دلار، پول قانونی (Legal Tender) برای پرداخت تمام بدهیهای خصوصی و عمومی است، ولی در خزانهداری ایالات متحده یا در هر شعبه از بانک فدرال رزرو، امکان تبدیل آن به پول مشروع (Lawful Money) وجود ندارد.
فیات کارنسی چیست؟
ارز فیات (Fiat Currency) چه تفاوتی با کریپتو کارنسی دارد؟
ارز فیات (Fiat Currency) یک پول قانونی بوده و ارزشش ناشی از صدور توسط دولت است و به کالای فیزیکی وابسته نیست. با فیات کارنسی بیشتر آشنا شوید.
قدرت دولتی که ارز فیات را صادر میکند، مهمترین فاکتور در تعیین ارزش این نوع پول است. بیشتر کشورهای جهان از فیات برای خرید کالا، خدمات، سرمایهگذاری و پسانداز استفاده میکنند. سیستم فیات با ایجاد ارزش برای پول قانونی (Legal Tender)، جایگزین «استاندارد طلا» (Gold Standard) و سایر سیستمهای کالا محور شد. در حال حاضر بیشتر پولهای کاغذی جهان مانند دلار آمریکا، یورو و دیگر ارزهای بزرگ، فیات کارنسی هستند.
تاریخچه فیات کارنسی
پول فیات قرنها پیش در کشور چین متولد شد. استان سیچوآن (Sichuan) ارز فیات چیست؟ طی قرن یازدهم میلادی صدور پول کاغذی را آغاز کرد. در ابتدا امکان تبدیل این پول کاغذی به ابریشم، طلا و یا نقره وجود داشت ولی در نهایت با به قدرت رسیدن کوبلای خان (Kublai Khan) در قرن سیزدهم میلادی، یک سیستم ارز فیات تشکیل شد. مورخان ادعا میکنند که این سیستم پولی در سقوط امپراتوری مغول نقشی اساس داشت و هزینههای بیش از اندازه و ابرتورم (Hyperinflation) ریشه اصلی مشکلات آن بودند.
طی قرن ۱۷ میلادی، پول فیات در اروپا توسط کشورهای اسپانیا، سوئد و هلند مورد استفاده قرار گرفت. البته سیستم فیات در سوئد شکست خورد و دولت مجبور شد آن را کنار بگذارد و از استاندارد نقره استفاده کند. در طول ۲ قرن بعدی، فرانسه نو (Nouvelle-France) در کانادا، مستعمرات آمریکا و سپس دولت فدرال ایالت متحده از ارز فیات استفاده کردند و نتایج مختلفی گرفتند.
با فرا رسیدن قرن بیستم میلادی، آمریکا دوباره استفاده از ارز کالا محور را در دستور کار قرار داد، اما این بار به صورت محدودتر. در سال ۱۹۳۳، دولت امکان تبدیل پول کاغذی به طلا را از بین برد. در سال ۱۹۷۲ (دوران ریاست جمهوری نیکسون) ایالات متحده استاندارد طلا را به کلی کنار گذاشت و از سیستم ارز فیات استفاده کرد. در نتیجه این اقدام، مرگ استاندارد طلا در سطح جهانی حتمی شد و کشورهای مختلف تصمیم گرفتند از فیات استفاده کنند.
فیات کارنسی چگونه کار می کند؟
پول فیات به ۲ دلیل میتواند ارزش داشته باشد: یا دولت صادرکننده ارزش آن ارز فیات چیست؟ را حفظ میکند یا طرفین تراکنش بر سر میزان ارزش آن به توافق رسیدهاند. در طول تاریخ، دولتها با استفاده از کالاهای ارزشمند مثل طلا و نقره، سکه میساختند یا پولی که امکان تبدیل آن به یک کالای ارزشمند وجود ارز فیات چیست؟ داشت را چاپ میکردند. اما ارز فیات قابل تبدیل نیست. خود کلمه فیات در زبان لاتین به معنای عبارت دستوری «اینگونه خواهد بود» یا «بگذارید انجام شود» ترجمه میشود.
از آن جایی که پول فیات پشتوانه فیزیکی ندارد، با خطر کاهش ارزش به دلیل تورم مواجه است و حتی ممکن است در صورت رخ دادن ابرتورم (hyperinflation) ارزش خود را به کلی از دست بدهد. اگر مردم ارز ملی یک کشور را قبول نداشته باشند، ارزش آن از بین خواهد رفت. اما پولی که پشتوانهاش طلا باشد، ارزش ذاتی دارد، چرا که در بازار تقاضا برای طلا در صنایعی مثل جواهرات، تزئینات، تولید وسایل الکترونیک، رایانهها و وسایل نقلیه هوافضا وجود دارد.
دلار آمریکا هم پول فیات به شمار میآید و ارز فیات چیست؟ هم پول قانونی که میتوان با استفاده از آنان بدهیهای خصوصی و عمومی را پرداخت کرد. به هر ارزی که توسط دولت قانونی اعلام میشود، پول قانونی (Legal Tender) میگویند. بسیاری از دولتها ابتدا یک پول فیات صادر کرده و سپس با تبدیل آن به استانداردی برای پرداخت بدهی، فیات را به پول قانونی تبدیل میکنند.
در اوایل تاریخ ایالات متحده، پشتوانه ارز این کشور طلا و در بعضی موارد نقره بود. با تصویب لایحه اضطراری بانکداری سال ۱۹۳۳ (Emergency Banking Act of 1933)، دولت فدرال امکان تبدیل ارز به طلای دولتی را از بین برد. در سال ۱۹۷۱ استاندارد طلا که تا آن زمان پشتوانه ارز ایالات متحده بود به کلی کنار رفت و علاوه بر این، ارسال طلا به کشورهای خارجی که در ازای دریافت ارز آمریکا انجام میشد، نیز پایان یافت.
از آن زمان تاکنون پشتوانه دلارهای آمریکا «اعتماد کامل و اعتبار دولت ایالات متحده» بوده است. در گذشته روی دلارها این نوشته وجود داشت که:
دلار، پول قانونی (Legal Tender) برای پرداخت تمام بدهیهای خصوصی و عمومی است، ولی در خزانهداری ایالات متحده یا در هر شعبه از بانک فدرال رزرو، امکان تبدیل آن به پول مشروع (Lawful Money) وجود ندارد.
بنابراین میتوان گفت که امروزه دلارهای آمریکا Legal Tender هستند و نه Lawful Money که امکان تبدیل آن به طلا، نقره یا هر نوع کالای دیگری وجود دارد.
ارز فیات چه تفاوتی با استاندارد طلا دارد؟
استاندارد طلا امکان تبدیل اسکناسهای کاغذی به طلا را فراهم میکرد و پشتوانه تمام پولهای کاغذی این سیستم، مقداری مشخصی از این فلز گرانبها بود که توسط دولت نگهداری میشد. در یک سیستم ارزی کالا محور، دولتها و بانکها تنها در صورتی میتوانند ارز جدید وارد چرخه اقتصاد کنند که مقدار متناسبی از طلا در ذخایر خود داشته باشند. چنین سیستمی توانایی دولت برای تولید پول و افزایش ارزش آن (صرفا بر اساس فاکتورهای اقتصادی) را محدود میکند.
پول یا ارز فیات چیست؟
پول فیات به واحد پولی گفته میشود که دولتها آن را منتشر میکنند، اما پشتوانه فیزیکی (مانند طلا ، نقره) ندارد.
به گزارش ایبِنا، ارز فیات یا پول بیپشتوانه مانند دلار آمریکا، در واقع یک پول قانونی است که ارزش خود را از دولت صادرکنندهاش میگیرد و برخلاف پول کالایی، ارزش آن به یک کالای فیزیکی بستگی ندارد. فیات از واژه لاتین به همین نام و به معنی «بگذارید انجام شود» گرفته شده است. دولتی که پول فیات را چاپ میکند، عامل تعیینکننده در ارزش آن است و در حال حاضر بسیاری از کشورها از سیستم ارز فیات برای خرید کالا، خدمات، سرمایهگذاری و سپردهگذاری استفاده میکنند. این سیستم پولی در واقع جایگزین استاندارد طلا و پول کالایی شده است.
در واقع پول فیات (Fiat Currency) به واحد پولی گفته می شود که دولتها آن را منتشر میکنند اما پشتوانه فیزیکی (مانند طلا، نقره) ندارد. ارزش این نوع پول بهجای آنکه وابسته به ارزش ذاتی داراییهایی دیگر بهعنوان پشتوانه باشد، ناشی از ارتباط بین میزان عرضه و تقاضا است.
متخصصین حوزه مالی و اقتصاددانان در حمایت از ارزهای فیات هم عقیده نیستند. مدافعان و مخالفان آن مزایا و معایب زیر را برای ارزهای فیات مطرح میکنند:
کمیابی (Scarcity): پول فیات از کمیابی کالا یا دارایی فیزیکی مانند طلا تاثیر نمیپذیرد.
هزینه: خلق پول فیات از نظر اقتصادی نسبت به پول کالایی بهصرفهتر است.
واکنشپذیر: پول فیات این قدرت را در اختیار دولت و بانک مرکزی قرار میدهد که نسبت به بحرانهای اقتصادی انعطاف کافی را داشته باشند.
مبادلات بینالمللی: ارزهای فیات توسط تعداد زیادی از کشورها در سرتاسر جهان مورد استفاده قرار میگیرند. این باعث ارائه فرم قابل قبولی از پول برای مبادلات تجاری شده است.
راحتی: برخلاف طلا، پول فیات به ذخایر فیزیکی که نیازمند نگهداری، محافظت، نظارت و دیگر امور هزینهزا باشد، نیست.
نبود ارزش ذاتی: ارزهای فیات فاقد ارزش ذاتی هستند. این به دولتها امکان «خلق پول از هیچ چیز» را میدهد که میتواند به ابرتورم و در نهایت سقوط سیستم اقتصادی یک کشور منجر شود.
سابقه تاریک: از نظر نمونههای تاریخی، پیادهسازی سیستم ارزی فیات معمولاً به سقوط نظامهای مالی ختم شده است که بیانگر خطرناک بودن استفاده از این سیستم پولی است.
پول یا ارز فیات (Fiat Currency) چیست؟
تنها مشابهت بین ارز فیات و ارز دیجیتال در نداشتن پشتوانه فیزیکی آنهاست. در حالی که ارز فیات توسط دولتها و بانکهای مرکزی کنترل میشود، ارزهای دیجیتال ماهیت غیرمتمرکزی دارند.
تفاوت آشکار این دو سیستم پولی، در نحوه ایجاد پولهای جدید در هر یک از آنهاست. بیت کوین به عنوان نمونه برتر ارزهای دیجیتال، در مقایسه با پولهای فیات که در کنترل بانکهاست و اساساً میتوانند بدون هیچ پایه و اساسی به وجود آیند، عرضه و تعداد سکه محدودی دارد.
به عنوان شکل دیجیتالی پول، ارزهای دیجیتال هیچ قرین فیزیکی ندارند و به هیچ مرزی محدود نمیشوند. علاوه بر این، تراکنشها در ارزهای دیجیتال برگشتناپذیر است در حالی که در ارزهای فیات اینگونه نیست.
لازم به اشاره است که بازار ارز دیجیتال دربرابر بازارهای سنتی و مبادلات ارزی بسیار کوچکتر و پرنوسانتر است. این یکی از دلایلی است که مانع از فراگیر شدن و پذیرش گسترده این ارزها در عرصه بینالمللی شده است. اما با رشد بازار ارزهای دیجیتال، به احتمال زیاد نوسان آن نیز کمتر و کمتر خواهد شد.
ارز فیات چیست؟ تفاوت پول فیات و ارز دیجیتال
ارز فیات به پولهایی گفته میشود که توسط طلا، نقره و یا انواع کالای فیزیکی پشتیبانی نمیشوند و ارزش آنها با توجه به میزان عرضه، تقاضا و اعتبار منتشر کننده پول تعیین خواهد شد.
بسیاری از ارزهای رایج و معروف که در بازارهای بین المللی شناخته شده هستند، مانند دلار، یورو، پوند انگلیس، ین ژاپن و پول ملی بسیاری از کشورها در زمره ارزهای فیات قرار میگیرند و به جای اینکه توسط کالاهای فیزیکی پشتیبانی شوند، عملکرد دولت و یا میزان عرضه و تقاضا بر ارزش آنها تاثیر خواهد گذاشت.
پول یا ارز فیات چیست؟
فیات (fiat) کلمهای است که از زبان لاتین وارد فرهنگ اصطلاحات پولی و مالی شده است و در انگلیسی به معنی “let it be done” است. دلیل استفاده از این نام برای پول کاغذی در عدم ارزش ذاتی آنها است.
به بیان دیگر، پول کاغذی بدون پشتوانه دولت ارزش ذاتی خاصی ندارد و ممکن است مردم اعتماد خود را به این ارزها از دست بدهند. با این وجود، پول ملی بسیاری از کشورها به عنوان نوعی از ارز fiat تا حدودی (نه بطور کامل) توسط ذخایر طلا، نقره، و یا داراییهای دیگر پشتیبانی میشوند. اما وجود تورم نقطه ضعفی است که همواره ارزش این داراییها را تهدید میکند.
“اگرچه ارز فیات ممکن است توسط ذخایر طلا و نقره پشتیبانی شود، اما به طور کامل توسط این ذخایر پشتیبانی نخواهد شد و همواره این امکان وجود دارد که نرخ تورم باعث سلب اعتماد از ارز fiat شود.”
چرا پول فیات به وجود آمد؟
در گذشته از طلا، نقره و سایر کالاها به عنوان پول استفاده میشد. بارها نام درهم و دینار را به عنوان پول رایج ارز فیات چیست؟ در منطقه خاور میانه شنیدایم. اما مشکلاتی مانند سخت بودن حمل کالا و دلایل دیگر باعث شد که در کشورهایی مانند چین از یک برگه به عنوان سند برای پرداخت استفاده شود. استفاده و حمل این اسناد کاغذی آسان بود و علاوه بر این امنیت بیشتری داشت. به تدریج دولتها نیز اقدام به استفاده از این اسناد کاغذی به عنوان پول کردند.
تاریخچه استفاده از این اسناد در کشورهای مختلف یکسان نیست و برای مثال در قاره آمریکا به زمان ورود مردم اروپا به این قاره بازمیگردد. برای مثال در ایالات متحده پس از تشکیل دولت مستقل مرکزی، دلار به عنوان پول توسط مردم استفاده میشد. در ابتدا دلار به طور کامل توسط طلا پشتیبانی شده بود و شهروندان آمریکایی و دولتهای خارجی امکان مبادله دلار با طلا را داشتند. اما از سال 1971 پرداخت طلا در قبال دریافت دلار توسط دولت متوقف شد و به همین خاطر، دلار نیز در زمره ارزهای فیات قرار دارد.
ارز فیات چطور کار میکند؟
همه کسانی که از پول ملی کشور خود استفاده میکنند به خوبی از نحوه عملکرد پول فیات آگاهی دارند. زیرا که مبادله کالا در اغلب موارد با پول فیات صورت میپذیرد و بدون داشتن پول تقریبا هر مبادله یا فعالیت اقتصادی توسط تجار غیر ممکن است.
در گذشته ارز fiat اغلب به طور کاغذی مبادله میشد و در حال حاضر نیز با توجه به گسترش استفاده از ابزار الکترونیکی هر فردی این امکان را دارد تا با استفاده از یک کارت الکترونیکی (اعم از کارت بانکی، دبیت کارت و …) امکان مشارکت در فعالیتهای اقتصادی از طریق مبادله کالا با پول را داشته باشد.
پشتوانه ارز فیات، دولتی است که آن را منتشر کرده و هر چه یک دولت تلاش خود را برای حفاظت از ارزش پول ملی کشور خود افزایش دهد، ارز مربوطه پشتوانه قویتری خواهد داشت.
“یک فاکتور بسیار مهم در ارزیابی پشتوانه یک ارز Fiat در نرخ تورم آن است که نقش تعیین کننده در جلب اعتماد جامعه و ارز فیات چیست؟ سرمایهگذاران خواهد داشت”
مزایا و معایب ارز فیات چیست؟
در صورتی که ارز فیات به خوبی مدیریت شود و از پشتوانه قوی برخوردار باشد مزایای بسیار زیادی را با خود به همراه خواهد داشت و امکان فراهم نمودن فضایی امن برای انجام مبادلات تجاری را فراهم خواهد نمود. در واقع اگر ارز فیات وجود نداشت، با توجه به اینکه مبادله کالا با کالا تنها راه انجام فعالیت تجاری و اقتصادی محسوب میشد، عملا بسیاری از افراد امکان ارزشگذاری کالای خود و یا انجام فعالیتهای تجاری را نداشتند.
تعدادی از مزایای ارز فیات در زیر لیست شده است:
- ابزاری برای ارزش گذاری انواع کالای فیزیکی
- ابزاری برای سهولت در جابجایی اموال و داراییها
- فراهم نمودن امکان خرید و فروش انواع کالا
- کمک به افزایش مشارکت سرمایهگذاران در عرصههای اقتصادی
اما با وجود همه این مزایا که استفاده از پول فیات را به امری اجتناب ناپذیر تبدیل کرده است، عدم برخورداری از پشتوانه قوی عیب بسیار بزرگی برای گروهی از ارزهای فیات است. نرخ بالا تورم برای یک ارز فیات میتواند به راحتی باعث کاهش ارزش داراییهای افرادی شود که روی این ارزها سرمایهگذاری کردهاند. مردم یک کشور نیز با کاهش ارزش پول ملی خود ممکن است متحمل ضررهای جبران ناپذیری شوند که به دلیل سوء مدیریت دولتها به وجود خواهد آمد.
تفاوت ارز فیات و ارز دیجیتال چیست؟
اکثر پولهای کاغذی و ارزهای ملی که توسط مردم در سرتاسر دنیا مورد استفاده قرار میگیرند، ارز fiat هستند و تفاوتهای اساسی با ارزهای دیجیتال دارند.
ارزهای دیجیتال به چند دسته تقسیم میشوند و هر گروه ویژگیهای منحصر به فرد خود را دارد. اما اکثر آنها یک تفاوت بسیار بزرگ با پول فیات دارند. این تفاوت در عدم نظارت، کنترل و یا پشتیبانی دولتها از ارزهای دیجیتال است. به بیان دیگر، در حالی که ارز فیات به طور معمول توسط یک دولت و یا بانک مرکزی و موسسات مالی پشتیبانی و مدیریت میشود، اکثر ارزهای دیجیتال مثل بیت کوین با پشتوانه استقبال مردم و طرفداران آنها پیشرفت کردهاند.
یک تفاوت مهم دیگر این است که:
قوانین پولی و مالی مربوط به ارزهای فیات از سال های خیلی دور تدوین شدهاند. اما در ارتباط با ارزهای دیجیتال هنوز قوانین جامع و مدون در بسیاری از کشورها برای مدیریت رمزارزها وجود ندارد.
ارز فیات در یک نگاه
ارز فیات نوعی از دارایی است که با سهولت تبادلات مالی کمک بسیار زیادی به جامعه کرده است. پول رایج بسیاری از کشورها از جمله دلار و یورو در زمره ارزهای فیات جای میگیرند. تاریخچه استفاده از این ارزها به سالهای خیلی دور برمیگردد. اما در عصر مدرن استفاده از ارزهای فیات مانند دلار در عرصههای بین المللی رشد بسیار بیشتری داشته است. با این وجود به نظر میرسد ورود ارزهای دیجیتال به بازارهای مالی تحولی در نحوه انجام تبادلات بین المللی ایجاد کند و چشم انداز متفاوتی در آینده به وجود آورد.
ارز فیات (Fait) چیست؟
ارز فیات (Fait) یک پول ملی است که با قیمت کالایی مانند طلا یا نقره مرتبط نیست.
ارزش پول فیات عمدتاً مبتنی بر اعتماد عمومی به صادرکننده ارز است که معمولاً دولت یا بانک مرکزی آن کشور است.
پول فیات در مقابل پول کالایی
ارزهای فیات (Fait) که به عنوان پول فیات نیز شناخته می شود، نقطه مقابل پول کالایی است.
تفاوت بین پول واقعی و پول کالایی به ارزش ذاتی آنها مربوط می شود.
از نظر تاریخی، پول کالایی دارای ارزش ذاتی از موادی ست که از آن ساخته شده است، مانند سکه های طلا و نقره.
در مقابل، پول فیات ارزش ذاتی ندارد، این اساساً یک وعده از سوی یک دولت یا بانک مرکزی است مبنی بر اینکه ارز میتواند با ارزش آن در کالا مبادله شود.
نمونه هایی از ارز فیات
از نمونه های معروف ارزهای فیات می توان به پوند استرلینگ، یورو و دلار آمریکا اشاره کرد.
در واقع، تعداد بسیار کمی از ارزهای جهانی ارزهای کالایی واقعی هستند و بیشتر آنها، به هر نحوی، نوعی پول واقعی هستند.
ارزهای فیات در دوره ارز دیجیتال در مشهد ارز فیات چیست؟ صرافی های مختلف را آموزش می دهیم و آنها را معرفی می کنیم.
مزایا و معایب ارزهای فیات
مزایای ارز فیات
از آنجایی که پول فیات یک منبع کمیاب یا ثابت نیست (مانند طلا)، بانک مرکزی یک کشور کنترل بیشتری بر عرضه و ارزش آن دارد.
این بدان معناست که دولت ها می توانند عرضه اعتبار، نقدینگی و نرخ بهره را با اطمینان بیشتری مدیریت کنند.
برخلاف ارزهای کالایی که ممکن است با کشف یک معدن جدید طلا تحت تأثیر قرار گیرند، عرضه ارزهای فیات توسط دولت ارز مربوطه تنظیم و کنترل می شود.
خطر کاهش ارزش غیرمنتظره ناشی از عرضه ارزهای فیات کمتر است، زیرا هر گونه افزایش عرضه یک تصمیم از پیش گرفته شده توسط دولت ارزهای فیات است.
معایب ارز فیات (Fait)
از آنجایی که به یک دارایی مشهود وابسته نیست، ارزش پول فیات به سیاست و مقررات مالی مسئول توسط دولت بستگی دارد.
سیاست پولی غیرمسئولانه می تواند منجر به تورم و حتی تورم شدید ارزهای فیات شود.
علاوه بر این، فرصت بیشتری برای حباب ارزهای فیات وجود دارد، یک چرخه اقتصادی که در آن افزایش سریع قیمت قبل از کاهش سریع قیمت وجود دارد.
افزایش شیوع حباب ها به این دلیل است که ارزهای فیات تقریباً عرضه نامحدودی دارند، به این معنی که تسهیل کمی یک گزینه برای دولت ها است.
در حالی که احتمالاً محرکی برای اقتصاد است، تسهیل کمی می تواند باعث افزایش نرخ تورم نیز شود.
این می تواند بر هر چیزی از قیمت مسکن گرفته تا سطح بدهی ملی تأثیر بگذارد که به نوبه خود می تواند بر بازارهای مالی تأثیر بگذارد.
جمع بندی
در عصر جدیدی که ما در آن زندگی می کنیم طی ده ساله اخیر رمزارزها در دنیای بلاکچین بوجود آمده اند و مهمترین ویژگی آنها عدم وابستگی به یک مرکزیت می باشد.
راهکاری که امروز برای مقابله با تورم ارزهای فیات توسط اقتصاد دانان پیشنهاد می شود، سرمایه گذاری در رمزارزها و ارز دیجیتال است.
چنانچه قصد ورود به بازار ارزهای دیجیتال، بازار فارکس را دارید، اما فرصت کافی یا تخصص لازم برای تحلیل بازار را ندارید، برای سرمایهگذاری موفق در ارزهای دیجیتال و در امان ماندن از کلاهبرداران و شکارچیان میتوانید از دورههای آموزشی ارز دیجیتال و دوره آموزشی فارکس همیار کریپتو استفاده کنید. همیارکریپتو علاوه بر آموزش بازارهای مالی فارکس و کریپتو، دوره آموزشی بورس ایران را هم به علاقه مندان آموزش میدهد.
این دورهها بر اساس تحلیل بازار و متناسب با نیاز مخاطبان از پایه تا پیشرفته طراحی و بروز میشوند. تیم همیار کریپتو برای کمک به علاقهمندانی که قصد ورود به این بازار رادارند دوره های آموزش ارز دیجیتال در مشهد را بهصورت حضوری در مشهد و غیرحضوری برای علاقهمندان در نقاط مختلف کشور در فضای اسکای روم برگزار میکند.
پول فیات چیست و چه تفاوتی با ارز دیجیتال دارد؟
شاید تا قبل از اینکه وارد دنیای ارز دیجیتال شوید، نمیدانستید که پول فیات همان وجه رایجی است روزانه برای خرید مواد مورد نیاز خود خرج میکنید. خود من هم نمیدانستم! اما پولی که دست ماست به راستی چیست؟ چگونه ساخته میشود و چرا ارزشمند است؟ حال تفاوت پول فیات با ارز دیجیتال چیست؟ اگر به دنبال پاسخ این سوالها هستید تا پایان این مقاله همراه ما باشید.
پول فیات چیست؟
پول فیات در کلام به معنی پول بدون پشتوانه است، پولی که دیگر وابسته به پشتوانه کالایی مانند طلا نیست. تا پیش از این دولتها اجازه داشتند تنها به اندازه مقدار طلا، الماس، یا دیگر داراییهای با ارزشی که در خزانه خود نگهداری میکنند پول چاپ کنند. تا اینکه پس از جنگ جهانی دوم و بحرانهایی مالی پس از آن بالاخره دولت آمریکا برای اولین بار تصمیم گرفت تا همبستگی پول با پشتوانه کالایی آن را بشکند. پس از این اقدام مفهوم جدیدی از پول خلق شد که آن را پول فیات نامیدند.
پشتوانه پول فیات در واقع اعتباری است که حکومت صادر کننده آن در دنیا و همینطور مردم در بین جامعه خود دارد. مهمتر از آن مقدار پولی که دولت در بازههای زمانی مختلف چاپ میکند، در واقع هرچه چاپ پول بیشتر شود در مقابل تورم و بی ارزشی پول اتفاق خواهد افتاد.
فیات نیز مانند هرچیز دیگری در این دنیا کامل نیست و مزایا و معایب مخصوص ارز فیات چیست؟ به خود را دارد. در ادامه به بررسی مزایا و معایب این سیستم پولی صحبت خواهیم کرد.
مزایای پول فیات
عدم کمیابی
پول فیات کم یاب نمیشود، بلکه همواره بیش از انچه نیاز باشد وجود دارد. به دلیل نبود هیچ محدودیتی برای تولید پول است. به درخواست دولتها هرچقدر پول که نیاز باشد میتواند تولید شده و وارد چرخه اقتصاد شود.
کم هزینه است!
تولید پول فیات و نگهداری آن کم هزینه است. برای تولید پول فیات نیاز به نگهداری منابع بسیاری از طلا و جواهرات نیست. امروزه به دلیل پیشرفت دنیای فناوری و کم استفاده شدن پول کاغذی، پول فیات کم هزینهتر از همیشه شده است. تنها کافیست با فرشدن یک دکمه اعداد داخل حساب بانک مرکزی بالا رود.
انعطاف پذیری
انعطاف پذیری در واقع مهمترین مزایای پول فیات است. البته ناگفتنی نیست این خاصیت بیشتر به نفع دولتها و حکومتهاست. حاکمین بهدلیل انعطافپذیری پول فیات میتوانند کنترل بهتری در پول فیات داشته باشند، در مواقع بحرانی پول چاپ کنند، و با افزایش یا کاهش نرخ بهتره اوضاع پولی را کنترل کنند. همه و همه به دلیل وجود پول فیات و نبود محدودیتهای آن است.
معایب پول فیات
قدرت بینهایت دولتها
پول فیات قدرتی بی حد و اندازه به دولتها داد! در واقع پس از پدیده فیات، قدرت پولی تمام و کمال به حاکمین واگذار شد. دیگر مردم نقشی در تصمیمگیریها و قدرت پولی نخواهند داشت. حال بسته حکومت مرکزی این گزینه میتواند به نفع یا ضرر مردم یک کشور باشد.
مهمترین معایب پول فیات در همین یک کلمه نهفته است. تورم! پول فیات کم یا زیاد درگیر تورم خواهد شد! تورم عنصر جدا نشدنی فیات است. به دلیل قدرت چاپ پول بدون نیاز به داشتن پشتوانه مشخص کالایی، کم یا زیاد، دیر یا زود، پول فیات درگیر تورم خواهد شد. برخی کشورها در طول تاریخ به دلیل چاپ پول بی رویه دچار تورم افسار گسیخته و دچار فروپاشی اقتصادی و در نهایت حکومتی شدند. مانند کشورها زیمبابوه و ونزوئلا
مقایسه ارز دیجیتال و پول فیات
توضیح این موضوع که ارز دیجیتال چیست، در حوصله این مقاله نمیگنجد. فارغ از بحث فنی و تکنولوژیکی، ارز دیجیتال و پول فیات شباهتهایی از نظر ساختار پولی با یکدیگر دارند. هر دو پشتوانه کالایی ندارند، تنها پشتوانه ارز دیجیتال اقبال عمومی مردم از این فناوری به واسطه امکانات تکنولوژیکی آن است. ارز دیجیتال (بیشتر از همه بیت کوین) یک سیستم پولی غیرمتمرکز و جهانی است که بدون هیچ محدودیت و نظارت حکومتی واحد به صورت جهانی فعالیت میکند. بیت کوین قدرت پول و تملک آن را باری دیگر به مردم بازگرداند.
سازوکار بیت کوین جوری طراحی شده است تورم آن بهصورت کنترل شده طبق قرارداد از همان ابتدا پیش میرود و هیچکس قدرت تغییر و دستکاری آن را ندارد. همچنین بر اساس کد اصلی، بیت کوین هیچگاه بیشتر ۲۱ میلیون واحد تولید نخواهد شد و تورم آن صفر میشود. اینها همگی ویژگیهایی بود که مردم دنیا را ترغیب به ترک پول فیات و رو آوردن به ارز دیجیتال کرد.
با این حال اگر بحث پشتوانه کالایی باشد، بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال مانند پول فیات هیچ پشتوانه نداشته و تنها با کاربردپذیری و پذیرش عمومی میتوانند به ارزش برسند. در واقع اگر جزئیتر به این مسئاله نگاه کنید، پول فیات نیز کاملا شرایط مشابهای دارد! تصور کنید مردم یک کشور به یک باره تصمیم بگیرند از پول فیات برای معاملات استفاده نکنند! پس از بهم خوردن این توافق عمومی چه خواهد شد؟ دیگر اهرم فشار حکومتها چه خواهد بود؟ حال چه چیزی مهمتر از توافق و پذیرش عمومی است که پول فیات را ارزشمند کرده است؟ هیچ!
کلام آخر
در این مقاله در مورد پول فیات و مقایسه آن با بیت کوین صحبت کردیم. همانطور که گفتیم قدرت پول فیات کاملا بسته حکومت صادر کننده و تولید کننده آن دارد. پول فیات اهرم فشار دولتها بهترین ابزار برای پیش بردن سیاستهای آنان است. اما بیت کوین پولی از مردم و برای مردم است. بیت ذاتی آزاد، شفاف و جامعه محور دارد. این ارز دیجیتال که روزی از هیچ ساخته شد، همواره درحال رشد و افزایش پذیرش جهانی خود است. با توجه به رشد روزافزون بیت کوین و ارزهای دیجیتال، غیرقابل تصور نیست که روزی این فناوری جای پول فیات را بگیرد.
دیدگاه شما