تعریف دقیق حجم مبنا
معاون توسعه بورس تهران از پیشنهاد تغییردامنه نوسان،حذف دامنه نوسان و ۴ برنامه دیگر با هدف اصلاح و بروزسانی ریزساختارها به سازمان بورس خبر داد.
به گزارش حساب پردازان معاصر و به نقل از پایگاه خبری بورس پرس،علی عباس کریمی درخصوص ریزساختارهای بورس تهران گفت: مواردی همچون سازوکار تعیین دامنه نوسان قیمت، چگونگی تعیین قیمت‌های مبنا شامل قیمت آغازین و پایانی، توقف و بازگشایی نمادهای معاملاتی و برگزاری نشست‌های معاملاتی، انواع سفارش‌های خرید و فروش و مواردی از این دست در ادبیات مالی تحت عنوان ریزساختارهای بازار شناخته می‌شوند.
وی ادامه داد: با توجه به تأثیرگذاری و اهمیت موارد نام برده و لزوم به روزرسانی و تطبیق ریزساختارها با شرایط روز اقتصادی، بورس تهران مطالعات گسترده‌ای در این زمینه انجام داده و با دریافت نظرات فعالان بازار سرمایه، پیشنهادهایی در ارتباط با چگونگی اصلاح و به روزسانی این ریزساختارها به سازمان بورس ارایه کرده است.بر اساس مطالعات جدید، پیشنهادهای اصلاحی در تیر سال جاری در هیأت مدیره بورس بررسی و در ۶ بخش به تصویب رسید که شامل تعیین حداقل تغییرات قیمت، دامنه نوسان، پایان تصادفی حراج ها، برگزاری حراج پایانی، معاملات پایانی و حذف حجم مبنا است.
حداقل تغییرات قیمت
این مقام مسئول درباره حداقل تغییرات قیمت و اینکه آیا تنها برای تغییرات قیمت سهام از آن استفاده خواهد شد؟ توضیح داد: بورس های اوراق بهادر به منظور کاهش بار سامانه معاملاتی و کاهش زمان کشف قیمت از محدودیت حداقل تغییرات قیمت استفاده می کنند. برای استفاده از این سازوکار، سهام شرکتها بر اساس قیمت طبقه بندی شده و برای هر طبقه قیمتی، یک واحد مشخص به عنوان حداقل تغییرات قیمت تعیین می شود.
کریمی ادامه داد: به عنوان مثال برای سهمی که دارای قیمت ۱۰۰ واحد پولی است حداقل تغییر قیمت یک واحد و برای سهمی که دارای قیمت ۱۰۰۰ واحد پولی است این حداقل ۵ واحد در نظر گرفته می شود. به عبارت دیگر سهمی که دارای قیمت ۱۰۰۰ واحد پولی است، قیمت بعدی آن ۱۰۰۵ خواهد بود و نمی تواند در رقابت یک واحد یک واحد بر قیمت آن افزوده یا کاسته شود. مطابق بررسی‌های انجام شده، تمامی بورسهای معتبر از حداقل تغییرات قیمت استفاده می‌کنند.
ویی با بیان اینکه تعیین حداقل تغییر قیمت یک ریالی برای تمامی سهام موجود در بازار سرمایه که دارای طیف قیمتی گسترده‌ای هستند با اصول کارآمدی معاملات و قواعد متعارف بازار سرمایه هماهنگ نیست،گفت: این به افزایش بار سامانه معاملات نیز می‌انجامد. بدین منظور هیأت مدیره بورس تهران پیشنهاد داد تا سهام موجود در بازار در چهار طبقه تقسیم شده و هر طبقه قیمتی دارای حداقل تغییرات قیمت مخصوص خود باشد. مثلاً طبقه قیمتی از یک تا ۲۵۰۰ ریال دارای حداقل تغییرات قیمت یک ریال و ۲۵۰۰ تا ۱۰۰۰۰ دارای تیک سایز ۵ ریال باشد.
تغییر دامنه نوسان
وی افزود: در تمام بورس های اوراق بهادار قیمت بدست‌آمده از حراج آغازین، مبنای دامنه نوسان آن روز معاملاتی قرار می گیرد. در بازار سهام ایران هر چند حراج آغازین به عنوان نخستین مرحله معاملاتی برگزار میشود اما به دلیل تعیین محدوده قیمت بر اساس قیمت پایانی روز پیشین، این مرحله معاملاتی از ارایه کارکرد اصلی محروم است.
معاون توسعه بورس تهران گفت: پیشنهاد شد در آغاز هر جلسه معاملاتی در مرحله پیش‌گشایش (سفارش‌گیری) محدوده قیمت بر اساس قیمت پایانی روز معاملاتی پیشین تعیین شود. پس از آن با کشف قیمت و برگزاری مرحله گشایش، دامنه نوسان تعریف دقیق حجم مبنا جلسه معاملاتی آن روز بر اساس قیمت کشف‌شده از حراج آغازین همان روز تعیین شود.
حراج تصادفی
کریمی درمورد حراج تصادفی در بورس گفت: بورس های اوراق بهادار به منظور جلوگیری از دستکاری بازار در دقایق پایانی جلسه پیش گشایش از زمانی تصادفی برای تطبیق سفارش‌ها استفاده می کنند. این زمان به صورت تصادفی در دقایق پایانی جلسه پیش‌گشایش توسط سامانه معاملاتی انتخاب میشود.
وی ادامه داد: نه فعالان بازار و نه ناظر بازار از زمان دقیق پایان جلسه پیش‌گشایش اطلاع نداشته و این زمان به صورت تصادفی توسط سامانه معاملات در هر روز تعیین می شود. در این ارتباط بورس تهران پایان یافتن جلسات پیش‌گشایش در ۵ دقیقه پایانی هر جلسه به صورت تصادفی را به سازمان بورس پیشنهاد داده است.
این مقام مسئول درخصوص مناسب تر بودن تعیین قیمت پایانی با استفاده از سازوکار حراج از روش کنونی گفت: بر اساس پژوهش صورت‌گرفته بیش از ۹۵ درصد از ۱۸۰ بورس مورد بررسی به منظور تعیین قیمت پایانی از سازوکار حراج پایانی استفاده می کنند و تنها تعداد انگشت‌شماری از بورس های اوراق بهادار میانگین موزون قیمت (VWAP) را به عنوان قیمت پایانی در نظر می‌گیرند. توجه به این نکته ضروری است که حتی بورس‌هایی که از روش میانگین موزون قیمت برای تعیین قیمت پایانی بهره می‌گیرند نیز میانگین قیمت در دقایق یا ساعات پایانی بازار را مبنای میانگین‌گیری قرار می‌دهند.
بهره گیری از حراج پایانی
کریمی افزود: تلاش بورس‌ها بر این است که تصمیم بازار در زمان پایانی یا نزدیک به پایان نشست معاملاتی را مبنای تعیین قیمت پایانی قرار دهند. بر این اساس بورس تهران پیشنهاد کرد به منظور تعیین قیمت پایانی در این بورس نیز از سازوکار حراج پایانی استفاده شود. در این راستا با پایان یافتن زمان نشست معاملات، مرحله‌ای با شرایط حراج ناپیوسته در دامنه قیمت همان روز برگزار شده و قیمت بدست آمده از آن به عنوان قیمت پایانی در نظر گرفته میشود. البته استفاده از حراج پایانی در دستورالعمل اجرایی نحوه انجام معاملات در بورس تهران نیز برای بازه زمانی ۱۵ دقیقه ای تعریف و این نشست معاملاتی با عنوان مرحله حراج ناپیوسته پایانی معرفی شده ولی تا کنون اجرایی نشده است. بنابراین پیشنهاد هیأت مدیره بورس تهران را می‌توان در راستای اجرایی شدن دستورالعمل‌های معاملاتی موجود نیز ارزیابی کرد.
وی با اشاره به اینکه مطالعات بورسهای خارجی و بررسی‌های صورت‌گرفته در مورد بازار سهام ایران نشان‌دهنده توزیع U شکل حجم و ارزش معاملات در طول جلسه معاملاتی است،گفت: به بیان دیگر حجم اصلی معاملات در آغاز و پایان جلسه معاملاتی انجام میشود. بدین منظور تمامی بورسهای معتبر اقدام به راه‌اندازی معاملات پایانی کرده‌اند.در این مرحله معاملاتی سهام با قیمتی ثابت که همان قیمت پایانی است، مورد معامله قرار می گیرد. این روش معاملاتی ریسک نوسانات قیمت در طول جلسه معاملاتی را پوشش داده و برای بسیاری از سرمایه‌گذاران به ویژه صندوق‌های سرمایهگذاری و صندوق‌های شاخصی اهمیت بالایی دارد.
معاون توسعه بورس تهران گفت: پیش‌بینی میشود با راه‌اندازی این مرحله حجم معاملات افزایش مناسبی یابد. در این راستا هیأت مدیره بورس تهران پیشنهاد داده است تا مرحله حراج پایانی برای تعیین قیمت پایان روز به مراحل معاملاتی افزوده شود و پس از آن نیز معاملات پایانی با قیمت بدست آمده از حراج پایانی به عنوان آخرین فاز معاملاتی در نظر گرفته شود.
حذف حجم مبنا
کریمی با اشاره به اینکه حجم مبنا به عنوان ابزاری برای کنترل قیمت تقریباً از پانزده سال گذشته در بازار سهام ایران مورد استفاده قرار گرفته ،گفت این روش محاسبه قیمت پایانی تنها در ایران به کار می‌رود و بررسی بورسهای دیگر به مشاهده روشی مشابه آن نیانجامیده است. حجم مبنا به دلیل کند کردن نوسان قیمت به مواردی همچون گره معاملاتی منجر شده و با انتقاداتی از سوی فعالان بازار مواجه است. از دیگر سو اصلاح ریزساختارهای بازار و بکارگیری حراج آغازین، حراج پایانی و معاملات پایانی با وجود حجم مبنا امکان‌پذیر نخواهد بود. بنابراین پیشنهاد شد به منظور تطابق هر چه بیشتر بورس تهران با استانداردهای جهانی و امکان بهره‌مندی از سازوکار حراج آغازین، حراج پایانی و معاملات پایانی حجم مبنا از محاسبات حذف شود.
وی تاکید کرد: مصوبات هیات مدیره بورس تهران برای بررسی و تایید به سازمان بورس ارسال شده است.این سازمان در حال بررسی تخصصی در ارتباط با پیامدهای احتمالی پیاده سازی و مسایل فنی مربوطه است. در صورت موافقت سازمان در اسرع وقت این پیشنهادها را اجرایی خواهد کرد.
اصلاح حجم مبنا و دامنه نوسان برای رفع دغدغه فعالان بازار سرمایه
رییس اداره نظارت بر ناشران فرابورسی با بیان اینکه باید قوانین و محدودیت‌های بازار سرمایه بر اساس زمان و شرایط تعیین شود، گفت: حجم مبنا و دامنه نوسان از مواردی است که باید بر اساس شرایط اصلاح شود.
به گزارش ایران اکونومیست ؛ صابر جعفروند آذر، با تاکید بر اینکه سازمان بورس در دوره‌های مختلف و طی فرآیند مداوم، اقدامات اجرایی گسترده‌ای برای رفع محدودیت‌های بازار سرمایه از جمله حجم مبنا، دامنه نوسان و تسهیل روند داد و ستد انجام داده است، عنوان کرد: در همه دنیا بازار های سرمایه از قوانین خاصی پیروی می کنند و محدودیت هایی برای آنها تعریف شده است اما با توجه به ماهیت معاملات، فرآیند داد و ستد باید آزاد و به صورت حراج کامل صورت پذیرد؛ بر همین اساس تا حد ممکن برای تسهیل روند داد و ستد محدودیت هایی که به مرور ایجاد شده حذف می شود و بازار سرمایه تعریف دقیق حجم مبنا ما نیز از این امر مستثنی نیست.
رییس اداره نظارت بر ناشران فرابورسی تصریح کرد: موضوع حجم مبنا، دامنه نوسان و پیش بینی سود شرکت ها از دغدغه های اصلی فعالین بازار سرمایه است و سازمان بورس همواره در خصوص نحوه اجرا و اصلاح آنها، مطالعات کارشناسی و اقدامات اجرایی انجام داده است.
وی با بیان اینکه باید قوانین و محدودیت های بازار سرمایه بر اساس زمان و شرایط تعیین شود، ادامه داد: حجم مبنا و دامنه نوسان نیز از جمله مواردی است که باید بر اساس شرایط اصلاح شوند.
وی ادامه داد: برای رفع این محدودیت ها در مقاطع مختلف فعالیت های متعددی انجام شده اما در مقطع فعلی اراده جدی وجود دارد و امیدواریم که هرچه زود تر فرآیند اصلاح حجم مبنا و دامنه نوسان عملیاتی شود.
جعفروند با بیان اینکه به نظر می رسد بخشی از این فرآیند به زودی عملیاتی شود، اظهار داشت: در رابطه با اصلاح حجم مبنا و دامنه نوسان مواردی وجود دارد که مشمول اصلاح، تدوین و تغییر مقررارت است، لذا زمان بر خواهد بود.
رییس اداره نظارت بر ناشران فرابورسی رفع محدودیت های بازار سرمایه، از جمله دامنه نوسان و حجم مبنا را اقدام مثبت مهمی قلمداد کرد که در نهایت به تسهیل فرآیند داد و ستد، شفافیت بیشتر و کشف قیمت منطقی منجر می شود.
وی با بیان اینکه هر اقدامی با مزایا و معایبی روبرو است، ادامه داد: رفع محدودیت های بازار سرمایه همانند یک جراحی، درمان به همراه جراحت است. طبیعتا ممکن است در ابتدای اجرا، ما با مشکلاتی روبرو شویم که البته می توان با کنترل دقیق، ریسک آن را به حداقل کاهش داد.
جعفروند افزود: ممکن است رفع محدودیت های بازار سرمایه با ضعف هایی روبرو شود که البته ساختاری نخواهد بود و طبیعتا اگر قرار بود اصلاح دامنه نوسان و حجم مبنا با مشکلات ساختاری روبرو باشد بحث رفع محدودیت ها از سوی سازمان بورس مطرح نمی شد.
رییس اداره نظارت بر ناشران فرابورسی تاکید کرد: افزایش شفافیت، کشف منصفانه قیمت ها و تسهیل فرآیند داد و ستد رسالت سازمان بورس است و رفع محدودیت‌های بازار سرمایه از دید ما و بازار، همسو با آن است.
وی ادامه داد: اصلاح حجم مبنا و دامنه نوسان، بازاری شفاف، با نقد شوندگی بالا و منصفانه را رقم خواهد زد و در واقع این فاکتورها شاخص های اصلی بازار سرمایه محسوب می شود.
جعفروند در ادامه گفتگو با سنا به موضوع پیش بینی درآمد هر سهم اشاره کرد و گفت: یکی دیگر از موضوعات مهم بازار سرمایه نحوه انتشار صورت های مالی شرکت ها و پیش بینی درآمد هر سهم است.
وی با بیان اینکه از اوایل دهه ۷۰ اعلام EPS مطرح شد و تا پیش از آن تاکید بر انتشار اطلاعات واقعی بود، اظهار داشت: شرایط فعلی بازار سرمایه ایجاب می کند مجددا به سمت انتشار واقعی اطلاعات حرکت کنیم. البته این یه معنی بازگشت تعریف دقیق حجم مبنا به گذشته نیست و با دید وسیع تر و تخصصی تر به آن سمت حرکت خواهیم کرد.
در پایان رییس اداره نظارت بر ناشران فرابورسی، عنوان کرد: مهمترین تاثیر اصلاح نحوه انتشار صورت های مالی و EPS کاهش زمان توقف نمادها است. همچنین حذف آن امکان دستکاری خواسته یا ناخواسته اطلاعات را کاهش می دهد.
بورس در سال ۱۴۰۱ از نگاه 200 تحلیلگر
تیام بورس : در آستانه سال نوی شمسی، تیام بورس نظر 200 کارشناس و متخصص بازار سهام را در رابطه با بازارها و متغیرهای سال پیش رو جویا شد. در این نظرسنجی ۱۱ سوال در رابطه با بازارها و ۲ سوال در رابطه با نقش دولت و سازمان بورس مطرح شده است. بیش از نیمی از این افراد بر این باورند که بورس در سال ۱۴۰۱ برنده بازدهی‌ها خواهد بود و این «برجام» است که بیشترین اثر را بر این بازار خواهد داشت. در ادامه به مرور سوالات مطرح شده و نظر کارشناسان خواهیم پرداخت. پیش بینی بورس در سال ۱۴۰۱ چیست؟
۱- بازدهی کدام بازار در سال ۱۴۰۱ بالاتر است؟
احتمالا اولین سوال از این نظرسنجی بیش از همه برای مخاطبان عمومی اهمیت داشته باشد. نظرسنجی ۱۴۰۱ با این سوال آغاز میشود که کدام بازار در سال ۱۴۰۱ بیشترین بازدهی را خواهد داشت. همان‌طور که ملاحظه میشود ۵۸ درصد کارشناسان بر این باورند که سال پیش رو برای بورس بهتر از سایر بازارها خواهد بود. در مقابل مسکن کمترین رای را در احتمال کسب بیشترین بازدهی دارد. باقی گزینه‌ها به صورت تقریبی رای برابری دارند.
۲- دلار کمتر از ۲۴ هزار تومان میشود؟
از ۱۷۹ کارشناس حاضر در نظرسنجی، ۱۶۳ نفر بر این باورند که دلار میانگینی زیر ۲۴ هزار تومان در سال آتی نخواهد داشت. این مساله برای قسمت بزرگی از بازار سهام حائز اهمیت است. درآمد بخش کالایی بورس تهران (به خصوص شرکت‌های صادراتی) رابطه مستقیمی با نرخ دلار دارد. میانگین نرخ دلار نیمایی در سال ۱۴۰۰ حدود ۲۳ هزار تومان بوده است. در صورتی که دلار بتواند میانگینی بیشتر از ۲۴ هزار تومان در سال پش رو ثبت کند و ضمنا نرخ دلار نیمایی و آزاد به هم نزدیک شود می‌توان انتظار رشد نسبی درآمد شرکت‌های صادرات‌محور را از این محل داشت. با این وجود در رابطه با میزان تغییر سود شرکتها در نظر گرفتن دیگر متغیرها مانند رشد هزینه‌ها و نرخ‌ها جهانی ضروری است.
پیش‌بینی نرخ دلار در 1401
۳- فرمان بورس در دستان برجام و بازار جهانی
در ۳ فصل اول سال ۱۴۰۰ بورس به نوعی اسیر نرخ تعریف دقیق حجم مبنا تعریف دقیق حجم مبنا سود بدون ریسک و بازار بدهی بود. افزایش فروش اوراق بدهی و تلاش دولت برای تامین منابع بودجه‌ای از این محل برای چندین ماه رکود شدیدی را در بورس رقم زد. در ماه‌های پایانی سال و با شروع مذاکرات برجامی در دولت رئیسی، گفتگوهای وین در کانون تمرکز فعالان بورسی قرار گرفت.
اکثر کارشناسان بازار سهام بر این باورند مهمترین متغیری که در سال ۱۴۰۱ بر بازار سهام اثرگذار خواهد بود اول برجام و بعد از آن بازار جهانی است.
عده معدودی از کارشناسان بیشترین وزن را به تنش‌های سیاسی و ریسک‌های نظامی می‌دهند و همچنین به نظر می‌رسد از نظر بیشتر کارشناسان نرخ سود نیز در رابطه با معاملات سهام در ۱۴۰۱ چندان تعیین‌کننده نیست.
متغیرهای اثرگذار بر بورس 1401
۴- پیش بینی نرخ سود بانکی
نرخ سود بدون ریسک در ایران را نمی‌توان چندان دقیق تعریف کرد. این نرخ به مجموعه‌ای سودهای بانکی و سود بازار بدهی اطلاق میشود و معمولا بالاترین نرخ موجود در این بازارها به عنوان نرخ سود بدون ریسک معرفی میشود؛ نرخی که در واقع به عنوان یک رقیب اصلی برای بورس و سایر بازارها عمل می‌کند و معیار مهمی در تعیین بازدهی مورد انتظار است.
در سال ۱۴۰۰ برای یافتن این نرخ باید به بازار بدهی و به خصوص اسناد خزانه رجوع میشود. در بازار اخزا نرخ سود نیز تلاطم شدیدی را تجربه کرد و به تبع آن بورس نیز با رکود سنگینی همراه شد. عمده کارشناسان بر این باورند که نرخ سود بدون در سال آینده در بازه ۱۸ تا ۲۲ درصد قرار خواهد داشت. نرخ میانگین اخزا در هفته‌های اخیر در کانال ۲۲ و ۲۳ درصدی در نوسان بوده و این بدان معناست که کارشناسان بازار سهام انتظار رشد خاصی برای این متغیر را نمی‌کشند.
پیش‌بینی نرخ سود بانکی در 1401
۵- پیش بینی شاخص یک میلیون و ۶۰۰ هزار واحدی برای بورس؟
در سوال پنجم نظرسنجی از کارشناسان خواسته شد تا نظر خود را در رابطه با بازدهی بورس در سال آغاز شده مطرح کنند. ۴۳ درصد از این افراد بازدهی ۲۰ تا ۳۰ درصدی و ۳۲ درصد نیز بازدهی بیش از ۳۰ درصدی را برای بورس در این سال انتظار می‌کشند. شاخص کل بورس سال ۱۴۰۰ را در محدوده نزدیک به یک میلیون و ۳۶۰ هزار واحد به پایان برده و بازدهی ۲۰ درصد این شاخص به معنای شاخص بیش از یک میلیون و ۶۰۰ هزار واحدی در پایان سال ۱۴۰۱ است.
نرخ سود در 1401 چقدر خواهد بود؟
۶- بورس در تابستان داغ میشود؟
در سال ۱۴۰۰ بازدهی بورس در ۲ فصل بهار و پاییز منفی و در تابستان و زمستان مثبت بود. ضمنا پربازده‌ترین فصل بورس در این سال تابستان بود. اکثر کارشناسان حاضر در نظرسنجی بر این باورند که بورس ۱۴۰۱ نیز بیشترین بازدهی خود را در تابستان ثبت خواهد کرد. بعد از آن نوبت به طرفداران بهاری بورس می‌رسد. این در حالی است که متخصصان اندکی نیمه دوم سال را نیمه برنده بورس عنوان کرده‌اند.
۷- P/E بورس ثابت می‌ماند
بر اساس آخرین گزارش اجماع تحلیلگران که در اسفند ۱۴۰۰ توسط گروه مالی کیان جمع‌آوری و منتشر شد نسبت قیمت به درآمد آینده‌نگر بورس در حدود ۶ مرتبه تخمین زده شده است. اکثر کارشناسان بر این باورند که پی به ای بورس در سال آینده نیز در محدوده ۶ الی ۷ مرتبه قرار خواهد داشت و بعد از این بیشترین رای به محدوده ۵ تا ۶ مرتبه داده شده است. بنابراین می‌توان گفت این افراد انتظار تغییر خاصی در ضریب قیمت به سود بازار سهام را ندارند که این مساله با ثبات نرخ سود بدون ریسک و نرخ ارز تا حدودی همخوانی دارد.
پیش‌بیی پی بر ایی بازار سرمایه در 1401
۸- برندگان بورس ۱۴۰۱ کدام صنایع هستند؟
در سوال هشتم نظرسنجی از شرکت‌کنندگان خواسته شد تا ۳ صنعتی که از نظرشان در سال ۱۴۰۱ پیشتاز خواهند بود مشخص کنند. به صورت مشخص اکثر نظرات حول دو گروه کامودیتی‌محور و برجامی جمع شده است. صنایع فلزات اساسی، پتروشیمی و پالایشی بیشترین آرا را ثبت کرده‌اند و بعد از آن ۳ صنعت بانک، خودرو و محصولات غذایی مستعد بیشترین رشد معرفی شده‌اند.
صنایع پیشتاز بورس 1401
۹- سهامداران از چه می‌ترسند؟
از نظر کارشناسان تنش‌های سیاسی و نظامی بزرگ‌ترین تهدید بورس در سال جاری می‌تواند باشد؛ البته با توجه به سوال ۳ همین نظرسنجی کارشناسان زیادی انتظار ندارند که این تهدید مهمترین متغیر اثرگذار بر روند بورس باشد. در سال‌های ۹۷ و ۹۸ شاهد چنین روندی بودیم. ضمنا باید عنوان کرد که ریسک‌های سیاسی می‌تواند آن طرف سکه عدم احیای برجام باشد.
بعد از آن متخصصان بی‌اعتمادی سهامداران را بزرگ‌ترین تهدید بازار می‌دانند. درخت هرزی که دولت در سال ۱۳۹۹ در بورس تهران کاشت همچنان میوه‌های هرز می‌دهد.
مهمترین تهدید بورس 1401
۱۰- استراتژی برتر معامله‌گری ۱۴۰۱
به صورت کلی شیوه‌های معامله‌گری را می‌توان به این دو دسته تقسیم کرد: خرید و نگهداری (Buy & Hold) و استراتژی دوم معامله‌گری فعال (شناسایی فرصت‌ها و جابجایی سهام).
هر کدام از این دو دسته طرفداران و مخاطبان خاص خود را دارد. بسته به چشم‌انداز سودآوری و مدت خواب سرمایه و روش‌های تحلیلی هر کدام از این استراتژی‌ها می‌تواند سودآور باشد. با این حال این مورد که اکثر کارشناسان بر این باورند که معامله‌گری فعال در سال ۱۴۰۱ سودآورتر است نتیجه جالب‌توجهی است.
۱۱- تحلیل برتر بورس ۱۴۰۱
اکثر کارشناسان بر این باورند که تحلیل‌های بنیادی در سال ۱۴۰۱ برای کسب سود قابلیت اتکای بیشتری دارند. با توجه به تعریف دقیق حجم مبنا سطح فعلی قیمت‌ها و نسبت‌های پی به ای در بازار این نظر کاملا قابل درک است. با این حال گزینه‌های موج‌سواری بر اخبار و تحلیل‌های تکنیکال نیز قسمتی از نظرها را به سمت خود جلب کرده‌اند. با توجه به آن که انتظار می‌رود فرکانس شدید اخبار در سال ۱۴۰۱ نیز، دست‌کم تا مقطعی، ادامه داشته باشد احتمال کسب سود از این محل نیز وجود دارد.
۱۲- سازمان بورس چه باید بکند؟
در سال‌های اخیر سازمان بورس اصلاح برخی امور را در دستور کار قرار داده است. افزودن شکل‌های جدیدی از عرضه اولیه سهام، تلاش برای شفاف‌سازی دقیق‌تر شرکتها و تسهیل روند شرکتها برای ورود به بازار سرمایه قسمتی از این تلاش‌ها بوده است. با این حال باید گفت تلاش‌های این سازمان تا این زمان برای عمده فعالان بازار سهام قانع‌کننده نبوده و به نظر می‌رسد این سازمان به جای پرداختن به مسائل فنی بازار بیشتر در گیر حاشیه‌هایی بوده که به دولت مربوط میشود. بعد از مدت‌ها هنوز مسائل مهمی همچون حذف دامنه نوسان و حجم مبنا، بهبود قوانین نظارتی و توسعه بازار مشتقه چندان در این سازمان عملیاتی نشده است. مسائلی که اولویت انتظارات کارشناسان بورسی را شکل می‌دهد و در ماه‌ها و سال‌های اخیر دائما به آن پرداخته شده است.
در میان نظرات کارشناسان چند مورد نیز خارج از گزینه‌های ارائه شده مطرح شده است:
آ) منع دولت از دخالت در قیمت‌گذاری کالاهای خصوصی
ب) تمرکز بر الزام شرکتها به اصلاح ساختار مالی از طریق افزایش سرمایه جهت سلامت مالی و سودآوری شرکت ها
پ) عرضه‌های اولیه‌ای را مجوز دهند که کل منابع عرضه وارد شرکتها شده و صرف توسعه و تامین مالی شرکت شود.
ت) تقویت سیستم های نظارتی، بکارگیری حراج های تک قیمتی در کنار حفظ دامنه نوسان و حذف حجم مبنا
۱۳- حذف قیمت‌گذاری دستوری؛ آن‌چه دولت می‌تواند بکند
در آخرین سوال نظرسنجی از شرکت‌کنندگان خواسته شده تا خود را در جایگاه قانون‌گذار در نظر بگیرند و با این فرض اولویتهای سیاست‌گذاری خود را در رابطه با بورس عنوان کنند.
اکثر کارشناسان، بیش از ۷۰ درصد، حذف قیمت‌گذاری دستوری را اولویت خود دانسته‌اند. بعد از آن ایجاد مالیات بر بازارهایی نظر ارز و طلا و تغییر قوانین تجارت اولویتهای قانون‌گذاری کارشناسان بورسی را تشکیل می‌دهد.
از جمله پاسخ‌هایی که خارج از چارچوب گزینه‌ای نظرسنجی ارائه شده‌اند:
آ) عدم دخالت در روند قیمت ها و دستکاری قیمت (چه به سمت بالا و حمایت و چه به سمت پایین) نظارت دقیق تر بر معاملات سهام شرکت های کوچک
ب) اولویت بخشی به حاکمیت شرکتی
پ) ایجاد قوانین ۱-حذف دولت در کلیه سیاست گذاری ها وفرایندهای عملیاتی ۲- زیر ساخت مجهز در عملیات بورس ۳- نظارت کامل
ت) معافیت بر مسکن و دلار در بورس همزمان با افزایش آن در خارج از بورس
ث) اعطای خوراک با سوبسید مشروط به فولادی ها؛ پتروشیمی ها و سیمانی ها؛ که اگر از سود شان در صنایع پیشران مملکت سرمایهگذاری کردند مشمول معافیت هستند و گرنه مالیات بر عملکردشان پلکانی خواهد بود.
۶ پیشنهاد بورس تهران برای اصلاح ساختار معاملات
معاون توسعه بورس اعلام کرد: بورس تهران برای اصلاح ساختار معاملات ۶ پیشنهاد را به سازمان بورس اوراق و بهادار تهران ارائه کرده است.
به گزارش گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان ، به نقل از بورس تهران، علی عباس کریمی معاون توسعه بورس گفت: با توجه به تاثیرگذاری، لزوم بروزرسانی و تطبیق ریزساختارها با شرایط روز اقتصادی، بورس تهران مطالعات گسترده ای در این زمینه انجام داده و با دریافت نظرات فعالان بازار سرمایه، پیشنهادهایی در ارتباط با چگونگی اصلاح و به روزسانی ریزساختارهای بورس اوراق بهادار تهران به سازمان بورس ارایه کرده است.
معاون توسعه بورس درخصوص ریزساختارهای بورس تهران گفت : مواردی همچون سازوکار تعیین دامنه ی نوسان قیمت، چگونگی تعیین قیمت های مبنا شامل قیمت آغازین و قیمت پایانی، توقف و بازگشایی نمادهای معاملاتی و برگزاری نشست های معاملاتی، انواع سفارش های خرید و فروش و مواردی از این دست در ادبیات مالی تحت عنوان ریزساختارهای بازار شناخته می شوند. با توجه به تأثیرگذاری و اهمیت موارد یادشده و لزوم به روزرسانی و تطبیق ریزساختارها با شرایط روز اقتصادی، بورس تهران مطالعات گسترده ای در این زمینه انجام داده و با دریافت نظرات فعالان بازار سرمایه، پیشنهادهایی در ارتباط با چگونگی اصلاح و بهروزسانی ریزساختارهای بورس اوراق بهادار تهران به سازمان بورس ارایه کرده است.
وی ادامه داد: بر اساس مطالعات جدید، پیشنهادهای اصلاحی در تیر ماه امسال در هیأت مدیره بورس بررسی و در شش بخش به تصویب رسید. این شش بخش شامل تعیین حداقل تغییرات قیمت، دامنه نوسان، پایان تصادفی حراج ها، برگزاری حراج پایانی، معاملات پایانی و حذف حجم مبنا است.
کاهش بار سامانه معاملات و زمان کشف قیمت
معاون توسعه بورس تهران در پاسخ به این پرسش که حداقل تغییرات قیمت چیست و آیا تنها برای تغییرات قیمت سهام از آن استفاده خواهد شد؟ گفت: بورس های اوراق بهادر به منظور کاهش بار سامانه ی معاملاتی و کاهش زمان کشف قیمت از محدودیت حداقل تغییرات قیمت استفاده می کنند.
برای استفاده از این سازوکار، سهام شرکت ها بر اساس قیمت طبقه بندی شده و برای هر طبقه قیمتی، یک واحد مشخص به عنوان حداقل تغییرات قیمت تعیین می شود. به عنوان مثال برای سهمی که دارای قیمت ۱۰۰ واحد پولی است حداقل تغییر قیمت یک واحد و برای سهمی که دارای قیمت ۱۰۰۰ واحد پولی است این حداقل ۵ واحد در نظر گرفته می شود.
به عبارت دیگر سهمی که دارای قیمت ۱۰۰۰ واحد پولی است، قیمت بعدی آن ۱۰۰۵ خواهد بود و نمی تواند در رقابت یک واحد یک واحد بر قیمت آن افزوده یا کاسته شود. مطابق بررسی های انجام شده، تمامی بورس های معتبر از «حداقل تغییرات قیمت» استفاده می کنند.
چهار سطح «حداقل تغییرات قیمت»
وی با بیان اینکه تعیین «حداقل تغییر قیمت» یک ریالی برای تمامی سهام موجود در بازار سرمایه ایران که دارای طیف قیمتی گسترده ای هستند با اصول کارآمدی معاملات و قواعد متعارف بازار سرمایه هماهنگ نیست گفت: این به افزایش بار سامانه ی معاملات نیز می انجامد.
بدین منظور هیأت مدیره بورس تهران پیشنهاد داد تا سهام موجود در بازار در چهار طبقه تقسیم شده و هر طبقه قیمتی دارای حداقل تغییرات قیمت مخصوص به خود باشد. مثلاً طبقه قیمتی از یک تا ۲۵۰۰ ریال دارای حداقل تغییرات قیمت ۱ ریال و ۲۵۰۰ تا ۱۰۰۰۰ دارای تیک سایز ۵ ریال باشد.
تغییر دامنه نوسان
کریمی ادامه داد: در تمام بورس های اوراق بهادار قیمت بدست آمده از حراج آغازین، مبنای دامنه ی نوسان آن روز معاملاتی قرار می گیرد. در بازار سهام ایران هر چند حراج آغازین به عنوان نخستین مرحله معاملاتی برگزار می شود اما به دلیل تعیین محدوده ی قیمت بر تعریف دقیق حجم مبنا اساس قیمت پایانی روز پیشین، این مرحله ی معاملاتی از ارایه ی کارکرد اصلی خود محروم است.
وی در خصوص پیشنهادات بورس تهران در ارتباط با تغییرات دامنه نوسان اظهار داشت:پیشنهاد شد در آغاز هر جلسه ی معاملاتی در مرحله ی پیش گشایش (سفارش گیری) محدوده ی قیمت بر اساس قیمت پایانی روز معاملاتی پیشین تعیین شود. پس از آن با کشف قیمت و برگزاری مرحله ی گشایش، دامنه ی نوسان جلسه ی معاملاتی آن روز بر اساس قیمت کشف شده از حراج آغازین همان روز تعیین شود.
معاون توسعه بورس تهران درمورد حراج تصادفی در بورس یادآور شد: بورس های اوراق بهادار به منظور جلوگیری از دستکاری بازار در دقایق پایانی جلسه ی پیش گشایش از زمانی تصادفی برای تطبیق سفارش ها استفاده می کنند. این زمان به صورت تصادفی در دقایق پایانی جلسه ی پیش گشایش توسط سامانه ی معاملاتی انتخاب می شود.
وی ادامه داد: نه فعالان بازار و نه ناظر بازار از زمان دقیق پایان جلسه پیش گشایش اطلاع نداشته و این زمان به صورت تصادفی توسط سامانه معاملات در هر روز تعیین می شود. در این ارتباط بورس تهران پایان یافتن جلسات پیش گشایش در پنج دقیقه پایانی هر جلسه به صورت تصادفی را به سازمان بورس پیشنهاد داده است.
کریمی درپاسخ به این پرسش که آیا به نظر هیأت مدیره بورس تهران تعیین قیمت پایانی با استفاده از سازوکار حراج مناسب تر از روش کنونی است؟ گفت: بر اساس پژوهش صورت گرفته بیش از ۹۵ درصد از ۱۸۰ بورس مورد بررسی به منظور تعیین قیمت پایانی از سازوکار حراج پایانی استفاده می کنند و تنها تعداد انگشت شماری از بورس تعریف دقیق حجم مبنا های اوراق بهادار میانگین موزون قیمت (VWAP) را به عنوان قیمت پایانی در نظر می گیرند.
توجه به این نکته ضروری است که حتی بورس هایی که از روش میانگین موزون قیمت برای تعیین قیمت پایانی بهره می گیرند نیز میانگین قیمت در دقایق یا ساعات پایانی بازار را مبنای میانگین گیری قرار می دهند.
شیوه تعیین قیمت پایانی
معاون بورس افزود: تلاش بورس ها بر این است که تصمیم بازار در زمان پایانی یا نزدیک به پایان نشست معاملاتی را مبنای تعیین قیمت پایانی قرار دهند. بر این اساس بورس تهران پیشنهاد کرد به منظور تعیین قیمت پایانی در بورس اوراق بهادار تهران نیز از سازوکار حراج پایانی استفاده شود. در این راستا با پایان یافتن زمان نشست معاملات، مرحله ای با شرایط حراج ناپیوسته در دامنه ی قیمت همان روز برگزار شده و تعریف دقیق حجم مبنا قیمت بدست آمده از آن به عنوان قیمت پایانی در نظر گرفته می شود.
البته استفاده از حراج پایانی در دستورالعمل اجرایی نحوه ی انجام معاملات در بورس تهران نیز برای بازه ی زمانی پانزده دقیقه ای تعریف و این نشست معاملاتی با عنوان مرحله ی حراج ناپیوسته پایانی معرفی شده است ولی تا کنون اجرایی نشده است. بنابراین پیشنهاد هیات مدیره بورس تهران را می توان در راستای اجرایی شدن دستورالعمل های معاملاتی موجود نیز ارزیابی کرد.
وی با اشاره به اینکه مطالعات بورس های خارجی و بررسی های صورت گرفته در مورد بازار سهام ایران نشان دهنده ی توزیع U شکل حجم و ارزش معاملات در طول جلسه معاملاتی است. افزود: به بیان دیگر حجم اصلی معاملات در آغاز و پایان جلسه معاملاتی انجام می شود. بدین منظور تمامی بورس های معتبر اقدام به راه اندازی معاملات پایانی کرده اند.
وی افزود: در این مرحله ی معاملاتی سهام با قیمتی ثابت که همان قیمت پایانی است، مورد معامله قرار می گیرد. این روش معاملاتی ریسک نوسانات قیمت در طول جلسه ی معاملاتی را پوشش داده و برای بسیاری از سرمایه گذاران به ویژه صندوق های سرمایه گذاری و صندوق های شاخصی اهمیت بالایی دارد.
افزایش حجم معاملات
کریمی گفت: پیش بینی می شود با راه اندازی این مرحله حجم معاملات افزایش مناسبی یابد. در این راستا هیأت مدیره بورس تهران پیشنهاد داده است تا مرحله حراج پایانی برای تعیین قیمت پایان روز به مراحل معاملاتی افزوده شود و پس از آن نیز معاملات پایانی با قیمت بدست آمده از حراج پایانی به عنوان آخرین فاز معاملاتی در نظر گرفته شود.
وی با اشاره به اینکه حجم مبنا به عنوان ابزاری برای کنترل قیمت تقریباً از پانزده سال گذشته در بازار سهام ایران مورد استفاده قرار گرفته است، خاطرنشان کرد: این روش محاسبه ی قیمت پایانی تنها در ایران به کار می رود و بررسی بورس های دیگر به مشاهده ی روشی مشابه آن منجر است.
حجم مبنا به دلیل کند کردن نوسان قیمت به مواردی همچون گره معاملاتی منجر شده و با انتقاداتی از سوی فعالان بازار مواجه است. از دیگر سو اصلاح ریزساختارهای بازار و بکارگیری حراج آغازین، حراج پایانی و معاملات پایانی با وجود حجم مبنا امکان پذیر نخواهد بود. بنابراین پیشنهاد شد به منظور تطابق هر چه بیشتر بورس تهران با استانداردهای جهانی و امکان بهره مندی از سازوکار حراج آغازین، حراج پایانی و معاملات پایانی حجم مبنا از محاسبات حذف شود.
در پایان معاون بورس تهران تاکید کرد: مصوبات هیات مدیره بورس تهران برای بررسی و تایید به سازمان بورس و اوراق بهادار تهران ارسال شده است. سازمان بورس در حال بررسی تخصصی در ارتباط با پیامدهای احتمالی پیاده سازی و مسایل فنی مربوطه است. در صورت موافقت سازمان، بورس تهران در اسرع وقت این پیشنهادها را اجرایی خواهد کرد.
منبع: باشگاه خبرنگاران جوان
مسئولیت صحت اخبار ارائه شده به عهده منبع خبر بوده و این رسانه صرفاً رسالت اطلاع‌رسانی خود را در این رابطه انجام می‌دهد.
معاون توسعه اعلام کرد: ۶ پیشنهاد بورس تهران برای اصلاح ساختار معاملات
علی عباس کریمی معاون توسعه بورس تهران گفت: با توجه به تأثیرگذاری، لزوم به روزرسانی و تطبیق ریزساختارها با شرایط روز اقتصادی، بورس تهران مطالعات گسترده‌ای در این زمینه انجام داده و با دریافت نظرات فعالان بازار سرمایه، پیشنهادهایی در ارتباط با چگونگی اصلاح و به روزسانی ریزساختارهای بورس اوراق بهادار تهران به سازمان بورس ارایه کرده است.
به گزارش خبرطلایی به نقل از روابط عمومی بورس تهران، علی عباس کریمی معاون توسعه بورس درخصوص ریزساختارهای بورس تهران گفت: مواردی همچون سازوکار تعیین دامنه‌ی نوسان قیمت، چگونگی تعیین قیمت‌های مبنا شامل قیمت آغازین و قیمت پایانی، توقف و بازگشایی نمادهای معاملاتی و برگزاری نشست‌های معاملاتی، انواع سفارش‌های خرید و فروش و مواردی از این دست در ادبیات مالی تحت عنوان ریزساختارهای بازار شناخته می‌شوند. با توجه به تأثیرگذاری و اهمیت موارد یادشده و لزوم بهروزرسانی و تطبیق ریزساختارها با شرایط روز اقتصادی، بورس تهران مطالعات گسترده‌ای در این زمینه انجام داده و با دریافت نظرات فعالان بازار سرمایه، پیشنهادهایی در ارتباط با چگونگی اصلاح و بهروزسانی ریزساختارهای بورس اوراق بهادار تهران به سازمان بورس ارایه کرده است.
ارسال پیشنهادات بورس تهران برای سازمان در تیرماه ۹۷
وی ادامه داد: بر اساس مطالعات جدید، پیشنهادهای اصلاحی در تیر ماه امسال در هیأت مدیره بورس بررسی و در شش بخش به تصویب رسید. این شش بخش شامل تعیین حداقل تغییرات قیمت، دامنه نوسان، پایان تصادفی حراج ها، برگزاری حراج پایانی، معاملات پایانی و حذف حجم مبنا است.
“حداقل تغییرات قیمت” برای کاهش بار سامانه‌ی معاملات و کاهش زمان کشف قیمت
معاون توسعه بورس تهران در پاسخ به این پرسش که حداقل تغییرات قیمت چیست و آیا تنها برای تغییرات قیمت سهام از آن استفاده خواهد شد؟ گفت: بورسهای اوراق بهادر به منظور کاهش بار سامانه‌ی معاملاتی و کاهش زمان کشف قیمت از محدودیت حداقل تغییرات قیمت استفاده می کنند. برای استفاده از این سازوکار، سهام شرکتها بر اساس قیمت طبقه بندی شده و برای هر طبقه قیمتی، یک واحد مشخص به عنوان حداقل تغییرات قیمت تعیین می شود. به عنوان مثال برای سهمی که دارای قیمت ۱۰۰ واحد پولی است حداقل تغییر قیمت یک واحد و برای سهمی که دارای قیمت ۱۰۰۰ واحد پولی است این حداقل ۵ واحد در نظر گرفته می شود. به عبارت دیگر سهمی که دارای قیمت ۱۰۰۰ واحد پولی است، قیمت بعدی آن ۱۰۰۵ خواهد بود و نمی تواند در رقابت یک واحد یک واحد بر قیمت آن افزوده یا کاسته شود. مطابق بررسی‌های انجام شده، تمامی بورسهای معتبر از “حداقل تغییرات قیمت” استفاده می‌کنند.
چهار طبقه برای “حداقل تغییرات قیمت”
وی با بیان اینکه تعیین “حداقل تغییر قیمت” یک ریالی برای تمامی سهام موجود در بازار سرمایه ایران که دارای طیف قیمتی گسترده‌ای هستند با اصول کارآمدی معاملات و قواعد متعارف بازار سرمایه هماهنگ نیست گفت: این به افزایش بار سامانه‌ی معاملات نیز می‌انجامد. بدین منظور هیأت مدیره بورس تهران پیشنهاد داد تا سهام موجود در بازار در چهار طبقه تقسیم شده و هر طبقه قیمتی دارای حداقل تغییرات قیمت مخصوص به خود باشد. مثلاً طبقه قیمتی از یک تا ۲۵۰۰ ریال دارای حداقل تغییرات قیمت ۱ ریال و ۲۵۰۰ تا ۱۰۰۰۰ دارای تیک سایز ۵ ریال باشد.
پیشنهاد برای تغییر دامنه نوسان
کریمی ادامه داد: در تمام بورسهای اوراق بهادار قیمت بدست‌آمده از حراج آغازین، مبنای دامنه‌ی نوسان آن روز معاملاتی قرار می گیرد. در بازار سهام ایران هر چند حراج آغازین به عنوان نخستین مرحله معاملاتی برگزار میشود اما به دلیل تعیین محدوده‌ی قیمت بر اساس قیمت پایانی روز پیشین، این مرحله‌ی معاملاتی از ارایه‌ی کارکرد اصلی خود محروم است.
وی در خصوص پیشنهادات بورس تهران در ارتباط با تغییرات دامنه نوسان اظهار داشت:پیشنهاد شد در آغاز هر جلسه‌ی معاملاتی در مرحله‌ی پیش‌گشایش (سفارش‌گیری) محدوده‌ی قیمت بر اساس قیمت پایانی روز معاملاتی پیشین تعیین شود. پس از آن با کشف قیمت و برگزاری مرحله‌ی گشایش، دامنه‌ی نوسان جلسه‌ی معاملاتی آن روز بر اساس قیمت کشف‌شده از حراج آغازین همان روز تعیین شود.
حراج تصادفی راهکاری برای اصلاح ریزساختارها
معاون توسعه بورس تهران درمورد حراج تصادفی در بورس یادآور شد: بورسهای اوراق بهادار به منظور جلوگیری از دستکاری بازار در دقایق پایانی جلسه‌ی پیش گشایش از زمانی تصادفی برای تطبیق سفارش‌ها استفاده می کنند. این زمان به صورت تصادفی در دقایق پایانی جلسه‌ی پیش‌گشایش توسط سامانه‌ی معاملاتی انتخاب میشود.
وی ادامه داد: نه فعالان بازار و نه ناظر بازار از زمان دقیق پایان جلسه پیش‌گشایش اطلاع نداشته و این زمان به صورت تصادفی توسط سامانه معاملات در هر روز تعیین میشود. در این ارتباط بورس تهران پایان یافتن جلسات پیش‌گشایش در پنج دقیقه‌ی پایانی هر جلسه به صورت تصادفی را به سازمان بورس پیشنهاد داده است.
کریمی درپاسخ به این پرسش که آیا به نظر هیأت مدیره بورس تهران تعیین قیمت پایانی با استفاده از سازوکار حراج مناسب‌تر از روش کنونی است؟گفت: بر اساس پژوهش صورت‌گرفته بیش از ۹۵ درصد از ۱۸۰ بورس مورد بررسی به منظور تعیین قیمت پایانی از سازوکار حراج پایانی استفاده می کنند و تنها تعداد انگشت‌شماری از بورس های اوراق بهادار میانگین موزون قیمت (VWAP) را به عنوان قیمت پایانی در نظر می‌گیرند. توجه به این نکته ضروری است که حتی بورس‌هایی که از روش میانگین موزون قیمت برای تعیین قیمت پایانی بهره می‌گیرند نیز میانگین قیمت در دقایق یا ساعات پایانی بازار را مبنای میانگین‌گیری قرار می‌دهند.
بهره گیری از حراج پایانی برای تعیین قیمت پایانی
معاون بورس افزود: تلاش بورس‌ها بر این است که تصمیم بازار در زمان پایانی یا نزدیک به پایان نشست معاملاتی را مبنای تعیین قیمت پایانی قرار دهند. بر این اساس بورس تهران پیشنهاد کرد به منظور تعیین قیمت پایانی در بورس اوراق بهادار تهران نیز از سازوکار حراج پایانی استفاده شود. در این راستا با پایان یافتن زمان نشست معاملات، مرحله‌ای با شرایط حراج ناپیوسته در دامنه‌ی قیمت همان روز برگزار شده و قیمت بدست آمده از آن به عنوان قیمت پایانی در نظر گرفته میشود. البته استفاده از حراج پایانی در دستورالعمل اجرایی نحوه‌ی انجام معاملات در بورس تهران نیز برای بازه‌ی زمانی پانزده دقیقهای تعریف و این نشست معاملاتی با عنوان مرحله‌ی حراج ناپیوسته پایانی معرفی شده است ولی تا کنون اجرایی نشده است. بنابراین پیشنهاد هیأت مدیره بورس تهران را می‌توان در راستای اجرایی شدن دستورالعمل‌های معاملاتی موجود نیز ارزیابی کرد.
وی با اشاره به اینکه مطالعات بورسهای خارجی و بررسی‌های صورت‌گرفته در مورد بازار سهام ایران نشان‌دهنده‌ی توزیع U شکل حجم و ارزش معاملات در طول جلسه معاملاتی است.افزود: به بیان دیگر حجم اصلی تعریف دقیق حجم مبنا معاملات در آغاز و پایان جلسه معاملاتی انجام میشود. بدین منظور تمامی بورسهای معتبر اقدام به راه‌اندازی معاملات پایانی کرده‌اند.
وی افزود: در این مرحله‌ی معاملاتی سهام با قیمتی ثابت که همان قیمت پایانی است، مورد معامله قرار می گیرد. این روش معاملاتی ریسک نوسانات قیمت در طول جلسه‌ی معاملاتی را پوشش داده و برای بسیاری از سرمایه‌گذاران به ویژه صندوق‌های سرمایهگذاری و صندوق‌های شاخصی اهمیت بالایی دارد.
افزایش حجم معاملات با حراج پایانی
کریمی گفت: پیش‌بینی میشود با راه‌اندازی این مرحله حجم معاملات افزایش مناسبی یابد. در این راستا هیأت مدیره بورس تهران پیشنهاد داده است تا مرحله حراج پایانی برای تعیین قیمت پایان روز به مراحل معاملاتی افزوده شود و پس از آن نیز معاملات پایانی با قیمت بدست آمده از حراج پایانی به عنوان آخرین فاز معاملاتی در نظر گرفته شود.
حذف حجم مبنا، سرآغاز اصلاح ریزساختارها
وی با اشاره به اینکه حجم مبنا به عنوان ابزاری برای کنترل قیمت تقریباً از پانزده سال گذشته در بازار سهام ایران مورد استفاده قرار گرفته است،خاطرنشان کرد: این روش محاسبه‌ی قیمت پایانی تنها در ایران به کار می‌رود و بررسی بورسهای دیگر به مشاهده‌ی روشی مشابه آن نیانجامیده است. حجم مبنا به دلیل کند کردن نوسان قیمت به مواردی همچون گره معاملاتی منجر شده و با انتقاداتی از سوی فعالان بازار مواجه است. از دیگر سو اصلاح ریزساختارهای بازار و بکارگیری حراج آغازین، حراج پایانی و معاملات پایانی با وجود حجم مبنا امکان‌پذیر نخواهد بود. بنابراین پیشنهاد شد به منظور تطابق هر چه بیشتر بورس تهران با استانداردهای جهانی و امکان بهره‌مندی از سازوکار حراج آغازین، حراج پایانی و معاملات پایانی حجم مبنا از محاسبات حذف شود.
در پایان معاون بورس تهران تاکید کرد: مصوبات هیات مدیره بورس تهران برای بررسی و تایید به سازمان بورس و اوراق بهادار تهران ارسال شده است. سازمان بورس در حال بررسی تخصصی در ارتباط با پیامدهای احتمالی پیاده سازی و مسایل فنی مربوطه است. در صورت موافقت سازمان، بورس تهران در اسرع وقت این پیشنهادها را اجرایی خواهد کرد.
خاطرنشان می شود: بورس اوراق بهادار تهران اقدام به تهیه گزارش مفصلی به نام “بررسی ریزساختارهای بورسهای اوراق بهادار” کرده است که در آن طور تفصیلی به بررسی عملکرد دامنه‌ی نوسان ایستا و پویا، چگونگی توقف نمادهای معاملاتی، طبقه‌بندی مراحل معاملات و سازوکار تعیین قیمت در بورس اوراق بهادار پرداخته شده است.
در ضمن علاقه مندان برای دسترسی به این گزارش می توانند به تارنمای بورس تهران بخش تحقیق و توسعه یا اینجا را مراجعه کنند.
دیدگاه شما