قرارداد آتی بیت کوین چیست؟ | سرمایه گذاری با اهرم مالی 100 برابر!
قرارداد آتی یکی از انواع ابزارهای مالی است که تا کنون اسم آن را شنیده و کم و بیش با آن آشنایی داریم. میدانیم با استفاده از قراردادهای آتی میتوان یک دارایی را معامله کرد و تحویل کالا و پرداخت مبلغ آن را به زمانی مشخص در آینده موکول نمود؛ اما وقتی صحبت از قرارداد آتی بیت کوین و ارزهای دیجیتال پیش میآید، ممکن است کمی گیج شویم. دلیل گنگ بودن مفهوم آن، هویت غیرملموس ارزهای دیجیتال است.
از سال 1972 میلادی قراردادهای آتی وارد بازارهای مالی شدند؛ اما این نوع معاملات به بازار بیت کوین و سایر کریپتوها اخیراً راه یافتهاند. معاملات فیوچرز برای اولین بار در سال 2017 میلادی و در بزرگترین بورس اختیار معامله آمریکا (CBOE) وارد شد. امروزه در پلتفرم معاملات آتی بیت کوین، روزانه بیشتر از 11 هزار از این نوع قرارداد آتی انجام میشود.
در ادامه قصد داریم، ابتدا توضیح مختصری از قرارداد آتی و کارکرد آن ارائه کرده و سپس قرارداد آتی بیت کوین و شرایط آن را شرح دهیم.
قرارداد آتی چیست؟
برای درک معاملات قرارداد آتی به یک مثال توجه کنید:
فرض کنید یک شرکت تولید کننده بیسکویت برای در امان ماندن از نوسانات قیمت آرد و آسوده خاطر بودن از تهیه مواد اولیه مورد نیاز خود، با تولیدکننده آرد یک قرارداد منعقد میکند. در این قرارداد مقدار مشخصی آرد با قیمت و سررسید معین قید میشود. تولیدکننده آرد متعهد میگردد در سررسید قرارداد مقدار آرد مشخص شده را تحویل دهد. خریدار نیز هزینه معامله را در زمان تحویل کالا، پرداخت نماید.
با انعقاد این قرارداد خریدار آرد را خریداری کرده اما برای پرداخت هزینه آن مهلت دارد. تولید کننده آرد نیز اولاً یک خریدار حتمی برای محصول خود یافته است، دوماً میتواند اقدام به فروش محصولی کند که فعلاً در دست ندارد.
بنابراین قرارداد آتی، قراردادی است که طی آن معاملهای انجام میدهیم ولی تحویل پول و کالا به آینده موکول میگردد. قراردادهای آتی نوعی توافق دو طرفه است. خرید و فروش این قراردادها توسط بازار سهام، کارگزاریها و صرافیها انجام میشود. قرارداد آتی بیت کوین نیز یکی از انواع قراردادهای آتی و نوعی خدمت از سوی صرافیها ارزهای دیجیتال است.
قرارداد آتی بیت کوین چیست؟
معاملات فیوچرز یا قرارداد آتی بیت کوین مناسب سرمایهگذارانی است که قصد سرمایهگذاری روی نوسانات قیمت بیت کوین را دارند. در واقع با این قرارداد میتوان روی بیت کوین بدون نیاز به مالکیت مستقیم آن، سرمایهگذاری کرد.
فرض کنید برای در امان ماندن از نوسانات قیمت بیت کوین ، به عقد قرارداد آتی با فردی دیگر اقدام میکنیم:
در هنگام عقد قرارداد، قیمت هر بیت کوین 40,000 دلار است و ما پیشبینی میکنیم قیمت آن رشد خواهد کرد. طبق قرارداد، X واحد بیت کوین را با قیمت توافق شده فوق خریداری میکنیم. در تاریخ سررسید قرارداد فروشنده موظف به تحویل بیت کوینها و ما متعهد به پرداخت مبلغ معامله خواهیم بود. اگر پیشبینی ما درست باشد و تا سررسید قیمت بیت کوین به 41,000 دلار برسد، ما از این معامله سود کسب میکنیم. اما منفعت فروشنده در چیست؟ قیمتها در این قرارداد توافقی است. خریدار و فروشنده هر دو بر حسب پیشبینیهای خود از نوسانات قیمتی بیت کوین، وارد معامله میشوند. همان گونه که خریدار با پیشبینی افزایش قیمت بیت کوین، این معامله را انجام میدهد، فروشنده نیز با پیشبینی ثابت ماندن یا کاهش قیمت، اقدام به عقد این قرارداد میکند.
راه دیگر کسب سود از قراردادهای آتی، خرید و فروش آنها قبل از موعد سررسید است. سرمایهگذار وقتی احتمال رشد قیمت بیت کوین را میدهد، قرارداد آتی بیت کوین را خریداری میکند. در این شرایط خریدار یک موقعیت لانگ اتخاذ کرده است. با بالا رفتن قیمت بیت کوین، قرارداد خود را با قیمتی بالاتر، به یک خریدار دیگر میفروشد. در واقع فروشنده با ورود به موقعیت شرت سود کسب میکند.
اهداف قراردادهای آتی بیت کوین
قراردادهای آتی دو هدف را توجیه میکنند. یکی از اهداف این قراردادها پوشش ریسک بازار و دیگری سفته بازی است. در ادامه هر یک را شرح خواهیم داد:
- کاهش ریسک سرمایهگذار:
در بالا نیز اشاره کردیم، خریداران و فروشندگان، با توجه به پیشبینیهای خود از قیمت بیت کوین و با استفاده از قراردادهای آتی میتوانند در بازار ارزهای دیجیتال سود بدست آورند. این گونه با یک پیشبینی صحیح، از نوسانات بازار نیز در امان خواهند بود. یعنی اگر من قصد خرید بیت کوین دارم و احتمال میدهم قیمت آن افزایش یابد، میتوانم با یک قیمت توافقی اقدام به خرید کرده و دیگر نگران افزایش قیمتش نباشم. - سفته بازی:
با تحلیل و بررسی روند قیمت بیت کوین میتوان از معامله قرارداد آتی آن نیز بهره برد. در واقع میتوان از نوسانات قیمت بیت کوین بهرهمند شد.
مزایای قراردادهای آتی بیت کوین
در بازار ارزهای دیجیتال، قراردادهای آتی ابزاری مناسب برای سرمایهگذاری محسوب میشود. در ادامه مهمترین مزایای قرارداد آتی بیت کوین و به طور کلی ارزهای دیجیتال را ذکر میکنیم.
- قانونگذاریهای مناسب
در حالیکه بیت کوین چارچوب قانونی مناسبی ندارد، قراردادهای آتی آن در بستری کاملاً قانونی ارائه میشوند. بنابراین کلیه سرمایهگذاران عادی یا نهادهای مالی میتوانند با اطمینان خاطر روی قراردادهای آتی بیت کوین معامله کنند. - عدم نیاز به ذخیره و تبادل ارز دیجیتال
یکی از سختیهای سرمایهگذاری در بیت کوین یا به طور کلی بازار رمز ارزها، نگهداری صحیح از این ارزها دیجیتال است. نگهداری و تبادل ارزهای دیجیتال با مفاهیم سختی مثل: کیف پولهای دیجیتال، ذخیره سرد و گرم کریپتوها، کلید خصوصی و عمومی و. همراه است. قراردادهای آتی این پیچیدگیهای معامله در بازار ارزهای دیجیتال را برطرف میکند؛ زیرا تقریباً شبیه به قرارداد آتي چيست؟ قراردادهای سنتی هستند. - کاهش ریسک دستکاری بازار
معاملات قرارداد آتی برخلاف خرید بیت کوین، یک ارزش برابر برای داراییهای مدنظر فراهم میکند. به این ارزش برابر، قیمت نشانهگذاری شده میگویند. قیمت نشانهگذاری شده اغلب در چند صرافی مختلف و بر اساس شاخص قیمتها مشخص میشود؛ همین مسئله مانع ایجاد نقدینگی غیر عادلانه در بازار و دستکاری قیمتها میشود. - کسب درآمد حتی در بازارهای نزولی
عمدهترین مزیت قراردادهای آتی، امکان فروش ارزهای دیجیتال به صورت استقراضی میباشد. قیمت بیت کوین نوسانات بسیاری دارد. معاملهگران میتوانند از طریق قرارداد آتی در بازار نزولی اقدام به فروش استقراضی کرده و در هنگام افت قیمت نیز سود کسب کنند.
سایر مزایای قرارداد آتی بیت کوین
این قراردادها علاوه بر موارد بالا، مزایای دیگری نیز دارند که عبارتند از:
- کارمزد کمتر
کارمزد معاملات روزانه بیت کوین بسیار قرارداد آتي چيست؟ بیشتر از بستن قرارداد آتی آن است. - امکان سرمایهگذاری روی بیت کوین در نقاط دارای ممنوعیت
در برخی کشورهای دنیا تبادلات بیت کوین ممنوع است؛ اما با استفاده از قرارداد آتی بیت کوین و اتکا به روشهای سفتهبازی میتوان از افزایش قیمت بیت کوین در آینده سود برد. - امکان بستن قرارداد دائمی
برخی صرافیهای ارز دیجیتال، به کاربران خود امکان بستن قرارداد دائمی میدهند. این نوع قرارداد آتی تاریخ انقضا ندارند. در واقع یک قرارداد آتی دائماً فعال است و معاملهگر فقط موقعیت یا پوزیشن معاملات خود را تغییر میدهد.
قراردادهای آتی بدون سررسید
قراردادهای آتی دائمی کلیتی شبیه به قرارداد آتی معمولی دارند اما در برخی جزئیات با یکدیگر متفاوت هستند. تفاوتهای این دو نوع قرارداد آتی عبارتند از:
- تاریخ سررسید
قراردادهای آتی عادی دارای یک تاریخ سررسید هستند و در آن تاریخ طرفین موظف به تحویل بیت کوین و مبلغ معامله هستند. در قراردادهای آتی بدون سررسید موعد تسویه وجود ندارد. - در قراردادهای آتی دائمی میتوان از اهرم مالی تا 100 برابر استفاده کرد.
با توجه به این که قراردادهای آتی بیت کوین بدون سررسید، زمان معینی جهت تسویه ندارند، بنابراین قیمت پایه و سایر خصوصیات مربوط به تسویه نیز برای آنها تعریف نمیشود. فقط با قیمتی نزدیک به ارزش واقعی آن دارایی، معامله میشوند.
مفهوم دیگری که در قراردادهای آتی بدون سررسید وجود دارد، تامین وجه است. مبنای تامین وجه بازههای 8 ساعته میباشد. اگر نرخ دارایی مثبت باشد، خریداران باید وجه فروشندگان را تامین کنند. در صورت منفی شدن نرخ دارایی، فروشندگان موظف به تامین وجه خریداران هستند. در برخی صرافیها تامین وجه روزانه به صورت خودکار انجام میشود.
اهرم در یا لوریج به چه معنا است؟
در مباحث مالی، اهرم مفهومی شبیه به معنی خود در علم فیزیک دارد. در فیزیک از اهرم برای انجام راحتتر کارها استفاده میشود. در بازارهای مالی نیز از اهرم برای کسب سود بیشتر، به روش آسانتر، استفاده میکنند. با استفاده از اهرم در قرارداد آتی بیت کوین ، دیگر لازم نیست صد در صد قرارداد آتی را پر کنیم. توجه داشته باشید که اهرم همان طور که سود معاملات را چند برابر میکند، در صورت زیان نیز ضرر و زیان را چند برابر خواهد کرد.
تاثیر قراردادهای آتی بر قیمت بیت کوین
قرارداد آتی بیت کوین سود سرمایهگذاران را در بازار ارزهای دیجیتال افزایش میدهد؛ پس میتوان در کوتاهمدت منتظر افزایش قیمت بیت کوین را داشته باشیم. در واقع مقدار سودی که سرمایهگذاران ارزهای دیجیتال از قرارداد آتی بدست میآورند بیشتر است. با عرضه این قراردادها در کوتاهمدت قیمت بیت کوین رشد خواهد کرد. عرضه قراردادهای آتی میتواند منجر به تسهیل افزایش قیمت بیت کوین یا هر ارز دیجیتال دیگر شود.
نقش قراردادهای آتی در بهبود وضعیت قانونی بیت کوین
عرضه قرارداد آتی بیت کوین ، اولین مرحله ورود گسترده موسسات مالی بزرگی مثل TD Ameritrade و JP Morgan، به این بازار بود. از آنجا که این قراردادها در یک بستر قانونی عرضه میشوند، موسسات با خیال راحت به معامله در این بازار میپردازند. علاوه بر این، کسب مجوز پلتفرمهای مختلف جهت عرضه این قرارداد، مقدمات لازم را برای ETF های بیت کوین فراهم میسازد. در نهایت میتوان گفت، فراگیری این نوع معاملات به بیت کوین اعتبار میبخشد.
جمعبندی
خواندیم که قرارداد آتی بیت کوین نوعی قرارداد آتي چيست؟ ابزار مالی است که به امکان میدهد بدون داشتن بیت کوین روی آن سرمایهگذاری کنیم. این قراردادها در بستری قانونی معامله میشوند و قابل اعتماد هستند. با توجه به ویژگی اهرم مالی در معاملات قرارداد آتی، میتوان چند برابر سرمایه خود سود بدست آورد که البته مستلزم دانش و آگاهی کافی در این حوزه میباشد.
اگر تجربهای راجع به معامله در بازار ارزهای دیجیتال دارید و یا سوالی در این مورد برای شما پیش آمده، با ما به اشتراک بگذارید.
قرارداد آتي چيست؟
صندوق سرمایهگذاری قابل معامله چیست؟ مزایا و معایب آنها
قرارداد یا عقد عبارت است از اینکه یک یا چند نفر در مقابل یک یا چند نفر دیگر تعهد به امری نمایند و مورد قبول آنها قرار گیرد که بر اساس عقد قرارداد میان دو طرف یک رابطه جدید حقوقی برقرار میشود و طرفین با توجه به موضوع قرارداد نسبت به یکدیگر باید تعهداتی را انجام دهند، همانطور که میدانیم بورس ایران فقط شامل بورس اوراق بهادار نیست یعنی در بورس ایران فقط سهام که نوعی اوراق بهادار است خرید و فروش نمیشود بلکه در بورس ایران بازارهای مختلفی وجود دارد و به چهار دستهی بازار بورس اوراق بهادار، بازار فرابورس، بازار بورس کالا و بازار بورس انرژی طبقهبندی میشود، بورس کالا قسمتی از بازار بورس است و یکی از ارکان بازار سرمایه است، بورس کالا بازار متشکل و منسجمی است که تعداد زیادی از عرضهکنندگان کالای خود را عرضه و کالای مربوطه پس از بررسیهای کارشناسی قیمتگذاری توسط کارشناسان این بازار به خریداران عرضه میشود، اما آیا تاکنون به این موضوع اندیشیدهاید که در بازار بورس کالا خرید قرارداد آتي چيست؟ و فروشها بر چه اساسی انجام میشود؟ آیا به این موضوع فکر کردهاید که در بازار بورس کالای ایران چه قراردادهایی انجام میگیرد؟…
بازار مشتقه چیست؟
بازار مشتقه را نوع جدیدی از بازار بورس کالا میتوان تعریف کرد که با توجه به نیاز بعضی بازارها و ماهیت کالاها دست به تعریف جدیدی برای معامله این کالاها زده است، این بازار از ابزارهایی مانند قراردادهای آتی و قراردادهای اختیار معامله برای تعریف جدیدی از معاملات بورس کالا با هدف شکلگیری بازار برای طیف جدیدی از سرمایهگذاران شکل گرفته است، در این بازار یک دارایی پایه که قراردادها بر روی آن منتشر میشوند تعریف میشود این دارایی پایه میتواند محصولات کشاورزی، انواع فلزات و انواع فرآوردههای نفتی باشد، ابزارهای مشتقه برای کنترل هر چه بهتر ریسکهای موجود در بازارهای مالی ایجاد شدهاند که یکی از این ابزارهای رایج بازار مشتقه در جهان قراردادهای آتی است.
قرارداد آتی چیست؟
قرارداد آتی، قراردادی است که فروشنده متعهد میشود بر اساس آن در سررسید معین مقدار مشخصی از کالای تعیین شده را به قیمتی مشخص بفروشد و در مقابل خریدار متعهد میشود کالا را با مشخصات تعیین شده خریداری کند، به بیان ساده قرارداد آتی به افراد این امکان را میدهد که اقدام به خرید کالایی کنند که در حال حاضر تصمیم به تحویل گرفتن آن ندارند و وجه آن را نیز در زمان تحویل پرداخت کنند. قرارداد آتی برای نخستین بار بر پایهی محصولات کشاورزی و بعدها بر پایهی منابع و مخازن طبیعی زیرزمینی مانند نفت خام و گاز طبیعی معامله میشدند، قراردادهای آتی به طور رسمی در سال ۱۹۷۲ وارد بازارهای مالی بینالمللی شدند و در سالهای اخیر هم این قرارداد بر پایهی ارز و نرخبهره و بازار سهام بسیار متداول شده است و امروزه نقش مهمی در کنترل ریسکهای موجود در بازارهای مالی و اقتصادی ایفا میکند، قرارداد آتی قراردادی است که منعقد نمودن آن در بستر بورسها نیز امکان پذیر است و بر اساس آن خریدار و فروشنده متعهد میشوند در سررسید معینی در آینده مقدار معینی از کالا را به قیمتی که الان تعیین میکنند مبادله نمایند، به طور مثال تولیدکننده زعفران متعهد میگردد در انتهای اسفند ماه در قالب قرارداد آتی ۱۰۰ گرم زعفران را به قیمت ۱۰ هزارتومان به طرف مقابل بفروشد و در مقابل طرف دیگر قرارداد متعهد میشود همان مقدار کالا را با قیمت گرمی ۱۰ هزارتومان در سررسید خریداری نماید، برای اطمینان از پایبندی طرفین معامله به تعهدات خود بورس پیش از عقد قرارداد از طرفین معامله میخواهد مبلغی را به عنوان وجه تضمین پیششرط قرارداد نزد اتاق پایاپای بگذارند و متعهد شوند متناسب با تغییرات قیمت قرارداد وجه تضمین را تعدیل کنند.اولین معاملات قراردادهای آتی در دنیا به صورت استاندارد در بورسهای کالایی انجام شده است، در ایران معاملات اولین قرارداد آتی در بورس کالای ایران با راهاندازی قرارداد آتی بر روی شمش طلای یک اونسی که در تاریخ ۰۱/۰۴/۱۳۸۷ مورد پذیرش قرار گرفته بود از تاریخ ۰۳/۱۲/۱۳۸۷ آغاز شد.
چه کالاهایی در بازار آتی معامله میشوند
در حال حاضر در بورس کالای ایران محصولات کشاورزی زعفران و زیره به صورت قراردادهای آتی مورد معامله قرار میگیرند، بازه قیمتی معاملات روزانه در قراردادهای آتی محدود به +۵٪ و -۵٪ قیمت تسویه روز معاملاتی قبل است و امکان ثبت سفارش با قیمتی بالاتر و پایینتر از این بازه وجود ندارد، قیمت تسویه قیمتی است که روزانه پس از پایان جلسه معاملات توسط بورس به منظور به روزرسانی حسابها محاسبه و اعلام میشود و سود و زیان معاملهگران بر اساس آن سنجیده می شود.
قراردادهای آتی چیست ؟ چه کاربردی دارد ؟
همان طور که در مطلب بازار مشتقه بیان کردیم، اوراق مشتقه اوراق بهادار با قیمتی هستند که ارزش آنها از یک یا چند دارایی پایه مشتق میشود. ابزارهای مشتقه برای کنترل هرچه بهتر ریسکهای موجود در بازارهای مالی ایجاد شدهاند. یکی از ابزارهای رایج بازار مشتقه در جهان، قراردادهای آتی است. در این مقاله به تعریف قراردادهای آتی و سازوکار آنها میپردازیم.
قرارداد آتی چیست؟
قرارداد آتی یا (Futures Contract) قراردادی است که فروشنده متعهد میشود براساس آن، در سررسید معین، مقدار مشخصی از کالای تعیین شده را به قیمتی مشخص بفروشد و در مقابل خریدار متعهد میشود کالا را با مشخصات تعیین شده، خریداری کند. به بیان سادهتر؛ قرارداد آتی به افراد این امکان را میدهد که اقدام به خرید کالایی کنند که در حال حاضر تصمیم به تحویل گرفتن آن ندارند و وجه آن را نیز در زمان تحویل پرداخت کنند. همچنین افراد میتوانند کالایی که قرارداد آتي چيست؟ اکنون مالک آن نیستند را بفروشند و در آینده آن را به خریدار تحویل دهند و کسب سود کنند.
قرارداد آتی، قراردادی دو طرفه است. به این معنی که سرمایه گذاران در این بازار میتوانند علاوه بر افزایش قیمت، از کاهش قیمت ها نیز سود کسب کنند. برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مطلب تأثیر ایجاد بازار دوطرفه در بازار سرمایه چیست؟ را مطالعه کنید. در قراردادهای آتی، برای جلوگیری از عدم انجام تعهد، طرفین مبلغی را به عنوان وجه تضمین پیش شرط قرارداد، نزد اتاق پایاپای میگذارند و متعهد میشوند متناسب با تغییرات قیمت قرارداد، وجه تضمین را تعدیل کنند.
معاملات آتی در کنار جذابیتی که دارند دارای ریسکهای مالی بالقوهای هستند که برای همه سرمایه گذاران مناسب نیست. در معاملات آتی، سود و زیان خریدار و فروشنده متقارن است. به قرارداد آتي چيست؟ این معنی که اگر دارنده موقعیت خرید سود کند، لزوما دارنده موقعیت فروش زیان میکند. دلیل دیگر ریسکی بودن این بازار اهرمی بودن معاملات آتی است. به این صورت که افراد میتوانند بیش از سرمایه خود در این بازار سود یا زیان کنند.
اصطلاحات رایج در قراردادهای آتی
1- دارایی پایه
در قراردادهای آتی، دارایی یا کالایی که قرارداد بر روی آن منتشر میشود را اصطلاحا دارایی پایه (underlying asset) مینامند. این داراییها معمولا محصولات مختلف کشاورزی، فلزات، فرآوردههای نفتی، طلا، سهام و سایر محصولات است.
2- اندازه قرارداد
در قراردادهای آتی، اندازه هر قرارداد توسط بورس مشخص میشود و سرمایه گذاران می توانند مضربهای صحیحی از این مقدار را مورد معامله قرار دهند. برای مثال، اندازه قراردادهای آتی زعفران بورس کالا، 10 کیلوگرم است که ویژگیهای مشخصی توسط بورس دارد.
3- سررسید قرارداد
قراردادهای آتی بر روی هر دارایی، تاریخ سررسید مشخص و استانداردی دارند و فقط در سررسیدهای تعیین شده امکان انجام معاملات آتی وجود دارد.
4- موقعیت تعهدی باز
موقعیت تعهدی باز، موقعیتی است که معامله گر هنوز موقعیت خود را نبسته است (انجام معامله معکوس) یا قرارداد را تسویه نکرده یا تحویل دارایی و معاوضه فیزیکی رخ نداده است.
5- موقعیت تعهدی خرید
فردی که در بورس، قرارداد آتی را خریداری میکند و خود را متعهد به خرید دارایی پایه براساس ضوابط استاندارد بورس در تاریخ معین مینماید، به اصطلاح موقعیت خرید یا موقعیت تعهدی خرید اتخاذ میکند و در صورتی که موقعیت خود را تا تاریخ سررسید نگه دارد، باید دارایی پایه قرارداد را خریداری کند.
6- موقعیت تعهدی فروش
فردی که در بورس، قرارداد آتی را میفروشد و متعهد به تحویل دادن دارایی پایه براساس ضوابط استاندارد بورس در تاریخ سررسید است، اصطلاحا موقعیت فروش یا موقعیت تعهدی فروش، اختیار میکند. در صورتی که این فرد موقعیت خود را تا زمان سررسید حفظ کند باید دارایی پایه را تحویل دهد.
مزایای قراردادهای آتی
طراحی و ایجاد قراردادهای آتی برای دستیابی به اهداف و انتظاراتی بوده است تا بتواند براساس انتظارات افرادی که تمایل به فعالیت در بازار سرمایه و سرمایه گذاری در بورس با اهداف خاص دارند، گزینههای متنوعی ایجاد کند. در ادامه به برخی از مزایای قراردادهای آتی میپردازیم:
1- پوشش ریسک:
پوشش ریسک به معنی اتخاذ موقعیتی در بازار است که هدف آن حداقل نمودن یا از بین بردن ریسک ناشی از نوسانات و تغییرات قیمتی است. برای مثال یک کشاورز که نگران کاهش قیمت محصول خود در آینده است با اتخاذ موقعیت فروش میتواند خود را نسبت به نوسان قیمت، بیمه کند و یا یک تولید کننده که نگران افزایش قیمت محصولات اولیه در آینده است، میتواند با اتخاذ موقعیت خرید، ریسک و نااطمینانی آینده را کاهش دهد.
2- استفاده از اهرم مالی:
معاملات قراردادهای آتی امکان استفاده از اهرم مالی را دارد و به معامله گران اجازه میدهد تا سود بیشتری را نسبت به سایر بازارها کسب کنند؛ به گونه ای که یک معامله گر میتواند با سرمایه اندک، معادل کل ارزش دارایی تعهد شده، سود یا زیان کسب کند.
3- نقدشوندگی بالای معاملات:
معالمه گران قراردادهای آتی که دارایی پایه یا کالای معین را ندارند هم میتوانند فروشنده باشند. در قراردادهای آتی امکان پیشفروش دارایی وجود دارد و فرد میتواند در صورت تمایل به انجام قرارداد در سررسید، دارایی را از بازار فیزیکی تهیه کند و آن را تحویل دهد. این عمل سبب افزایش نقدشوندگی بازار آتی شده است.
4- تضمین معاملات توسط اتاق پایاپای:
اتاق پایاپای بورس، نقش مهمی در تضمین عملکرد مالی قراردادهای آتی معامله شده دارد و به عنوان پشتوانه قابل اطمینان برای طرفین معالمه عمل میکند.
معاملات آتی در بورس ایران
باتوجه به این که اولین معاملات قراردادهای آتی در دنیا به صورت استاندارد در بورس های کالایی ایجاد شده است، در ایران نیز اولین معاملات قرارداد آتی در بورس کالای ایران با راهاندازی قرارداد آتی بر روی شمش طلای یک اونسی (که در تاریخ 1/4/1387 مورد پذیرش قرار گرفته بود) از تاریخ 3/12/1387 آغاز شد. سپس با راهاندازی قرارداد آتی بر روی سکه طلای بهار آزادی و آغاز معاملات آن در تاریخ 5/9/1387 این بازار ادامه یافت. هم اکنون قرارداد آتی در ایران در بازار آتی کالا بر روی زعفران، زیره سبز و پسته معاملات خود را انجام میدهد.
مشخصات قراردادهای آتی چیست؟
1- نوع دارایی پایه و استاندارد کالا
2- اندازه قرارداد آتی
4- وجه تضمین اولیه
5- حد نوسان قیمت روزانه
6- حداکثر حجم هر سفارش
7- سقف مجاز موقعیتهای باز
8- دوره و ساعات معاملاتی و تاریخ سررسید
9- تحویل و مهلت گواهی آمادگی تحویل
10- کارمزد ها و جرایم
مفهوم اهرم در معاملات آتی
یکی از ویژگیهای معاملات آتی، اهرمی بودن آن است. با این ویژگی، سود یا زیان معاملات در دوره زمانی مشخص، با توجه به آورده سرمایه گذار بسیار بالا میشود. برای مثال با اهرم مالی بازار آتی، افراد میتوانند با مبلغ سرمایه برای 10 کیلوگرم زیره سبز، بر روی 100 کیلوگرم زیره سرمایه گذاری کنند و سود 10 برابری کسب کنند قرارداد آتي چيست؟ یا 10 برابر زیان ببینند.
حداقل وجه تضمین اولیه و دریافت اخطاریه
برای اتخاذ موقعیت خرید یا فروش در بازار آتی، معامله گر باید به نسبت نوع و میزان قرارداد، وجه تضمین را به حساب عملیاتی واریز کند. در صورت کاهش وجه تضمین اولیه از میزان حداقل وجه تضمین یا تغییر قیمت آن، مشتری باید نسبت به افزایش وجه تضمین اقدام کند.
شرایط دریافت کد معاملاتی آتی و فرآیند انجام معاملات آتی
برای فعالیت در بازار آتی، لازم است افراد شرایط اولیهای را دارا باشند و سپس اقدام به دریافت کد آتی نمایند. فرآیند اخذ کد معاملاتی قراردادهای آتی به شرح زیر است:
- مراجعه به دفاتر و شعب کارگزاریهای مجاز
- ارائه مدارک هویتی
- تکمیل و امضای فرم های درخواست کد، اقرارنامه و بیانیه ریسک معاملات قراردادهای آتی و معرفی اطلاعات حساب بانکی
- تایید مدارک مذکور توسط کارگزار و ارائه آن به بورس کالا
- بررسی مدارک مذکور توسط بورس کالا و صدور کد معاملاتی
پس از دریافت کد، مشتری میتواند با نام کاربری و رمز عبور صادر شده توسط کارگزاری به سامانه معاملات برخط قراردادهای آتی دسترسی داشته باشد و معاملات خود را انجام دهد. معالمه گر ابتدا باید وجه تضمین اولیه را به حساب عملیاتی واریز کند. سپس سفارش خرید یا فروش را ارائه داده و موقعیت خرید یا فروش در بازار معاملات آتی را اتخاذ کند.
کلام آخر
قراردادهای آتی یکی از انواع ابزارهای مشتقه هستند که بر روی دارایی پایه با ضوابط و استاندارهای مشخصی معامله میشوند. قراردادهای آتی با هدف پوشش ریسکهای سرمایه گذاری و امکان ایجاد سود برای افرادی که تمایل به فعالیت در این بازار دارند، ایجاد شدهاند. استفاده از ابزارهای مختلف مالی نیاز به کسب اطلاعات و آموزشهای لازم و ضروری دارد. بازار آتی نیز همانند سایر بازارها با ریسک های سرمایه گذاری مختلفی روبرو است که با توجه به وجود اهرم مالی، ریسک سرمایه گذاری آن بیشتر هم میشود. لذا قبل از ورود و فعالیت در این بازار باید با سازوکار آن به خوبی آشنا شد. در این مقاله به تعریف و سازوکار بازار آتی و نحوه دریافت کد و معاملات آن پرداخته شده است.
قرارداد آتی (Future) چیست؟
یکی از مفاهیم بنیادی در بورس و بازار سرمایه، قرارداد آتی است. قراردادهای آتی در ابتدا در مورد محصولات کشاورزی و فرآورده های نفتی مورد معامله قرار می گرفتند. پس از مدتی قرارداهای آتی بر پایه نرخ بهره، ارز و شاخص بازار سهام انجام گرفت. معامله گران در این بازار نیاز دارند که با قراردادهای آتی و ویژگی های آن آشنایی کامل پیدا کنند. در اینجا سعی شده است مفهوم قرارداد آتی، اهداف و ویژگی های آن، اهرم قراردادهای آتی و همچنین قرارداد آتی در بیت کوین نیز به تفصیل بیان شود.
قرارداد آتی (Future) چیست؟
قرارداد آتی
قرارداد آتی نوعی از قرارداد است که طبق آن طرف فروشنده تعهد می کند که در زمان معینی، مقدار تعیین شده ایی از کالا را با توجه به قیمت تعیین شده به فروش برساند. همچنین طرف دیگر در این قرارداد تعهد می کند که کالای مورد نظر را در زمان معین شده خریداری کند. در این قرارداد معمولا برای پای بندی به تعهدات درون قرارداد، مبلغی به عنوان تضمین گذاشته می شود.
این مبلغ با توجه به تغییرات قیمت آتی به عنوان تضمین تعیین می شود. پس به موجب قرارداد آتی می توان کالایی را خریداریی کرد و در زمان معین شده، قیمت کالا پرداخت شده و کالا تحویل گرفته می شود. قراردادهای آتی معمولا در بورس مورد معامله قرار می گیرند. این نوع قراردادها می توانند سهام، ارز و یا اوراق قرضه را شامل شوند. این نوع قرارداد می تواند در کنترل ریسک نقش بسزایی داشته باشد. این قرارداد بر روی کالا یا دارایی منعقد می شود که تحت عنوان دارایی پایه شناخته می شود. (1)
در بورس کالا این دارایی پایه می تواند محصولات کشاورزی و یا محصولات نفتی باشد که طی قرارداد آتی مورد معامله قرار می گیرد. بر طبق این قرارداد باید حجم دارایی پایه مشخص شود. اندازه این قرارداد توسط بورس تعیین می گردد. علاوه بر این، بورس مشخص می کند که تاریخ سر رسید قرارداد آتی چه موقعی باشد. این قرارداد مولفه های دیگری نیز دارد؛ وجه تضمین اولیه، حد نوسان قیمت روزانه، حداکثر حجم هر سفارش، سقف مجاز موقعیت های باز، تحویل و مهلت گواهی آمادگی تحویل و جرایم و کارمزد از مولفه های دیگر در قراردادهای آتی هستند.
به طور کلی قراردادهای آتی در دو نوع دسته بندی می شوند. نوع اول قرارداد آتي چيست؟ شامل قراردادهای آتی بر پایه دارایی های فیزیکی است و نوع دوم قراردادهای آتی در حوزه سهام و شاخص است. نوع تسویه در قراردادهای مالی نیز یا به صورت تسویه فیزیکی است یا به صورت تسویه نقدی. در تسویه فیزیکی باید دارایی مورد نظر همان طور که در قرارداد مشخص شده است، به طرف معامله، تحویل داده شود.
در حالی که در روش تسویه نقدی، پولی که با ارزش کنونی دارایی برابری می کند را به طرف معامله پرداخت می کنند و دارایی به طور مستقیم تبادل نخواهد شد. با این دو روش می توان پرداخت ها و تسویه های قرارداد آتی را به سرانجام رسانید. (2)
بعد از این که معامله قرارداد آتی انجام شد، سه اتفاق ممکن است بیفتد. خنثی شدن معامله، بازگرداندن و یا تسویه. در صورتی که معامله آتی با تراکنش مخالفش با ارزش یکسان بسته شود، خنثی شدن اتفاق افتاده است. با این کار معامله گران می توانند قبل از اینکه تاریخ تسویه فرا برسد، از ضرر یا سود خود اطلاع پیدا کنند.
در صورتی که معامله گر تصمیم بگیرد که یک قرارداد آتی جدید بعد از خنثی شدن ترید اول، باز کند و زمان انقضای قرارداد را افزایش دهد، عمل بازگرداندن اتفاق می افتد.
همچنین در صورتی که معامله گر، ترید خود را خنثی نکند و یا بازنگرداند، بدیهی است که قرارداد در تاریخ انقضای خودش تسویه می گردد. در این حالت طبق قرارداد، مبلادله کالا و یا پول نقد انجام خواهد گرفت و قرارداد آتی به پایان می رسد. در ادامه در مورد هدف از انعقاد قراردادهای آتی بحث می کنیم. (2)
هدف از قرارداد آتی چیست؟
در قراردادهای آتی، هزینه های ریسک های سرمایه گذاری کاهش می یابد. این نوع قراردادها می توانند از نوسانات شدید بازار جلوگیری کنند؛ روند اصلاح قیمت ها را سرعت ببخشند و موجب تعادل قیمت ها در بازار شوند. علاوه بر این، قراردادهایی آتی می توانند کارایی بازار سرمایه را موجب شوند. در واقع با وجود قراردادهای آتی می توان مبادلات را آسان تر کرد قرارداد آتي چيست؟ و این موضوع برای کاهش پیچیدگی ها مبادلاتی بسیار مهم است. بنابراین برای تحقق این اهداف می توان به سراغ قراردادهای آتی رفت.
سپرده در قراردادهای آتی چیست؟
در مبحث قراردادهای آتی، سپرده نیز نقش مهمی دارد. به همین منظور یک سپرده اولیه برای خرید و یا فروش قرارداد آتی در نظر گرفته می شود که متناسب با ارزش کل دارایی است. بنابراین برای تعیین سپرده اولیه ارزش کل دارایی هم حائز اهمیت است. برای محاسبه این ارزش از یک فرمول استفاده می شود.
با استفاده از این فرمول باید حجم قرارداد در قیمت قرارداد آتی ضرب شود و حاصل ضرب این دو مقدار می تواند ارزش قرارداد آتی را به دست بیاورد؛ این کار توسط بورس کالا انجام می گیرد. همچنین این مبلغ با توجه به شرایط نوسان قیمتی، متغیر است. مبلغ سپرده اولیه به عنوان تضمین در نظر گرفته می شود.
در زمینه سپرده در قراردادهای آتی، سپرده حداقل و سپرده متغیر نیز وجود دارد. سپرده حداقل در واقع درصدی از همان سپرده اولیه است که طرفین می توانند تا سطح همان درصد در جریان روزآمد سازی معامله قرار داده شوند. سپرده متغیر هم مقداری از دارایی است که از هرکدام از اعضا برای تامین ریسک نوسان قیمتی در قبال قراردادهای آتی گرفته می شود که این کار از طرف بورس انجام می گیرد. (3)
مفهوم قرارداد آتی در بیت کوین چیست؟
قرارداد آتی در بیت کوین نیز وجود دارد و به این صورت است که مشترک با پیش بینی آینده قیمت ارز دیجیتال بدون در اختیار داشتن بیت کوین، قرارداد می بندد. این کار با سفته بازی انجام می گیرد و با افزایش یافتن قیمت بیت کوین، سود حاصل می شود. نکته حائز اهمیت این است که قراردادهای آتی بیت کوین به صورت قانون گذاری شده انجام می شوند.
بنابراین افراد می توانند از مسائل و مشکلات مصون بمانند. در قراردادهای آتی بیت کوین، اصول قرارداد آتی سنتی حفظ می شود. معامله گران در این بازار می توانند قرارداد آتی خرید که به لانگ معروف است و همچنین قراردادهای آتی فروش که به شورت معروف است را کسب کنند؛ این قراردادها موجب کسب سود می شوند. در این نوع قراردادها افراد فروشنده هم می توانند با پیش بینی از این بازار وارد معامله شوند، با این تفاوت که فروشندگان معمولا پیش بینی ثابت ماندن یا کاهش قیمت را ارائه می دهند.
مزایا و معایب قرارداد آتی چیست؟
از مزایای قرارداد آتی این است که می تواند به خوبی ریسک را در برابر تغییرات قیمتی در آینده پوشش دهد و موجب کسب سود شود. در واقع با استفاده از قرارداد آتی، قیمت فروش برای زمان آینده تثبیت می شود. این موضوع سبب می شود که قیمت در برابر نوسانات قیمتی حفظ گردد و جلوی ریسک نوسانات قیمتی گرفته شود.
علاوه بر این، مصرف کننده کالا می تواند حجم کالای خود را با قیمتی که تثبیت شده است، دریافت کند. با وجود اهرم قرارداد آتی هم معامله گران می توانند از خرید و یا فروش قرارداد آتی، سود به دست بیاورد. از مزایای ویژه این نوع قرارداد هم می توان به انعطاف پذیری آن اشاره کرد؛ به طوری طرفین معامله بتوانند راحت تر فرایند معامله را طی کنند. (4)
در مورد معایب قرارداد آتی می توان گفت این قرارداد می تواند بسته به شرایط، برای معامله گران زیان نیز به همراه داشته باشد. در صورتی که قیمت سهام شرکت مورد نظر در هنگام بازگشایی نماد، افزایش زیادی داشته باشد، خریدار یا فروشنده قرارداد آتی دچار ضرر و زیان می شود. (4)
اهرم در قرارداد آتی به چه معناست؟
اهرم در قرارداد آتی می تواند با مبلغ معینی سرمایه، موجب سود و یا زیان سرمایه گذار شود. برای محاسبه اهرم مالی در بازار آتی باید میزان ارزش قرار داد مورد نظر را بر میزان وجی که به عنوان تضمین اولیه در نظر گرفته شده است، تقسیم کرد تا اهرم بازار آتی تعیین گردد. بنابراین اگر معامله در وضعیت سود باشد، اهرم قرارداد آتی می تواند موجب سود بیشتر بشود و در صورتی که معامله در وضعیت زیان قرار گیرد، با وجود اهرم قرارداد آتی موجب زیان معامله گر می شود.
نکته ایی که در اینجا مشخص می شود این است که اهرم مالی ممکن است دچار تغییر شود و مبلغ آن ثابت نیست. در واقع با وجود اهرم در قراردادهای آتی، معامله گر می تواند با وجود سپرده اولیه خود، با توجه به کل ارزش دارایی، سود یا زیان به دست بیاورد. (5)
بازیگران بازار آتی چه کسانی هستند؟
در قراردادهای آتی دو موضع یا پوزیشن وجود دارد. موضع خرید که به Long Position معروف است و موضع فروش که به Short Position معروف است.
موضع خرید مربوط به موقعی است که معامله گر شروع به انجام معامله می کند و اوراق بهادار یا کالا یا ارز خریداری می کند. این گونه افراد اقدام به خرید قرارداد آتی می کنند و در تاریخ انقضای قرارداد بر طبق تعهد، دارایی پایه خود را تحویل می گیرند؛ در این حالت معامله گر در حالت Long قرار می گیرد.
موضع فروش مربوط به موقعی است که معامله گر در موقعیت فروش اقدام به فروش اوراق بهادار یا کالا و یا ارز می کند. بر طبق قرارداد آتی مورد نظر این شخص ملزم به تحویل دارایی پایه در تاریخ مشخص شده است؛ در این حالت معامله گر در حالت Short قرار می گیرد.
ویژگی های قرارداد آتی چیست؟
یکی از ویژگی ها بارز قراردادهای آتی، هزینه کم معامله است؛ به طوری که در مقایسه با معامله نقدی هزینه کمتر است. یکی دیگر از از ویژگی های قرارداد آتی که می توان به آن اشاره کرد، معامله آن در بورس است. این موضوع باعث می شود که بازار منسجم تری به وجود بیاید و شفافیت بیشتری برای قیمت ها ایجاد شود.
همچنین وجود اتاق پایاپای باعث می شود که پشتوانه خوبی برای هر دو طرف معامله ایجاد شود و ریسک اعتباری کاهش پیدا کند. در صورتی که اگر اتاق پایاپای وجود نداشت، امکان این که هر یک از طرفین معامله پشیمان شود و یا قرارداد را به هم بزند بیشتر می شد.
همچنین وجود سپرده اولیه در این نوع قرارداد هم می تواند به عنوان تضمین خوبی برای دو طرف معامله باشد تا هر دو طرف به قرارداد خود متعهد بمانند. بنابراین قراردادهای آتی پوشش ریسک خوبی دارند و با پوشش ریسک ها، خطرات ناشی از نوسانات قیمتی به حداقل می رسد. (5)
نتیجه گیری و جمع بندی
با بررسی مطالب ذکر شده می توانید با مفاهیم قرارداد آتی و زیر شاخه های آن آشنایی کامل پیدا کنید. هر چه بیشتر در این حوزه اطلاعات به دست بیاورید و دانش خود را بالاتر ببرید، از پیچیدگی ها این نوع قراردادها کاسته می شود. در نتیجه می توانید قراردادهای مناسب تری را منعقد نمایید و سودآوری خود را در انجام معاملات، تضمین کنید.
قرارداد آتی چیست و چه مزایایی دارد؟
قرارداد آتی قرارداد آتي چيست؟ در یک جمله «توافقی برای خرید یا فروش دارایی در زمان مشخصی در آینده و با قیمتی مشخص است». در واقع نوع دارایی پایه و اندازه آن، زمان و مکان تحویل و قیمت آن در آینده معلوم است اما توافق در زمان حال صورت می گیرد.
منظور از دارایی پایه در قراردادهای آتی چیست؟
قراردادهای آتی یکی از انواع اوراق مشتقه قابل معامله در بازار سرمایه ایران هستند که به سرمایه گذاران این امکان را می دهند تا از کاهش یک قیمت دارایی نیز بتوانند سود کسب کنند. سازوکار قرارداد آتی به این صورت است که دو طرف معامله متعهد می شوند تا در تاریخ سررسید، مقداری از یک دارایی با استاندارد تعیین شده را با قیمتی که الان مشخص می شود، میان یکدیگر مبادله کنند. این دارایی که اصطلاحا به آن «دارایی پایه» گفته می شود، می تواند به شکل سهام، کالا، نرخ های بهره، صنعت ساخت و ساز یا هر نوع دارایی دیگری باشد.
وجه تضمین اولیه چیست؟
با هدف جلوگیری از امتناع طرفین قرارداد نسبت به انجام تعهدات خود، خریدار و فروشنده قرارداد آتی کالا باید مبلغی را به عنوان «وجه تضمین» نزد اتاق پایاپای قرار دهند. اتاق پایاپای در بورس کالا، وظیفه تضمین و تسویه معاملات و ثبت و نگهداری اطلاعات مربوط به آن ها را بر عهده دارد. در این اتاق با اجرای مکانیزم های خاص، از نکول افراد در اجرای تعهدات خود جلوگیری می شود تا حقی از طرفین قراردادها (خریدار و فروشنده) ضایع نشود. با توجه به این که مبلغ دقیق وجه تضمین اولیه بر اساس تغییرات قیمت دارایی پایه به صورت دائمی تغییر می کند، مبلغ جدید از طریق «اطلاعیه وجه تضمین اولیه» در بخش «اعلانات آتی» سایت شرکت بورس کالا اطلاع رسانی می شود. با این اقدام در واقع طرفین قرارداد آتی کالا متعهد می شوند که متناسب با تغییرات قیمت قرارداد آتی، وجه تضمین را تعدیل کنند.
در بازار آتی می توان از کاهش قیمت یک دارایی سود کسب کرد
بازار آتی کالا، بازاری دوطرفه است. در بازارهای مالی یک طرفه تنها می توان از بالا رفتن قیمت یک کالا،دارایی و… مشمول سود شد و این در حالی است که سرمایه گذاران در بازار آتی کالا حتی از کاهش قیمت کالا نیز می توانند منفعت کسب کنند.
به عنوان مثال قیمت سررسید یک قرارداد آتی، 1000 ریال است و سرمایه گذار با بررسی وضعیت بازار، پیش بینی می کند که قیمت آن دارایی در تاریخ قرارداد آتي چيست؟ سررسید کمتر از 1000 ریال خواهد شد. در این صورت می تواند در زمان مناسب (زمانی که دارایی زیر 1000 ریال باشد) دارایی را خریداری کند و سپس وارد موقعیت فروش شود. به صورت دقیق تر، با این اقدام شخص سرمایه گذار تضمین می کند که آن دارایی را در تاریخ سررسید به قیمت 1000 ریال در اختیار یک خریدار قرار دهد. حال اگر در تاریخ سررسید، قیمت دارایی طبق پیش بینی زیر 1000 ریال باشد، در این صورت شخص، آن دارایی را به قیمت زیر 1000 از بازار خریداری می کند و می تواند به قیمت 1000 ریال به خریدار دیگری بفروشد.
بازار آتی چه مزایایی دارد؟
برای ورود به یک قرارداد آتی، کافیست به اندازه وجه تضمین که معمولا یک پنجم ارزش معامله است، سرمایه در اختیار فرد وجود داشته باشد. برای درک بهتر این مزیت می توان اینگونه تصور کرد که قیمت سررسید یک قرارداد آتی، 1000 ریال است و شخصی پیش بینی کند که قیمت بازار آن دارایی تا تاریخ سررسید 20 درصد افزایش پیدا می کند. از طرفی با فرض در اختیار داشتن حداقل یک میلیون تومان سرمایه برای شخص و با توجه به این که وجه تضمین آن یک پنجم ارزش معامله است، شخص می تواند با 1 میلیون تومان خود وارد قرارداد آتی به ارزش 5 میلیون تومان شود.
اگر پیش بینی سرمایه گذاردرست بوده باشد و در تاریخ سررسید، قیمت روز دارایی 20 درصد افزایش پیدا کند، شخص به میزان 20 درصد 5 میلیون تومان سود کسب می کند. از این رو سرمایه گذار توانسته است با یک میلیون تومان سرمایه، یک میلیون تومان نیز سود کند. به این قابلیت بازار آتی، اصطلاحا «اهرم مالی» گفته می شود. البته باید توجه داشت که در این حالت ریسک سرمایه گذاری نیز چند برابر خواهد شد. لذا بهتر است پیش از سرمایه گذاری در قراردادهای آتی، وضعیت بازار و دارایی پایه با استفاده از روش هایی مانند تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی بررسی شوند.
لیست دارایی های پایه قرارداد آتی
لیست دارایی های پایه قرارداد آتی، در سایت بورس کالای ایران به نشانی www.ime.co.ir قرار گرفته است. در حال حاضر قراردادهای آتی زعفران رشته ای بریده ممتاز (نگین) با نماد SAF، زعفران رشته ای درجه یک (پوشال معمولی) با نماد OSF، زیره سبز با نماد CS، پسته با نماد PS، نقره با نماد SIL و سایر دارایی های پایه دیگر وجود دارند که می توان امیدنامه یا مشخصات قرارداد هر یک از آن ها را در سایت بورس کالا مشاهده نمود.
نکته: فعالان بازار سرمایه توجه داشته باشند که بازار آتی ریسک بالایی دارد و بایستی با آموزش های کافی وارد این بازار شد تا بتوان به صورت مطلوب تری ریسک سرمایه گذاری در این بازار را کنترل کرد.
در صورتی که مایلید اطلاعات بیشتری درباره بورس و روش های سرمایه گذاری در آن کسب کنید، می توانید به سامانه آموزش کارگزاری مفید به نشانی learning.emofid.com مراجعه کنید. در این سامانه بیش از 1000 مطلب در سه سطح مبتدی، نیمه حرفه ای و حرفه ای به همراه دوره های مختلف آموزشی ارائه شده است. به علاوه روزانه چندین کلاس با هدف آموزش بورس از صفر به صورت رایگان و غیر حضوری برگزار می شود.
دیدگاه شما