انواع الگوی های سر و شانه

الگوی سر و شانه کف در بازار بورس و همچنین الگوی سر و شانه

الگوی سر و شانه در بازار های مالی برای تحلیل تکنیکال

شناخت الگو‌های قیمتی برای افرادی که قصد فعالیت تخصصی در بازار‌های سرمایه و کسب سود از آن را دارند، بسیار ضروری و ثمر بخش است. الگوی سر و شانه یکی از متداول‌ترین و پرکاربردترین الگوهای کلاسیک در بازار‌های مالی است که خود به دو نوع الگوی سر و شانه سقف و الگوی سر و شانه کف تقسیم می‌شود. بعد از مشاهده این الگو می‌توان انتظار روندی پرقدرت از سهم را برخلاف جهت روند قبلی داشت.

به جرات می‌توان گفت، الگوی سر و شانه یکی از پرکاربردترین الگوهایی است که هر معامله‌گری با تشخیص صحیح و به موقع آن در انواع بازارهای مالی اعم از: فارکس، ارزهای دیجیتال و بورس ایران به سودهای خوبی دست می‌یابد. با توجه به لزوم آشنایی با این الگوی قیمتی در این مطلب بر آن شدیم تا به معرفی الگوی سر و شانه بپردازیم.

الگوی سر و شانه (Head and Shoulder Pattern)

الگوی سر و شانه (Head and Shoulder Pattern) یک اندیکاتور انواع الگوی های سر و شانه تکنیکالی بازگشتی است که به شکل یک خط کف و سه قله قیمتی است. قله‌های کناری (راست و چپ) ارتفاع مشابه دارند و قله میانی بلندتر از دو قله طرفین خود است. خط کف (خط مبنا) که در اصطلاح با عنوان خط گردن (Neckline) شناخته می‌شود. خطی است که نقاط حاصل از برخورد سر و شانه‌ها را به هم متصل می‌کند. دلیل نام‌گذاری این الگو هم به سبب همین شکل ظاهری قله‌ها است.

در واقع در نمودار قیمت یک دارایی، این الگو به صورت سه قله متوالی تشکیل شده است که قله وسط که سقف قیمتی هم است، بالاتر از دو قله کناری است. قله وسط به مانند سر و قله‌های کناری آن دو شانه را تشکیل داده اند، از این رو این الگو، الگوی سر و شانه نامیده می‌شود.

یکی از معتبر‌ترین الگوها در خصوص بازگشت روندی، الگوی سر و شانه است. این الگو نشان دهنده حرکات قیمت در بازار و احتمال تغییر روند صعودی به روند نزولی است.

به طور کلی الگوی سر و شانه، در تحلیل تکنیکال معکوس شدن روند صعودی به روند نزولی را پیش بینی می‌کند. البته در الگوی سرو شانه وارونه، تبدیل روند نزولی به روند صعودی نیز پیش بینی می‌شود. تحلیل گران تکنیکال بر این باورند که الگوی سر و شانه یکی از قابل اعتماد‌ترین الگوهای تغییر روند است. در الگوی سر و شانه هر چه خط گردن شیب ملایم‌تری داشته باشد، آن خط از اعتبار بیشتری برخوردار است.

الگوهای کلاسیک در تحلیل تکنیکال به دو بخش تقسیم می‌شوند:

الگوهای ادامه دهنده:

الگوهای ادامه دهنده، الگوهایی هستند که در میانه یک روند صعودی یا نزولی ظاهر شده و ادامه دار بودن روند را تایید می‌کنند.

الگوهای بازگشتی:

الگوهای بازگشتی نیز جزو الگوهایی هستند که در پایان یک روند صعودی و یا نزولی به وجود می‌آیند و نشان دهنده تغییر جهت روند هستند.انواع الگوی های سر و شانه

اجزای تشکیل دهنده الگوهای سر و شانه

سر: بلندترین قله که در وسط نمودار قرار دارد، اصطلاحا سر نامیده‌ می‎شود.

شانه ها: به دو قله با ارتفاع کمتر در طرفین سر و کناره‌های نمودار، شانه گفته می‌شود.

گردن: خطی است که نقاط حاصل از برخورد سر و شانه‌ها را به هم متصل می‌کند.

خط گردن:در الگوی سرو شانه سقف خط گردن خط حمایتی و در الگوی سر و شانه کف خط مقاومتی به شمار می‌رود. با استفاده از خط گردن زمان ورود و خروج از معاملات تشخیص داده می‌شود. زمانی که شانه سمت چپ و راست شکل گرفت، این خط را ترسیم نموده و مبنای معاملات خود قرار می‌دهیم. بعد از ترسیم این خط، فاصله آن با سر اندازه گیری می‌شود و از این فاصله‌ها برای خرید و فروش دارایی‌ها استفاده می‌شود.

انواع الگوهای سر و شانه

الگوی سر و شانه سقف (Head and Shoulder Top)

الگوی سر و شانه سقف در انتهای روند صعودی مشاهده می‌شود. این الگو موجب نزولی شدن حرکت قیمت و کاهش چشمگیر قیمت سهم می‌شود.

الگوی سر و شانه معکوس (کف)

نقطه مقابل الگوی سر و شانه، الگوی سر و شانه معکوس یا الگوی سر و شانه کف (Head and Shoulders Bottom) است.

این الگو برخلاف الگوی سر و شانه سقف، تغییر حرکت نزولی قیمت به روند صعودی را پیش بینی می‌کند. زمانی که حرکات قیمتی یک سهم مشخصه‌های زیر را به نمایش بگذارد، الگوی سر و شانه معکوس تشخیص داده می‌شود:

• قیمت به یک دره حرکت می‌کند و سپس با یک حرکت صعودی افزایش می‌یابد.
• دوباره قیمت به سطحی پایین‌تر از دره قبلی حرکت می‌کند و در ادامه حرکت صعودی را در پیش می‌گیرد.
• در ادامه قیمت حرکت کاهشی انجام داده و تا سطح دره اول حرکت می‌کند.
• بعد از همه این روند ها، نمودار قیمت دوباره حرکت صعودی یافته و به سمت سطح مقاومتی تشکیل شده در قله‌های پیشین، حرکت می‌کند.

کسب سود از الگوی سر و شانه کف، فقط در بازار‌های دو طرفه امکان‌پذیر است.

الگوی سر و شانه چه چیزهایی را بازگو می‌کند؟

در یک الگوی سر و شانه، قیمت‌ها روند صعودی طولانی مدتی را طی می‌کنند و به یک قله‌ی جدید می‌رسد. سپس قیمت حرکت نزولی کوچکی را طی می‌کند و یک دره (Trough) ایجاد می‌شود.

قیمت‌ها دوباره در یک روند صعودی حرکت خود را آغاز می‌کنند و یک سقف قیمتی جدیدی را به وجود می‌آورند. سپس وارد روند نزولی می‌شوند.

برای بار سوم قیمت‌ها روند صعودی را انجام می‌دهند و قله جدیدی را می‌سازند. اما قیمت‌ها نهایتا به سطح قله اول رسیده و دوباره حرکت نزولی خود را طی می‌کنند.

حرکات موجود در پَس یک الگوی سر و شانه (بازی طناب کشی)

قیمت سهام، همانند یک بازی طناب کشی است. حرکت صعودی یا نزولی قیمت نتیجه تعداد افرادی است که در دو گروه خریداران و فروشندگان قرار می‌گیرند.

افرادی که بر این عقیده‌اند که قیمت‌ها روند صعودی طی خواهد کرد، خریداران یا گاوها (Bulls) نامیده‌ می شوند. کسانی هم که بر این باورند قیمت‌ها به سطوح پایین‌تر حرکت می‌کنند، فروشندگان یا خرس‌ها (Bears) خوانده می‌شوند.

اگر بیشترین سهامداران یک سهم خرس‌ها (فروشندگان) باشند، قیمت آن سهم سیر نزولی پیدا می‌کند و به سطوح پایین حرکت خواهد نمود. در این هنگام معاله گران برای جلوگیری از ضرر سهام خود را می‌فروشند.

بالعکس چنانچه بیشتر سهامداران و شرکت کنندگان در تعیین قیمت، گاو‌ها (خریداران) باشند، در این صورت قیمت سهام به سمت بالا حرکت می کند. معامله گران برای اینکه از این فرصت معاملاتی استفاده نموده و سود کنند، به خرید سهام اقدام می‌کنند.

در الگوی سر و شانه تشکیل قله اولیه و کاهش قیمتی بعد از آن، بیانگر کاهش قدرت روند صعودی است. در این زمان گاوها می‌خواهند روند صعودی بازار همچنان حفظ شود، و قیمت را به سطحی بالاتر از سطح قله اولیه هل می‌دهند. در این زمان قله جدیدی تشکیل می‌شود که همان بخش سر الگو است.

در این هنگام خرس‌ها در حال قدرت گرفتن هستند. گاوها دوباره تلاش می‌کنند تا قیمت‌ها را به سطوح بالاتر هدایت کنند. اما تنها می‌توانند قیمت‌ها را تا سطح قله اولیه بالا ببرند.

خرس‌ها قدرت را به دست گرفته و قیمت را به سمت پایین حرکت داده و باعث ایجاد روند نزولی در قیمت‌ها می‌شوند.

استراتژی کسب سود

برای اینکه از هر الگویی بیش‌ترین سود ممکن را کسب کنیم، بایستی بعد از تشکیل الگو، نقاط امن ورود به معامله را بشناسیم.

در الگوی سر و شانه ۲ نقطه امن برای ورود وجود دارد:

نقطه امن ورود اول بلافاصله بعد از شکست خط گردن شناسایی شده است.

این نقطه بعد از بازگشت به خط گردن شکسته شده شناسایی می‌شود.

بعد از اینکه الگوی سر و شانه کف مشاهده شد، با ارسال سفارش خرید، ورود به سهم صورت می‌گیرد. زمانی که خط گردن شکسته شد و قیمت رشد کرد، می‌توان با کسب سود پیش‌بینی شده از معامله خارج شد.

بعد از اینکه الگوی سر و شانه سقف مشاهده شد، با ارسال سفارش فروش، ورود به معامله صورت می‌گیرد. زمانی که خط گردن شکسته شد و قیمت کاهش یافت، می‌توان با کسب سود پیش‌بینی شده از معامله خارج شد.

Stop loss/Take Profit

حد ضرر:

در الگوی سر و شانه کف، حد ضرر را کمی پایین‌تر از شانه راست در نظر می‌گیرند.

در الگوی سر و شانه سقف، حد ضرر کمی بالاتر از شانه راست در نظر گرفته می‌شود. برخی مواقع شانه راست هم ارتفاع با قله سر قرار می‌گیرد، در این صورت حد ضرر در نزدیکی قیمت سر الگو در نظر گرفته می‌شود، و حد ضرر مطمئن‌تری است.

حد سود:

در الگوی سر و شانه کف، بعد از شکست خط گردن، به اندازه فاصله نقطه رأسی سر از خط گردن، قیمت افزایش می‌یابد. در الگوی و سر و گردن سقف بعد از شکست خط گردن، به اندازه فاصله نقطه رأسی سر از خط گردن، قیمت کاهش می‌یابد. در واقع حد سود در این الگو‌ها به فاصله رأس سر از خط گردن بستگی دارد.

نحوه شناسایی الگوی سر و شانه

همانطور که می‌دانیم این الگو از سه قله تشکیل شده است که قله وسط بلندتر از دو قله کناری است. شانه چپ و راست نهایتا تا میانه شانه سر هستند.

خط گردن را به گونه‌ای که کف‌های سه قله را به یکدیگر وصل کنند، می‌کشیم. حال در الگوی سر و شانه نزولی منتظر شکست خط گردن به سمت پایین می‌مانیم. در الگوی سر و شانه کف نیز منتظر شکست خط گردن به سمت بالا می‌مانیم.

نکته: در بسیاری از موارد هر شانه از چندین ریز قله تشکیل شده است، از این رو شناسایی این الگو چندان نیز ساده نیست. تنها با تجربه می‌توان این الگو‌ها را تشخیص داد.

سخن پایانی

استفاده از تحلیل تکنیکال و الگوهای ایجاد شده در نمودار قیمت دارایی ها، نقش مهمی در پیش بینی روند‌ها در بازار دارند. الگوی سر و شانه یکی از پرکاربرد‌ترین و معتبر‌ترین الگو‌های تحلیل تکنیکال است که به صورت تجربی تشخیص داده می‌شود. پس از وقوع الگو‌های سر و گردن، جهت‌گیری خاصی در روند قیمت یک دارایی صورت می‌پذیرد.

الگوهای سر و شانه نمودار‌های تحلیل تکنیکال هستند که از سه قله تشکیل شده‌اند که قله وسط بلندتر از دو قله کناری است. خطی که نقاط حاصل از برخورد سر و شانه‌ها را به هم متصل می‌کند خط گردن نامیده می‌شود.

الگوی سر و شانه به نوع الگوی سر و شانه سقف و الگوی سر و شانه کف تقسیم بندی می شوند.

الگوی سر و گردن در انتهای یک روند نزولی پدید می‌آید و موجب حرکت صعودی روند قیمت‌ها و رشد قیمت سهم می‌شود. الگوی سر و شانه کف یا معکوس هم تغییر حرکت نزولی قیمت به روند صعودی را پیش بینی می‌کند.

آشنایی با الگوی سر و شانه در بورس

به طور معمول الگوهایی در آموزش تحلیل تکنیکال بورس وجود دارند که اتفاقا از محبوبیت خاصی در بین تحلیل‌گران برخوردار هستند. سرمایه‌گذاران در بسیاری از سهم‌های بازار و در زمان‌های مختلف شاهد تکرار شدن این الگوها هستند. در حقیقت این تکرارها می‌توانند سوددهی و سیگنال‌های خرید و فروش معتبری را نصیب آنان کنند. یکی از این الگوها به الگوی سر و شانه معروف است. تقریباً می‌توان گفت محبوب‌ترین و معتبرترین الگوی نموداری بازگشتی در تحلیل تکنیکال، الگوی سر و شانه می‌باشد. کارایی این الگو به مرور زمان و در شرایط مختلفی به اثبات رسیده است. تشکیل این الگو می‌تواند موجب وقوع یک نقطه عطف خیلی مهم یا یک اصلاح قیمت کوتاه‌مدت و معمولی در بازار سرمایه باشد. در این مقاله از مقالات آموزش بورس چراغ می‌خواهیم راجع به الگوی سر و شانه در بورس صحبت کنیم.

تعریف الگوی سر و شانه در بورس

تعریفی از الگوی سر و شانه در بازار بورس

الگوی سر و شانه در بورس از جمله الگوهای برگشتی است که روند قیمت پس از تشکیل الگو در آن‌ها تغییر جهت می‌دهد. این الگو به این صورت است که دو شانه در طرفین و سر در وسط و قله‌ی الگو قرار گرفته‌اند. به بیان ساده‌تر الگوی سر و شانه، الگویی با سه قله است که دوتای بیرونی آن در ارتفاعی برابر و قله‌ی وسط از بقیه بلندتر است. این الگو ضمن کاربردی بودن از چند مدل ساده تشکیل شده که یادگیری آن برای حتی برای افراد تازه‌وارد هم بسیار ساده می‌باشد. در تحلیل تکنیکال، الگوی سر و شانه، نمودار خاصی را تشکیل می‌دهد که تغییر بازار و شروع روند برگشتی را نشان می‌دهد. تجربه ثابت کرده است که الگوی سر و شانه یکی از مطمئن‌ترین الگوهای برگشتی است. این الگو یکی جزو الگوهای برتر است که نشان می‌دهد روند صعودی یا نزولی سهم رو به پایان است.

این الگو در بورس از چهار بخش تشکیل شده است. شانه چپ، سر، شانه راست، خط گردن. در واقع اوج اول و سوم، همان شانه‌ها هستند و اوج دوم، قسمت سر الگو میباشد. خط گردن هم خطی است که کف اول و دوم را به هم متصل میکند.

الگوی سر و شانه در بورس چه زمانی شکل می‌گیرد؟

الگوی سر و شانه در بورس اغلب زمانی شکل می‌گیرد که قیمت سهم به سقف خود رسیده باشد و سپس به کف آخرین حرکت صعودی خود باز می‌گردد. در گام بعدی قیمت از سقف قبلی هم بالاتر می‌رود تا دماغه را ساخته و بعد دوباره به کف اولیه‌ی خود برمی‌گردد. درنهایت، قیمت یک‌بار دیگر افزایش خواهد یافت. اما این بار الگو به قله‌ی اول خود رسیده است و مجدداً روند نزولی به خود خواهد گرفت و خط گردن مجدد تست می‌شود. حالا خریداران مجدد وارد بازار میشوند، اما نمی‌توانند به اوج قبلی برسند و نقطه اوجی که شکل میدهند به‌عنوان شانه‌ی راست شناخته میشود. سپس بازار کاهش میابد و مجدد خط گردن را تست می‌کند. در حالت کلی، الگوی سر و شانه به دو نوع الگوی سقف و الگوی کف تقسیم می‌شود. در ادامه‌ی این مقاله به توضیح هر یک از این دو خواهیم پرداخت.

الگوی سر و شانه سقف

در پایان یک حرکت صعودی، الگوی سر و شانه سقف رخ‌ می‌دهد که موجب تغییر جهت بازار و حرکت به سمت نزول قیمت خواهد شد. در الگوی سر و شانه سقف، شاهد سه قله خواهیم هستیم. قله‌ی وسط در بین این قله‌ها، از ارتفاع بیشتری نسبت به دو قله قبلی برخوردار است. قله‌ی وسط در واقع همان قسمت سر الگوست و دو قله‌ی مجاور آن‌که ارتفاع کمتری دارند، شانه‌های چپ و راست را تشکیل می‌دهند. جهت انجام معاملات با استفاده از این نوع الگوی سر و شانه در بورس به محض اینکه حالت کلی الگو را در چارت پیدا کردید، باید منتظر شکسته شدن خط گردن باشید. بهتر است شکست خط گردن پرقدرت انجام شود و سایر شرایط یک شکست مناسب را داشته باشد.

چنان‌چه قیمت با حرکت بسیار سریع و قوی خط گردن را شکست و شما از ورود به پوزیشن جا ماندید، بهتر است منتظر حرکت برگشتی (Pullback) به خط گردن الگو بمانید و سپس وارد پوزیشن شوید. نکته‌ی قابل‌توجه این است که در الگوی سر و شانه در بورس می‌بایست بین شانه‌ی چپ و سر واگرایی برقرار باشد.

الگوی انواع الگوی های سر و شانه سر و شانه سقف و اهمیت شیب‌ خط گردن در آن

اهمیت شیب‌ خط گردن در الگوی سر و شانه سقف

در الگوی سر و شانه سقف خط گردن از شیب ملایم و رو به بالایی برخوردار است. به حدی که گاهی اوقات این خط افقی می‌شود. در هر صورت این دو حالت تفاوت چندانی باهم ندارند. زمانی که بازار ضعیف باشد، خط گردن در الگوی سر و شانه سقف دارای شیب نزولی می‌شود. در پی این امر شانه‌ی راست ضعیفی نیز شکل خواهد گرفت. تحلیل‌گران در تحلیل این نوع از الگوی سر و شانه در بورس همیشه تا شکسته شدن خط گردن مکث می‌کنند. اگر هم که قصد فروش داشته باشند بیشتر صبر خواهند کرد. چرا که اخطار فروش در حالتی که شیب‌ خط روند کاهشی داشته باشد دیرتر صادر خواهد شد. خط گردن صعودی نشانه‌ی قدرت بالای بازار است. با این همه ممکن است که اخطار دیرهنگام صادر می‌شود.

در الگوی سر و شانه سقف، چگونه حد سود و زیان را تشخیص دهیم؟

بالای شانه راست در این مدل از الگوی سر و شانه در بورس محل قرارگیری حد زیان می‌باشد. اما ممکن است در برخی موارد هم الگوهای سر و شانه‌ای به وجود آیند که ارتفاع شانه راست و سر نزدیک هم باشند. در این حالت برای آن‌که حد ضرر مطمئن‌تری داشته باشید، می‌توانید حد زیان را بالای قسمت سر الگو قرار دهید. به منظور محاسبه‌ی حد سود کافی است فاصله‌ی بین سر تا خط گردن را اندازه‌گیری نمایید و از مکانی که خط گردن شکسته می‌شود به سمت پایین اعمال نمایید.

الگوی سر و شانه در بورس و الگوی سر و شانه کف

الگوی سر و شانه کف در بازار بورس و همچنین الگوی سر و شانه

نوع دوم از الگوی سر و شانه الگوی کف می‌باشد که با نام سر و شانه معکوس نیز شناخته می‌شود. تمام نکاتی که در مورد حد سود و ضرر در الگوی سقف ذکر کردیم، شامل این الگو می‌شود. بر خلاف الگوی سر و شانه‌ی سقف این الگو بعد از یک حرکت نزولی می‌گیرد و باعث تغییر جهت حرکت بازار به سمت بالا خواهد شد. ساختار این الگو نیز از سه کف تشکیل‌شده است. کف میانی در وسط قرار دارد و عمق بیشتری نسبت به دو کف مجاور خود داشته و اصطلاحاً تشکیل‌دهنده بخش سر الگو می‌باشد.

زمانی که از این مدل از الگو در بورس برای انجام معاملات استفاده می‌کنیم، باید منتظر شکست خط گردن باشیم. به این صورت که هرچقدر شکست قوی‌تری انجام شود شرایط بهتر خواهد بود. همچنین اگر از ورود به پوزیشن پس از شکست خط گردن جا ماندیم، باید منتظر پولبک انواع الگوی های سر و شانه به خط گردن بمانیم تا در آنجا بتوانیم با شرایط بهتری وارد پوزیشن خرید شویم.

در الگوی سر و شانه کف، چگونه حد سود و زیان را تشخیص دهیم؟

در این نوع از الگوی سر و شانه در بورس حد زیان، زیر شانه‌ی سمت راست قرار خواهد گرفت. برای افرادی که می‌خواهند انتخاب حد زیان مطمئن‌تری داشته باشند، باید بدانند که زیر قسمت سر نیز جای مناسبی برای قرار دادن حد زیان است. البته باید به این نکته دقت داشت که فاصله‌ی بین شانه‌ی راست تا سر بیش ‌از اندازه بزرگ نباشد. حد سود این الگو نیز برابر با فاصله‌ی میان سر تا خط گردن می‌باشد که باید از نقطه‌ای که خط گردن شکسته می‌شود، به سمت بالا اعمال نماییم.

تفاوت دو الگوی سر و شانه سقف و کف چیست؟

بین دو الگوی سر و شانه سقف و کف چه تفاوت هایی وجود دارد؟

میان دو الگوی سر و شانه در بورس که راجع به آن‌ها صحبت کردیم تفاوت‌هایی وجود دارد. در الگوی بازگشتی سر و شانه کف یا معکوس شکسته شدن خط گردن برای کامل شدن الگو لازم است و تکنیک‌های محاسبه قیمت‌های هدف مانند الگوی سر و شانه‌های سقف است. تمایل بیشتر برای حرکات بازگشتی به سمت گردن که بعد از موج نزولی اتفاق می‌افتد، تنها تفاوت جزئی است که در کف می‌تواند وجود داشته باشد. برای بررسی این تفاوت، روش مناسب‌تر این است که هر بازار پس از تنها یک رکود یا سکون می‌تواند نزول داشته باشد. در اغلب موارد، کاهش تقاضا یا تمایل برای خرید در میان معامله‌گران جهت سوق دادن بازار به سمت نزول کافی است. فراموش نکنید بازار پس از ناکارآمدی و سکون نمی‌تواند ناگهان صعود داشته باشد. تنها در صورت برتری یافتن تقاضا بر عرضه و افزایش هجوم خریداران نسبت به فروشندگان، قیمت‌ها می‌توانند صعود کند.

سخن آخر

در این مقاله از سایت آموزش چراغ ، شما را با مفهوم الگوی سر و شانه آشنا کردیم و سپس به بررسی انواع الگوی سر و شانه در بورس پرداختیم. گفتیم که در تحلیل تکنیکال، این الگو از جمله الگوهای بازگشتی به شمار می‌آید که پس از تشکیل ساختار الگو در انتهای روند، چرخش روند انتظار می‌رود. انتظار ریزش در الگوی سر و شانه‌ی سقف و انتظار رشد قیمت را در الگوی سر و شانه کف خواهیم داشت. برای تشخیص اصلاح‌های مقطعی نمودار و یا چرخش روند اصلی نمودار، می‌توان از این الگو‌ها استفاده کرد. برای آشنایی بیشتر با تحلیل تکنیکال توصیه می‌شود ویدیوهای آموزش تحلیل تکنیکال مقدماتی را مشاهده نمایید. چراغ به عنوان نسل جدیدی از پلتفرم‌های آموزش و کاریابی در تلاش است تا با بیان نکات آموزشی بورس ، شما را برای سرمایه‌گذاری حرفه‌ای در این بازار همراهی نماید.

الگوی سر و شانه (Head and shoulders) چیست؟

الگوی سر و شانه یک الگوی کاهشی است. این الگو با یک قله که شانه ی اول محسوب می شود شروع می شود. بعد یک قله ی بلندتر یعنی سر و مجدد یک قله ی کوتاه تر که شانه ی دوم است. ⁣
⁣خط گردن در این الگو با اتصال کمترین نقطه های دو کف قیمتی ایجاد شده رسم می شود. شیب این خط می تواند مثبت یا منفی باشد اما زمانی که شیب نزولی باشد سیگنال قابل اعتمادتری ایجاد می کند.⁣⁣
⁣⁣⁣

الگوی سر و شانه ی معکوس inverse head and shoulders⁣⁣

همانطور که از اسم این الگو نیز مشخص است این الگو دقیقا عکس ⁣الگوی سر و شانه است. بنابراین در انتهای یک روند نزولی شکل میگیرد. ⁣این الگو آغاز تشکیل یک روند صعودی است.
اولین کف قیمتی شانه ی اول را تشکیل می دهد و کف دوم که باید پایین تر از کف اول باشد سر را تشکیل می دهد و در نهایت شانه دوم که نباید به اندازه ی سر نزول کند.⁣⁣

آشنایی با الگوی سر و شانه در بورس و تحلیل تکنیکال

اگر به تازگی وارد بازارهای مالی مانند بورس، فارکس،‌ کریپتو و …. شده باشید،‌ حتماً به‌شدت به دنبال این هستید که دانش مالی خود را ارتقا دهید. یکی از اصول اولیه‌ای که هر تریدر مبتدی باید آن را فرا بگیرد، دانش تحلیل تکنیکال است. تحلیل تکنیکال در هر بازار مالی می‌تواند اصلی‌ترین راهنمای تریدرها باشد، چراکه اساس این نوع تحلیل، توجه به روند قیمت و نمودارها است. اما تحلیل تکنیکال خود مباحث متنوعی را شامل می‌شود که یکی از مباحث اصلی و قابل توجه آن، الگوی سروشانه در تحلیل تکنیکال است که در ادامه به تعریف و بررسی آن خواهیم پرداخت. الگوی سر و شانه در تحلیل‌های نموداری جایگاه خاصی دارد و یکی از مباحث پایه‌ی تحلیل تکنیکال به شمار می‌آید که هر تریدر باید قادر به تشخیص آن باشد. اگر شما نیز می‌خواهید بدانید که این الگو چرا و چگونه تشکیل می‌شود، با ما همراه باشید.

الگوی سر و شانه چیست؟

الگوی سروشانه «Head and shoulders» یک الگوی نموداری است که از سه قله تشکیل شده است. قله‌ی وسط این الگو به نسبت دو الگوی کناری خود، ارتفاع بالاتری دارد که اگر به آن نگاه می‌کنیم، همانند سر و دو شانه کناری هیکل یک انسان به نظر می‌رسند (قله وسط سر انسان و دو قله کناری نیز شانه‌های او هستند)، همین تشابه شکلی سبب شده تا الگوهایی با این شکل را الگوی سر و شانه بنامند. این الگو یکی از قابل اعتمادترین الگوهای بازگشتی در تحلیل تکنیکال محسوب می‌شود؛ الگوهای بازگشتی به الگوهایی گفته می‌شود که یک نوسان یا توقف در روند قیمت ایجاد می‌کنند و سپس در ادامه، مسیر حرکت روند را تغییر می‌دهند. برای مثال، وقتی در یک روند صعودی توقف ایجاد شود، در نهایت آن روند وارد مسیر نزولی می‌شود و برعکس. الگوهایی که سبب می‌شوند تا چنین بازگشت‌هایی در مسیر روند قیمت‌ها ایجاد شود، الگوهای بازگشتی هستند که الگوی سروشانه یکی از آن‌ها است.

در برابر الگوهای بازگشتی، الگوهای ادامه دهنده قرار دارند که تنها یک اصلاح و توقف کوچک در مسیر روند ایجاد می‌کنند و سپس روند حرکت قبلی خود را در پیش می‌گیرد. الگوی سروشانه به عنوان یک الگوی بازگشتی، انواع مختلفی دارد که در ادامه به بررسی موردی هریک از آن‌ها نیز خواهیم پرداخت.

الگوی سر و شانه چگونه شکل می‌گیرد؟

همان‌طور که قبلاً هم اشاره کردیم، الگوی سروشانه از سه قله تشکیل شده است که این سه قله به‌صورت زیر تشکیل می‌شوند:

این قله در شرایط افزایش قیمت،‌ به دنبال اوج قیمت یک دارایی یا در نهایت به دنبال اُفت قیمت یک دارایی در بازار تشکیل می‌شود.

این قله در اثر افزایش دوباره قیمت پس از قله شانه چپ، در اوج تشکیل می‌شود و نشان از هجوم دوره بازاریان برای خرید دارد.

این قله نیز زمانی تشکیل می‌شود که پس از شکل‌گیری قله سر،‌ یک بار دیگر اُفت قیمت اتفاق بیفتد و به دنبال آن دوباره شاهد افزایش قیمت در بازار باشیم.

پس از شکل‌گیری هر سه قله است که می‌توانیم شاهد الگوی سروشانه باشیم. در غیر این‌صورت اگر اُفت و افزایش قیمت‌های پی‌در‌پی ایجاد نشود، این الگو تشکیل نخواهد شد. گاهی این الگو به راحتی در نمودارها قابل تشخیص نیست و برای دیدن آن‌ها به دقت و تأمل نیاز است. الگوی سروشانه سقف به الگوی معمولی سروشانه گفته می‌شود که در آن قله سر در وسط و در ارتفاع قرار می‌گیرد. اگر دو قله کناری این الگو را به هم وصل کنیم، خطی با عنوان «خط گردن» شکل می‌گیرد. با شکسته شدن خط گردن، الگو تکمیل می‌شود.

الگوی سر و شانه نشانه چیست و چگونه می‌توان از روی آن به تحلیل پرداخت؟

با توجه به اینکه الگوی سر و شانه یک الگوی بازگشتی است، طبیعتاً با تکمیل شدن خط گردن و تکمیل شدن الگوی سروشانه، باید منتظر یک حرکت بازگشتی باشیم و با توجه به شرایط شکل‌گیری این الگو، گاهاً باید انتظار داشته باشیم که نزول‌های وحشتناکی در بازار اتفاق بیفتد. الگوهای بازگشتی همگی از وارونه شدن قیمت پس از تکمیل شدن الگوها خبر می‌دهند که همین امر می‌تواند انواع الگوی های سر و شانه به تحلیل‌گران کمک کند تا آینده بازار را پیش‌بینی کنند. البته بحث کردن تئوری در مورد این الگوها نمی‌تواند کمک چندانی به تریدرها نماید، مگر اینکه تریدرها به‌صورت عملی چنین الگوهایی را در نمودارها مشاهده کرده و سپس بعد از تکمیل شدن الگو، شاهد بازگشت قیمت‌ها باشند. به همین خاطر ضمن اینکه به‌صورت تئوری با این الگو آشنا می‌شوید، باید بر روی نمودار به دنبال چنین الگوهایی باشید و در دوره‌های آموزش تحلیل تکنیکال شرکت نمایید تا بتوانید به‌صورت عملی این بخش از تحلیل تکنیکال را فراگرفته و از آن در معاملات خود بهره بگیرید.

انواع الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال

الگوی سر و شانه همیشه به یک صورت خاص نیست و اشکال متنوعی دارد که اگر دقت کنیم، همگی آن‌ها بر روی نمودارهای قیمت قابل تشخیص هستند. انواع این الگو شامل نمونه‌های زیر است:

الگوی سر و شانه معکوس به الگویی گفته می‌شود که در جهت عکس و رو به پایین تشکیل می‌شود؛ به صورتی که قله سر در عمق قرار می‌گیرد. از الگوی سر و شانه معکوس جهت پیش‌بینی رشد قیمت دارایی‌ها در بازارهای مالی استفاده می‌شود. به این الگو، الگوی سر و شانه کف نیز می‌گویند.

گفتیم که الگوی سر و شانه کلاً یک الگوی بازگشتی است، اما در شرایط خاص می‌توان انتظار داشت که در صورت شکل‌گیری این الگو، روند ادامه پیدا کند که این خود یک استثنا برای الگو بازگشتی سر و شانه است. در الگوی سر و شانه ادامه دهنده، نقطه کف میانی از عمق بیشتری برخودار است.

الگوی سروشانه مرکب به ندرت در نمودارها وجود دارد،‌ اما در هر صورت باید امکان بروز آن را نیز بررسی کنیم. این الگو شبیه به الگوی سر و شانه سقف است، با این تفاوت که در سمت راست و چپ قله سر، ‌دو شانه راست و دو شانه چپ تشکیل می‌شود. وقتی الگوی سر و شانه مرکب ایجاد می‌شود، می‌توانیم نتیجه بگیریم که بازار تمایل به حفظ تناسب دارد.

الگوهای نامبرده همگی در زیرمجموعه‌ی الگوهای بازگشتی سر و شانه قرار دارند و می‌توانند برای تحلیل بازار و پیش‌بینی قیمت از روی آن تصمیم‌گیری نمایند. با کمی دقت در نمودارها و با ترسیم خطوط کمکی، می‌توان انواع الگوهای سروشانه را در مورد دارایی‌های مختلف تشخیص داد.

سخن نهایی

با فراگیری الگوهای سروشانه در تحلیل تکنیکال، یکی از بخش‌های مهم این نوع تحلیل را گذرانده‌اید و باید به دنبال دیگر بخش‌ها و الگوهای موجود در تحلیل تکنیکال باشید. چراکه یکی از بهترین و مهم‌ترین شیوه‌های تحلیل در تمام بازارهای مالی اعم از بورس، فارکس، ارزهای دیجیتال، طلا و …. است که می‌تواند ابزار اصلی دست تریدرها برای فعالیت در این بازارها باشد. برای اینکه بتوانید به این الگوها مسلط شوید و همچنین دیگر استراتژی‌های تحلیل تکنیکال را نیز فرا بگیرید، در دوره‌های آموزش تحلیل تکنیکال دلفین وست شرکت نمایید.

برای یادگیری “تحلیل تکنیکال” مسیر زیر را به شما پیشنهاد می‌کنیم:

الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال چیست؟

تحلیل تکنیکال یکی از بهترین ابزارهای تحلیل سهام در بازار بورس است. سرمایه‌گذاران با استفاده از این ابزار، زمان مناسب برای سرمایه‌گذاری در نماد‌های مختلف بورسی را کشف می‌کنند.

تحلیل تکنیکال یکی از بهترین ابزارهای تحلیل سهام در بازار بورس است. سرمایه‌گذاران با استفاده از این ابزار، زمان مناسب برای سرمایه‌گذاری در نماد‌های مختلف بورسی را کشف می‌کنند. با استفاده از تحلیل تکنیکال و ابزارهایی که در آن وجود دارد شما می‌توانید نقاط ورود و خروج از سهم را پیش‌بینی و در این فرآیند به سود معقول و ایده‌آلی دست پیدا کنید. الگوی سر و شانه به نوعی در راستای الگوی قیمتی سهام است و بین سهام‌داران از ارزش خاصی برخوردار است. برای آشنایی با نحوه استفاده از این الگو در فرآیند تحلیل تکنیکال، با ما همراه باشید.

الگوی سر انواع الگوی های سر و شانه و شانه و انواع آن

الگوی سر و شانه یکی از مباحث مهم و پرطرفدار در تحلیل تکنیکال است. برای یادگیری این روش تحلیل می‌توانید از کتاب‌ها و مقالات مختلف بهره ببرید یا در دوره‌های آموزشی کارگزاری آگاه شرکت کنید. در این دوره‌ها علاوه بر یادگیری تمامی موارد مهم تحت نظر اساتید باتجربه، امکان رفع اشکال نیز وجود دارد. برای مطالعه خودآموز نیز می‌توانید به مقالات و کتاب‌های بآشگاه مشتریان مراجعه کنید.

الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال جزو الگوهای برگشتی است. الگوهای برگشتی بیشتر از این جهت شناخته شده هستند که روند قیمت در آن‌ها بعد از تشکیل الگو تغییر جهت خواهد داد. الگوی سروشانه از نظر ظاهری از سه قله تشکیل شده است که دو قله بیرونی در آن با هم برابر و قله وسط از قله‌های کناره بلندتر است. در فرایند تحلیل تکنیکال سرمایه‌گذاران با استفاده از الگوی سروشانه قادر هستند که روند تغییر بازار از نظر قیمتی را پیش‌بینی کنند. این الگو به عنوان یکی از محبوب‌ترین و قابل اعتمادترین الگوهای برگشتی در پروسه تحلیل سهام به شمار می‌آید و سرمایه‌گذاران همیشه از این ابزار در تحلیل‌های خود استفاده می‌کنند. شما با استفاده از این سهم می‌توانید به این نتیجه مهم برسید که سهم با روند صعودی یا نزولی رو به پایان است یا خیر؟!

طی تجربه و الگوهایی که در نمودار سهم‌های مختلف شکل گرفته، الگوی سروشانه زمانی پدید می‌آید که قیمت سهم به سقف خود رسیده‌ باشد و در ادامه به کف آخرین حرکت صعودی خود برگردد. بعد قیمت از سقف قبلی بالاتر رفته تا دماغه لازم را بسازد و در ادامه به کف اولیه خود برمی‌گردد و در نهایت قیمت برای بار آخر حالت صعودی به خود گرفته و به ارتفاع قله اول می‌رسد و روند نزولی را در پیش می‌گیرد. برای اطلاع از انواع الگوی سروشانه در تحلیل تکنیکال لازم است بدانید که به صورت کلی ما دو نوع الگوی سروشانه سقف و کف داریم که در ادامه به بررسی و ارزیابی دقیق‌تر آن‌ها می‌پردازیم.

الگوی سروشانه سقف

این الگو معمولا زمانی شکل می‌گیرد که نمودار سهم در پایان یک حرکت صعودی باشد و منجر به تغییر جهت بازار و کاهش قیمت سهم می‌شود. در این نوع از الگوی سروشانه ما با سه قله طرف هستیم. همان‌طور که حدس می‌زنید ارتفاع قله وسط به مراتب بیشتر از ارتفاع قله‌های کناری است که به اصطلاح به قله وسط همان سر الگو نیز گفته می‌شود. برای درک بیشتر از شکل این الگو در نمودار به تصویر زیر توجه کنید:

زمانی که شما برای انجام معاملات یک سهم حاضر بودید و این الگو را در نمودار سهم یافتید، باید صبر داشته باشید که خط گردن مطابق تصویر شکسته شود. در این روند طی تجربه بهتر است که این شکست با قدرت بیشتری همراه باشد. زمانی که خط گردن با یک حرکت سریع و فوری و با قدرت زیاد، قیمت سهم شکست و شما به عنوان یک سرمایه‌گذار از این موقعیت جا مانده باشید بهتر است که منتظر حرکت برگشتی نمودار یا همان پولبک باشید و در این موقعیت وارد سهم شوید. در این میان یک نکته بسیار مهم وجود دارد که باید توجه داشته باشید که بین شانه چپ و سر یک واگرایی را تشخیص دهید چون همین واگرایی یک تایید قوی برای تشکیل الگوی سر و شانه سقف است.

همان‌طور که در تصویر بالا مشاهده می‌کنید خط گردن دارای یک شیب ملایم است. دقت داشته باشید که در بعضی از موارد این خط بدون شیب و افقی درمی‌آید. این دو حالت آن‌چنان هم با هم متفاوت نیستند. اگر این خط گردن در الگوی سروشانه سقف دارای شیب منفی بود، نشان‌دهنده این است که بازار ضعیف عمل می‌کند و شانه راست ضعیفی در الگو شکل خواهد گرفت. در این موقعیت شما به عنوان یک سهامدار به منظور سیگنال خروج یا فروش سهم باید صبر بیشتری داشته باشید چون در خط گردن با شیب منفی این سیگنال کمی دیرتر از معمول نمایش داده می‌شود. حال در نقطه مقابل این حالتی که اشاره شد، خط گردن صعودی در الگوی سروشانه سقف، نشان‌دهنده بازار قوی و موقعیت خیلی بهتر است.

تشخیص حد سود و زیان در الگوی سروشانه سقف

همان‌طور که از تصویر پایین پیدا است حد زیان الگو، بالای شانه راست جای دارد. توجه داشته باشید که بنا به عرضه و تقاضا ممکن است الگوی سروشانه‌ای به وجود بیاید که ارتفاع شانه راست به سر نزدیک باشد که در این موقعیت شما به عنوان تحلیلگر می‌توانید حد زیان خود را بالای ناحیه سر الگو قرار دهید تا با استفاده از این روش حد زیان را مطمئن‌تر پیش‌بینی کنید.

حال برای به دست آوردن حد سود کافی است که فاصله یا ارتفاع ناحیه سر الگو تا خط گردن را اندازه‌گیری کنید و در ادامه از نقطه‌ای که خط گردن شکسته شده است به سمت پایین اعمال کنید:

الگوی سروشانه کف

نام دیگری که برای این الگو درنظر گرفته شده، الگوی معکوس است چرا که نکات ذکرشده در بخش‌های قبلی در خصوص حد سودوزیان در الگوی سروشانه سقف نیز در این الگو صادق است. الگوی سروشانه کف با یک حرکت نزولی در روند نمودار سهم شکل می‌گیرد که درنهایت باعث تغییر حرکت بازار به سمت بالا خواهد شد. طبق تصویر زیر مشاهده می‌کنید که شکل ظاهری این الگو از سه کف تشکیل شده است که ارتفاع کف میانی نسبت به طرفین بیشتر است و در این بخش هم به اصطلاح این قله میانی سر الگو را شکل داده است. برای آشنایی بیشتر با شکل ظاهری الگوی سروشانه کف به تصویر زیر دقت کنید:

با توجه به نمودار سهم باید بدانید که با تشکیل الگوی سروشانه سقف باید منتظر شکست خط گردن باشید. مانند حالت قبلی هر مقدار که شکست خط گردن با قدرت بیشتری شکل بگیرد در نهایت موقعیت بهتری فراهم می‌شود. اگر این شکست به وجود آمد و امکان ورود به سهم را نداشتید می‌توانید در آینده منتظر شرایط پولبک باشید تا در آن نقطه به راحتی بتوانید وارد پوزیشن خرید شوید.

تشخیص حد سود و زیان در الگوی سر و شانه کف

در این الگو باید توجه داشته باشید که حد زیان به صورت معمول در ناحیه زیر شانه راست قرار می‌گیرد. برای پیش‌بینی حد زیان مطمئن‌تر می‌توانید زیر قسمت سر الگو را درنظر داشته باشید البته به این اصل هم دقت داشته باشید که فاصله شانه راست از سر خیلی زیاد نباشد. برای تشخیص حد سود در این الگوی سر و شانه باید بگوییم که به فاصله سر تا خط گردن دقت داشته باشید که باید از نقطه‌ای که خط گردن شکسته می‌شود، به سمت بالا اعمال کنیم. برای درک بهتر به تصویر زیر دقت کنید:

تفاوت الگوی سر و شانه سقف و کف در چیست؟

در الگوی سر و شانه کف شما باید توجه کنید که فرایند شکسته شدن خط گردن برای کامل شدن الگو یک امر ضروری است و همچنین روش‌های به دست آوردن قیمت‌های هدف همانند الگوی سروشانه سقف است. در این میان تفاوتی که ممکن است به چشم بیاید این است که در الگوی سر و شانه کف تمایل بیشتری به منظور حرکت بازگشتی به سمت گردن وجود دارد که بعد از روند نزولی در قیمت سهم به وجود می‌آید.

یک راه مناسب برای اشاره به این تفاوت وجود دارد و آن هم این که هر بازار با تجریه یک رکود یا سکون قابلیت این را دارد که نزول کند. در این میان کم شدن تقاضا از جانب سرمایه‌گذاران برای هدایت بازار به سمت شرایط نوزولی اکتفا می‌کند. به این اصل انواع الگوی های سر و شانه هم توجه کامل داشته باشید که هیچ بازاری بعد از تجربه یک سکون نمی‌تواند یک دفعه صعود را تجربه کند. قیمت‌ها تنها در صورت برتری یافتن تقاضا بر عرضه و هجوم بیشتر خریداران نسبت به فروشندگان می‌توانند صعود کند.

کلام آخر

همان‌طور که در بخش ابتدایی اشاره کردیم، تحلیل تکنیکال به عنوان یکی از بازوان قدرتمند در زمینه تحلیل سهم در بازار بورس به شمار می‌آید. شما به عنوان یک سرمایه‌گذار یا سهام‌دار می‌توانید با بهره گرفتن از روش‌هایی مانند الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال، نقطه یا پوزیشن مناسب برای خریدوفروش سهم را پیش‌بینی کنید. الگوی سر و شانه در الگوهای بازگشتی مورد بررسی قرار می‌گیرد که طی تجربه این الگو از محبوبیت و اعتبار زیادی بین تحلیل‌گران برخوردار است.