشخیص نقاط ورود و خروج استفاده میکنند.
قبل از بررسی عمیق مکانیزمهای MACD، لازم سه روش محبوب معامله MACD است که مفهوم میانگینهای متحرک را درک کنیم؛ به تعریفی ساده، یک میانگین متحرک (MA) خطی است که ارزش میانگین دادههای قبلی را در خلال یک دوره از قبل تعریف شده ارائه می دهد. در فضای بازارهای مالی، میانگینهای متحرک در میان مشهورترین شاخصها برای تحلیل تکنیکال هستند.
میانگینهای متحرک را می توان به دو نوع مختلف تقسیم بندی کرد: میانگینهای متحرک ساده (SMA) و میانگینهای متحرک نمایی (EMA)؛ میانگینهای متحرک ساده، همه ورودیهای داده را به طور مساوی میسنجند و میانگینهای متحرک نمایی، اهمیت بیشتری به ارزش دادههای اخیر (نقاط قیمتی جدیدتر) میدهند.
MACD چگونه کار میکند؟
شاخص مکدی با تفاضل دو میانگین متحرک نمایی ایجاد میشود و خط اصلی (MACD Line) را ایجاد میکند. این خط برای محاسبه یک میانگین نمایی دیگر به کار میرود که خط سیگنال را شکل میدهد.
علاوه بر اینها، هیستوگرام MACD نیز وجود دارد که بر اساس تفاوت بین آن دو خط محاسبه میشود. این هیستوگرام همراه با دو خط دیگر، در بالا و پایین خط مرکز نوسان میکنند که به این خط، خط صفر هم گفته میشود.
بنابراین شاخص MACD متشکل از سه عنصر است که در حول خط صفر حرکت میکنند:
- خط MACD: به تعیین حرکت آنی رو به بالا یا رو به پایین بازار (روند بازار) کمک میکند. این خط در اثر تفاضل دو میانگین متحرک نمایی محاسبه میشود.
- خط سیگنال: یک میانگین متحرک نمایی از خط MACD است (معمولا میانگین متحرک نمایی دوره ۹). ترکیب خط سیگنال با خط مکدی، میتواند در تشخیص برگشتهای احتمالی یا نقاط ورود و خروج مفید باشد.
- هیستوگرام: یک ارائه گرافیکی از همگرایی و واگرایی خط MACD و خط سیگنال است. به عبارت دیگر، هیستوگرام بر اساس تفاوت بین این دو خط محاسبه میشود.
خط MACD
به طور کلی، میانگینهای متحرک نمایی بر طبق قیمتهای بسته شدن یک دارایی اندازه گیری میشوند. به صورت پیش فرض، دورههایی که برای محاسبه این دو میانگین متحرک نمایی به کار میروند، معمولا دورههای ۱۲ (سریعتر) و دورههای ۲۶ (کندتر) هستند.
دوره را میتوان با روشهای مختلفی سازمان داد (دقیقه، ساعت، روز، هفته، ماه). اما در این مقاله بر تنظیمات روزانه متمرکز میشویم. هنوز هم شاخص MACD ممکن است برای مطابقت با استراتژیهای ترید مختلف سفارشی (Custom) شود. (منظور از سفارشیسازی، تغییر عددهای میانگینهای متحرک است.)
با در نظر گرفتن دورههای زمانی استاندارد، خط MACD ، خود با تفاضل میانگین متحرک نمایی ۲۶ روز از میانگین متحرک نمایی ۱۲ روز محاسبه میشود.
MACD Line= 12d EMA – 26d EMA
همانطور که بیان شد، خط مکدی در بالا و پایین خط صفر نوسان میکند و این چیزی است که تقاطعهای خط مرکز را تشکیل میدهد. تریدرها از روی این تقاطعها، متوجه میشوند که چه زمانی میانگین متحرک نمایی ۱۲ روز و ۲۶ روز، موقعیت نسبی خود را تغییر میدهند.
خط سیگنال
معمولا خط سیگنال از میانگین متحرک نمایی ۹ روز خط اصلی محاسبه میشود و در نتیجه بینش بیشتری در مورد حرکت های قبلی فراهم میکند.
Signal Line= 9d EMA of MACD Line
زمانی که خط MACD و خط سیگنال برخورد میکنند، معمولا به عنوان سیگنال برگشت روند تلقی میشوند؛ مخصوصا وقتی که آنها در انتهای نمودار مکدی اتفاق میافتند (بسیار بالاتر یا بسیار پایینتر از خط صفر). البته مکدی همیشه سیگنالهای صحیح نمیدهد؛ زیرا قیمت همیشه بر طبق اعداد انتخابی این شاخص عمل نمیکنند.
هیستوگرام MACD
هیستوگرام یک ثبت بصری از حرکات نسبی خط MACD و خط سیگنال است. هیستوگرام به بیان ساده، با تفاضل یکی از این دو خط از دیگری محاسبه میشود:
MACD histogram= MACD Line – Signal Line
هیستوگرام به جای اضافه کردن یک خط متحرک سوم، از یک نمودار میلهای ساخته شده است و از لحاظ بصری خواندن و تعبیر آن را آسانتر میکند. توجه داشته باشید که میلههای هیستوگرام چیزی در مورد حجم ترید آن دارایی نشان نمیدهد.
تنظیمات MACD
همانطور که قبلا نیز اشاره شد، تنظیمات پیش فرض اسیلاتور MACD ، بر اساس میانگینهای متحرک نمایی دورههای ۹، ۲۶ و ۱۲ است؛ اما تحلیلگران تکنیکال و کارشناسان چارت، میتوانند دورهها را برای حساسیت بیشتر و شخصی سازی، تغییر دهند. به عنوان مثال، تنظیمات مکدی ۵, ۳۵, ۵ ، معمولا در بازارهای مالی سنتی، همراه با سه روش محبوب معامله MACD تایم فریمهای طولانیتر مانند هفتگی یا ماهانه مورد استفاده قرار میگیرد.
شایان توجه است که به دلیل نوسان بالای بازارهای ارز دیجیتال، افزایش حساسیت شاخص MACD ممکن است خطرناک باشد؛ زیرا احتمالا منجر به سیگنالهای غلط بیشتر و اطلاعات گمراه کننده میشود.
نحوه خواندن نمودارهای MACD
MACD همچنان که از نامش بر میآید، به پیگیری رابطه بین میانگینهای متحرک میپردازد؛ ارتباط بین این دو خط را میتوان به عنوان همگرایی یا واگرایی توصیف کرد. همگرایی (واگرایی منفی) زمانی رخ میدهد که روند ادامه پیدا میکند. تشخیص همگرایی به این صورت است که MACD دقیقا همان چیزی را نشان میدهد که در نمودار اتفاق افتاده است. واگرایی برعکس همگرایی است؛ یعنی چیزی که این شاخص نشان میدهد، برعکس چیزی است که روی نمودار است. در نمودار بالا، واگرایی را به صورت واضح مشاهده میکنیم.
سیگنالهای مربوط به شاخص مکدی مرتبط به قطع خطوط هستند. به این صورت که خط MACD از بالا یا پایین خط مرکز عبور میکند و یا این که از بالا یا پایین خط سیگنال عبور میکند.
توجه داشته باشید که هر دو تقاطعهای خط مرکز و خط سیگنال ممکن است چندین بار اتفاق بیافتند و سیگنالهای اشتباه و فریبنده زیادی را ایجاد کنند؛ مخصوصا در ارتباط با داراییهای پرنوسان مانند ارزهای دیجیتال، این امر بسیار رایج است. بنابراین نباید تنها به شاخص MACD متکی بود.
تقاطعهای خط مرکزی
قطع خطوط مرکزی وقتی روی میدهند که خط MACD در ناحیه مثبت یا منفی حرکت میکند. وقتی که از بالای خط مرکزی عبور میکند، مکدی سیگنال مثبت میدهد؛ این یعنی زمانی که میانگین متحرک نمایی ۱۲ روزه بیشتر از میانگین ۲۶ روزه است.
بر عکس، MACD منفی وقتی نشان داده میشود که خط مکدی از پایین خط مرکز عبور میکند و این زمانی است که میانگین ۱۲ روزه کمتر از میانگین ۲۶ روزه است. به عبارت دیگر، خط مکدی مثبت، نشان دهنده حرکت آنی رو به بالای قوی است، در حالی که مکدی منفی نشان دهنده حرکت قوی به سمت پایین است.
تقاطع خط سیگنال
وقتی که خط MACD از بالای خط سیگنال عبور میکند، تریدرها آن را به عنوان موقعیت خرید احتمالی تعبیر میکنند. از طرف دیگر وقتی که این خط از زیر خط سیگنال میگذرد، تریدرها آن را یک موقعیت فروش تلقی میکنند.
در حالی که تقاطع سیگنال میتواند مفید باشد، اما باید توجه داشت که همیشه قابل اعتماد نیست. همچنین باید توجه داشته باشید که آنها در کجای نمودار اتفاق میافتند. این میتواند روشی برای تقلیل ریسک باشد.
به عنوان مثال، اگر تقاطع خرید را نشان دهد، اما خط مکدی در زیر خط مرکزی باشد، شرایط بازار ممکن است هنوز هم بازار خرسی تلقی شود. بر عکس، اگر تقاطع خط سیگنال نشان دهنده یک نقطه فروش احتمالی باشد اما خط MACD مثبت باشد، شرایط بازار هنوز گاوی تعبیر میشود. در چنین سناریویی، دنبال کردن سیگنال فروش، احتمالا ریسک بیشتری خواهد داشت.
MACD و واگراییهای قیمت
همراه با قطع خط سیگنال و خط مرکزی، شاخص MACD ممکن است سیگنال واگرایی را از طریق حرکت شاخص مکدی و حرکت قیمت (Price Action) آن دارایی فراهم کند.
به عنوان مثال، اگر حرکت قیمت یک ارز دیجیتال قله بالاتری را ثبت کند و در همان حال MACD قله پایینتری را ثبت کند، واگرایی خواهیم داشت. این نشان دهنده این است که علیرغم افزایش قیمت در نمودار، حرکت گاوی در مکدی، به اندازه قبل قدرتمند نمانده است. واگراییها معمولا به عنوان موقعیتهای معکوس شدن قیمت تعبیر میشوند؛ زیرا آنها قبل از بر عکس شدن قیمت میآیند.
همچنین اگر خط MACD دو کف افزاینده را تشکیل دهد، ولی قیمت دو کف کاهش قیمت را نشان دهد، این نیز واگرایی است و به ما میگوید که علیرغم کاهش قیمت، فشار خرید قویتر شده است.
کلام آخر
وقتی که صحبت از تحلیل تکنیکال میشود، مکدی یکی از مفیدترین ابزارهای موجود است. نه تنها استفاده از آن آسان است، بلکه در شناسایی روندهای بازار و حرکت آنی بازار بسیار موثر است.
یکی از روشهایی که میتوان از سیگنالهای اشتباه مکدی جلوگیری کرد، تنظیم اعداد بزرگتر است. با اعداد بزرگتر، این اسیلاتور سیگنالها را با تاخیر بیشتری ارائه میدهد؛ اما درصد اشتباه آنها کمتر میشود. چرا که سیگنالهای مکدی، مانند اکثر اندیکاتورها و اسیلاتورهای تحلیل تکنیکال، همیشه درست نیست و سیگنالهای گمراه کننده و غلط زیادی ایجاد میکند، مخصوصا در ارتباط با داراییهای پرنوسان مثل ارزهای دیجیتال، روند ضعیف یا حرکت قیمت بدون روند (Range) این اشتباهات بسیار رایج است. در نتیجه بسیاری از تریدرها از مکدی در کنار دیگر شاخصها مانند RSI استفاده میکنند تا ریسک را کاهش دهند و سیگنالها صحیح بیشتری دریافت کنند.
آشنایی اولیه با اندیکاتور MACD | بیدارز
اندیکاتور MACD (یا "اسیلاتور") مجموعه ای از سه سری زمانی است که از داده های قیمت تاریخی محاسبه می شود و اغلب قیمت بسته است.
این سه سری عبارتند از: سری های MACD مناسب، سری "سیگنال" یا "متوسط" و سری "واگرایی" که تفاوت بین این دو است.
- سری MACD تفاوت بین میانگین متحرک نمایی "سریع" (دوره کوتاه) (EMA) و میانگین متحرک نمایی "کند" (دوره طولانی تر) از سری قیمت ها است.
- سری متوسط یک EMA از سری MACD است. بنابراین اندیکاتور MACD به سه پارامتر زمان یعنی ثابت های زمانی سه EMA بستگی دارد. این پارامترها معمولاً در روز اندازه گیری می شوند.
مقادیر معمولاً استفاده شده 12 ، 26 و 9 روز است، یعنی (MACD12،26،9). همانطور که در بیشتر شاخص های فنی صادق است، MACD نیز تنظیمات دوره خود را از روزهای گذشته پیدا می کند که تجزیه و تحلیل فنی عمدتا بر اساس نمودارهای روزانه است.
همیشه بهتر است به تنظیمات دوره ای که اکثر معامله گران از آن استفاده می کنند پایبند بمانیم زیرا تصمیمات خرید و فروش بر سه روش محبوب معامله MACD اساس تنظیمات استاندارد، قیمت ها را به این سمت سوق می دهد.
سری های MACD و میانگین به طور معمول به صورت خطوط پیوسته در نمودار که محور افقی آن زمان است نمایش داده می شوند، در حالی که واگرایی به صورت نمودار میله ای (هیستوگرام) نشان داده می شود.
خط مکدی یا به عبارتی مکدیلاین به عنوان یک خط پر نوسان و سریع، همواره با خط سیگنال در حرکت است که گاهی اوقات در تقاطع یکدیگر نیز قرار میگیرند که در این حالت و در شرایطی خاص سیگنالهای مهمی را به تحلیلگران ارائه میدهند.
از طرفی نیز حرکات خط مکدی با توجه به پیروی از نمودار قیمت، تشکیل پیوتهایی را میدهد که در بررسی هماهنگی یا ناهماهنگی رفتار نمودار قیمت و خط مکدی سیگنالهای مهم دیگری نیز صادر میشود.
- خط MACD: میانگین متحرک نمایی ۲۶ روزه – میانگین متحرک نمایی ۱۲ روزه
- خط سیگنال: میانگین متحرک نمایی ۹ روزه خط MACD
- هیستوگرام MACD: خط سیگنال – خط MACD
هنگامی که میانگین متحرک نمایی ۱۲ دورهای (خط آبی) بالای میانگین متحرک نمایی ۲۶ دوره (خط قرمز) قرار میگیرد، اندیکاتور مکدی دارای ارزشی سه روش محبوب معامله MACD مثبت و هنگامی که به زیر آن میرود ارزشی منفی دارد.
با توجه به اینکه مکدی یکی از پر استفادهترین اندیکاتورها محسوب میشود میتوان نتیجه گرفت که احتمالا مورد توجه قرار گرفتن آن بی دلیل نبوده است.
مکدی در کنار سادگی، امکان بررسی همزمان قدرت روند و قدرت بازگشت را دارد که همین ویژگیهای مثبت آن را بین اندیکاتورها محبوب کرده است.
دیدگاه شما