برای اطلاعات بیشتر در این زمینه با ما در مقالات بعدی همراه باشید.
شبکه کایبر چیست و برای چه کاری استفاده میشود؟
در دنیای رمزنگاری، بیشتر جوامع و پروژهها از توکنهای خودشان استفاده میکنند. در بسیاری از مواقع این توکنها به پروتکلهای خودشان نیاز دارند. اگر شما توکن مورد نظر را نداشته باشید باید به یک صرافی رفته و در ازای توکن خود، توکن مورد نظر را تحویل بگیرید. این فرایند میتواند خیلی دست و پاگیر باشد. اینجاست که شبکه کایبر به کمکتان میآید. هدف این پروژه این است که به تبدیل راحت توکنها به یکدیگر با کوچکترین سر و صدا کمک کند. در این مطلب کوین نیک به چگونگی آغاز کار کایبر و ماموریت آن برای تعویض توکن به صورت یکپارچه در کل اکو سیستم برنامههای مالی غیرمتمرکز (دیفای) در اتریوم میپردازیم.
شبکه کایبر چیست؟
کایبر راهی غیرمتمرکز برای تبادل سریع اتریوم و توکنهای ERC۲۰ متفاوت است. به شکلی که نیازی به انتظار و ثبت نام نباشد. کایبر برای این کار از مجموعه گستردهای از استخرهای لیکوئیدیتی یا استخرهایی از ارزهای دیجیتال مختلف تحت عنوان رزروها (reserves) که هر پروژهای میتواند وارد آن شده یا با آن ادغام شود، استفاده میکند.
یکی از موارد استفاده از این شبکه در جایی است که خریداران میتوانند هزینه کالا یا سرویس دریافتی خود را با هر ارزی که میخواهند بپردازند و در عوض، فروشندگان این هزینه را در قالب توکنهای دلخواه خود دریافت میکنند. کاربران dapp هم مثال دیگری میتوانند باشند. در حال حاضر اگر شما دارای یکی از توکنهای پشتیبانی شده توسط dapp نباشید قادر به استفاده از آن هم نخواهید بود. ولی با کمک کایبر میتوانید ضمن استفاده ازتوکن خود، فقط اقدام به تعویض آن با توکن مدنظر dapp کنید. همه این تعویضها و جابجاییها در بلاکچین اتریوم رخ میدهند. به همین دلیل همه معاملات صورت گرفته کاملا شفاف خواهند بود.
کایبر راهی غیرمتمرکز برای تبادل سریع اتریوم و توکنهای ERC20 متفاوت است
موسسان کایبر
لوئی لو، ویکتور تران و یارون مراحل تعویض و تبادل توکن ولنر، مدیر اجرایی، مدیر ارشد فناوری و مشاور شبکه کایبر هستند. توکن اصلی کایبر، Kyber Network Crystals یا KNC نام دارد. واژه کریستال در این اسم به کریستالهای استفاده شده در مجموعه فیلم جنگ ستارگان جهت نیروبخشی به شمشیرهای نوری اشاره دارد.
چه چیز ویژهای راجع به شبکه کایبر وجود دارد؟
ماموریت اصلی کایبر همواره این بوده که امکان ادغام درست با دیگر پروتکلها را فراهم کند. به همین دلیل تمرکز اصلی خود را روی توسعه ساختاری کاربرپسند برای اینکه هر کسی بتواند این فناوری را در بلاکچینهای دارای قرارداد هوشمند مورد استفاده قرار دهد گذاشت. در نتیجه افراد زیادی از زیرساخت فراهم شده توسط شبکه کایبر استفاده میکنند. علاوه بر این، کایبر توانایی ادغام شدن با دیگر صرافیها نظیر Uniswap را هم دارد. بدین ترتیب که استخرهای لیکوئیدیتی را بین دو پروتکل به اشتراک میگذارد.
سفارشات محدود که در صرافیها (و نه در استخرهای لیکوئیدیتی) امری معمول است اخیرا به این پروتکل اضافه شدهاند. سفارشات محدود در کایبر به کاربران این اجازه را میدهد که به جای پذیرفتن هر قیمتی که در زمان کنونی ترید وجود دارد، قیمت مورد نظر خود را روی توکنی که قرار است ترید کنند بگذارند. ضمن اینکه بر خلاف دیگر صرافیها، کاربران هرگز حق حضانت داراییهای رمزنگاری شده خود را در هنگام استفاده از این قابلیت از دست نمیدهند.
همانطور که اشاره شد پروتکل کایبر با استفاده از استخرهای ارزهای رمزنگاری شده به نام رزروها کار میکند. در حال حاضر این استخرها بیش از ۷۰ توکن ERC۲۰ را پشتیبانی میکنند. رزروها در واقع قراردادهای هوشمندی با استخری از سرمایه هستند. هر کدام از رزروهای موجود از صاحب، قیمت و حتی سطح سرمایه متفاوتی برخوردار هستند. به جای استفاده از دفتر سفارشات برای هماهنگی خریدار و فروشنده جهت توافق روی بهترین قیمت، کایبر با جستجو در میان این رزروها، بهترین مورد از لحاظ قیمتی را از بین آنها پیدا کرده و انتخاب میکند. کسب درآمد از رزروها از طریق تفاوت قیمت خرید و فروش آنها به دست میآید.
پروتکل کایبر با استفاده از استخرهای ارزهای رمزنگاری شده به نام رزروها کار میکند
نحوه تولید توکنهای KNC
برای مدیریت رزروها باید کارمزد آنها را در قالب KNC پرداخت نمود. KNCهای جمعآوری شده از این طریق از زنجیره کلی خارج شده یا به عنوان انگیزهای برای رشد بیشتر با dappها ادغام میشوند.
نحوه نگهداری از توکنهای KNC
میتوان از Kyber Swap برای خرید مستقیم اتریوم با استفاده از کارتهای اعتباری استفاده کرد. از همین روش برای تعویض اتریوم خریداری شده در ازای KNC هم میتوان کمک گرفت. علاوه بر این، صرافیهایی مثل بایننس، Huobi و OKex هم به ترید KNC میپردازند.
با کایبر چه کاری میتوان انجام داد؟
اصلیترین مورد استفاده شبکه کایبر برای جابجایی سریع توکنها بدون ثبت حساب کاربری است. به این ترتیب هر کسی که یک کیف پول اتریوم مثل MetaMask داشته باشد قادر به انجام این کار خواهد بود.
در حال حاضر کاربران میتوانند به ایجاد یا اضافه کردن سرمایه به رزروهاشان اقدام کنند. با این وجود طی این مراحل همچنان نیاز به دانش فنی دارد. از اینرو کایبر در حال تلاش برای سادهتر کردن فرایند برای کاربران در آینده است.
کایبردائو (KyberDAO) جیست؟
در ژوئیه سال ۲۰۲۰، کایبر اقدام به ارتقاء شبکه کاتالیست تحت عنوان کایبردائو کرد. کایبردائو در واقع یک سازمان خودمختار غیرتمرکزگرا است. این سازمان به دارندگان KNC اجازه میدهد که تحت نظر شبکه کایبر به مشارکت بپردازند.
دارندگان KNC میتوانند سهم توکنهای خودشان را به کایبردائو واگذار کنند و در عوض، امکان رای دادن برای پیشنهادهای مختلف مربوط به توسعه یا بهره برداری از شبکه سایبری را به دست میآورند. سهامداران در صورت رای دادن میتوانند پاداشهایی را دریافت کنند. هر دوره رایگیری تا دو هفته به طول میانجامد. برخی از شرکتها امکاناتی را برای خودکارسازی این فرایند ایجاد کردهاند. سهامداران KNC میتوانند انتظار دریافت پاداش ۱۲/۷۹ درصدی را طی یک سال داشته باشند. گرچه این موضوع به حجم معاملات انجام شده در شبکه کایبر وابستگی مستقیم دارد (در کنار دیگر موارد).
دارندگان KNC میتوانند سهم توکنهای خودشان را به کایبردائو واگذار کنند
آینده شبکه کایبر
هدف کایبر در سالهای پیش رو، اثبات جایگاه خود به عنوان راهی سریع برای افزایش لیکوئیدیتی و جابجایی توکنها در اتریوم است. این پلتفرم در ماههای اخیر به عنوان یک پروتکل دیفای هم مورد توجه قرار گرفته است. این مساله موجب افزایش حجم معاملات و ثبت تقاضاهای بیشتر برای KNC در ۶ ماه گذشته شده است. با این وجود، به دلیل نگرانیهای موجود به خاطر بالا بودن قیمت گس اتریوم (و همچنین کارمزد آن)، شبکه کایبر به دنبال همکاری با یک پروتکل دو لایه متفاوت است. این موضوع میتواند به ارزانتر و کاربردیتر شدن آن کمک کند. هر چند این قضیه هنوز در مراحل اولیه خود قرار دارد.
در حال حاضر، برنامه شبکه کایبر این است که کارمزد گس اتریوم را با استفاده از تکنیکهایی تحت عنوان مسیریابی رزروها (reserve routing) کاهش دهد. ضمن اینکه به دنبال ایجاد یک لیست ساختاری از توکنهای بینیاز به کسب مجوز است.
NFT چیست؟
شاید اکثر ما تکنولوژي بلاک چین را با ارزهای دیجیتال بشناسیم، اما در این بستر قابلیتهای بیشتری نهفته است. شاید گوش شما هم با شنیدن اخباری مثل این عبارت که «اولین توییت جک دروسی به مبلغ ۲٫۹ میلیون دلار به صورت یک NFT فروش رفت!» تیز شده باشد. بله، تکنولوژی بلاکچین راه را برای دستیابی به تغییرات جدید در عرضه روشهای جدید باز کرده است. یکی از تغییرات جدید که بهواسطه فناوری بلاکچین عرضه شده است، NFTها یا همان توکنهای غیر قابل معاوضه هستند. اگر برای شما هم سوالاتی از قبیل اینکه توکن NFT مراحل تعویض و تبادل توکن چیست و ان اف تی چیست پیشآمده است، خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم.
توکن NFT چیست؟
در ابتدا بهتر است به مفهوم قابل معاوضه (Fungible) و غیر قابل معاوضه (Non-Fungible) بپردازیم. داراییهای قابل معاوضه به داراییهای گفته میشود که بدون تغییر در ارزش آن بتوانیم آن دارایی را با نمونه مشابه جایگزین کنیم. برای مثل میتوانید یک اسکناس ۱ دلاری را با مشابهش تعویض کنید بدون اینکه ارزش آن دچار تغییری شود.
در مقابل توکنهای غیر قابل تعویض یا همان NFTها دارای ارزش مشابهی نسبت به هم نیستند و نمیتوان آنها را با هم معاوضه کرد، چرا که ذاتا با دو ارزش جداگانه مواجه هستیم. همانند هر خانه که در منطقهای خاص، در کوچهای خاص و در پلان و نقشه خاص ساخته شده است و هیچ خانه دیگری مشابه آن نیست و قابل معاوضه با آن نیست. پس به عبارتی دیگر میتوان گفت که NFTها توکنهای غیر قابل معاوضهای هستند و به نوعی گواهی از حق مالکیت فردی روی یک دارایی دیجیتال هستند و میتوانند برای هر دارایی دیجیتالی ساخته و صادر شوند.
کارکرد و ویژگیهای NFTها چیست؟
همانطور که تاکنون متوجه شدهاید، NFTها در قالب فضای دیجیتال سعی در ارائه دسترسی به طرحهای خاص، GIFها، کلکسیونها، فیلمها، توییتها، انواع کاور موسیقی و… دارند و افراد میتوانند مالکیت این دسته از فایلهای دیجیتال را با استفاده از تکنولوژی بلاکچین در اختیار بگیرند.
از ويژگیهای مهم NFTها میتوان به قابل انتقال بودن آنها اشاره کرد. درست است NFTها غیر قابل معاوضه هستند، اما میتوان آنها را در بازارهای خاصی با ارزشی که فروشنده اعلام میکند به صورت منحصربهفرد خریداری کرد. همچنین وجود اصالت و غیرقابل دستکاری بودن بهواسطه استفاده از فناوری غیرمتمرکز بلاکچین در این بستر عملا غیرممکن است.
کمیاب بودن و خاص بودن ان اف تیها نیز یکی دیگر از ویژگی این داراییها است. با اینکه خالق یک NFT میتواند به هر تعداد که قصد داشته باشد از یک NFT ایجاد کنند، اما با ایجاد کمبود، ارزش هر NFT بیشتر و بیشتر میشود.
یکی دیگر از کاربردهای NFTها، استفاده از آنها در بستر بازیهای متاورسی است. تمامی آیتمها در متاورس به صورت NFT قابل تثبیت و خرید و فروش هستند. به طور مثال در محیط متاورس میتوان کالاها یا آیتمها را به صورت NFT خلق کرد و برای استفاده در آن محیط در معرض فروش گذاشت. برای کسب اطلاعات بیشتر روی مراحل تعویض و تبادل توکن لینک متاروس چیست کلیک کنید.
ساخت NFT چگونه است؟
همانطور که اشاره شد هر نوع فایل دیجیتال را میتوان به یک توکن غیر قابل معاوضه تبدیل کرد. برای انجام این کار پس از خلق اثر هنری باید یک به کیف پولی دیجیتال دسترسی داشته باشیم. تبادل پول برای خرید و یا فروش NFTها از طریق ارزهای دیجیتال و کیف پولهای آنها انجام میشود. از محبوبترین کیف پولها برای این امر میتوان به کیف پول متامسک اشاره کرد. برای مشاهده بهترین کیف پول ها می توانید روی لینک کیف پول غیر متمرکز چیست کلیک کنید.
پس از دسترسی به کیف پول مناسب باید به یکی از وبسایتهای عرضه کننده NFT مراجعه کنید. امروزه فروشگاهها و بسترهای فراوانی برای خرید و فروش NFTها به وجود آمده اند که از جمله آنها میتوان به: اوپن سی (Open Sea)، زورا (Zora) و مینتیبل (Mintable) اشاره کرد.
پس از تبدیل فایل مورد نظر به NFT، فایل به آدرسی دیجیتالی تبدیل میشود. همانطور که گفته شده هر آدرس دیجیتالی NFT خاص و منحصربهفرد است و هیچگونه مشابهی ندارد. همچنین به لطف فناوری بلاکچین این فرایند همیشه امن و غیر قابل دستکاری است و حقوق ناشر فایل حفظ میشود.
ارزش NFTها چقدر است؟
ارزش NFTها به دلایل مختلف، قابلتغییر است. در ابتدا باید گفت به دلیل عمق بازار پایین NFTها، تعداد خرید و فروش این فایلها زیاد نیست و نباید انتظار داشته باشید تا هر دارایی دیجیتال که به صورت NFT درآمده به سرعت فروش رفته و پول خوبی را نصیبتان کند.
معمولا NFTها، داراییهای ارزشمند و افراد مشهور، کمپانیهای نام آشنا، کالاهای لوکس، انواع کلکسیونها و… دارای ارزش بالایی هستند. در کنار این گاهی نیز شاهد ترند شدن نوع خاصی از NFTها هستیم که موجب میشود ارزش یک NFT بسیار بالا رود. از گران قیمتترین NFTهای فروش رفته میتوان به Paks The Merge اشاره کرد که در سال ۲۰۲۱ به ارزش ۹۱٫۸ میلیون دلار به فروش رفت.
کلام آخر
در پایان مقاله توکن NFT چیست بهتر است بدانید که تکنولوژی بلاکچین چیزهای زیاد را متحول کرد. به دلیل غیرمتمرکز بودن این بستر و نبود نظارت هیچگونه نهاد دولتی و همچنین عدم امکان دستکاری و شفافیت بالای بلاکچین، این بستر را مناسب بسیاری از فعالیتها کرده است. NFTها نیز با استفاده از بستر توانستهاند تا راه را برای حفظ حقوق ناشران فایلهای دیجیتال باز کنند. با توجه به همین موضوع افراد زیادی با استفاده خلاقیتهای خاص خود به درآمد زیادی دست پیدا کردهاند و همچنین سرمایهگذاران زیادی به دلایل مختلف اقدام به خرید NFTها میکنند. اگر تمایل به دانستن اطلاعات بیشتر در زمینه ان اف تی دارید می توانید مقاله NFT 2.0 چیست را مطالعه نمایید.
Kyber network چیست؟
Kyber network یک پروتکل غیر متمرکز و مبتنی بر بلاکچین است که نقدینگی را جمع می کند و امکان مبادله رمزها را بدون واسطه فراهم می کند. شبکه کایبر می تواند در برنامه های غیرمتمرکزdApps ، کیف پول های رمزنگاری و سیستم عامل های مالی غیرمتمرکزDeFi ادغام شود.
این شبکه یک پروتکل غیر متمرکز و مبتنی بر بلاکچین است که نقدینگی را جمع می کند و امکان مبادله رمزها را بدون واسطه فراهم می کند. این پروتکل توسط دارندگان رمزهای شبکه Cyber Network (KNC) بومی آن از طریق KyberDAO، یک سازمان خودمختار غیرمتمرکز اداره می شود.
به عبارت دیگر
شبکه کایبر یک پروتکل غیر متمرکز و مبتنی بر بلاکچین است که تبادل توکن بدون واسطه را تسهیل می کند و نقدینگی برنامه های غیرمتمرکز مالی (DeFi) را فراهم می کند.
شبکه کایبر نقدینگی بحرانی را به DeFi ارائه می دهد
قبل از بررسی طراحی شبکه Kyber ، بیایید ابتدا دلیل مهم نقدینگی در اکوسیستم DeFi را برداریم. در جامعه ارزهای رمزپایه، نقدینگی به موارد مختلفی اشاره دارد: توانایی مبادله دارایی بدون تغییر قابل ملاحظه قیمت آن در فرآیند، میزان فعالیت تجاری در بازار و سهولت تبدیل دارایی به پول نقد. نقدینگی برای بازارهای سالم، کاربردی و کاربر پسند ضروری است، اما دستیابی و حفظ پروتکل های جدید DeFi برای آنها دشوار است.
در بازارهای مالی سنتی، تأمین کنندگان نقدینگی نهادهایی متمرکز مانند بانک ها و موسسات مالی هستند. با این حال، استفاده از نهادهای متمرکز برای تأمین نقدینگی در بازارهای DeFi مغایر با رفتار غیرمتمرکز اکوسیستم است. در نتیجه، پروتکل های غیر مجاز مانند Kyber Network برای جایگزینی آنها بوجود آمده است. مأموریت Kyber Network ایجاد جهانی است که در آن از هر رمز ارزشی می توان در هر جایی برای مبادله در هر کیف پول، خدمات پرداخت و محصولات مالی استفاده کرد.
شبکه Kyber چگونه کار می کند؟
شبکه کایبر شامل مجموعه ای از قراردادهای هوشمند است که می تواند در هر بلاکچین با قابلیت قرارداد هوشمند پیاده سازی شود، اگرچه فقط در حال حاضر در Ethereum اجرا می شود. این پروتکل نقدینگی را از انواع ذخایر ، از جمله دارندگان رمز ، سازندگان بازار و مبادلات غیرمتمرکز ، در یک واحد نقدینگی در شبکه خود جمع می کند. هرکسی می تواند نقدینگی شبکه را تأمین کند. شبکه سایبر سه کاربر اصلی خود برنامه های غیرمتمرکز dApps ، فروشندگان و کیف پول های رمزنگاری را قادر می سازد بدون استفاده از شخص ثالث مورد اعتماد، مبادله رمزها را فوری اجرا کنند.مراحل تعویض و تبادل توکن
بیایید از طریق دو نوع معاملات اجرا کنیم:
در هر معامله، توکن وجود دارد که دارایی اصلی را نشان می دهد. اتر در حال حاضر به عنوان این رمز در اجرای Ethereum پروتکل عمل می کند، بنابراین هر معامله باید شامل مبادله ETH با رمز دیگری باشد. تصور کنید که می خواهید ETH را با BAT ، Brave’s Basic توجه نشانه معامله کنید:
- شما ETH خود را به قرارداد هوشمند Kyber Network ارسال می کنید.
- این قرارداد سپس کلیه ذخایر خود را برای بهترین نرخ ارز ETH به BAT سوال می کند.
- سپس قرارداد ETH را با بهترین نرخ ETH به BAT به ذخیره می فرستد.
- سرانجام، ذخیره کرده سپس BAT خود را برای شما ارسال می کند.
حال بیایید تصور کنیم که شما می خواهید BAT را با DAI عوض کنید. در این مثال، از آنجا که مستقیماً در ETH معامله نمی کنید ، برخی مراحل دیگر لازم است زیرا ETH دارایی اصلی است:
- شما BAT خود را به قرارداد هوشمند Kyber Network ارسال می کنید.
- این قرارداد سپس کلیه ذخایر خود را برای بهترین نرخ ارز BAT به ETH سوال می کند.
- سپس قرارداد BAT را با بهترین نرخ ارز BAT به ETH به ذخیره می فرستد.
- سپس این ذخیره ETH را به قرارداد می فرستد.
- این قرارداد سپس کلیه ذخایر خود را برای بهترین نرخ ارز ETH به DAI استعلام می کند.
- سپس قرارداد ETH را با بهترین نرخ ارز ETH به DAI به محل ذخیره می فرستد.
- سرانجام، ذخیره کرده سپس DAI شما را برای شما ارسال می کند.
با وجود معامله دوم شامل مراحل بیشتر، هر دو معامله در یک معامله بلاکچین تکمیل می شوند. به همین ترتیب، با Kyber Network، تمام معاملات بلافاصله روی بلاکچین مستقر می شوند و یا به طور کامل اجرا می شوند یا برگشت می خورند. به عبارت دیگر، معاملات شما هرگز نباید به صورت جزئی انجام شود (اگرچه ممکن است در سایر مبادلات تا حدی انجام شود). علاوه بر این، اگر از قراردادهای هوشمند سوال کنید، تمام نرخ های ارز ارائه شده توسط ذخایر به طور عمومی قابل تأیید است.
شبکه Kyber وقتی در dApps، سیستم عامل های DeFi و کیف پول های رمزنگاری شده ادغام می شود، موارد استفاده گسترده ای دارد. به عنوان مثال، dApp که مایل است کاربرانی را که رمز اصلی خود را در اختیار ندارند بپذیرد، می تواند پروتکل Kyber را ادغام کند تا امکان تعویض توکن و تبدیل توکن در برنامه را فراهم کند. این ویژگی ها کاربران dApp را قادر می سازد تا از هر توکن تحت پشتیبانی شبکه Kyber استفاده کنند و به طور همزمان dApp را قادر می سازند در توکن دلخواه خود پرداخت کند.
KyberDAO و KNC
دارندگان KNC می توانند از طریق KyberDAO در اداره شبکه Kyber شرکت کنند. دارندگان KNC می توانند با قرار دادن نشانه های خود، به مدل هزینه شبکه، تخفیف برای ذخیره و سایر پیشنهادها رأی دهند و همچنین پاداش های انباشته شده در اتر را بدست آورند. KNC یک رمز توجیهی تورمی است، که به این معنی است که عرضه آن با گذشت مراحل تعویض و تبادل توکن زمان کاهش می یابد. KNC در حال حاضر فقط یک رمز ERC-20 است، اما Kyber Network پیش بینی می کند که در آینده روی بلاک چین های دیگر نیز اجرا شود. با این وجود، عرضه آن به گونه ای مدیریت خواهد شد که گویی یک رمز واحد است و شبکه سایبر در حال توسعه فناوری هایی است که انتقال KNC را از طریق بلاک چین ها امکان پذیر می کند.
پروتکل کاملاً تلفیقی Kyber Network یک راه حل غیرمتمرکز و غیرمتداول برای چالش های نقدینگی DeFi ارائه می دهد و ابزارهای ERC-20 را در سراسر اکوسیستم ارائه می دهد.
نتیجه گیری
در گذشته، ذخایر شبکه کایبر برای پرداخت هزینه های شبکه ملزم به نگهداری KNC بودند. با این حال، با ارتقا شبکه، این ویژگی حذف شد و اصطکاک برای ذخیره ها از بین رفت.
شبکه کایبر در ETH هزینه هایی را جمع آوری می کند که بخشی از آنها به این ذخایر می روند و آنها براساس میزان نقدینگی خود تأمین می کنند.
برای اطلاعات بیشتر در این زمینه با ما در مقالات بعدی همراه باشید.
۷ مورد استفاده از توکنهای غیر قابل تعویض | کاربردهای NFT
مفهوم «توکن بیمانند» یا «توکن غیر قابل تعویض» (Non-Fungible Token | NFT)، در سالهای اخیر توجههای بسیاری را به خود جلب کرده است. اگر هنوز مفهوم توکنهای غیر قابل تعویض را نمیدانید، پیشنهاد میکنیم مقاله NFT چیست را مطالعه کنید. این توکنها که به اختصار «ان اف تی» (NFT) نامیده میشوند، داراییهایی رمزنگاریشده هستند که بر روی بلاک چین قرار دارند و برخلاف سایر ارزهای دیجیتال، آنها را نمیتوان با داراییهای همارزشِ خود معاوضه کرد. ویژگی کمیابی و منحصربهفرد بودن توکنهای غیر قابل تعویض، موجب شده تا موارد استفاده گوناگونی برای آنها یافت شود. استفاده در آثار هنری و کلکسیونی، فضای مالی، بازیها و موسیقی همگی از کاربردهای NFT هستند. با رشد و گسترش توکنهای بیمانند، موارد استفاده از آنها نیز افزایش پیدا خواهند کرد.
تا پیش از ظهور NFT، ایجاد کمیابی برای داراییهای دیجیتال بسیار دشوار بود. به عنوان مثال با وجود قانون کپیرایت، مخاطبان میتوانستند به سادگی آثار هنری دیجیتال را کپی کرده یا بهایی به ازای آنها نپردازند، اما با توسعه توکنهای غیر قابل تعویض، بسیاری از هنرمندان توانستند آثار خود را به NFT تبدیل و از طریق آنها درآمدزایی کنند.
توسعه توکنهای غیر قابل تعویض تنها به همینجا محدود نمیشود. از املاک و مستغلات گرفته تا حملونقل، میتوان از NFT برای تأیید اصالت و اعتبار بسیاری از داراییهای منحصربهفرد و کلکسیونی استفاده کرد. گرچه مفهوم NFT مفهومی جدید است و جای کار فراوان دارد، اما پروژههای بسیار زیادی وجود دارند که با این مفهوم قابل اجرا هستند. در ادامه مهمترین موارد استفاده از توکنهای غیر قابل تعویض به طور جداگانه شرح داده خواهند شد.
کاربرد NFT در آثار هنری دیجیتال
جعل آثار هنری در دنیای واقعی ممکن نیست. تابلوی «شب پرستاره» از ونسان ون گوگ را در نظر بگیرید. ممکن است افرادی بسیار ماهر آن را کپی کرده و اثری کاملا مشابه با آن رسم کنند، اما همواره راهی برای تشخیص اصالت این آثار وجود دارد. این کار در آثار هنری مجازی به این سادگی نیست زیرا این آثار به مراحل تعویض و تبادل توکن راحتی قابل کپی هستند. توکنهای بیمانند به حل چنین مشکلات دیرینهای در ارتباط با مسئله کمیابی آثار هنری دیجیتال به ما کمک میکنند.
آثار هنری کریپتو بیشترِ ارزش خود را از اصالت و مالکیت دیجیتال خود به دست میآورند. به عنوان نمونه، «کریپتوپانک ها» (CryptoPunks) را در نظر بگیرید. همه افراد میتوانند این کریپتوپانکها در شبکه اتریوم ببینند و تصویر آن را ذخیره یا دانلود کنند، اما هیچیک نمیتوانند ادعا کنند که مالک نسخه اصلی آن هستند.
اجازه دهید به مثالی دیگر اشاره کنیم. هنرمند ناشناسی به نام «پاک» (Pak)، مجموعهای NFT طراحی کرد که هر یک با دیگری تنها در عنوان تفاوت داشت. پاک توانست با توجه به عنوانهای این توکنها (عناوین سادهای همچون «ارزان» یا «گران» یا «فروخته نشده»)، به هر یک ارزش متفاوتی مراحل تعویض و تبادل توکن اعطا کند. این کلکسیون این سوال را در ذهن متبادر میکند که یک اثر هنری، ارزش خود را از کجا به دست میآورد؟
در توکنهای بیمانند، ارزشِ ایجادشده الزاما به اثر هنریِ وابسته به آن مربوط نیست و اثبات مالکیت آن دارایی اهمیت دارد. به دلیل همین ویژگی، آثار هنری کریپتو امروزه یکی از محبوبترین و رایجترین موارد استفاده از توکنهای بیمانند هستند. باید توجه داشت که این آثار تنها کاربردهای NFT نیستند و در ادامه سایر موارد استفاده از توکنهای غیر قابل تعویض معرفی خواهند شد.
کاربرد NFT در آثار کلکسیونی
آثار دیجیتال کلکسیونی و قابل جمعآوری، طیف وسیعی از آثار را در بر میگیرند و تقاضای زیادی برای آنها وجود دارد. همانطور که از نام آنها معلوم است، آثار کلکسیونی به آثاری اطلاق میشود که قابل جمعآوری هستند. این آثار الزاما ارزش هنری ندارند اما به عنوان مثال ممکن است از آنها برای ابراز طرفداری نسبت به فرد یا چیزی استفاده شود.
از خرگوش «پنکیک سواپ» (PancakeSwap) گرفته تا «NFT مخصوص سالگرد تأسیس صرافی بایننس» (Binance Anniversary NFT)، میتوان نمونههایی از این آثار را نام برد. محبوبیت آثار کلکسیونی تا جایی پیش رفته که حتی «اتحادیه ملی بسکتبال آمریکا» (NBA)، توکنهای قابل جمعآوریای به نام «انبیای تاپ شات» (NBA Top Shot) ایجاد کرده است.
این دسته از توکنهای غیر قابل تعویض، بخش زیادی از سهم فروش بازارهای NFT همچون «اُپنسی» (OpenSea)، «بیکری سواپ» (BakerySwap) و «ترژرلند» (Treasureland) را فرا گرفتهاند. در برخی موارد، یک توکن NFT میتواند هم یک توکن کلکسیونی باشد و هم یک اثر هنری. کریپتوپانکها یک نمونه از توکنهای بیمانندی هستند که علاوه بر ویژگی کلکسیونی، زیبایی هنری و بصری نیز دارند، اما نخستین توئیت «جک دورسی» (مدیرعامل پیشین توئیتر)، نمونهای مناسب از یک NFT کلکسیونی است که الزاما دارای ارزش هنری نیست.
دورسی از طریق پلتفرمی توئیت خود را به حراج گذاشت و سپس آن را تبدیل به NFT کرد. افراد در این پلتفرم میتوانند توئیتهای خود را به توکن تبدیل کرده و برای هر توئیت یک قیمت پیشنهادی لحاظ کنند. خریداران ممکن است قیمت بالاتری برای آن توئیت پیشنهاد کنند و نویسنده توئیت میتواند به دلخواه خود، پیشنهاد را پذیرفته یا رد کند. در صورت پذیرش، توئیت در بلاک چین مینت میشود و یک NFT یکتا با امضای خود شخص میسازد.
هر توکن بیمانند با آیدی نویسنده توئیت امضا شده و تنها خود او میتواند آن توئیت را به صورت NFT مینت کند. در طی این فرآیند، یک توکن قابل جمعآوری یکتا ساخته میشود که آن را میتوان مبادله کرد یا نگه داشت. مفهوم فروختن یک توئیت ممکن است کمی عجیب باشد، اما نمونه بسیار خوبی از ایجاد قابلیت جمعآوری به وسیله NFT است. در واقع، انگار نمونه دیجیتالی از یک امضای شخصی داریم.
کاربرد NFT در فضای مالی
کاربردهای NFT در «دیفای» (DeFi) نیز فراوان است و این توکنها میتوانند مزایای منحصربهفردی در فضای مالی غیر متمرکز فراهم کنند. به عنوان مثال، از NFT میتوان به عنوان وثیقه وام استفاده کرد. توکنهای غیر قابل تعویض، فرآيند ایمنسازی وامهای وثیقهای را تسهیل میکنند، زیرا وامگیرنده در این حالت میتواند توکنی به وامدهنده ارائه دهد تا ریسک عدم بازگشت وام را کاهش دهد. وامدهنده همچنین میتواند ارزش فعلی NFT و تقاضاهای موجود برای آن را برررسی کرده و با دقت بیشتری برای اعطای وام تصمیم بگیرد.
برخی از توکنهای غیر قابل تعویض قیمتهای بسیار بالایی دارند و به همین دلیل ممکن است به سادگی خریداری برای آنها پیدا نشود. اگر بتوانیم این توکنها را تقسیمبندی کنیم، هزینه آنها بین چندین خریدار تقسیم میشود و قابلیت نقدشوندگی NFT بالاتر میرود. به این ترتیب علاوه بر افزایش قابلیت نقدشوندگی، تعداد افراد بیشتری میتوانند این توکنهای بیمانند را خریداری کنند. نحوه تقسیمبندی توکنهای غیر قابل تعویض به این شکل است که ابتدا NFT مربوطه در قرارداد هوشمند قفل شده و معادل آن توکنهای ERC20 ایجاد میشود، سپس توکنهای ERC20 به عنوان توکنهای تقسیمشده NFT استفاده میشوند.
موارد ذکر شده جزو تنها کاربردهای NFT در فضای مالی نیستند و به مرور زمان و با گسترش محبوبیت توکنهای بیمانند، کاربردهای بیشتری برای آنها در فضای مالی ایجاد میشود. در ادامه، سایر کاربردهای NFT را بررسی خواهیم کرد.
کاربرد NFT در بازیها
در صنعت بازی، تقاضای بالایی برای آیتمهای منحصربهفردی وجود دارد که قابل تبادل و خرید و فروش هستند. کمیابی این آیتمها به طور مستقیم بر قیمت آنها تأثیر میگذارد. گیمرها با این آیتمهای ارزشمند دیجیتال به خوبی آشنایی دارند. برای خرید و فروش این آیتمها درون بازیها میتوان از کاربردهای NFT و فناوری بلاک چین استفاده کرد.
توکنهایی که برای بازیهای ویدیویی استفاده میشوند، جنبههایی هنری، کلکسیونی و انواع کاربردها را برای بازیکنندگان فراهم میآورند. با این وجود، حتی در بازیهای ویدیویی بزرگتر با بودجههای بالاتر، پیادهسازی کاربردهای NFT هنوز جای کار فراوانی دارد.
به عنوان مثال، «اکسی اینفینیتی» (Axie Infinity) و «بتل پتس» (Battle Pets)، هر دو بازیهایی مشابه «پوکمون» (Pokémon) هستند که حیوانات دستآموز دیجیتالی و آیتمهای قابل تبادل دارند. توکنهای این بازیها را همچنین میتوان در بازارهایی خارج از بازی و از طریق مبادله «همتا به همتا» (Peer-to-Peer) خرید و فروش کرد.
توکنهای غیر قابل تعویض بازیها میتوانند صرفا تزئینی باشند، اما بسیاری از آنها کاربردهای خاصی نیز دارند. هر حیوان دستآموز در اکسی اینفینیتی، تواناییهای خاصی برای مبارزه دارد. این تواناییها بر ارزش کلی حیوان برای خرید و فروش اثر میگذارند. تعیین ارزش هر حیوان دستآموز به مجموعهای از ظاهر، ویژگیها و کاربردهای آن بستگی دارد.
کاربرد NFT در موسیقی
کاربردهای NFT تنها به موارد بالا منتهی نمیشود. توکنهای غیر قابل تعویض میتوانند در موسیقی نیز مراحل تعویض و تبادل توکن کاربرد داشته باشند. یک فایل صوتی را میتوان به یک توکن غیر قابل تعویض الصاق نمود و یک موسیقی کلکسیونی ایجاد کرد. این روش، مشابه اتفاقی است که در سایر آثار هنری NFT رخ میدهد، اما این تنها مورد از کاربردهای NFT در حوزه موسیقی نیست.
یکی از مهمترین مشکلات موسیقیدانها، دریافت سهم منصفانه از حق امتیاز آثار خود است. این هنرمندان حداقل دو راه برای دستیابی به یک درآمد منصفانه دارند: پلتفرمهای استریم مبتنی بر بلاک چین، و ارائه حق امتیاز با استفاده از بلاک چین. با این حال، رقابت با «آمازون موزیک» (Amazon Music) یا «یوتیوب» (Youtube) در سرویسهای استریم، برای پروژههای کوچک بلاک چین چندان کار سادهای نیست. حتی وقتی غول صنعت موسیقی، «اسپاتیفای» (Spotify)، در سال 2017 میلادی روشی مبتنی بر بلاک چین به نام «مدیا چین» (MediaChain) را اجرا کرد، در عمل سودی به هنرمندان و موسیقیدانان نرسید.
پروژههای کوچکتری نیز هستند که به صورت متمرکز با هنرمندان مستقل فعالیت داشتهاند. «راکی» (Rocki) بر «بایننس اسمارت چین» (Binance Smart Chain)، پلتفرمی به هنرمندان ارائه میدهد تا بتوانند حق امتیاز خود را بفروشند و موسیقی خود را استریم کنند.
گسترش و محبوبیت این کاربردهای NFT در موسیقی، بسته به این است که سرویسهای بزرگتر استریم موسیقی از آن استفاده کنند. ترکیب موسیقی با NFT ایده بسیار خوبی است، اما دستیابی به آن بدون پشتیبانی شرکتهای تهیهکننده موسیقی، کار چندان سادهای نیست.
کاربرد NFT در داراییهای دنیای واقعی
کاربردهای NFT تنها به فضای دیجیتال محدود نیست و با برقراری ارتباط بین NFT و داراییهای دنیای واقعی نیز میتوان روشهایی دیجیتالی برای اثبات مالکیت ایجاد کرد. به عنوان مثال در املاک و مستغلات، معمولا با اسناد فیزیکی اموال سروکار داریم. با ایجاد توکنهایی از این اسناد، میتوان داراییهای غیرنقدی همچون خانه یا زمین را به بلاک چین منتقل کرد. قانونگذاران تاکنون فعالیت چندانی در راستای اجرای این عملیات انجام ندادهاند، اما امید است در آینده پیشرفتهایی را در این زمینه شاهد باشیم.
در آوریل سال 2021، «شین دالگراف» (Shane Dulgeroff) توکن غیر قابل تعویض ایجاد کرد که نماینده یک ملک آماده فروش در کالیفرنیا بود. به این NFT، یک اثر هنری دیجیتال نیز متصل شده بود و هر که در حراج برنده میشد، به مالکیت توکن و ملک دست مییافت. با این حال، شرایط قانونی دقیق این موقعیت و حقوق فروشنده و خریدار چندان مشخص نبود.
توکنهای غیر قابل تعویض در خرید و فروش اقلام کوچکتری همچون زیورآلات و جواهر نیز میتوانند به عنوان سند، به اثبات مالکیت کمک کنند. به عنوان مثال، یک الماس واقعی معمولا سندی رسمی مبنی بر اصالت خود دارد. اگر فردی قصد داشته باشد که این الماس را بدون سند بفروشد، نمیتواند اصالت آن را ثابت کند و به احتمال زیاد، با خریدار به مشکل برمیخورد. همین مشکل، با مفهوم NFT قابل حل است. اگر یک NFT نماینده یک شی باشد، داشتن آن NFT به اندازه داشتن خود شی، دارای اهمیت میشود. با پیشرفت روزافزون «اینترنت اشیا» (IoT)، کاربردهای NFT در داراییهای دنیای واقعی نیز فزونی مییابد.
کاربرد NFT حملونقل
تکنولوژی بلاک چین میتواند به واسطه قابلیت تغییرناپذیری و شفافیت خود، در صنعت حملونقل نیز بسیار کارآمد باشد. در حملونقل غذا، کالاها و سایر اقلام فاسد شدنی، اهمیت دارد که بدانیم هر کدام برای چه مدتی و در کجا بودهاند. از NFT میتوان برای ردیابی اطلاعاتی از محصول همچون مبدأ، مسیر و موقعیت مکانی انبار استفاده کرد.
به عنوان مثال، تصور کنید که یک جفت کفش لوکس در کارخانهای در ایتالیا ساخته شده و یک NFT به نمایندگی از آن ایجاد میشود که میتوان آن را به سرعت از روی بستهبندی کفش، اسکن کرد.
همین که محصول وارد زنجیره تأمین میشود، NFT آن اسکن شده و دادههای جدیدی به آن افزوده میگردد. این دادهها میتواند موقعیت مکانی انبار آن و زمان ورود یا خروج باشد. به محض این که کفشها به مقصد نهایی خود میرسند، مغازهدار میتواند آن را اسکن کرده و موقعیت مکانی جدید آن را ثبت کند. در نهایت یک تاریخچه دقیق از اطلاعاتی همچون اصالت کفش و سفری که طی کرده، در دسترس خواهد بود.
روشهای فرضی زیادی برای پیادهسازی کاربردهای NFT در زنجیره تأمین وجود دارد، اما تمامی این روشها وابسته به این هستند که تمام مراحل زنجیره، از آن استفاده کنند. تعداد افراد ذینفع در این فرآیند در سطح جهان زیاد است، بنابراین امکان دارد که مراحل تعویض و تبادل توکن اجرای این کاربرد در عمل دشوار باشد. با این حال امید است که در آینده، این مورد از کاربردهای NFT نیز گسترش بیشتری بیابد.
جمعبندی
با بالا رفتن تعداد توکنهای غیر قابل تعویض در جهان، انتظار میرود که در آینده ایدههای جدیدتر و موارد استفاده بیشتری از آنها ببینیم. در حال حاضر برخی از کاربردهای NFT فرصت نیافتهاند تا از ایده یا پروژه اولیه فراتر بروند. برخی از کاربردها چندان محبوب یا فراگیر نیستند اما با این وجود، توکنهای غیر قابل تعویض به احتمال زیاد در کاربردهایی همچون آثار هنری یا کلکسیونی، ماندگاری خود را حفظ خواهند کرد.
مراحل تعویض و تبادل توکن
توکن ePass3003 به محض اتصال به دستگاه به صورت خودکار شناسایی و نصب میشود. به اصطلاح توکن Plug & Play است.
در صورت عدم نصب میتوانید به My Computer رفته و روی درایو اضافه شده به لیست درایوها با برچسب es3003_130206 کلیک راست کنید و گزینه ی open را انتخاب کنید.
روی فایل ePass3003 کلیک راست کنید و گزینه run as administrator را انتخاب کنید.
- ⦁ User، ادمین باشد و یا دسترسی به نصب نرم افزار داشته باشد.
- ⦁ نصب توکن روی یک پورت USB دیگر و یک کامپیوتر دیگر نیز امتحان شود.
پس از نصب توکن یک آیکن مطابق شکل زیر کنار ساعت سیستم اضافه می شود که نشان دهندهی نصب بودن توکن است.
همچنین در صورت عدم مشاهده این آیکن برای اطمینان از نصب میتوانید مسیر زیر را بررسی کرده و از نصب مطمئن شوید .
با کلیک بر روی گزینه search (شماره 1 در عکس) موجود در نوار ابزار پایین صفحه ، عبارت epass ( شماره 2 در عکس) را تایپ کنید و در نتایج بر روی گزینه epass token manager (شماره 3 در عکس) کلیک کنید .
در این لحظه پنجره مدیریتی توکن باز می شود. برای استفاده از توکن login کنید و رمز توکن خود (که به صورت پیش فرض 1234 هست) را وارد کنید .
2- رمز پیش فرض کاربر توکن (User PIN) چیست؟
3- مراحل تعویض و تبادل توکن رمز پیش فرض مدیر توکن (So PIN) چیست؟
4-چگونه از کارکرد صحیح توکن مطمئن شویم؟
مرحله 1: پس از اتصال توکن ، برنامه EnterSafe PKI Manager را از طریق دابل کلیک روی آیکن مشخص شده کنار ساعت سیستم اجرا کنید.در صورت عدم مشاهده آیکن میتوانید برنامه را از طریق آدرس زیر اجرا کنید:
ویندوز 32 بیتی C:\Program Files\EnterSafe\ePass3003\ ePassManager_3003.exe :
ویندوز 64 بیتی : C:\Program Files (x86)\EnterSafe\ePass3003\ ePassManager_3003.exe
مرحله 2: دکمه Login را کلیک کنید.
مرحله 3: رمز توکن (که به صورت پیش فرض 1234 هست) را وارد کنید و OK را کلیک کنید.
مرحله 4: پس از ورود موفق به توکن در سمت چپ پنجره و در قسمت TokenList اطلاعات توکن شما شامل: نام توکن، نام گواهی مخصوص شما (Certificate) و PublicKey ، PrivateKey نمایان خواهد شد که با کلیک نمودن بر روی هر کدام، باید اطلاعات مربوط به آنها در بخش زیرین همان قسمت ظاهر شود.
در صورت مشاهده ی اطلاعات ذکر شده در بخش TokenList میتوانید مطمئن باشید که توکن از صحت عملکرد توکن مطمئن شوید و احیانا اگر مشکل دیگری وجود دارد مربوط به سامانهای که از آن استفاده میکنید است، لذا با پشتیبانی آن سایت تماس حاصل فرمایید.
5- توکن گواهینامه ندارد یا گواهی آن منقضی شده است، برای تمدید چه باید کرد؟
- با مراجعه به سایت مرکز صدور گواهی الکترونیکی میانی عام به آدرس gica.ir، در قسمت دفاتر ثبت نام لیست مراکز صدور گواهی امضا، با نزدیکترین مرکز تماس گرفته و جهت تمدید گواهی خود اقدام نمایید.
6- توکن به علت وارد کردن مکرر رمز اشتباه قفل شده یا رمز عبور فراموش شده است؟
در صورتی که توکن شما قفل شده باشد، می توانید برای قفل گشایی توکن از نرم افزار مدیریت توکن نسخه Admin استفاده نمایید. بدین جهت نرم افزار مربوطه را از لینک زیر دانلود نمایید :
دانلود فایل
پس از اجرای نسخهAdmin، پنجره مدیریت توکن نمایان خواهد شد.
در این پنجره برروی دکمه فِلِش در سمت راست و در بالای کلید Exit مطابق تصویر کلیک کنید.
در ادامه بر روی دکمه Unblock ظاهر شده کلیک نمایید.
سپس در پنجره نمایان شده در قسمت SO PIN عبارت rockey را وارد نمایید. لازم به ذکر است که عبارت مذکور باید با حروف کوچک وارد شود. در مرحله بعد رمز جدید مورد نظر را در قسمتهای New UserPin و Confirm وارد نموده و در انتها بر روی دکمه OK کلیک کنید.
در صورت ورود صحیح SO PIN ، پنجره زیر نمایان خواهد شد.
در غیر این صورت پنجره پیغام خطای زیر نمایان خواهد شد.
توجه داشته باشید که تنها ۵ مرتبه می توانید SO PIN را اشتباه وارد کنید و اگر بیش از ۵ بار مرتکب خطا شوید، توکن SO Pin Blocked خواهد شد و دیگر امکان استفاده از گواهی و زوج کلید داخل توکن میسر نمی باشد. در این صورت باید به مرکز مربوطه (به عنوان مثال دفترخانه صادرکننده گواهی) مراجعه نموده تا توکن شما را پاکسازی کامل (Initialize) و مجدداً برای شما گواهی صادر نمایند
7- چگونه مدت اعتبار گواهی خود را چک کنیم؟
توکن را به دستگاه وصل کرده تا شکل توکن را در نوار ابزار در کنار ساعت سیستم مشاهده کنید. در صورتی که برنامه توکن شما نصب نشده باشد باید در داخل MyComputer برروی CD-ROM ایجاد شده توسط توکن دوبار کلید کنید تا برنامه توکن نصب گردد و یا در داخل CD-ROM ایجاد شده برروی autorun کلید کنید.
در ادامه برروی آیکون توکن که در شکل قبل با دایره قرمز مشخص شده است دوبار کلیک نمایید تا پنجره برنامه مدیریت توکن نمایان شود.
سپس برروی دکمه Login کلید کنید و برای ورود رمز توکن خود را وارد نمایید. رمز پیش فرض توکن عبارت 1234 می باشد.
پس از ورود به توکن، اطلاعات محتوی داخل توکن در زیر Token List نمایان خواهد شد.
با توجه به شکل، گواهی با نام شما و یا سازمان شما در بالای PublicKey وجود دارد؛ لطفاً آن را انتخاب نمایید و برروی کلید Certificate View کلیک کنید تا اطلاعات گواهی برای شما نمایان شود.
در صفحه ظاهر شده تاریخ شروع و پایان اعتبار گواهی درج شده است.
8- هنگام Login پیغام Please select token to use نمایش داده می شود؟
- دستگاه توکن شما را شناسایی نکرده است. توکن را مجددا به کامپیوتر وصل کرده یا آن را در کامپیوترهای دیگر امتحان کنید.
9- یک توکن مورد تأیید آزمایشگاه مرکز ریشه و وزارت صمت چگونه تشخیص داده می شود؟
توکن های مورد تأیید مرکز ریشه نسخه Firmware version 7.0 بوده و کیس آنها طوسی رنگ است. کاربر می تواند مطابق دستورالعمل زیر از درست بودن نسخه توکن اطمینان حاصل نماید.
توکن را به دستگاه وصل کرده تا شکل توکن را در نوار ابزار مشاهده کنید.
دوبار بر روی شکل توکن کلیک کرده، در پنجره باز شده به نام پنجره مدیریت توکن و در گزینه های سمت چپ صفحه نسخه توکن را بازبینی نمایید
10- در صورت مواجه با خطا چه کاری انجام دهیم؟
هنگامی که کاربر آیکن مربوط به توکن را در نوار ابزار مشاهده می کند، امکان ورود و استفاده از توکن را دارد. در این حالت خطا از توکن نیست. این خطاها ممکن است به دلایل مراحل تعویض و تبادل توکن زیر رخ داده باشد :
- ⦁ خطا از نرم افزار سازمانی خواستار امضای دیجیتال است. در اینصورت باید با سازمان مربوطه تماس بگیرید.
- ⦁ خطا در خصوص صدور گواهی مورد استفاده در توکن است. در اینصورت باید با مرجع صادرکننده گواهی تماس بگیرید.
در صورت نیاز به تماس تلفنی با واحد پشتیبانی، جهت راهنمائی بهتر لطفاً برنامه anydesk را دانلود و نصب نمایید.
دیدگاه شما