مزایای بازار ثانویه ارز

آموزش بازار فارکس

مشروح سخنان رییس کل بانک مرکزی در تشریح بسته جدید ارزی

رییس کل جدید بانک مرکزی با تشریح بسته جدید ارزی دولت ، گفت: بر اساس برنامه ریزی ها بازار ارز باز و عمق خواهد یافت همچنین خرید و فروش ارز در صرافی ها مجاز است.

عبدالناصر همتی امشب با حضور در برنامه زنده گفت وگوی ویژه خبری شبکه دو سیما ، با بیان اینکه، خوشحالم که مزایای بازار ثانویه ارز مزایای بازار ثانویه ارز در جایی هستم که بتوانم به مردم خدمت کنم و امیدوارم بتوانم به اعتماد رییس جمهور پاسخ دهم توضیحاتی را درباره بسته ارزی دولت ارایه کرد.

وی با اشاره به وضعیت بازار ارز ، تصریح کرد: بر اساس برنامه ریزی ها واردات با نرخ ترجیحی ۴۲۰۰ تومان انجام می شد که به تدریج افزایش یافته و به ۴۴۰۰ رسیده است ضمن اینکه مارجین کوچکی نیز برای بازار ثانویه داشتیم.

رییس کل بانک مرکزی ادامه داد: همچنین خرید و فروش ارز در صرافی ها انجام نمی شد و این امر بر کل مجموعه اثرگذار بود ضمن اینکه نرخ ترجیحی هم با مشکلاتی مواجه و ضوابط و مقررات رعایت نشد و به نتیجه رسیدیم که بازار باز باشد و ادامه روند قبلی امکان پذیر نیست.

وی ، تراز ارزی کشور را مثبت اعلام کرد و گفت: مشکلی برای اقتصاد نداریم و بازار و فعالان می توانند در بازار فعالیت و آن را عمق ببخشند .

وی با تشکر از سران سه قوه برای همکاری در روز های اخیر گفت: نتیجه کار کارشناسی به قوا ارایه و مجوز اجرای طرح ارایه شد.

بانک مرکزی دخالتی در نرخ ارز نخواهد کرد

همتی در بخش دیگری از اظهارات خود در برنامه گفت و گوی ویژه خبری درباره جزییات بسته ارزی گفت: ما یک بازار ارزی بیشتر نخواهیم داشت؛ دغدغه رهبر مزایای بازار ثانویه ارز معظم انقلاب و رییس جمهوری این است که کالاهای اساسی و دارو به قیمت ثابت و بدون افزایش نرخ به دست مردم برسد.

وی افزود: مسئولین وزارتخانه های بهداشت، کشاورزی و صنعت موظف شده اند تا فهرست کالاهای اساسی، دارو و تجهیزات پزشکی و هر آنچه که در فهرست کالاهای مورد نیاز روزانه مردم قرار دارد، با ارز ۴ هزار و ۲۰۰ تومان تامین شود و تا فروردین سال آینده نیز تغییری نکند.

همتی ادامه داد: قرار است که مسئولین این حوزه ها نیز بر قیمت گذاری کالاها در زمان مصرف نظارت کنند و رییس جمهوری در این رابطه اتمام حجت کرده است و گفته اند که به طور روزانه این موضوع را دنبال خواهند کرد.

رییس شورای پول و اعتبار در پاسخ به سوال دیگری درباره رانت زا بودن بسته ارزی گفت: حجم همه کالاها در زمان بسته قبلی ۴ هزار و ۲۰۰ تومان بود و طبیعی بود که از دست خارج شود؛ تعداد کالاهای وارداتی بسیار زیاد است و برای نظارت کارآمد قرار است که فقط کالاهای اساسی ارز با نرخ ۴ هزار و ۲۰۰ تومان وارد شود.

رییس کل بانک مرکزی تاکید کرد: حتما با کسانی که سواستفاده کرده اند برخورد خواهد شد.

وی درباره تعیین قیمت در بازار اصلی ارز اظهار داشت: در دوره قبل ۲۰ درصد صادرکنندگان کوچک قرار بود در بازار ثانویه ارز خود را عرضه کنند که اساسا این بازار شکل نگرفت و شاید یک میلیون و ۴۰۰ هزار دلار انجام شد.

همتی ادامه داد: واردات مواد اولیه و کالاهای اساسی همه از طریق این بازار و از طریق ارز صادراتی پتروشیمی ها، فولاد و غیره تامین ارز خواهند شد و عرضه و تقاضا در این بازار شکل خواهد گرفت.

رییس کل بانک مرکزی گفت: حتما بانک مرکزی ارز پر قدرتی که در اختیار دارد در زمانی که صلاح بداند و برای تامین ارز استفاده خواهد کرد.

همتی درباره اینکه چه تضمینی وجود دارد که تولید کنندگان، ارز خود را در این بازار ارائه کنند، گفت: در دوره اول این اتفاق نیفتاد زیرا این تفکر وجود داشت که اگر در بازار ارز عرضه نشود گران تر و سود بیشتر خواهد شد که اینگونه نیست و ما به التفاوت نیز با نرخ بازار با توجه به تمهیداتی که از سوی رییس جمهور اندیشیده شده و تصمیماتی گرفته شده، صادرکنندگان در بازار همکاری خواهند داشت.

رییس کل بانک مرکزی درباره اینکه واردکنندگانی که نیاز به ارز دارند از مناسب بودن قیمت اطمینان داشته باشند، توضیح داد: در سامانه نیما وارد کنندگان و صادرکنندگان هستند و با تعامل و توافق بر سر نرخ با یکدیگر معامله صورت خواهد گرفت من هیچگونه پیش بینی از این نرخ نخواهم داشت و باید نرخ از سوی بازار تعیین شود.

وی ادامه داد: امیدواریم که نیاز به دخالت بانک مرکزی برای تعیین نرخ نباشد و نرخ مطلوب از سوی بازار اعلام و تعیین شود و بانک مرکزی در تلاش است تا به ذخایر خود بیافزاید و همانطور که الان وضعیت خوبی دارد، بهتر نیز شود.

همتی درباره گروه کالاهایی که می تواننداز این بازار استفاده کنند، توضیح داد: کالاهای غیر اساسی و ضروی باید در وزارت صمت ثبت سفارش شود و قاعدتا کالاهای ضروری نخواهد بود و گروه کالاهای دوم و سوم نیز نخواهیم داشت. اگر از مصرف کننده دفاع شود بدون شک وضعیت تولیدکننده نیز بهتر خواهد شد.

نظارت بر صرافی ها

رییس کل بانک مرکزی درباره نظارت بر صرافی ها گفت: ساختار نظارتی داریم، بازار نقد در همه جای دنیا با بازار حواله اختلاف اندکی دارد و اختلاف در این حد قابل قبول است.

وی افزود: وزن بازار دوم بسیار بالاتر از ارز تخصیصی با نرخ دولتی است و نرخی که از این دو بازار بیرون می‌آید نرخ بازار آزاد و صرافی‌ها را تشکیل می‌دهد.

همتی تصریح کرد: ارز مورد نیاز مردم در حد نیازهای خرد از طریق صرافی‌ها تامین خواهد شد و نرخ ارز در صرافی ها حدود ۵ درصد با بازار ثانویه تفاوت خواهد داشت.

وی ادامه داد: نابسامانی‌هایی در بازار ارز کشور به وجود آمد و تحرکاتی از سوی دشمن نیز وجود داشت، ما در شرایطی شبیه جنگ اقتصادی قرار داریم اما دولت آنقدر اقتدار دارد که می تواند بگوید که در همان روزی که شما می‌خواهید تحریم‌ها را اجرا کنید ما بازار خود را باز می کنیم.

همتی با بیان اینکه انتظارات مردم اثرگذار است و باید همه کمک کنند که این انتظارات مثبت شود، افزود: زمانی که خرید و فروش ارز را محدود کردیم فشار به بازار سکه وارد آمد و موجب بالا رفتن قیمت و ایجاد حباب شد که با این اقدامات قیمت سکه نیز پایین خواهد آمد.

رییس کل بانک مرکزی خاطرنشان کرد: این انتظارات اثر خود را بر روی تورم گذاشته و بخشی از تورم را شکل داده است و نرخی که در بازار شکل می‌گیرد کمک می‌کند که بتوانیم این افزایش قیمت‌ها را کنترل کنیم و سیستم کنترل تورم روی فعالیت‌های بازار ارز سوار خواهد شد.

وی با تأکید بر اینکه خروج ارز دیگر اتفاق نخواهد افتاد، گفت: ورود ارز و طلا نیز با مصوبه امروز توسط صرافی‌ها اتفاق خواهد افتاد ما باید این جهت را برعکس کنیم و امروز در جلسه سران سه قوه تصویب شد که هر کس آمادگی دارد طلا از خارج کشور وارد کند این اجازه را می دهیم و از تعرفه و ارزش افزوده معاف است.

معافیت مالیاتی برای ورود طلا و دلار

رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به سیاست‌های جدید بانک مرکزی در خصوص خروج ارز از کشور گفت: برنامه‌های جدیدی در نظر گرفته شده است تا از خروج بیهوده ارز از کشور جلوگیری شود.

وی ادامه داد: همانطور که در هیئت دولت تصویب شده است، بستری فراهم شده تا صرافی های توانمند با هماهنگی بانک مرکزی و در عین حال افراد حقیقی و حقوقی نسبت به ورود طلا و اسکناس دلار به کشور اقدام کنند که این عمل با سیاست‌های تشویقی از جمله معافیت مالیاتی همراه است.

همتی تاکید کرد: در مبحث بورس بانک مرکزی سیاست‌های جدیدی و مهمی در پیش دارد؛ با هماهنگی رییس سازمان بورس و اوراق بهادار بانک مرکزی برنامه دارد تا برای هدایت و کنترل بازار ثانویه ارز از ابزارهای مالی بازار ثانویه استفاده کند.

شورای ثبات بازارها باید ایجاد شود

وی با بیان اینکه بازارهای مالی باید به هم نزدیک شوند، خاطرنشان کرد: پیشنهاد من همواره این بوده که باید شورای ثبات ایجاد شود؛ الان بازار قالب متاسفانه بازار پول است و بیش از 85 درصد بازار ما بازار پول است.

رییس کل بانک مرکزی افزود: بازار پول باید تامین کننده نیازهای کوتاه مدت باشد و بازار سرمایه و بیمه به سمت تامین مالی بلند مدت بروند.

همتی گفت: من در کنار بازار سرمایه خواهم بود و 15 سال در بیمه بوده ام و تعلق خاطر نوستالژیک به آن دارم؛ امیدوارم که بتوانیم بازارها را به هم نزدیک کنیم.

رییس شورای پول و اعتبار درباره نرخ سود گفت: فعلا تمام وقت خود را برای بسته ارزی گذاشته ایم و حتما با مدیران عامل بانک ها برای نرخ سود جلسه خواهیم گذاشت و تصمیم می گیریم.

وی افزود: من با مدیران عامل بانک ها رفیق و دوست هستم ولی در زمان تخلف آنها، حتما برخورد خواهم کرد.

همتی عمده مشکلات اقتصادی کشور را به دلیل نقدینگی دانست و افزود: اگر قرار باشد بانک ها اضافه برداشت داشته باشند، و هر کاری دوست داشته باشند بکنند، حتما با آنها برخورد می شود؛ قطعا با خلق پول، اضافه برداشت و غیره برخورد خواهیم کرد.

رییس شورای پول و اعتبار ادامه داد که بعد از ساماندهی به بازار ارز، بنگاهداری بانک ها و مطالبات معوق و بدهی دولت به بانک ها رسیدگی خواهد شد.

همتی اظهار داشت: به مردم قول می‌دهم در مدتی که مسئولیت بانک مرکزی را دارم به صورت تمام وقت در خدمت حل مشکلات سیستم بانکی و مردم باشم.

وی در مورد طرح اصلاح قانون بانکداری نیز گفت: اگر قرار است طرحی و اصلاحی در سیستم بانک مرکزی باشد نباید کار ما را دشوارتر کند٬ هدف تحول است و باید اختیارات و امکانات بانک مرکزی افزایش یابد.

رییس کل بانک مرکزی با بیان اینکه امیدوارم با طراحان طرح به تفاهم برسیم و نظرات کارشناسی ما را نیز بپذیرند، گفت: صحبت‌هایی با رئیس مجلس و اعضای کمیسیون اقتصادی کرده‌ایم و امیدوارم به راه حلی برسیم که به نفع سیستم بانکی و کشور باشد.

همتی تاکید کرد: همه مسئولین نظام تمام تلاش خود را می‌کنند تا معیشت مردم دچار مشکل نشود و از سوی دیگر دشمن نیز با تمام قوا وارد میدان شده است، ما مشکلات مردم را درک می‌کنیم و موظفیم برای حل مشکلات اقدام کنیم.

بازار ثانویه؛ فصلی تازه در تکامل تأمین مالی جمعی

مکان شما: خانه 1 / وبلاگ ققنوس 2 / محصولات 3 / تامین مالی جمعی 4 / بازار ثانویه؛ فصلی تازه در تکامل تأمین مالی جمعی.

تأمین مالی یا سرمایه‌گذاری جمعی به عنوان پدیده‌ای نوظهور در اقتصاد دیجیتال، در آستانه فصلی تازه قرار دارد که به اندازه خود این پدیده، پیشگامانه و تحول آفرین به نظر می‌رسد.

بازار ثانویه؛ فصلی تازه در تکامل تأمین مالی جمعی

سرمایه‌گذاری جمعی به میدان آمده بود تا اقتصاد تشنه نوآوری را دگرگون کند، اخیراَ شاهد تحولاتی بوده که به نظر می‌رسد چرخشی اساسی را در آینده این صنعت رقم خواهد زد. اگرچه ایجاد بازارهای ثانویه در پلتفرم‌های سرمایه‌گذاری جمعی، به عنوان سیستم‌های معاملاتی جایگزین هنوز در آغاز راه قرار دارد، اما شروع قدرتمند پلتفرم‌هایی مانند «استارت انجین» در راه‌اندازی بازار ثانویه خود، نتایج چشم‌گیری را در این صنعت نوید می‌دهد.

سازوکارهای بازار ثانویه تأمین مالی جمعی

اما بازار ثانویه در سرمایه‌گذاری جمعی چگونه عمل می‌کند؟ به یک عبارت، بازار ثانویه به تأمین‌کنندگان سرمایه اجازه می‌دهد تا آورده‌های خود را در بازاری مشابه بازار سهام معامله کنند و از هر گونه رشد در ارزش‌گذاری از طریق معامله یا فروش سهم بهره‌مند شوند. طبیعی است که گزینه فروش سهام و بازپرداخت سرمایه‌ و حتی فراتر از آن ایجاد ارزش افزوده می‌تواند سرمایه‌گذاری جمعی سهام را برای تأمین‌کنندگان سرمایه به طور تصاعدی جذاب‌تر کند.

چالش‌های عمده در سرمایه‌گذاری جمعی

نقاط قوت سرمایه‌گذاری های جمعی پیش از این به وضوح آشکار شده است؛ استارت‌آپ‌ها و صاحبان ایده می‌توانند از این طریق به سرمایه‌ای دسترسی پیدا کنند که قبلاً هرگز امکان آن را نداشتند. سرمایه‌گذاران، چه خرد و چه کلان نیز می‌توانند در ایده‌های با پتانسیل بازدهی بالا در آینده مشارکت و از آن‌ها حمایت کنند. اما در چنین معادله‌ای، این سرمایه‌گذاران هستند که احساس می‌کنند در برزخ انتظار بازگشت سرمایه‌شان قرار گرفته‌اند. این نقصان در کنار موارد دیگری از جمله عدم امکان هرگونه انتقال، مزایای بازار ثانویه ارز اهدا یا مبادله گواهی های شراکت سرمایه‌گذاری، چالش هایی عمده را در مسیر مشارکت‌های جمعی سرمایه‌گذاران ایجاد کرده است.

امکان‌های موجود در بازار ثانویه تأمین مالی جمعی

به طور عمده این تصور وجود دارد که سرمایه‌گذاری‌های جمعی غیر نقدشونده هستند. در سناریوهای مختلف سرمایه‌گذاری جمعی، تا زمانی که یک کسب‌و‌کار ورشکسته شده یا توسط سرمایه‌گذار بزرگ‌تری خریداری شود، سهام باید نگهداری شود و تا اتمام بازه زمانی تعیین شده در پروژه که ممکن است ماه‌ها طول بکشد، منجمد باقی بماند. این در حالی است که نیاز سرمایه‌گذاران و به‌ویژه سرمایه‌گذاران خرد به نقدینگی، اساساَ امری غیرقابل پیش‌بینی است که در هر لحظه از بازه زمانی پروژه احتمال بروز آن وجود دارد. اما ظهور بازارهای ثانویه در تأمین مالی جمعی این نقطه ضعف را از میان برداشته است. بازار ثانویه در این ارتباط امکان‌هایی را فراهم کرده که مشارکت‌کنندگان در پروژه‌های تأمین مالی جمعی قادر به فروش گواهی شراکت خود به دیگر علاقه‌مندان به سرمایه‌گذاری بوده و امکان اهدای گواهی خود به بستگان و نزدیکان، انتقال ارزش از طریق تهاتر، همچنین مبادله گواهی‌های شراکت یک پروژه با پروژه دیگر در اختیارشان باشد.

تأمین مالی جمعی، قبل و بعد از ظهور بازار ثانویه

«دیوید ام. فریدمن» معتقد است؛ قبل از ظهور بازار ثانویه، تمام سهام خصوصی کاملاً فاقد نقدینگی بوده‌اند. به این ترتیب معرفی بازار ثانویه فرصتی کم‌نظیر برای به‌روز رسانی سبد سرمایه و شرکت در معاملات پرسود را در اختیار سرمایه‌گذاران گذاشته است. شاید تا یک سال پیش، نمی‌توانستیم امکان فروش مجدد سرمایه‌گذاری‌های سهام خصوصی را حتی تصور کنیم؛ صرفاً به این دلیل که بازاری برای چنین معاملاتی وجود نداشت. اما امروز به‌دلیل تلاش‌ پلتفرم‌های تأمین مالی جمعی، سرانجام بازار ثانویه سرمایه‌گذاری‌های سهام راه‌اندازی شده و سرمایه‌گذاران را خوشنود کرده؛ چرا که اکنون قادر شده‌اند از طریق معاملات جایگزین از دغدغه سرمایه‌گذاری‌های ناخواسته و با ریسک بالا رها شوند.

بازارگردانی و افزایش قدرت نقدشوندگی

به این ترتیب واضح است که به دنبال ایجاد و توسعه بازار ثانویه سرمایه‌گذاری‌های جمعی، از امکانات و ظرفیت‌های موجود در این عرصه از جمله بازارگردانی به منظور حفظ تعادل و حمایت از سهم‌ها و در نهایت افزایش قدرت نقدشوندگی سرمایه‌ها نیز بتوان بهره برد. همچنین، از ظرفیت‌های بسیار قابل توجه در این عرصه باید به جذب سرمایه‌گذاری خارجی اشاره کرد که امکان خرید گواهی‌های دارایی دیجیتال، همچنین گواهی شراکت توکنی را از طریق رمزارزها فراهم می‌کند. در اغلب حوزه‌های قضایی کشورها، محدودیت‌هایی تعیین می‌شود که چه کسانی می‌توانند یک کسب‌وکار جدید را تأمین مالی کنند و چه مقدار مجاز به مشارکت هستند. مشابه محدودیت‌های سرمایه‌گذاری صندوق‌های تأمینی، این مقررات از سرمایه‌گذاران ساده یا غیر ثروتمند در برابر به خطر انداختن بیش از حد پس‌اندازشان محافظت می‌کند. از آنجا که امکان روبه‌رو شدن با شکست همواره برای بخشی از کسب‌‌وکارها وجود دارد، سرمایه‌گذاران در این پروژه‌ها با خطر از دست دادن اصل سرمایه خود مواجه هستند.

جذب سرمایه‌گذاری خارجی در بازار ثانویه تأمین مالی جمعی

اما این سکه روی دیگری نیز دارد. اگر در راهبردهای پیشین سرمایه‌گذاری جمعی، امکان مشارکت‌ها به ویژه در حوزه‌هایی چون سرمایه‌گذاری‌های خارجی با محدودیت‌هایی روبه‌رو بوده، در بازارهای ثانویه تأمین مالی جمعی می‌توان جذب سرمایه‌گذاری خارجی را به عنوان یک فرصت و حتی عاملی تعیین‌کننده در مسیر مقیاس‌پذیری، توسعه و افزایش توانمندی سیستم‌ها در تطبیق خود با شرایط جدید و بزرگ‌تر در نظر گرفت. به عنوان یک مصداق بومی در ارتباط با پروژه‌های تأمین مالی جمعی در کشور، تا کنون امکان عرضۀ گواهی‌های مشارکت تنها به شهروندان عضو در سامانه سجام محدود بوده است. این در حالی است که اگر سکوهای تأمین مالی جمعی با یک مدیر ثبت خارجی در تعامل باشند، امکان عرضۀ گواهی‌های مشارکت به اتباع دیگر کشورها هم فراهم خواهد بود. در این ارتباط حتی با در نظر گرفتن محدودیت‌های موجود در انتقال ارز، می‌توان از ظرفیت‌های سرمایه‌گذاری بر پایۀ رمزارزهای پایدار بهره برد و به این ترتیب روند ارزآوری و جذب منابع خارجی در تأمین مالی پروژه‌ها را در ابعاد بسیار وسیع‌تری دنبال کرد.

دکتر محمد طهرانی، معاون کسب‌وکار شرکت ققنوس

منتشر شده در شماره پنجاه و هشتم نشریه عصر تراکنش، خرداد ۱۴۰۱

برای آشنایی با طرح‌های تأمین مالی جمعی شرکت ققنوس بر روی لینک زیر کلیک کنید.

بازار ثانویه چیست و چه تفاوتی با بازار اولیه دارد؟

بازار سرمایه یک سیستم مالی است که در آن شرکت‌ها می‌توانند با انتشار سهام، اوراق قرضه و غیره سرمایه مورد نیاز برای گسترش فعالیت‌های خود را جمع‌آوری کنند.

بازار اولیه جایی است که در آن اوراق بهادار شرکت‌ها یا دولت برای اولین بار ایجاد و عرضه می‌شود.

در حالی که بازار ثانویه، بازاری است که در آن اوراق بهاداری که قبلاً در بازار اولیه منتشر شده‌اند، مورد معامله قرار می‌گیرند.

بنابراین، هر دو بازار اولیه و ثانویه بخشی از بازارهای مالی هستند. در این مقاله از بورسینس قصد داریم شما را با مفاهیم بازار ثانویه و اولیه و ویژگی‌های هر یک از آن‌ها آشنا کنیم.

پیش از ورود به بحث، ابتدا باید با موضوع بازار اولیه آشنا شویم. در ادامه با ساختار بازار اولیه، ویژگی‌های آن و مزایا و معایب این بازار آشنا خواهیم شد. سپس به سراغ موضوع اصلی این مقاله، یعنی بازار ثانویه، می‌رویم.

بازار اولیه چیست؟

بازار اولیه (Primary Market) محل فعالیت شرکت‌هایی است که سهام خود را برای اولین بار در برای فروش عرضه می‌کنند.

شرکت‌هایی به تازگی وارد بورس شده و می‌خواهند برای تأمین سرمایه مورد نیاز فعالیت‌هایشان بخشی از سهام‌شان را به فروش برسانند.

فروش سهام در بازار اولیه از طریق پذیره‌نویسی انجام می‌شود. در واقع، یک بانک یا موسسه مجازی به نمایندگی از شرکت اقدام به پذیره‌نویسی اوراق بهادار می‌کند.

سهام شرکت‌ها و اوراق بهادار دولت برای اولین بار در بازار اولیه عرضه می‌شوند.

در بازار اولیه فروشنده همان شرکتی است که سهام را برای فروش عرضه کرده است، یعنی خریدار، سهام را مستقیماً از شرکت دارنده سهام یا نماینده مجاز آن خریداری می‌کند.

سازمان‌های فعال در بازار اولیه به ساختار مالی بازار بورس تسلط کافی دارند و می‌دانند چه مقداری از سهام را به چه قیمتی بفروشند. علاوه بر این، شرکت‌ها با ورود به بازار اولیه مطمئن هستند که بخش مشخصی از سهام آن‌ها با قیمت ثابت به فروش می‌رسد و از مزایای بازار ثانویه ارز تأمین شدن سرمایه مورد نیازشان مطمئن هستند.

به دلیل نبود واسطه میان خریدار و فروشنده در بازار اولیه، قیمت سهام در این بازار کمتر است. بازار اولیه محل مناسبی برای شرکت‌های تازه وارد به بورس که اغلب نمی‌دانند چگونه باید فعالیت خود را در بازار آغاز کرده و سرمایه لازم خود را تأمین کنند.

بازار اولیه بورس چه مزایا و معایبی دارد؟

مزایای بازار اولیه شامل موارد زیر است:

• انتشار اوراق بهادار مستقیماً توسط شرکت صادرکننده صورت می‌گیرد.
• به رشد سرمایه‌ شرکت کمک می‌کند.
• به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهد که پول خود را سرمایه‌گذاری کنند.
• امکان جذب سرمایه لازم برای اهداف تجاری در بازار اولیه وجود دارد.
• دولت می‌تواند با فروش اوراق خود در این بازار، سرمایه مورد نیازش را جمع‌آوری کند.
• بازار اولیه به کنترل نقدینگی زیاد در چرخه اقتصاد کمک می‌کند.
• امکان فعالیت مزایای بازار ثانویه ارز مستقیم سرمایه‌گذاران خارجی را فراهم می‌کند.

با این حال، بازار اولیه بورس معایبی هم دارد که برخی از آن‌ها عبارت‌اند از:

• پروژه‌های تحقیقاتی اولیه ممکن است بسیار پرهزینه باشند.
• تحقیقات اولیه یک فرایند وقت‌گیر و نیازمند بررسی‌های جزئی هستند.

در ادامه با معنی و ساختار بازار ثانویه، ویژگی‌ها و دلایل اهمیت آن و نحوه قیمت‌گذاری سهام در آن آشنا خواهید شد. در پایان برخی از تفاوت‌های بازار ثانویه و اولیه را ذکر کرده‌ایم.

بازار ثانویه چیست؟

همان‌طور که در بالا گفته شد، سهام شرکت‌ها ابتدا در بازار اولیه مورد معامله قرار می‌گیرند (مرحله پذیره‌نویسی)، سپس برای انجام معامله‌های بعدی و مجدد، به بازار دیگری نیاز است که بازار ثانویه (secondary market) نام دارد.

تصور کنید شما سهمی را در مرحله پذیره‌نویسی -بازار اولیه- خریده‌اید و حالا می‌خواهید آن را به سرمایه‌گذاران دیگر بفروشید؛ برای این کار باید به بازار ثانویه مراجعه کنید و سهم‌تان را برای فروش عرضه کنید.

معامله‌گران می‌توانند سهام عرضه شده شرکت‌ها را در بازار ثانویه با یکدیگر معامله کنند.

به عبارت دیگر، بازار ثانویه محلی است که سرمایه‌گذاران، اوراق بهادار را به جای شرکت صادر کننده یا نماینده آن از سرمایه‌گذاران دیگر خریداری می‌کنند. با توجه به حضور خریداران و فروشندگان بیشتر، حجم معاملات در این بازار بسیار بیشتر از بازار اولیه است و این یکی از تفاوت‌های عمده بین این دو بازار است.

سرمایه‌گذاران در بازار ثانویه می‌توانند سهام خود را بخرند یا بفروشند، سود کسب کنند یا از ضرر بیشتر در آینده جلوگیری کند. بازارهای جهانی مثل بورس اوراق بهادار نیویورک (NYSE)، نزدک (NASDAQ) و بازار بورس تهران نمونه‌هایی از بازارهای ثانویه هستند.

یکی از دلایل اصلی شکل‌گیری بازارهای ثانویه، قابلیت نقد شوندگی و معاملات همیشگی اوراق و سهام شرکت‌ها است.

بازار ثانویه بر اساس اینکه چه نوع سهمی در چه محلی مبادله می‌شود، به چهار بازار تقسیم می‌شود:

• بازار اول: مربوط به معاملات سهام شرکت‌های بورسی که در بورس انجام می‌شود.
• بازار دوم: مربوط به معاملات سهام شرکت‌های غیر بورسی که در فرابورس انجام می‌شود.
• بازار سوم: مربوط به معاملات سهام شرکت‌های بورسی که در فرابورس انجام می‌شود.
• بازار چهارم: بازاری بدون کارگزار و معامله‌گر و مربوط به معاملات خصوصی است که توسط شبکه‌های الکترونیکی و بین سرمایه‌گذاران نهادی و عادی صورت می‌گیرد. نهادها به منظور پرهیز از پرداخت هزینه‌های مربوط به کارگزاری، عموماً معاملات عمده و بلوکی خود را در بازار چهارم انجام می‌دهند.

ویژگی‌های بازار ثانویه

بازار سرمایه ویژگی‌های جذابی هم برای شرکت‌ها و هم برای سرمایه‌گذاران دارد.

همان‌طور که گفته شد، حجم معاملات در این بازار بسیار زیاد و در نتیجه کارمزد انجام معامله در آن کمتر است. یکی از ویژگی‌های مفید بازار ثانویه وجود نقدینگی قابل قبول برای سرمایه‌گذاران است.

هر فروشنده‌ای که نیاز به پول نقد داشته باشد، می‌تواند اوراق بهادار خود را برای فروش به طیف گسترده‌ای از خریداران حاضر در بازار عرضه کرده و سهام خود را در مدت کوتاهی به فروش برساند. بدیهی است که خرید کردن در این بازار هم به سادگی انجام می‌شود زیرا معمولاً همیشه گروهی حاضر به فروش سهام خود هستند.

مهم‌ترین مزیت بازار ثانویه حجم بالای معاملات انجام شده در آن است.

همچنین، در این بازار هرگونه اخبار یا اطلاعات جدید که در رابطه با شرکت منتشر می‌شود به سرعت در قیمت سهام آن تأثیر می‌گذارد، در نتیجه نوسانات قیمت سهام فرصت مناسبی برای کسب سود از بازار فراهم می‌کند.

سازوکار اصلی دخیل در تعیین قیمت سهام در بازار ثانویه، همچون سایر بازارهای مالی، عرضه و تقاضای موجود از سوی خریداران و فروشندگان است که به کشف قیمت در این بازار کمک می‌کند.

به ویژه در اقتصادهای تورم‌زده‌ای مثل ایران، بازار ثانویه و اوراق بهادار جایگزین مناسبی برای پس‌انداز به شمار می‌روند. سرمایه‌گذاران با خرید سهام می‌توانند تا حدودی از سرمایه خود در مقابل کاهش ارزش پول کشور محافظت کنند.

دولت مقررات سختگیرانه‌ای بر بازارهای ثانویه اعمال می‌کند. چون منبع اصلی شکل‌گیری سرمایه و نقدینگی برای شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران به حساب می‌آیند و این مقررات در سطح بالا، ایمنی پول سرمایه‌گذاران را تضمین می‌کند.

دلایل اهمیت بازار ثانویه

در این بازار به دلیل حجم بالای نقدینگی، ریسک سرمایه‌گذاری کم است.

به این معنی که شما به عنوان سرمایه‌گذار می‌توانید سهام‌تان را در کمترین زمان ممکن در بازار بورس اوراق بهادار بفروشید و از آنجا که آن را به قیمت فعلی بازار به فروش می‌رسانید، احتمال ریسک و مزایای بازار ثانویه ارز ضرر کردن بسیار کمتر خواهد بود. در نتیجه، بازار ثانویه بهترین فرصت خروج برای سرمایه‌گذارانی است که سهام خود را در مرحله پذیره‌نویسی یا عرضه اولیه (IPO) خریده‌اند.

یکی دیگر از دلایل اهمیت بازار ثانویه نیاز به وجود بازارهای خصوصی است؛ بدون وجود بازار ثانویه، بازار خصوصی هم وجود نخواهد داشت.

اهمیت این موضوع زمانی بیشتر روشن می‌شود که بدانید امکان برگزاری عرضه عمومی برای شرکت‌های نوپا و استارت‌آپی به منظور تأمین منابع مالی وجود ندارد و بازار ثانویه شرایط را برای آن‌ها ساده‌تر کرده است؛ چنین شرکت‌هایی می‌توانند به لطف این بازار، سهام خود را در فرابورس و از طریق شبکه معامله‌گران به فروش برسانند. در این حالت، فرآیند خرید و فروش سهام به صورت خصوصی باقی می‌ماند.

رشد اقتصادی کشور یکی دیگر از فواید بازار ثانویه است. در واقع این بازار نقش به‌سزایی در شکوفایی اقتصادی سهامداران و در نتیجه اقتصاد کلی کشور دارد. بازار اولیه به دلیل شرایط خاص خود دارای محدودیت‌های زیادی است. اما در بازار ثانویه آزادی عمل بیشتری وجود دارد و هر کسی می‌تواند آزادنه اقدام به سرمایه‌گذاری در سهام شرکت‌های مختلف و خرید و فروش آن‌ها بکند.

نحوه قیمت‌گذاری سهام در بازار ثانویه

قیمت سهام در بازار ثانویه بر اساس شرایط بازار بورس و فعالیت‌های شرکت تعیین می‌شود. در مواردی ممکن است وضعیت کلی اقتصادی و سیاسی کشور بر روی قیمت سهام همه شرکت‌های حاضر در بازار بورس تأثیر بگذارد و باعث افزایش یا کاهش ناگهانی آن شود.

البته چنین حالتی، به ویژه در کشورهای دارای ثبات بیشتر، معمولاً کمتر رخ می‌دهد و تنها در شرایط خاص اقتصادی به وجود می‌آید. در حالت عادی، قیمت سهام در بازار ثانویه بر اساس فعالیت‌های خود شرکت و میزان عرضه و تقاضا برای آن تعیین می‌شود.

قیمت سهام در این بازار به صورت روزانه و حتی ساعتی در نوسان است و این به معنای وجود فرصت‌های متعدد برای کسب سود از بازار است. ناگفته نماند که برای کسب سود در این بازار و جلوگیری از ضرر، باید قیمت‌ها را به صورت مداوم زیر نظر داشته باشید یا این کار را به شخصی کاردان و آگاه بسپارید.

میزان عرضه و تقاضا را می‌توان از مهم‌ترین عوامل موثر بر قیمت سهام در بازار ثانویه دانست.

تفاوت بازار اولیه و ثانویه

• در بازار اولیه، درآمد حاصل از فروش سهام به شرکت منتشر کننده اوراق تعلق می‌گیرد. اما در بازار ثانویه، این درآمدها متعلق به سرمایه‌گذاری است که اوراق را می‌فروشد.
• معمولاً سرمایه‌گذاران خرد در بازار اولیه اوراق بهادار را خریداری نمی‌کنند. چون شرکت صادرکننده اوراق خود را به صورت عمده به فروش می‌گذارد و برای خرید آن به سرمایه‌های هنگفت نیاز است. اما در بازار ثانویه، سرمایه‌گذاران می‌توانند با هر سرمایه‌ای اقدام به خرید هر تعداد سهام کنند.
• در بازار اولیه فروش اوراق از طریق بانک سرمایه‌گذاری انجام می‌شود اما در بازار ثانویه، سرمایه‌گذاران معاملات خود را از طریق کارگزار انجام می‌دهند.
• در بازار اولیه، سرمایه‌گذاران سهام را به طور مستقیم از خود شرکت خریداری می‌کنند. اما در بازار ثانویه، سرمایه‌گذاران سهام و سایر اوراق بهادار را از سایر سرمایه‌گذاران دست چندم خریداری می‌کنند.
• در بازار اولیه، شرکت‌ها برای اولین بار سهام خود را از طریق عرضه عمومی می‌فروشند. اما در بازار ثانویه، سرمایه‌گذاران سهامی که قبلاً معامله شده است را از طریق بورس اوراق بهادار خریداری می‌کنند.
• در بازار اولیه، سهام به قیمت اسمی به فروش می‌رسد و معمولاً دچار نوسان نمی‌شود. اما در بازار ثانویه قیمت سهام تابعی از مکانیسم عرضه و تقاضا است و ممکن است به طور روزانه تغییر کند.

نتیجه‌گیری

هر دو بازار اولیه و ثانویه نقش مهمی در به حرکت درآوردن پس‌اندازهای مردم برای رشد اقتصاد دارند. سرمایه‌گذار می تواند از هر دو بازار سود ببرد.

با این حال، هر دو بازار ریسک‌های خاص خود را به همراه دارند. بنابراین، به عنوان سرمایه‌گذار باید تفاوت‌ها و سازوکارهای بازار اولیه و ثانویه را به خوبی درک کنید و قبل از ورود به این بازارها با افراد متخصص و کاردان مشورت کنید.

قصد شروع سرمایه‌گذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:

برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود:

بازار فارکس

بازار فارکس یکی از بزرگترین بازار ها است که امکان تبادل ارزها را برای بانک ها ، صندوق ها و اشخاص حقیقی ممکن می سازد. بازار فارکس پس از شکل گیری بازار بورس به وجود آمد اما سرمایه گذاران بسیاری را جذب خود کرده است. بازار فارکس تحت سلطه یک بازار ارز نیست بلکه یک بازار جهانی است و کارگزارانی از سراسر دنیا در این بازار شرکت دارند. این بازار را کسی جز خود کارگزاران مدیریت نمی کند و هیچ ارگانی اجازه کنترل آن را ندارند، تنها افرادی که معامله را انجام می دهند بر نتیجه معامله تاثیر می گذارند.

آموزش فارکس

رابطه بین بازارهای فارکس و سهام

فارکس و به ویژه بازارهای سهام، به دلیل بسیاری از شاخص‌های سهام مرتبط و نرخ ارز شناخته شده‌اند.

به عنوان مثال، قبل از رکود جهانی در سال 2008، سرمایه گذاران همبستگی بین شاخص سهام Nikkei و USD/JPY را مشاهده کردند. جفت ارز . زمانی که نیکی سقوط کرد، سرمایه گذاران آن را نشانه ضعف اقتصادی ژاپن تفسیر کردند و دلار در برابر ین تقویت شد.

به این رابطه معکوس می گویند. اگر این نقش معکوس شود و ارزش نیکی افزایش یابد، ین در برابر دلار افزایش می یابد.

بسیاری از معامله‌گران و فروشندگان می‌توانند از این مقایسه‌ها برای پیش‌بینی حرکات آتی قیمت هنگام باز کردن موقعیت‌ها در هر دو بازار استفاده کنند. علیرغم تفاوت‌های بزرگ، فارکس و سهام معمولاً هنگام تجزیه و تحلیل روندهای معاملاتی فنی با هم خوب کار می‌کنند. با این حال، پیش‌بینی‌های بازار تضمین نمی‌شوند و به دلیل نامشخص بودن بازار فارکس، روابط سهام و فارکس می‌تواند به طور ناگهانی تغییر کند بدون اینکه مشخص شود بازارها به کجا می‌روند.

آموزش بازار فارکس

آموزش بازار فارکس

آموزش بازار فارکس مربوط به کلیه مفاهیم مربوط به بازار فارکس است. در این آموزش شما خواهید آموخت که چگونه بروکر مناسب را انتخاب کنید، قوانین معامله در بروکر ها را بشناسید و با شناخت ساعت کار بازار جهانی یک زمان معاملاتی انتخاب کنید. آموزش بازار فارکس باید به گونه ای باشد که در آن تحلیل تکنیکال، ایجاد حساب جهت خرید و فروش، واریز یا دریافت پول به یک حساب کارگزاری، نصب و استفاده از پلتفرم متاتریدر را به صورت کامل آموزش دهد. آموزش معامله در بازار فارکس یکی از خدماتی است که کاربران ما می توانند به صورت رایگان از آن بهره بگیرند و بتوانند معاملات پرسودی در بازار فارکس داشته باشند.

وبینارهای بازار فارکس

وبینار یک سمینار آنلاین است که به صورت الکترونیکی برگزار می شود. ساده ترین روش آموزش بازار فارکس می تواند در یک وبینار انجام شود. وبینار یکی از اشکال آموزش ویدیویی بازی فارکس از طریق اینترنت است. تعدادی از شرکت ها هستند که دوره های رایگان و پولی را برای معامله گران مبتدی و پیشرفته فارکس ارائه می دهند. آموزش از طریق وبینار مانند آموزش حضوری قابل فهم تر است و راحت تر با مفاهیم آشنا خواهید شد. یکی دیگر از مزایای آموزش فارکس از طریق وبینار این است که همه افراد در هر کجا که باشند به این آموزش دسترسی دارند.

تاثیرگذاران بازار فارکس

دلار آمریکا، یورو و ین ژاپن در بازار فارکس معامله می شود. بیشترین درصد معاملات به دلار آمریکا مربوط می شود با 88 درصد از معاملات در سال 2019، سپس یورو با 32 درصد از معاملات در همان سال و سپس ین ژاپن با 17 درصد. مجموع این درصد ها 100% نیست زیرا در هر معامله ای FX دوطرفه ای وجود دارد. یکی از عواملی که بر بازار فارکس تاثیر می گذارد ارزهای خارجی هستند نرخ ارز ها با یکدیگر متفاوت هستند و همین تفاوت باعث سود آوری در این بازار است. عوامل اقتصاد کلان بر بازار فارکس تاثیر چشم گیری دارد که ارزش ارز در هر زمانی را مشخص می کند.

بازار فارکس

معامله در بازار فارکس

برای انجام معاملات در بازار فارکس باید در ابتدا آگاهی های لازم را در مورد انجام معاملات کسب کنیم. برای به دست آوردن اطلاعات کافی در مورد معاملات فارکس بورس استریت آموزش های زیادی را در اختیار شما قرار داده است. با مشهاده این آموزش ها می توانید تحلیل تکنیکال انجام دهید و تصمیم درستی برای انجام یک معامله بگیرید. این بازار یک بازار امن است اما دارای نوسانات بسیاری است و باید حواس خود را کاملا جمع کنید که در معاملات خود دچار زیان نشوید. در بازار فارکس روزانه چندین تیلیارد دلار معامله صورت می گیرد. تاجران بسیاری در این بازار سرمایه گذاری می کنند و سودهای کلان کسب می کنند. کافی است تجربه کافی برای معامله در بازار فارکس را کسب کنید تا بتوانید سود زیادی کسب کنید و موفقیت های زیادی به دست آورید.

آموزش بازار فارکس

روش های تجارت فارکس

برای تجارت فارکس می توان از چند روش زیر استفاده کرد:

• بازار نقطه ای: بازار نطقه ای جایی است که ابزارهای مالی مانند کالاها ، ارزها و اوراق بهادار برای تحویل فوری مورد معامله قرار می گیرند. یکی از مواردی که در این معامله مبادله می شود پول نقد با ابزار مالی است.
• بازار آتی یا فیوچر: بازار آتی مانند بازار فارکس است و به دلیل پتانسیل سود بالایی که دارد دارای طرفداران زیادی است و محبوبیت بسیاری در بین معامله گران دارد.
• بازار آپشن
• بازارهای رو به جلو

آموزش بازار فارکس

شناخت بازار فارکس

بازار فارکس یک شبکه جهانی از کارگزاران و رایانه ها در سراسر جهان است و نمی توان این بازار را به عنوان یک بازار مزایای بازار ثانویه ارز واحد در نظر گرفت. افراد موثر در این بازار ها هم کارگزاران هستند که با قیمت پیشنهادی خود برای جفت ارزها بازار را به حرکت در می آورند. این بازار از دو سطح بین بانکی و خارج از بورس بازار بین بانکی تشکیل شده است. برای فعالیت در بازار فارکس باید یه کارگزاری مطمئن پیدا کنید و در همان کارگزاری ثبتنام کرده و فعالیت خود را آغاز کنید. تجارت در این بازار در صورتی موفق خواهد بود که اطلاعات خود را در زمینه فارکس بالا ببرید.

چه استراتژی را باید انتخاب کنید تا همه پول خود را در بازار فارکس به یکباره از دست ندهید؟

قانون شماره 1: اهرم های زیادی را در اختیار نگیرید، به خصوص اگر تازه در حال یادگیری تجارت فارکس هستید.
قانون شماره 2: سپرده خود را محدود کنید، سعی کنید مبلغی که در حساب معاملاتی خود در یک فروشنده فارکس قرار می دهید محدود باشد.
قانون شماره 3: برنامه‌های فارکس معمولاً به شما امکان می‌دهند ضررهای ناشی از معامله را محدود کنید از توقف ضرر استفاده کنید. توقف ضرر به معنای خروج خودکار از معامله می باشد.

زمان و مکان انجام معاملات در بازار فارکس

بازار فارکس بازاری است که به صورت شبانه روزی فعال است و شما می‌توانید در هر ساعتی از شبانه روز معاملات فارکس انجام دهید. تنها روزهای شنبه و یک شنبه و تعطیلات رسمی نمی توان معامله انجام داد. معاملات فارکس نیاز به مکان فیزیکی ندارد و به صورت مجازی در آسیا، اروپا و امریکا انجام می‌شود. معاملات به صورت مستیقیم بین طرفین معامله است و خود معامله گران آن را مدیریت می‌کنند. اما زمان مناسب برای خرید یا فروش ارز بر اساس تحلیل های تکنیکال قابل پیش بینی است. در صورتی که قیمت یک ارز رو به کاهش باشد یا روبه افزایش می توانید برای خرید یا فروش اقدام کنید. محدود نبودن به زمان و مکان از جمله مزایای بازار فارکس است. چرا که شما هر زمان که با مدیریت درست معامله انجام دهید سود زیادی کسب می کنید.

بازار فارکس

شرایط اساسی تجارت فارکس

محبوب ترین جفت معامله شده در بازار فارکس یورو در برابر دلار آمریکا یا EUR/USD است. ارز سمت چپ، ارز پایه نامیده می شود و همان ارزی است که می خواهیم بخریم یا بفروشیم. واحد سمت راست ارز ثانویه است و همان ارزی است که برای انجام معامله استفاده می کنیم. هر جفت دو قیمت دارد، قیمت برای فروش ارز پایه و قیمت برای خرید آن. تفاوت بین آنها اسپرد نامیده می شود. اسپرد نشان دهنده مبلغی است که کارگزاران برای باز کردن موقعیت دریافت می کنند. هر چه یک ارز بیشتر معامله شود، یعنی نقدینگی بیشتری داشته باشد،گسترش آن باریک تر خواهد بود. هرچه این جفت نادرتر باشد، اسپردها گسترده تر خواهند بود، زیرا نقدینگی کمتر معمولاً منجر به افزایش نوسانات می شود. افزایش ریسک در نتیجه مستلزم گسترش گسترده تری است.

کانال مجاز خرید دلار

بانک مرکزی اعلام کرد که برای نخستین‌بار، طرح انتشار اوراق ارزی در دستور کار قرار گرفت. به شکل ساده می‌توان گفت که اوراق ارزی، یک ابزار قانونی برای کسب سود از نوسانات قیمت ارز است. در سال‌های اخیر، خرید اسکناس دلار یا یورو که به «دلارهای خانگی» مشهور شده است، یکی از راهکارهای اصلی حفظ سرمایه در مقابل کاهش ارزش پول بوده است. حال بهره‌گیری از این ابزار می‌تواند به سرمایه‌گذار یک راهکار قانونی برای حفظ ارزش سرمایه در مقابل نوسانات نرخ ارز ارائه کند. علاوه بر سرمایه‌گذاران، شرکت‌ها نیز می‌توانند از مواهب این ابزار بهره ببرند. اگرچه در گام اول بانک مرکزی قرار است، اوراق ارزی را به پشتوانه منابع ارزی خود منتشر کند، اما در گام‌های دیگر شرکت‌ها نیز می‌توانند با انتشار این اوراق، منابع مورد نیاز خود را از بازار تامین کنند. در این شرایط سیاستگذار ارزی نیز یک ابزار جدید برای مدیریت بازار خواهد داشت و با کاهش فشار خرید اسکناس، قدرت بازارساز افزایش خواهد یافت.

روز گذشته مدیر روابط عمومی بانک مرکزی از انتشار اوراق ارزی برای نخستین‌بار توسط بانک مرکزی خبر داد. مصطفی قمری‌وفا، جزئیات بیشتری در این خصوص ارائه نکرد. گزارش‌ها حاکی از آن است که پس از محدود شدن خرید دلار و سخت شدن سرمایه‌گذاری در بازار دلار، انتشار این اوراق می‌تواند راهکار قانونی برای سرمایه‌گذاری ارزی باشد. مزیت انتشار اوراق برای خریداران، کسب سود متناسب با تغییرات بازار دلار است. نفع این ابزار، برای شرکت‌ها و نهادهای ناشر، تامین منابع لازم بدون نهاد واسطه با پشتوانه سرمایه ارزی است. همچنین منفعت این تصمیم، برای سیاستگذار نیز معرفی یک ابزار جدید سیاستگذاری ارزی، در جهت کاهش تقاضا برای خرید اسکناس با هدف سفته‌بازی است. «دنیای ‌اقتصاد» با معرفی این ابزار جدید، هفت پرسش اصلی درخصوص جزئیات انتشار اوراق ارزی از بانک مرکزی ارائه کرده است.

اوراق ارزی چیست؟

اوراق ارزی به شکل ساده، نوعی از اوراق است که یک نهاد آن را برای تامین مالی منتشر می‌کند. سرمایه‌گذار برای خرید این اوراق نیاز به دلار ندارد و با پول رایج (به عنوان مثال ریال) می‌تواند این اوراق را تهیه کند. نهاد ناشر تضمین می‌دهد که در تاریخ سررسید اوراق، میزان تغییرات ارزش دلار را به قیمت روز محاسبه کرده و ما‌به‌التفاوت زمان انتشار و سررسید را به خریدار پرداخت کند. بنابراین سرمایه‌گذار بدون خرید اسکناس خارجی، از تغییرات قیمت ارز منتفع خواهد شد. این اوراق به دلیل ویژگی‌‌‌هایی که دارد فرصتی برای ایجاد تنوع در دارایی‌‌‌ها و کسب سود است. از طرفی در شرایط تورمی و بی‌ثباتی اقتصاد کلان، می‌تواند تضمین‌کننده ارزش دارایی افراد در برابر کاهش ازش پول باشد. می‌توان گفت اوراق قرضه‌‌‌ای که بر مبنای ارز خارجی منتشر می‌شود، به انتشاردهنده این امکان را می‌دهد که ریسک خود را در مقابل نوسانات ارزی به صفر برساند. علاوه بر این، انتشار اوراق ارزی منجر به متنوع‌سازی منابع تامین مالی و مدیریت بهتر بدهی می‌شود. در این شرایط سیاستگذار نیز یک ابزار مناسب برای مدیریت بازار ارز دارد. در صورتی که فشار برای خرید ارز کاهش یابد و اوراق ارزی جایگزین آن شود، رفتار سفته‌بازی با اسکناس کاهش می‌یابد و از سوی دیگر، دست سیاستگذار ارزی برای مدیریت بازار ارز بالا می‌رود. به نظر می‌رسد در شرایط کنونی مهم‌ترین مانع، شرایط تضمین پرداخت اصل و سود اوراق در تاریخ سررسید با قیمت مشخص دلار بازار (نه با قیمت دستوری) توسط نهاد ناظر است. مهم‌ترین نگرانی درخصوص این اوراق، برخورد سلیقه‌ای و دستوری، در زمان انتشار اوراق و محاسبه سود آن است.

منفعت انتشار اوراق ارزی در ایران

بانک مرکزی به پشتوانه طلا و ذخایر ارزی که در حال حاضر دارد، می‌تواند اوراق ارزی منتشر کند. اوراق ارزی به شکل ساده به معنای آن است که نهاد یا شرکتی اقدام به انتشار یک سند می‌کند که طبق آن می‌تواند منابع ریالی را جمع‌آوری کرده و متناسب با نرخ تغییرات ارز و نرخ سود تعیین‌شده اصل و سود این اوراق را به صورت ریالی در زمان سررسید بپردازد. بنابراین در اوراق ارزی منابع ارزی یا عبارت دیگر اسکناس خارجی جابه‌‌‌جا نشده و تغییرات ارزی تنها مبنای محاسبات بازپرداخت این اوراق در سررسید قرار می‌گیرد. اوراق می‌تواند دارای کوپن یا بدون کوپن باشد، تا ناشر متناسب با نیاز خود و فضای بازار نحوه اوراق ارزی را مشخص کند. در گام اول بانک مرکزی اقدام به انتشار این اوراق ارزی کرده و پس از آن سایر نهادها و شرکت‌ها نیز می‌توانند متناسب با پشتوانه ارزی خود اقدام به انتشار این اوراق کنند. منفعت اصلی انتشار این نوع اوراق برای نهاد منتشر‌کننده این است که می‌تواند از این طریق تامین مالی کند.

شرکت با انتشار اوراق ارزی منابع موردنیاز خود را از بازار جمع‌آوری کرده و پس از وصول منابع ارزی خود، می‌تواند نسبت به پرداخت اصل و سود اوراق در تاریخ سررسید اقدام کند. یکی دیگر از منافع انتشار این اوراق این است که فشار برای تامین ارز در بازار نیز کاهش می‌یابد و شرکت‌ها برای نیاز ضروری و نه انگیزه حفظ سرمایه، به بازار مراجعه می‌کنند. انتشار اوراق ارزی برای خریدار نیز دربردارنده منافعی است. اولین منفعت آن وجود یک منبع مطمئن برای سرمایه‌گذاری است. از طرفی اگر تحلیل فرد مبنی بر آن باشد که دارایی ارزی دارای سود بیشتری از دارایی ریالی است، می‌تواند در این بستر سرمایه‌گذاری کند.

همچنین اگر امکان فروش این اوراق در بازار ثانویه ایجاد شده باشد، فرد می‌تواند آن را در این بازار به فروش رسانده و تامین نقدشوندگی، از این طریق صورت گیرد و پویایی بازار حفظ شود. یکی از منافع سیاستگذار در انتشار این اوراق این است که یک ابزار جدید برای مدیریت بازار ارز ایجاد می‌کند، دولت می‌تواند حتی بخشی از سیاستگذاری ارزی خود را با استفاده از عرضه این اوراق تنظیم کند. در صورت شیفت تقاضای سرمایه‌گذاری از اسکناس به اوراق، سیاستگذار منابع ارزی لازم برای مدیریت بازار ارز را در اختیار خواهد داشت. نکته قابل‌توجه این است که بانک مرکزی باید نحوه تامین مزایای بازار ثانویه ارز مالی این اوراق را نیز مشخص کند، زیرا استفاده از منابع پایه پولی برای پوشش سود این اوراق می‌تواند اثر تورمی داشته باشد.

هفت پرسش از بانک مرکزی

با وجود تمام مزایای انتشار اوراق قرضه ارزی برای منتشرکنندگان و خریداران، درخصوص انتشار این اوراق چند پرسش مهم وجود دارد و بهتر است بانک مرکزی به عنوان نهاد ناشر اوراق ارزی به آن‌ها پاسخ دهد. پرسش اول این است که در صورت آن‌که مزایای بازار ثانویه ارز این اوراق با استقبال روبه‌رو شود و موقعیت خود را در بازار ایجاد کند، آیا این امکان وجود دارد که این اوراق سیگنال فزاینده به خود بازار ارز ارسال کند و به نوعی جهت‌دهنده قیمت بازار ارز شود؟ در این صورت بانک مرکزی با چه ابزاری این موضوع را کنترل خواهد کرد؟ پرسش دوم این است که کدام نرخ ارز رایج در فضای اقتصاد کشور مبنای محاسبه این اوراق قرار خواهد گرفت و آیا این نرخ ارز، جذابیت سرمایه‌گذاری دارد؟ پرسش سوم نیز این است که سررسید این اوراق چگونه خواهد بود؟ با توجه به اینکه اقتصاددانان تاکید می‌کنند که این اوراق ارزی برای جذابیت بیشتر بهتر است سررسید کوتاه‌مدت داشته باشد.

همچنین به عنوان پرسش چهارم باید پرسید که آیا این اوراق با کوپن منتشر می‌شود و اگر دارای نرخ سود است مقدار آن به چه میزان تعیین می‌شود؟ سوال پنجم این است که آیا برای این اوراق ارزی، بازار ثانویه نیز در نظر گرفته شده است؟ با توجه به تاثیر انتشار این اوراق بر بازارهای دیگر، پرسش ششم نیز این است که مقیاس انتشار این اوراق به چه میزان خواهد بود؟ به عنوان پرسش آخر، بانک مرکزی برای افزایش جذابیت و ایجاد اعتماد و تضمین مناسب به سرمایه‌گذاران چه گام‌هایی برمی‌دارد تا افراد به جای خرید اسکناس، از اوراق ارزی بهره ببرند؟