انواع سبد سهام

معمولا متخصصان بازار تنها ۱۰ درصد از سبدشان را به سهام سوداگرانه اختصاص می‌دهند. چرا که شایعات و اخبار بر رشد و افت قیمت این سهام اثرگذار هستند. از همین رو افراد باتجربه بهتر می‌توانند مدیریت این سبدها را در دست بگیرند.

تشکیل سبد سهام و 5 روش متداول در خرید و تشکیل سبد سهام

در این مقاله قصد داریم شما را با روش های متداول تشکیل سبد سهام آشنا کنیم. با ما همراه باشید.

حتما تاکنون اصطلاح سبد سهام را شنیده اید، نکته اصلی که در سهام وجود دارد این است که اگر سهام یکی از شرکت هایی که در آن سرمایه گذاری کرده باشید، افت قیمت داشته باشد، افت قیمت آن با افزایش، در قیمت سهام های دیگر شما جبران می شود.

ساخت سبد سهام یک فرآیند کاملا شخصی است و نیاز به خودشناسی زیادی دارد.

چگونگی تشکیل سبد سهام شما به عوامل زیادی از جمله درآمد فعلی شما، نوع نگرش شما نسبت به ریسک و این نکته که آن پول را برای چه زمان و چه سنی لازم دارید، بستگی دارد. اما ابتدا باید معنای کلی مسئله سبد را درک کنید و بدانید که با تشکیل سبد سهام میخواهید به چه چیزی دسترسی پیدا کنید.

قبل از شروع به سرمایه گذاری، باید بر اساس اینکه چرا می خواهید سرمایه گذاری کنید، استراتژی مشخصی را ایجاد کنید.

داشتن یک ایده واضح و روشن از اهداف مالیتان و اینکه چه مقدار برای ریسک آماده هستید، تا حد زیادی شانس موفقیتتان را افزایش می دهد.

5 روش متداول در خرید و تشکیل سبد سهام

سبد سهام با ریسک بالا:

همانطور که از نامش مشخص است این سبد سهامی را شامل می شود که دارای ریسک های بالایی هستند و در نتیجه با خطر زیادی هم همراه است. شما از طریق این سبد یا به سود بالایی دسترسی پیدا می کنید یا اینکه با ضرر زیادی روبرو می شوید. در این سبدها سهام هایی که دارای ریسک بالاتری هستند، انتخاب می شوند. ضریب بتای این این سهام در مقایسه با دیگر سها ها بالاتر است.

بسیاری از این سهام ها نوپا و ناشناخته هستند و افرادی دست به تشکیل این سبدها می زنند که اهل ریسک هستند. افرادی که این سبد را تشکیل می دهند به دنبال سهم هایی هستند که دیر مورد توجه بازار قرار گرفته اند و یا هنوز مورد توجه بازار قرار نگرفته اند.

به هر حال افراد این سبد را تشکیل داده و ریسک آن را می پذیرند. در این سبد به دلیل اینکه احتمال ضرر وجود دارد باید مدیریت ریسک را به خوبی انجام داد. با مدیریت ریسک می توان ضرر این سبد را به کمترین میزان خود رساند. درگیر کردن مقدار پول مناسب و تعیین کردن حد ضرر باید به خوبی در این سبد انجام شود تا ریسک آن کاهش یابد. شما باید نوسانات در سهام را نیز زیر نظر داشته باشید و کاملا مواظب این سهام باشید.

تشکیل سبد سهام کم خطر:

این سبد هم همانطور که مشخص است با خطر و با ریسک پایین است و و افراد از سود این سبد اطمینان خاطر بالایی دارند. افرادی سراغ سهم هایی می روند که قبلا امتحان خود را پس داده اند و از گذشته تا به حال مسیر خوبی را پیموده اند.

سهام این سبد ضریب بتای زیادی ندارد و تغییرات قیمت زیادی هم نخواهد داشت. به دلیل این که نوسانات در این سهام عادی است در نتیجه ریسک بالایی هم ندارد. با وجود چنین سبدی افراد می توانند به سود خوبی دست یابند. حاشیه امنیت برای سرمایه گذاری در این سبد بالاست. افرادی که از ریسک بالا بریز آن هستند معمولاً چنین سبد هایی را انتخاب می کنند و به دنبال سود مطمئن و نه چندان زیاد هستند آنها سهامی را که ریسک بالایی نداشته باشد انتخاب می کنند و سود خوبی را از این طریق برای خود رقم می زنند.

سبد ترکیبی:

منظور از سبد ترکیبی این است که در این سبد فرد معامله گر انواع اوراق بهادار را دارد. به جز اوراق قرضه سهام کالا و موارد دیگر نیز در این سبد موجود است تاریک حس بد را کاهش دهد و با استفاده از این روش سود تشکیل سبد سهام را تضمین کند. در چنین سبدی انعطاف بالاست چون برای فرد سرمایه گذار حق انتخاب وسیعی وجود دارد.

در واقع این سبد برای به وجود آمدن تعادل تشکیل می شود. شماره ای که بالای سهام پرخطر را میتوانید با انتخاب اوراق و سهام با سود تضمینی کنترل کنید و با استفاده از این روش در بازار بورس به خوبی فعالیت کنید. نسبت درصد سهام در یک سبد ترکیبی نسبتاً معینی می باشد. شما با داشتن یک سبد ترکیبی به خوبی می توانید ریسک خود را مدیریت کنید و به سود خوبی برسید.

سبد سفته بازی سهام و نوسان گیری:

حتماً به نوسان گیری در بازار بورس شما هم برخورد کرده‌اید و مشاهده کرده اید که با این کار خیلی ها در این بازار به سود برسند. هرچند انجام این کار ریسک بالایی دارد اما به هر حال دارای سود خوبی می باشد و برای افراد می تواند مناسب باشد. چنین سبدی از سهامی که نوسان های زیادی دارد تشکیل میشود و افراد برای نوسان گیری و انجام معاملات کوتاه مدت از آنها استفاده می کنند.

در واقع برای انجام دادن نوسان گیری برد مجموعه ای از سهام مورد نظر را خریداری می کند و سپس در فرصت مناسب آنها را می فروشد. چنین سبدی ریسک بالا و عمر کوتاهی دارد. فقط افرادی که دارای تجربه کافی و مهارت بالا در بازار بورس هستند باید این سبد سفته گردانی را تشکیل دهند. این سبد سود بسیاری را می تواند منجر شود اما از طرفی دیگر ضرر زیادی هم می‌تواند بیانجامد پس باید بسیار مواظب بود.

سبد سهامی که مبتنی بر سود نقدی است:

حتما شما هم این موضوع را می دانید که سالانه بخشی از سود هر سهم خود را باید به سهامداران بدهید. زمانی که شما سهام شرکت‌هایی را که سود خوبی می دهند بخرید آنگاه شما سهام مبتنی بر سود نقدی تشکیل داده اید. مانند سبد کم خطر این سبد نیز ز دارای ریسک پایینی است اما به هرحال ریسک آن در مقایسه با سبد کم خطر بالاتر است شرکت ها بر اثر شرایط اقتصادی ضرر کنند. شما در این سبد به هر حال سهامی را انتخاب میکنید که وضعیت مالی مناسبی دارد و سود خوبی را می توانند به شما بدهند. شرکتهای این سهام بخش عمده‌ای از سود خود را به فرد سهامدار می دهند.

سهام چه شرکت هایی را انتخاب کنیم؟

این سوال که سهام چه شرکتی را انتخاب کنید، پاسخ ساده ای ندارد، زیرا عوامل متعددی را باید مد نظر داشته باشید. می توان به طور کلی گفت اگر روشهای تحلیل بازار سرمایه را دنبال کنید ادامه راه تا حد زیادی برایتان روشن خواهد بود، اما اگر هیچ کدام از ابزارهای تحلیلی او را نمی شناسید، نگران نباشید زیرا راهکار دیگری هم وجود دارد.

برای افرادی که تخصص لازم را ندارند، بهتر است از بسته هایی مانند “سبد سهام پیشنهادی” استفاده کنند. در این بسته ها تحلیلگران حرفه ای بورس پیشنهادهای مناسبی را جهت خرید سهم های مختلف در اختیار شما می‌گذارند. اگر مطابق با همین پیشنهادات عمل کنید، برای کسب بازدهی مناسب شانس بیشتری خواهید داشت. تجربه استفاده از “سبد سهام پیشنهادی” توسط سرمایه گذاران بورس نشان میدهد کسانی که از این توصیه ها بهره برده اند، عملکرد چشمگیر و حتی بازدهی بالاتری را در شاخص کل بورس کسب کرده‌اند.

اشتباهات خود را بپذیر و آنها را اصلاح کن

بهتر است در بازار سرمایه دور از هرگونه برخورد احساسی و منطقی عمل کنیم. اگر به هر دلیلی سهمی را خریده اید و اوضاع آن طور که تصور می کردید پیش نرفته، بهتر است آن را بفروشید.

در واقع قرار نیست همیشه تحلیل‌های شما همان طور که می خواهید پیش بروند. اگر قصد دارید یک قدم حساب شده بردارید، در ابتدا باید اشتباهات خود را بپذیرید و در مرحله بعد برای اصلاح آن تصمیم منطقی تری را اتخاذ کنید.

نتیجه گیری

برای سود کردن در بازار بورس یادتان باشد که شما در تشکیل سبد سهام باید سهام های مختلف را به خوبی تحلیل کنید و بتوانید به درستی سبد خود را مدیریت کنید.

روش‌های تشکیل سبد سهام در بورس؛ کدام پرتفو برای شما مناسب‌تر است؟

بورس و بازارهای مالی زمینه‌ای برای کسب سود هستند. اما انتظار هر فرد از سودآوری می‌تواند با انتظارات دیگر افراد متفاوت باشد. این انتظارات تا حد زیادی به میزان ریسک‌پذیری و دیگر ویژگی‌های شخصیتی ما وابسته است. این عوامل در واقع همان فاکتورهایی هستند که باید در چیدن استراتژی معاملاتی و روش تشکیل و مدیریت سبد سهام به آن‌ها توجه کنیم. اما تشکیل سبد سهام در بورس نیازمند بهره‌مندی از دانش و تجربه کافی نیز هست. در ادامه‌ی این مطلب چند روش تشکیل پرتفو را بررسی می‌کنیم که به شما کمک می‌کند بنا به هدف، انتظارات و ویژگی‌های شخصیتی‌تان، شیوه مدیریت دارایی متناسب با خود را پیش بگیرید.

منظور از تشکیل سبد سهام در بورس چیست؟

اگر در حال مطالعه این مطلب هستید به احتمال زیاد با معنا و مفهوم سبد سهام به خوبی آشنا هستید؛ به همین دلیل در این بخش مختصر اشاره‌ای به این مفهوم می‌کنیم تا پس از آن به بررسی نکات مهم‌تر بپردازیم. زمانی که شما اقدام به سرمایه‌گذاری در بورس می‌کنید و سهام شرکت‌هایی را که به نظرتان ارزشمند هستند، خریداری می‌کنید، دارایی‌های شما در پرتفوی قابل مشاهده خواهد بود. به این ترتیب می‌توان گفت پرتفوی یا سبد سهام ترکیبی از دارایی‌هایی است که خریداری کرده‌اید.

آن‌چه مهم است، این است که برای تشکیل سبد سهام در بورس تنها داشتن سرمایه کافی نیست. زیرا با توجه به میزان ریسک‌پذیری‌تان باید سهامی را انتخاب کنید که با روحیات و اهداف شما سازگار است.

ممکن است یکی از دوستان‌تان به شما چند سهم برای خرید پیشنهاد دهد. به احتمال بسیار زیاد دوست‌تان بر اساس روحیات خودش این سهام را انتخاب کرده است. فارغ از این‌که ممکن است میزان ریسک‌پذیری و هم‌چنین دیدگاه شما با او بسیار متفاوت باشد. پس دقت کنید که برای تشکیل سبد سهام در بورس، نمی‌توان برای همه یک نسخه پیچید. در این میان تنها راه مدیریت صحیح سبد سهام، آشنایی با اصول اولیه چیدمان سبد است.

بیشتر بخوانید

مدیریت ریسک به کمک تشکیل سبد سهام بهینه در بورس

بازار بورس محیطی پرریسک است و نوسان جزء جدانشدنی آن است. به همین دلیل افراد تلاش می‌کنند که به هر نحوی ریسک سرمایه‌گذاری خود را کاهش دهند. سرمایه‌گذاران برای مدیریت سبد سهام خود و کاهش ریسک آن، معمولا اقدام به تشکیل سبد سهام متنوع می‌کنند. یعنی سهام شرکت‌های مختلفی را که در صنایع متفاوتی فعالیت دارند، خریداری می‌کنند. هر فرد با توجه به اهداف و انتظارات خود و هم‌چنین با در نظر گرفتن استراتژی معاملاتی‌اش سعی دارد به بهترین و بهینه‌ترین شکل ممکن پرتفوی خود را تشکیل دهد. این مسئله مانند شمشیر دولبه‌ای است که هم می‌تواند منجر به افزایش دارایی و سرمایه اولیه شود و هم می‌تواند باعث ضرر و زیان فراوان شود. به همین دلیل است که تشکیل سبد سهام در بورس، دقت بالایی را می‌طلبد و انجام این کار نیازمند اختصاص زمان زیادی است.

از آن‌جا که هیچ قطعیتی در سودآوری در بازار سهام به چشم نمی‌خورد، باید همیشه مدیریت سبد سهام را به گونه‌ای انجام داد که ریسک سرمایه‌گذاری به میزان چشم‌گیری کاهش پیدا کند. در غیر این صورت نمی‌توان مدت زیادی در چنین بازاری دوام آورد.

تشکیل سبد سهام موجب می‌شود که سرمایه‌گذاران تمام دارایی خود را بر روی یک سهام سرمایه‌گذاری نکنند. این کار هیچ تفاوتی با قمار ندارد. درست است که تک‌سهم شدن گاهی موجب سودآوری بالایی می‌شود ولی انجام چنین عملی از منطق و عقل به دور است. چرا که این سکه روی دیگری هم دارد. اگر مقاله «تک سهم در بورس چیست؟ سرمایه‌گذاری روی یک سهم منتخب» را خوانده باشید، به خوبی می‌دانید که تک‌سهم شدن همان‌قدر که سودآوری بالایی دارد، می‌تواند ضرر بسیار سنگینی نیز به دنبال داشته باشد. پس یکی از استراتژی‌های مهم در تشکیل سبد سهام، توزیع ریسک است که موجب کاهش ضرر و زیان احتمالی می‌شود.

آشنایی با انواع شیوه‌های تشکیل سبد سهام در بورس

نخستین گام از مراحل تشکیل سبد سهام در بورس به شناسایی اهداف سرمایه‌گذاری مربوط است. زمانی که می‌خواهید سرمایه‌گذاری را آغاز کنید، باید ابتدا اهداف خود را مشخص کنید و به این مسئله توجه کنید که آیا قصد سرمایه‌گذاری بلندمدت دارید یا کوتاه‌مدت. مشخص کردن این مسئله می‌تواند در انتخاب استراتژی معاملاتی شما که به طور مفصل درباره آن در مقاله «طراحی استراتژی معاملاتی؛ نقشه راهی برای مدیریت سودآوری» توضیح داده‌ایم، دخیل باشد.

به‌علاوه باید به این مسئله توجه کنید که چه میزان بازدهی را از سرمایه‌گذاری خود انتظار دارید. در نهایت با مشخص کردن سطح ریسک‌پذیری‌تان می‌توانید یکی از پنج روشی را که در ادامه بیان می‌کنیم، انتخاب کنید و سبد سهام موردنظرتان را تشکیل دهید.

سبد سهام تهاجمی یا Aggressive Portfolio

از نام این سبد مشخص است که ریسک و بازدهی این سبد چقدر بالاست. اگر شما هم از آن دست سرمایه‌گذارانی هستید که ریسک‌های بالایی را برای به دست آوردن سودهای هنگفت به جان می‌خرید، این سبد می‌تواند گزینه مناسبی برای‌تان باشد. در این استراتژی افراد به دنبال سهامی می‌روند که ریسک‌های سیستماتیک دارند و نوسان‌های قیمتی بالایی در آن‌ها دیده می‌شود. در واقع از آن‌جا که سرمایه‌گذاران در تلاش‌ هستند تا بازدهی فراتر از میانگین بازار (یعنی شاخص کل) به دست آورند، به این سبدها تهاجمی گفته می‌شود.

به طور کلی شرکت‌هایی که سهام‌شان ریسک بالایی دارد، در شرایطی هستند که در آستانه رشد قرار دارند. به این ترتیب پیش‌بینی می‌شود که در آینده رشد بالایی داشته باشند. هم‌چنین ضریب بتای چنین سهامی معمولا بالاست و به میزان زیادی تحت تاثیر نوسانات بازار هستند. چرا که بالا بودن ضریب بتا منجر به اثرپذیری بالای سهم از نوسانات بازار می‌شود.

آن دسته از سرمایه‌گذارانی که به سراغ تشکیل سبد سهام تهاجمی در بورس می‌روند، حجم زیادی از پرتفوی خود را به چنین سهامی اختصاص می‌دهند. اما به منظور مدیریت سبد سهام و کنترل ریسک سرمایه‌گذاری بهتر است که بخشی از سبد خود را به سهامی اختصاص دهند که ریسک کمی دارند. درست است که چنین سبدی می‌تواند بازدهی بسیار بالایی داشته باشد، اما اگر بازار با اصلاح مواجه شود، نباید از زیان فراوانی که رخ می‌دهد متعجب شد.

بیشتر بخوانید

سبد سهام دفاعی، محتاطانه یا Defensive Portfolio

این استراتژی چیدمان سبد سهام درست نقطه مقابل سبد تهاجمی است. یعنی سهامی که در این سبد قرار می‌گیرند ریسک و نوسان کمی دارند. این سهام فارغ از این‌که بازار شرایط خوبی داشته باشد یا خیر، معمولا عملکرد قابل قبولی دارند. یعنی شایعات و اخبار تاثیر چندانی روی این سهام ندارند.

معمولا سهام شرکت‌های تولیدی در این گروه جای می‌گیرند. چرا که این شرکت‌ها محصولاتی تولید می‌کنند که جامعه به آن‌ها نیاز دارد. به همین دلیل است که تقاضا برای خرید این محصولات همیشه ثابت است. یعنی این‌گونه نیست که این سهام در برهه‌ای از زمان رشد کنند و در برهه‌ای دیگر با رکود مواجه شوند. به همین دلیل نوسانات اقتصادی نمی‌تواند منجر به بحران این شرکت‌ها شود.

به منظور تشکیل یک سبد سهام دفاعی در بورس باید به سراغ سهام شرکت‌هایی رفت که در صنایع مختلف مشغول فعالیت‌اند. البته باید به این مسئله هم اشاره کنیم که در زمان‌هایی که بیشتر سهام با رشد چشم‌گیری روبرو هستند، این سهام بازدهی معمولی و عادی خود را دارند و نمی‌توان از آن‌ها انتظار رشد شارپی داشت.

بر خلاف سبدهای تهاجمی، سهام سبدهای دفاعی ضریب بتای بالایی ندارند. به همین دلیل میزان اثرپذیری آن‌ها از شرایط بازار کم است. به‌علاوه سهام سبدهای محتاطانه در مقایسه با متوسط بازار، P/E کمتری دارند. از دیگر ويژگی‌های این سهام، وضعیت قوی بنیادی آن‌هاست.

بیشتر بخوانید

سبد سهام درآمدی یا Income Portfolio

این سبدها نیز تقریبا مانند سبدهای تدافعی هستند. یعنی ریسک و بازده کمی دارند و بازدهی آن‌ها در طول زمان تقریبا به میزان ثابتی است. سرمایه‌گذاران برای انتخاب چنین سهامی به سراغ شرکت‌هایی می‌روند که سود سهام‌شان را به صورت سالانه پرداخت می‌کنند. یعنی شرکت‌هایی که درصد زیادی از سود خالص خود را میان سهام‌داران تقسیم می‌کنند. به بیان دیگر ویژگی این سبدها آن است که از تقسیم سود به درآمد می‌رسند.

در بازار بورس درآمد به دو طریق کسب می‌شود. یکی از طریق افزایش و رشد ارزش سهام و دیگری از محل سود سالیانه شرکت‌ها که بین سهام‌داران تقسیم می‌شود. در سبدهای درآمدی، اساس سرمایه‌گذاری بر مبنای سود تقسیمی شرکت‌هاست.

سهام شرکت‌هایی که رشد کم یا متوسط دارند برای تشکیل چنین سبدهایی گزینه‌های مناسبی هستند. هم‌چنین سهام شرکت‌هایی که افت زیادی در قیمت داشته‌اند ولی تقسیم سود خوب و بالایی دارند نیز در این سبدها جای می‌گیرند. همین سودسازی می‌تواند رشد قیمتی سهم را نیز در پی داشته باشد. سرمایه‌گذارانی که به تشکیل چنین سبدهایی روی می‌آورند، ارزش سهام برای‌شان مهم‌تر از رشد قیمت است.

البته برخی از سهامی که در این سبدها هستند، می‌توانند با سهام سبدهای دفاعی یکسان باشند. از جمله ویژگی‌های سبد سهام درآمدی، آن است که سرمایه‌گذار از جریان نقدی مثبتی برخوردار شود. چنان‌چه می‌خواهید یک منبع درآمد مطمئن و مستمر داشته باشید، می‌توانید به تشکیل این سبدها روی بیاورید.

سبد سهام سوداگرانه یا Speculative Portfolio

سهامی که در این سبد قرار می‌گیرند، پرریسک هستند و آینده آن‌ها نامعلوم است. یعنی اگر شرایط شرکت به شکل مطلوبی پیش رود، سرمایه‌گذاران سود بالایی از تشکیل چنین سبدی به دست خواهند آورد. در سمت مقابل، عدم وجود شرایط مطلوب می‌تواند زیان‌های فراوانی را به سرمایه‌گذاران تحمیل کند.

معمولا متخصصان بازار تنها ۱۰ درصد از سبدشان را به سهام سوداگرانه اختصاص می‌دهند. چرا که شایعات و اخبار بر رشد و افت قیمت این سهام اثرگذار هستند. از همین رو افراد باتجربه بهتر می‌توانند مدیریت این سبدها را در دست بگیرند.

معمولا سهامی که در این سبدها وجود دارند نوسانی هستند. در بسیاری از مواقع افراد بدون آن‌که تحلیل‌های خاصی انجام دهند، معتقدند که می‌توان از رشد قیمت سهام سود برد. این افراد به سراغ چنین سبدهایی می‌روند. بدیهی است که در تشکیل چنین سبدهایی، قاعده و قانون خاصی به چشم نمی‌خورد.

سرمایه‌گذاران برای تشکیل چنین سبد سهامی به سراغ شرکت‌هایی می‌روند که در آستانه رشد خود قرار دارند. آن‌ها هنگامی که اخبار مثبتی را در خصوص این شرکت‌ها می‌شنوند، اقدام به سرمایه‌گذاری در آن‌ها می‌کنند. اما نکته حائز اهمیت در خصوص تشکیل سبد سهام سوداگرانه در بورس این است که انجام این کار نیازمند وقت و تجربه بالایی است چرا که یک اشتباه می‌تواند تمام سرمایه را در مدتی کوتاه بر باد دهد.

سبد سهام ترکیبی یا Hybrid Portfolio

این سبد با توجه به ترکیب دارایی‌ها سود و بازدهی متغیری دارد. بازدهی این سبد از سرمایه‌گذاری در زمینه‌های زیر حاصل می‌شود:

• اوراق مشارکت
• اوراق بدهی
• املاک و مستغلات
• بورس‌های کالایی
• سایر سرمایه‌گذاری‌ها

سررسید اوراق سبد نیز لزوما یک‌سان نیست و ممکن است متفاوت باشد. این سبدها به سبب ترکیب دارایی‌های‌شان در مقایسه با سایر سبدها انعطاف‌پذیری بالاتری دارند.

از جمله نکاتی که می‌تواند در تشکیل سبد سهام ترکیبی در بورس به آن اشاره کرد، استفاده از سهامی است که دارای همسبتگی منفی هستند و روندی یکسان ندارند. یعنی اگر سهمی در برهه‌ای از زمان شرایط نامطلوبی را تجربه می‌کند، سایر سهام سبد باید روند مثبتی داشته باشند. ضریب هم‌بستگی منفی نشان می‌دهد که سهام رفتار معکوسی نسبت به یک‌دیگر دارند.

آشنایی با اصول تشکیل سبد سهام بهینه در بورس

با توجه به آن‌که اکنون با انواع سبد سهام آشنا شدیم، در این بخش از سه اصل مهم و اساسی سخن خواهیم گفت که در تشکیل سبد سهام باید به آن‌ها توجه کرد. البته اصولی که برای تشکیل سبد وجود دارند بسیار بیشتر از این سه مورد است. اما در این بخش تنها به بیان همین سه اصل اساسی بسنده می‌کنیم.

اصل نخست: بررسی وضعیت اقتصادی

افرادی که به کمک تحلیل بنیادی اقدام به خرید سهام می‌کنند، همیشه به دنبال اخبار، اطلاعات و رویدادهای مهم در سطح ملی و بین‌المللی هستند. چرا که این وقایع می‌تواند وضعیت صنایع و شرکت‌های بورسی را دستخوش تغییر کند.

به عنوان مثال با تغییر قیمت کالاها و محصولات در کشور و جهان، شاهد تغییر قیمت سهام خواهیم بود. این مسئله به ویژه در مورد کالاهایی هم‌چون نفت یا فلزات اساسی نمود بیشتری دارد. یعنی تغییرات قیمتی ناچیز در سطوح جهانی می‌تواند بر سهام شرکت‌های داخلی اثرگذار باشد.

به‌علاوه آثار وضعیت اقتصادی داخلی، وقایع اقتصادی و سیاسی نظیر تغییر نرخ بهره و نرخ ارز در کنار تصمیم‌های دولت را می‌توان بر قیمت سهام شرکت‌های بورسی به وضوح دید. به همین دلیل است که در تشکیل یک سبد سهام بهینه باید به وضعیت بازارهای داخلی و جهانی توجه بسیاری کرد.

اصل دوم: بررسی صنایع و شرکت‌ها

بازار بورس بستر گسترده‌ای است که صنایع مختلفی در آن مشغول به فعالیت هستند. به همین دلیل باید از وضعیت این صنایع و آینده آن‌ها باخبر شد. به منظور تشکیل سبد سهام در بورس لازم است که شرایط صنایع موردنظر خود را بررسی کنیم و با توجه به نکاتی که قبلا اشاره شد، سبدی متنوع از سهام صنایع مختلف تشکیل دهیم.

افزون بر بررسی وضعیت صنایع و صورت‌های مالی شرکت‌هایی که قصد سرمایه‌گذاری در آن‌ها را داریم، باید به کمک تحلیل تکنیکال نیز روند قیمت سهام را بررسی کنیم. به این ترتیب می‌توانیم در مدیریت سبد سهام خود عملکرد موفقی داشته باشیم.

بیشتر بخوانید

اصل سوم: بررسی وضعیت سبد سهام

پس از آن‌که تحلیل‌های خود را انجام دادیم و سهام موردنظر را خریداری کردیم، لازم است که وضعیت سبد خود را در بازه‌های زمانی مشخص بررسی کنیم. یعنی باید به صورت دوره‌ای، سود و زیان سبد سهام‌ خود را مورد ارزیابی قرار دهیم. به منظور کم و زیاد کردن حجم سهام مختلف و یا نگهداری آن‌ها، استراتژی‌های متعددی وجود دارد که می‌توان با به‌کارگیری آن‌ها عملکرد سرمایه‌گذاری را بهبود بخشید.

منطقی‌ترین شیوه آن است که بخشی از سبد به سهام پرریسک اختصاص داشته باشد و بخشی دیگر به سهامی با ریسک متوسط و هم‌چنین سهامی با ریسک کم. به این ترتیب می‌توان تعادل سبد سرمایه‌گذاری را به خوبی حفظ کرد. راهکار دیگر هم تشکیل سبد سهام متنوع است. به این منظور باید از صنایع مختلف سهام مورد نظر خود را انتخاب کرد تا در شرایطی که تعدادی از سهام روند نزولی را تجربه می‌کنند، از رشد سهام دیگر بهره‌مند شد.

جمع‌بندی

دیدگاه و استراتژی‌های افراد مختلف در سرمایه‌گذاری با هم تفاوت دارد. پس همه نمی‌توانند سبدی مثل هم تشکیل دهند. ترکیب و انتخاب سهام مسئله‌ای است که عوامل زیادی در آن دخیل هستند و هر کس در این میان با توجه به آن‌چه از سرمایه‌گذاری‌اش انتظار دارد تصمیم می‌گیرد.

در این مطلب به پنج شکل چیدمان سبد سهام شامل سبد تهاجمی، تدافعی، سوداگرانه، درآمد ثابت و ترکیبی اشاره کردیم که عمده‌ترین تفاوت آن‌ها در میزان ریسک است. با توجه به شناختی که از خود دارید و هم‌چنین با در نظر گرفتن بازده سرمایه‌گذاری و بازه زمانی موردنظرتان، می‌توانید با تشکیل یک سبد سهام متنوع، پرتفوی خود را متعادل کنید.

سبد سهام یا پرتفوی چیست؟

پیش‌تر درباره‌ی انواع سرمایه‌گذاران ریسک‌پذیر و ریسک گریز نوشتم. آنچه عنوان شد توضیحاتی درباره طرز تفکر و رویکردهای این دو گروه از سرمایه‌گذاران بود. اما امروزِ اهمیت تشکیل سبد سهام بر هیچ‌کس پوشیده نیست.

قبلاً در مطلبی جداگانه روش سرمایه‌گذاری محافظه‌کارانه را در مقابل روش جسورانه موردبررسی قراردادیم. همین‌طور گفتیم قبل از شروع فعالیت در بورس بهتر است سبد سرمایه‌گذاری تشکیل دهیم. در این جستار به جوانب جزئی‌تر تشکیل سبد سهام به‌صورت عملی می‌پردازد.

سبد سهام چیست؟

سبد سهام عبارت است از تخصیص دارایی خود میان چندین سهم، به‌نحوی‌که ریسک سرمایه‌گذاری ما را کاهش دهد. فعالان بازار بورس گاها به‌جای سبد سهام به آن “تشکیل پرتفوی” نیز اطلاق می‌کنند. از مقدمات که بگذریم اصل قضیه تشکیل سبد سهام یا پرتفوی تا حدود زیادی ریسک سرمایه‌گذاری در بورس را کاهش می‌دهد.

ضرب‌المثل قدیمی وجود دارد که می‌گوید: همه‌ی تخم‌مرغ‌های خود را درون یک سبد نگذارید

آنچه در ادامه به آن می‌پردازیم گام‌های ساده و عملی برای تشکیل یک سبد سهام است.

۱- تک سهم نشوید!

مطمئناً در بازار بورس سهم‌های زیادی وجود دارد که طی یک سال چند صد درصد رشد داشته‌اند. مطابق اصل تکرار تاریخ احتمالاً این رشد برای سهم‌های مشابه نیز اتفاق خواهد افتاد.

البته که یک سرمایه‌گذار برای کسب چنین سودهایی لحظه‌شماری می‌کند اما اگر برعکس چیزی که فکر کرده‌اید اتفاق بیافتد. ؟ به‌احتمال‌زیاد روز خداحافظی ما با بورس همان زمان است. زمانی که به دلیل عدم تشکیل سبد سهام و متنوع سازی، بخش عمده‌ی سرمایه خود را بر باد داده‌ایم.

البته برخی از اساتید (!) در تألیفات خود با تقلید از منابع خارجی به شما توصیه می‌کنند فقط یکی دو سهم را برای سرمایه‌گذاری انتخاب کنید. ما اما به دانشجویان آن‌ها توصیه می‌کنیم سابقه‌ی نمادِ شرکت آکنتور را بررسی کنند تا به اصل ماجرا پی ببرند. شرکتی که با توقف یک‌باره‌ی نماد معاملاتی طی چند ماه گذشته و اخبار واصله، برخی از سهامدارهای خود را به تیمارستان هم کشیده بود!

توزیع وزن سرمایه بر روی چند سهم به‌جای تک سهم شدن، اولین گام عینیت بخشیدن به اصل تشکیل سبد سهام است. البته اگر جزء معامله گران ریسک‌پذیر هستید و قصد تک سهم شدن رادارید توصیه می‌کنم قید پولتان را هم در بدو شروع سرمایه‌گذاری بزنید!

۲- سرمایه‌گذاری در چند صنعت

حتی با تشکیل سبد سهام و متنوع سازی نیز کار انواع سبد سهام به پایان نمی‌رسد. اگر پرتفوی

خود را از درون یک صنعت چیده باشیم درواقع در حال کوبیدن آب در هاون هستیم!

تشکیل سبد سهام از درون یک صنعت خاص، به‌اندازه‌ی عدم تشکیل سبد سهام احمقانه است. بیایید فرض کنیم سبد سهام خود را صرفاً از درون یک صنعت انتخاب نموده‌ایم. بر همین اساس چنانچه براثر رویدادهای اقتصادی کل صنعت فوق دچار رکود شود، احتمالاً تمامی سهم‌ها افت قیمت خواهند داشت.

3- توزیع مناسب وزن سرمایه

تک انواع سبد سهام سهم نبودن و تشکیل سبد سهام متنوع از صنایع مختلف، شاید شروط لازم باشد اما کافی نیست!

تصور کنید سبد سهامی متشکل از پنج سهم را برای خود تشکیل داده‌اید درحالی‌که ۸۰درصد وزن سرمایه خود را به یک سهم اختصاص داده‌اید. این سناریو نیز به‌نوعی دست بیخ گلوی خودمان گذاشتن است تا متنوع سازی!

هرچند در مبحث مدیریت توزیع وزن سرمایه یک بحث کاملاً تخصصی در دلِ مدیریت سرمایه است. اما توزیع سرمایه باید انواع سبد سهام طوری باشد که اصل تشکیل پرتفوی را زیر سؤال نبرد. شاید تخصیص ۵ تا ۱۵ درصد از وزن سرمایه برای هر سهم به‌مراتب عاقلانه‌تر باشد.

در هر شرایط بازار حس کردید باید بخش عمده‌ی سرمایه خود را به یک سهم اختصاص دهید، بدانید دچار پدیده‌ای بنام جهت‌گیری تأییدی شده‌اید و سعی دارید بازار را پیش‌بینی کنید. یادم باشد در باب عدم پیش‌بینی بازاری که مطابق نظریه گام تصادفی ، از اساس قابل پیش‌بینی نیست بعداً مقاله‌ای بنویسم…

۴- بورس، جام مقدس نیست!

سرمایه‌گذاری در بازار بورس جذاب است اما بیاییم طور دیگری به قضیه نگاه کنیم. اگر با اجرای تمام مفروضات فوق به نتیجه نرسیدیم چه؟!

از بورس ایران که آماری در دست نیست، اما بر اساس یک آمار در بلاد کفر (!) کمتر از ۱% معامله گران بازارهای مالی دارای اهرم، بعد از پنج سال می‌توانند سود کسب کنند. شاید یکی از عاقلانه‌ترین کارها این باشد که سرمایه‌گذاری در بورس، خود بخشی از یک سرمایه‌گذاری باشد. درواقع به‌جای تشکیل سبد سهام بیاییم سبد سرمایه‌گذاری تشکیل دهیم!

هرچند عده‌ای بر اساس اصل تمرکز، مخالف این عقیده هستند، اما این عقیده حداقل برای نویسنده‌ی این مطلب نتایج خوبی را به همراه داشته است.

سبد سهام یا پرتفوی چیست + فیلم آموزش کامل – رابطه آن با بورس و مفهوم سبد سهام

سبد سهام یا پرتفوی و رابطه آن با بورس: مفهوم سبد سهام

شما می‌توانید سرفصل مدنظر خود از فهرست محتوای این مقاله انتخاب کنید تا به قسمت مربوطه هدایت شوید:

• معنی و مفهوم سبد سهام یا پرتفوی
• بررسی عبارت تک سهمی و علل منفی بودن آن
• انتخاب صنایع متعدد و ویژگی های سبد سهام مناسب
• فیلم آموزش کامل سبد سهام یا پرتفوی

برای آشنایی بیشتر با «سبد سهام یا پرتفوی» باید مفهوم سبد دارایی ها را بطور کامل بدانید. امروزه در بازارهای مالی انواع سرمایه های گوناگون از قبیل اوراق بهادار، سکه، طلا و بسیاری از موارد دیگر را می بینید. وقتی در اینگونه از دارایی ها سرمایه گذاری های گوناگونی جریان داشته باشد، اصطلاحی به نام «سبد دارایی» بوجود می آید.

مفهوم این موضوع را با این مثال بیشتر می توانید درک کنید. در سال های گذشته حکایت آموزنده ای وجود داشت که می گفت: سعی کنید تمام تخم مرغ هایی که دارید را درون یک سبد قرار ندهید. نکته مثبت و آموزنده این ضرب المثل این است که وقتی سرمایه انسان به جای یک شرکت یا یک صنعت در جاهای مختلف باشد، احیانا اگر آن گزینه شکست بخورد، حداقل همه چیز را از دست نداده و سرمایه های جایگزین در جاهای دیگر دارید.

یکی از جاهای رایج برای ایجاد یک سبد دارایی، وجود «صندوقهای سرمایه گذاری» بمنظور انجام پروژه های سرمایه گذاری حرفه ای است که بازدهی مالی هر یک از آنها، با دیگری کاملا متفاوت هستند. معمولا اینگونه از صندوق ها برای کاهش خطر از دست دادن سرمایه، در گزینه های متعددی مثل بازار طلا و سکه، بازار بورس و حتی بانک، پول خود را پخش می کنند و بدینوسیله شرایط ریسک را تحت کنترل خود درمی آورند.

معنی و مفهوم سبد سهام یا پرتفوی

مواقعی که از صنایع گوناگون سهم های متفاوتی خریداری شده و از این طریق دارایی ها تقسیم می شوند، سبد سهام یا پرتفوی شکل می گیرد. از ویژگی های بارز سبد سهام بالابردن کیفیت سرمایه گذاری، کم کردن خطر شکست و جلوگیری از «تک سهم شدن» در بازارهای مالی است.

تصور کنید اگر شخصی با داشتن سرمایه ای به اندازه 50 میلیون اقدام به خرید سهم های متفاوت صنعتی کند، یعنی مثلا همزمان و با درصدهایی متفاوت بتواند سهام یک داروسازی، بانک ملت، سهام حمل و نقل یا شرکت ایران خودرو را خریداری کند. کاملا واضح است که این فرد بر اساس دانش زیاد و تحمل ریسک شخصی خود، موارد متنوع را در داخل سبد سهامش انتخاب کرده است.

به عبارتی دیگر سبد سهام یا پرتفوی هر شخص، متشکل از عملکرد و روشی است که او بر طبق آن سبد دارایی اش را پر می کند.

بررسی عبارت تک سهمی و علل منفی بودن آن

توصیه کارشناسان بورس همیشه اصرار برای جلوگیری از «تک سهم شدن» افراد در بورس است. معنی این انواع سبد سهام اصطلاح از آنجایی شکل گرفته که اشخاص به جای اینکه پول خود را در جاهای مختلف بازار سرمایه گذاری کنند، به اشتباه فقط روی یک سهم خاص متمرکز می کنند.

متاسفانه «تک سهمی» سرمایه گذاران بسیاری را به سمت ضررهای کلان کشانده است. اگر با رویه تک سهمی جلو بروید، ممکن است آن سهام روزی دچار زیان مالی شده و شما هر آنچه که سرمایه گذاری کرده اید را یکجا از دست بدهید.

گاهی این انواع سبد سهام زیان برای مجموعه های مالی بزرگ از جمله صنعت بانکی هم اتفاق افتاده است. فرض بفرمایید بعد از سپری یکسال به 300 میلیون پولی که در بانک داشتید، دیگر دسترسی نداشته و متاسفانه پول سهمتان نیز در بانک بصورت بلوکه در آمده است.

منطقی این است که حتی از ریسک های سیستماتیک نیز دوری کنید زیرا گاهی پیش آمده که افراد از تحلیل درستی تبعیت کردند، اما با این حال باز هم با زیان های مالی روبرو شده اند. نکته مهم در اینجا برای رسیدن به پول و سود بیشتر، داشتن پرتفوی های مختلف و جلوگیری از تک سهم شدن است. طبیعی است که افراد هیچوقت نمی خواهند با زیان های مالی بالا از بازار بورس خارج شوند.

انتخاب صنایع متعدد و ویژگی های سبد سهام مناسب

همانطور که قبلا هم گفتیم، بهتر است پولتان را بصورت اختصاصی در یک صنعت خاص پیاده سازی نکنید و سهام صنعت های مختلف را انتخاب کنید. چون وقتی تنها در یک شرکت سهام داشته باشید، مثل این است که دقیقا تک سهم شده اید و این اصلا خوب نیست.

یک پیشنهاد مفید در اینگونه موارد می تواند برخورداری از سهام صنایعی باشد که به نوعی مکمل هم هستند. یکی از نکات قوت این عمل این است که اگر قیمت یکی از سهم ها پایین آمد، ارزش سهم های دیگر در جایی مجزا، در حال افزایش است. پس اگر می خواهید خطر را در سبد سهامتان کاهش دهید، تعداد سهم هایتان را هم در سبد افزایش داده و نیاز سوددهی آنها را نسبت به هم کاهش دهید.

از دیگر موارد ایجاد سبد سهام اصولی، بالابردن میزان دانش در سرمایه گذاری ها و کسب تجربه متعدد است، طوریکه روزی قادر به تشکیل سبدی از انواع سهام های مناسب شوید.

خوشبختانه سایت «چارت ایران» کارشناسان زبده و با تجربه ای دارد که در این راستا می توانند شما را برای دستیابی به یک سبد سهام درست راهنمایی کنند. همچنین می توانید از دوره های آموزشی این سایت در این زمینه، نهایت استفاده را ببرید.

معرفی دو نوع از طراحی های سبد سهام

• سبد سهام یا پرتفوی می تواند هم وزن باشد. یعنی هر یک از سهم های موجود در سبد، جدا از ارزشی که دارند از وزن یکسانی نیز برخوردار باشند.
• گاهی سهام را بر اساس ارزشی که در بازار دارد، درون سبد می چینند. یعنی با توجه به سایر سهم های داخل سبد و ارزش هر یک از آن صنایع در بازار مالی، وزن هر سهم مشخص می شود. برای نمونه اگر 2 سهم در سبد قرار داشته باشد که ارزش اولی در مقایسه با سهم دوم 30 درصد برآورد شده، بنابراین اولین سهم هم از لحاظ وزنی باید بالاتر از 30 درصد قرار بگیرد.

سخن پایانی

اگر می انواع سبد سهام انواع سبد سهام خواهید ارزش سهم های درون سبد خرید را اندازه گیری کنید، باید قیمت تمام سهم را در تعداد همه آنها ضرب کنید و در نهایت برای دستیابی دقیق به ارزش سبد سهام، آن ها را با هم جمع کنید. پس می بینید که ارزش یک سبد سهام یا پرتفوی بستگی به اندازه ارزش قیمت کنونی بازار، برای سهام های آن سبد دارد. همچنین اگر می خواهید تمام حواستان به معامله باشد، سهم های انواع سبد سهام انواع سبد سهام داخل سبد سهام را بیش از اندازه پر نکنید. زیرا برای تشکیل یک سبد سهام ایده­آل، کافیست از صنایع مختلف فقط 7 یا 8 سهم را خریداری کنید.

تشکیل سبد سهام

نکته: قبل از اینکه سراغ نکته‌های مربوط به تشکیل سبد سهام یا سرمایه‌گذاری برویم، باید به این نکته اشاره کنیم که سبد سرمایه‌گذاری هر کسی می‌تواند نمودی از شخصیت او باشد. به عبارت ساده‌تر، ویژگی‌های شخصیتی افراد می‌تواند باعث شود گزینه‌های متفاوتی برای انواع سبد سهام سرمایه‌گذاری انتخاب کنند. بنابراین نکته‌هایی که در ادامه می‌آوریم قوانینی سفت‌وسخت برای همه افراد نیستند، بلکه هر کسی می‌تواند به فراخور میزان ریسک‌پذیری، میزان سرمایه و غیره روش‌ها و استراتژی‌های متفاوتی برای سرمایه‌گذاری انتخاب کند.

سبد سهام یا سبد دارایی چیست؟

به مجموعه‌ای از دارایی‌های مختلف (از زمین و مسکن گرفته تا طلا و انواع اوراق بهادار) سبد دارایی گفته می‌شود. بسیاری از افراد بدون اینکه از این اصطلاح خبر داشته باشند، در همان زندگی روزمره سبد دارایی تشکیل می‌دهند؛ شخصی را تصور کنید که حقوقش را به طلا و ارز تبدیل می‌کند و با ارثی که به دستش رسیده، خانه کوچکی می‌خرد و اجاره می‌دهد. علاوه بر این، بخشی از پس‌اندازش را در یک حساب سپرده بلندمدت گذاشته و سود سپرده بانکی می‌گیرد. این شخص در واقع سبدی از طلا و ارز و مسکن برای خودش درست کرده است.

اما گاهی هم تشکیل سبد دارایی ممکن است با تصمیم و برنامه مشخص باشد. مثلا شخصی بخواهد با مبلغ صد میلیون تومان، یک سبد دارایی تشکیل بدهد. ممکن است این شخص به این شکل عمل کند: ۳۰ میلیون تومان برای سپرده‌گذاری در بانک برای دریافت سود تضمین‌شده، ۲۰ میلیون تومان برای خرید طلا و ۵۰ میلیون‌تومان برای خرید سهام در بازار سرمایه. این شخص هم طبق استراتژی‌های خودش یک سبد دارایی تشکیل داده است.

با این توضیحات، می‌توانید حدس بزنید که منظور از سبد سهام چیست. سبد سهام (یا همان پورتفولیو یا پرتفوی سهام) به مجموعه‌ای از سهم‌های مختلف گفته می‌شود که شخص در یک دوره مشخص برای سرمایه‌گذاری انتخاب کرده است. مثلا فرض کنید سرمایه‌گذار فرضی ما که قصد دارد ۵۰ میلیون تومان در بازار بورس سرمایه‌گذاری کند، تصمیمش به این شکل است که پنج سهم بخرد و به هر سهم ۲۰ درصد از سبد (۱۰ میلیون تومان) اختصاص بدهد.

معرفی انواع سبد سهام

وقتی از انواع انواع سبد سهام سبد سهام حرف می‌زنیم، خیلی از اوقات داریم درمورد میزان ریسک سبد سهام صحبت می‌کنیم. «ریسک» یکی از مهم‌ترین مفاهیم سرمایه‌گذاری است و سرمایه‌گذارانی که به این مفهوم توجه عمیق و دقیق ندارند به احتمال زیاد در بلندمدت دچار آسیب می‌شوند. توضیح مفصل درمورد مفهوم ریسک از حوصله این مطلب خارج است، اما باید بدانیم هنگام تشکیل سبد سهام، متحمل مقداری از ریسک می‌شویم و بهتر است نوع سهامی که انتخاب می‌کنیم متناسب با ریسک‌پذیری خودمان باشد. به‌طور کلی می‌توانیم سبدهای سهامی را به سه دسته تقسیم کنیم:

۱. سبد سهام پرریسک یا تهاجمی

برای این نوع سبد، همان‌طور که از اسمش پیداست، سهامی انتخاب می‌شود که ریسک بالایی دارند و البته انتظار می‌رود سود بالاتری هم داشته باشند. برای مثال، کسب‌وکارها و شرکت‌های نوپا ممکن است در چنین سبدی قرار بگیرند. این نوع شرکت‌ها معمولا در دوران رشدشان قرار دارند و اگر در کارشان موفق باشند، بازدهی بسیار بالایی می‌توانند داشته باشند. یا شرکت‌هایی که به تازگی تحولی معنادار در روند عملیاتی خودشان ایجاد کرده‌اند و اگر طرح‌های جدیدشان با موفقیت همراه باشد، سودآوری‌شان رشد خواهد کرد. چنین سبدی برای افرادی مناسب است که روحیه ریسک‌پذیری دارند و اگر ارزش سبدشان کاهش یابد، این کاهش ارزش را می‌پذیرند و می‌دانند سرمایه‌گذاری پرریسک می‌تواند همراه با زیان باشد.

۲. سبد سهام کم‌ریسک یا تدافعی

شرکت‌هایی که دوران بلوغ‌شان را می‌گذارنند معمولا در چنین سبدهایی قرار می‌گیرند. شرکت‌های بالغ در واقع به شرکت‌های بزرگی گفته می‌شود که سال‌هاست کسب‌وکارشان را طبق روالی پیش‌بینی‌پذیر انجام می‌دهند و سود انتظاری مشخصی دارند. چنین شرکت‌هایی معمولا سود تقسیمی مشخصی هم دارند. یعنی مشخص است که هر سال به ازای هر سهم چه مقدار سود به سهامداران‌شان می‌دهند. قیمت سهام این نوع شرکت‌ها معمولا دستخوش نوسان‌های بازار بورس نیست و حتی ممکن است سرمایه‌گذارانی که خریدار این نوع سهام هستند اصلا توجهی به قیمت روز سهام‌شان نداشته باشند و فقط به دنبال دریافت سود تقسیمی سالانه باشند. چنین سبدی برای افرادی مناسب است که ریسک‌پذیر نیستند و نمی‌خواهند درگیر نوسان‌های بورس باشند. این افراد معمولا کسانی هستند که دوست دارند بخشی از سرمایه‌شان را به شکل سهام نگه دارند و خیال‌شان راحت باشد که حداقل به اندازه سود بانکی سود خواهند کرد.

۳. سبد سهام با ریسک متوسط

بسیاری از سرمایه‌گذاران ترجیح می‌دهند سبدی ترکیبی داشته باشند یا سراغ سهام شرکت‌هایی بروند که ریسک بالایی نداشته باشند. شرکت‌هایی که در کسب‌وکارشان موفقند و سودآوری تضمین‌شده دارند و در ضمن طرح‌های توسعه‌ای دارند و می‌خواهند کارشان را گسترده‌تر کنند بهترین گزینه‌ها برای چنین سبدهایی به شمار می‌روند. همچنین سهامدار می‌تواند درصد مشخصی از سبد سهامش را به سهام پرریسک اختصاص بدهد و درصدی را هم به شرکت‌هایی که حداقل ریسک را دارند. چنین سبدی ضمن اینکه سودآوری مناسبی می‌تواند داشته باشد، نوسان کمتری هم دارد و می‌تواند در بلندمدت برای سرمایه‌گذار بازدهی بسیار مناسبی خلق کند.

نکته: ممکن است نام انواع دیگری از سبدهای سهامی هم به گوش‌تان بخورد: سبد رشدی، سبد درآمدی، سبد سوداگرانه، سبد دوره‌ای و غیره. اما تقریبا همه این‌ها را می‌شود بر اساس میزان ریسک دسته‌بندی کرد. روی هم رفته باید با مفهوم ریسک بیشتر آشنا شوید و بدانید که با خرید هر سهام متحمل چه میزان ریسک شده‌اید. میزان ریسک سبد را می‌شود دقیق محاسبه کرد و به صورت درصد بیان کرد. اگر می‌خواهید سرمایه‌گذاری حرفه‌ای‌تری داشته باشید باید به‌مرور درباره ریسک بیشتر یاد بگیرید.

نکته‌های مهم در چیدمان سبد دارایی

انتخاب دارایی‌های مناسب در بازه‌های زمانی مناسب می‌تواند همراه با بازدهی بسیار شیرینی باشد، اما اگر در زمان بد سراغ بهترین دارایی‌ها بروید، ممکن است دچار زیان شوید. بنابراین چیدمان سبد دارایی باید با تجربه و آگاهی همراه باشد تا سود مناسبی عاید سرمایه‌گذار کند. بیایید ببینیم برای چیدمان سبد دارایی چه نکته‌هایی را باید رعایت کنیم.

متنوع‌سازی دارایی

همواره دارایی‌های متنوع داشته باشید؛ طلا، سپرده بانکی، اوراق با درآمد ثابت، ملک، سهام و غیره. البته لازم نیست همیشه سرمایه‌تان را بین همه انواع دارایی پخش کنید. بلکه باید متناسب با میزان سرمایه و سلیقه خودتان و البته وضعیت روز دارایی‌های مختلف اقدام به سرمایه‌گذاری کنید. مثلا ممکن است تصور کنید که قیمت مسکن زیادی بالا رفته و احتمالا طی سال‌های آینده دچار رکود خواهد شد. یا اینکه اصلا سرمایه‌تان به حدی نیست که بخواهید در بخش املاک سرمایه‌گذاری کنید. در این صورت بهتر است سراغ انواع دیگری از دارایی بروید.

انتخاب دارایی‌های مناسب در بازه‌های زمانی مناسب می‌تواند همراه با بازدهی بسیار شیرینی باشد، اما اگر در زمان بد سراغ بهترین دارایی‌ها بروید، ممکن است دچار زیان شوید. بنابراین چیدمان سبد دارایی باید با تجربه و آگاهی همراه باشد تا سود مناسبی عاید سرمایه‌گذار کند

توجه به شاخص بورس

برای اینکه بخشی از سرمایه‌تان را وارد بورس کنید، توجه به شاخص بورس ضروری است. اگر شاخص کل بورس نزولی باشد، ورود به بازار بورس و تشکیل سبد سهام انتخاب هوشمندانه‌ای نیست (مگر اینکه فعال حرفه‌ای بازار بورس باشید و بتوانید حتی در شرایط نزول شاخص هم سهم‌های مناسب را تشخیص بدهید و بازدهی خوبی کسب کنید). ولی اگر شاخص کل بورس صعودی باشد، خرید سهام شرکت‌هایی که وضعیت مساعدی دارند به احتمال زیاد با بازدهی بسیار مناسبی همراه خواهد بود.

توزیع مناسب سرمایه و پرهیز از تک‌سهم شدن

منظور از تک‌سهم شدن این است که سرمایه‌گذار همه سرمایه‌اش را به یک سهم خاص اختصاص بدهد و فقط همان یک سهم را در سبد سهامش داشته باشد. چنین روشی بسیار پرخطر است. چون هر ریسکی که متوجه آن یک سهم باشد، کل سرمایه سهامدار را تهدید خواهد کرد. از طرفی اگر سهامدار در انتخاب این انواع سبد سهام یک سهم اشتباهی مرتکب شده باشد (و سهمی را انتخاب کرده باشد که به هر دلیلی دچار افت قیمت شود) کل سرمایه‌اش تحت تاثیر این اشتباه خواهد بود.

برای توزیع مناسب سرمایه در یک سبد سهام بهترین کار این است که درصد مشخصی از سرمایه‌تان را به هر کدام از سهم‌های سبد سهام‌تان تعیین کنید. مثلا ده تا بیست درصد از کل سرمایه‌تان را به هر سهم اختصاص بدهید و نه بیشتر. با این کار ضمن اینکه سبد سهام‌تان متنوع می‌شود، دیگر ریسکی که ممکن است هر کدام از سهم‌ها متحمل شوند، کل سرمایه‌تان را تهدید نخواهد کرد.

شناسایی صنایع مناسب و سهام پربازده هر صنعت

اگر در بورس تازه‌کارید، باید بپذیرید که انتخاب صنعت مناسب و سهم پربازده از هر صنعت کار چندان ساده‌ای نیست. به این دلیل ساده که شما هنوز به وضعیت صنایع مختلف آشنا نیستید و نمی‌دانید عوامل تاثیرگذار هر صنعت چه چیزهایی‌اند.

اما نگران نباشید. اگر می‌خواهید در بازار بورس فعالیت کنید، بهتر است از همین حالا شروع کنید و با صنایع و شرکت‌های مختلف آشنا شوید. برای شروع کار بهتر است سراغ صنعتی بروید که تا حدودی با آن‌ها آشنایی دارید و می‌توانید مطالب مربوط به آن‌ها را بفهمید. (مثلا در رشته مهندسی معدن تحصیل کرده‌اید و با محصولات معدنی آشنایی دارید و تصمیم می‌گیرید با فرایند سرمایه‌گذاری در این صنعت بیشتر آشنا شوید). سعی کنید تا جایی که می‌شود دانش‌تان را درمورد این صنایع افزایش بدهید و ببینید کدام شرکت‌ها در این صنایع فعالند. در نهایت باید به این نتیجه برسید که این صنعت خاص در چه وضعیتی است؛ آیا دوران رکود را می‌گذراند یا رونق؟ از افزایش نرخ دلار چه تاثیری می‌پذیرد؟ چه ارتباطی با قیمت‌های جهانی دارد؟ چشم‌انداز آینده این صنعت چگونه است؟

بعد از اینکه به پاسخ چنین سوال‌هایی رسیدید، باید تصمیم بگیرید که در این صنعت سرمایه‌گذاری کنید یا نه. اگر پاسخ‌تان مثبت بود، باید به دنبال شرکت‌هایی بگردید که وضعیت عملیاتی مناسبی دارند، قیمت سهم‌شان نسبت به سودی که می‌سازند و فروش سالانه پایین‌تر است و احتمالا طرح توسعه دارند و قرار است طی آینده نزدیک تحولی در آن‌ها رخ بدهد.

نکته: در صنایعی سرمایه‌گذاری کنید که با سازوکارشان آشنایی بیشتری دارید. اگر سهم شرکتی را بخرید که از نحوه فعالیتش اطلاعات کمی دارید، ممکن است باعث شود نتوانید تشخیص بدهید که چه زمانی کسب‌وکار آن شرکت رونق دارد و چه زمانی اوضاعش خراب است.

توجه به بازارهای جهانی

به اقتصاد کلان توجه کنید. همواره اتفاقاتی ممکن است بیفتد که اقتصاد جهانی و اقتصاد کشورها را دستخوش تلاطم کند. مثل شیوع بیماری کرونا که باعث شد شرکت‌های فعال در حوزه گردشگری و حمل‌ونقل مسافر دچار ضرر و زیان جدی شوند. در چنین مواردی از سهام یا دارایی‌هایی که ممکن است اثر منفی بگیرند دوری کنید.

پرهیز از نگاه تعصبی به سهم

بازی طرفداری از استقلال و پرسپولیس که نیست! هنوز هم سهام این ۲ باشگاه به بورس نیامده و بعید هم هست که به این زودی‌ها و این حجم از بدهی سروکله این دو باشگاه در بورس پیدا شود. پس نگاه تعصبی به سهام را همین اول کنار بگذارید. بازار بورس، منطق دارد و نه احساس. در جایی هم که منطق حاکم باشد، اثری از تعصب و طرفداری کورکورانه نیست. پس اگر می‌خواهید در این بازار بمانید، جبران اشتباه یا کنار گذشتن علایق (قوم و قبلیه‌ای، رنگی و بقیه دلبستگی‌ها) را فراموش نکنید.

توجه به تحلیل های سیاسی و اقتصادی

سبدتان را به امان خدا رها نکنید. هر لحظه ممکن است وضعیتی در جامعه یا تصمیم‌گیری‌های سیاسی و اقتصادی کلان پیش بیاید که روی دارایی‌تان اثر منفی بگذارد. مثلا کاهش قابل توجه نرخ دلار باعث خواهد شد که سودآوری شرکت‌های صادرات‌محور کاهش یابد. در چنین مواردی باید حواس‌تان به سبد سهام‌تان باشد و به‌موقع سبدتان را اصلاح کنید.

توزیع مناسب سرمایه و پرهیز از تک سهم شدن

اگر سهمی خریدید و قیمتش کاهش یافت نگران نباشید! بزرگ‌ترین تحلیل‌گرها هم اشتباه می‌کنند و بهترین معامله‌گرها هم ممکن است زیان بدهند. مهم‌ترین نکته این است که دلیل اشتباه‌تان را بفهمید و اشتباه‌‌هایتان را طوری مدیریت کنید که جبران‌پذیر باشند. توزیع سرمایه بین دارایی‌های مختلف یکی از بهترین روش‌ها برای مدیریت همین اشتباه‌هاست.