مقاله کنفرانس
بررسی اهمیت ابزارهای مالی بورس و نقش آنها در توسعه وگسترش بازارهای پول وسرمایه
چکیده:
ابزارهای مالی نقش بسزایی در گسترش بازار سرمایه ایفا می کنند و بازار سرمایه نیاز ضروری به ابزارهای بازارساز و ابزارهای جدید مالی دارد تا بتواند وظیفه اصلی خود جهت جلب سرمایه گذاران بالفعل و بالقوه ایفا نماید تا بازار سرمایه از کارآمدی لازم در این زمینه برخوردار باشد. توجه به گستردگی این ابزارها. که در حال حاضر در اکثر بورس های عمده جهان در حال معامله هستند، موجبات گستردگی بازار سرمایه کشورها می شوند و موسسات نیازمند از راه بازارهای اولیه و ثانویه نیازهای مالی خود را تامین کنند. هدف از این مقاله تشریح ابزار مشتقه و طراحی ابزار نوین برای بازار سرمایه است. شایان ذکر است که این ابزارهای مالی در بسیاری از نقاط دنیا سخت مورد توجه افکار عمومی واقع شده و امید است که در آ ینده نزدیک بتوان از این ابزار در بازار سرمایه ایران نیز بهره گرفت.در این مقاله که به روش توصیفی تحلیلی صورت گرفته است ابتدا به بیان مبانی بازار بورس پرداخته و سپس تلاش شده است که اهمیت ابزارهای مالی بورس در ایران بویژه نقش آنها در گسترش بازارهای پول و سرمایه. مورد بررسی قرار گیرد و بر اساس آن پیشنهادات و راهکارهای مرتبط ارایه گردید. است.
اهمیت و نقش بورس در اقتصاد
دانشکده اموزش بورس و ارز – بازاري كه ما از آن، با عنوان بورس صحبت مي‌كنيم، با بازارهاي متداول مثل بازار طلا، بازار خودرو، بازار فرش و… كه اغلب شما با آنها آشنا هستيد، تفاوت‌هاي عمده‌اي دارد. شايد بتوان رسمي‌بودن، شفافيت و برخورداري از پشتوانه محكم قانونـي را مهمترين تفاوت‌هاي بورس با بازارهاي سنتـي دانست. به […]
دانشکده اموزش بورس و ارز - بازاري كه ما از آن، با عنوان بورس صحبت مي‌كنيم، با بازارهاي متداول مثل بازار طلا، بازار خودرو، بازار فرش و. كه اغلب شما با آنها آشنا هستيد، تفاوت‌هاي عمده‌اي دارد. شايد بتوان رسمي‌بودن، شفافيت و برخورداري از پشتوانه محكم قانونـي را مهمترين تفاوت‌هاي بورس با بازارهاي سنتـي دانست. به اين معنا كه: اولا بورس، برخلاف بازارهاي سنتي، يك بازار كاملا رسمي است و خريد و فروش در آن، براساس قوانيـن، مقررات و ضوابط مشخـص و نظام‌مند انجام مي‌شود. تفاوت دوم بورس با بازارهاي سنتي، شفافيت بالاي بورس است، به اين معنا كه وقتي كه فردي تصميم به خريد يا فروش سهام يك شركت در بورس مي‌گيرد، به راحتي و تنها صرفا با دسترسي به اينترنت، مي‌تواند به همه اطلاعات مربوط به آن شركت دسترسي داشته باشد و بعد از بررسي كامل اين اطلاعات، درباره خريد يا فروش سهام آن شركت تصميم‌گيري كند، درحاليكه بازارهاي سنتي از چنين شفافيتي برخوردار نيستنـد. تفاوت سوم بورس با بازارهاي سنتـي هم به برخورداري فعالان بورس از پشتوانه قانونـي مربوط است؛ زيرا به دليل اهميت فوق‌العاده بورس اهمیت بازارهای سهام در نظام اقتصادي كشور، قانون‌گذار قوانين، مقررات و ساختارهاي لازم را براي حفظ حقوق سرمايه‌گذاران در بورس درنظر گرفته است تا سرمايه‌گذاران، با اطمينان خاطر از عدم بروز اتفاقاتي مثل سوء‌استفاده، كلاهبرداري و. در اين بازار سرمايه‌گذاري كنند؛ مزيتي كه در بازارهاي سنتي وجود نـدارد.از تفاوت بورس با بازارهاي سنتي كه بگذريـم، بهتر است اشاره‌اي هم به نقش بورس و به طور مشخص، بورس اوراق بهادار در اقتصاد جامعه داشته باشيـم. اشاره كرديم كه به‌علت زیاد بودن اهمیت و نقش بورس در اقتصاد، قوانيـن و مقررات متعددي در زمينه بورس و حمايت از سرمايه‌گذاران اين بازار در همه‌جاي دنيا به تصويب رسيده و اجرا مي‌شود. اما چرا بورس تا اين اندازه، در نظام اقتصادي كشورهـا اهميت دارد؟ فرض كنيد شركتـي پس از انجام مطالعات كارشناسي، به اين نتيجه رسيده است كه با افزايش تعداد خطوط توليد خود، مي‌تواند محصول جديـدي را به بازار عرضه كند. طبيعتا موفقيت شركت در راه‌اندازي خط توليد جديد، منجر به افزايش ميزان توليد، فروش و سودآوري شركت، ايجاد فرصت‌هاي شغلي بيشتر، خودكفايي در عرصه ملي و در نهايت، رشد و رونق اقتصادي خواهد شد اما شركت براي راه‌اندازي اين خط توليد، نياز به پـول دارد. پس سوال اصلي اين است كه منابع مالي مورد نياز براي راه‌اندازي اين خط توليد، چگونه بايد تأميـن شود؟ يك راه متداول، مراجعه مسئولان شركت به بانك و دريافت تسهيلات بانكي است. اين روش ازنظر زماني، معمولا فرايندي زمان‌بر و طولاني است. همچنين هزينه بالايي را به شركت تحميل مي‌كند؛ چون شركت درصورت دريافت تسهيلات، بايدسود تسهيلات را به بانك پرداخت كند و نرخ سود نيز معمولا قابل‌توجه است؛ بنابراين با اين روش، ريسك شركت نيز تا حد زيادي افزايش پيدا مي‌كند. اما در كنار اين روش، روش ديگـري هم وجود دارد كه تأمين مالـي ازطريق بورس اوراق بهـادار است. در اين روش، شركت مي‌تواند درصورت پذيرش در بورس، طرح توجيهي خود براي راه‌اندازي خط توليد جديد را به بورس ارائه كند. درصورتي كه كارشناسان بورس تشخيص دادند كه طرح ارائه شده، ازنظر ميزان سودآوري و ساير شرايط، طرح قابل قبولي است، به شركت اجازه مي‌دهند تا با عرضه و فروش سهام جديد به سرمايه‌گذاران در بورس اوراق بهادار، منابع مالي موردنياز خود را براي راه‌اندازي خط توليد جديد تأمين كند. به اين ترتيب، از يك‌سو شركت توانسته است با سهيم كردن ديگران در طرح خود، به راحتـي تأمين مالي كند. از سوي ديگر نيز، سرمايه‌گذاراني كه طرح شركت را سودآور تشخيص داده‌اند نيزتوانسته‌اند با خريد سهام آن شركت، هر چند به ميزان بسيار كم و با سرمايه اندك، در يك طرح سودآور و ملـي، شريك شوند. نتيجه چنين مشاركت مؤثري نيز قطعا، رشد و شكوفايي اقتصاد كشور خواهـد بود.
کدام بازار برای سرمایه‌گذاری مناسب‌تر است؟
خبرگزاری صدا و سیما : این سئوال بسیاری است که تلاش دارند ارزش سرمایه‌های خود را دربرابر تکانه‌های اقتصادی نظیر افزایش نرخ تورم و کاهش ارزش پول ملی حفظ کنند.
این روزها که نرخ تورم افزایش محسوسی یافته و بسیاری از مردم نگران کاهش قدرت خرید و حفظ سرمایه‌های خود هستند، بهترین راه سرمایه گذاری در بازارهایی است که دست کم سپرتورمی داشته باشند. به عبارت دیگر ارزش سرمایه افراد را در برابر تورم حفظ کند.
اگرچه درباره تعداد و نوع بازارهای سرمایه گذاری یعنی، بازار بورس، مسکن، ارز، طلا و سپرده گذاری در بانک‌ها اختلافی وجود ندارد و همه همین بازارها را به عنوان هدف سرمایه گذاری به رسمیت می‌شناسند، اما درباره اینکه کدام بازار ضریب بازدهی بیشتری دارد و در شرایط کنونی سرمایه گذاری در کدام بازار بهتر است اختلاف‌ها بسیار است. آن هم در شرایط فعلی که بسیاری از بازارها رشد بسیار تند و سریعی را تجربه کرده اند و به اصطلاح اشباع شده اند و احتمال رشد چند باره آنها در مدت زمان کوتاه پایین است.
با این حال نگاهی به ظریب بازدهی بازارهای مختلف در ده سال گذشته می‌تواند چراغ راهی برسر راه افرادی باشد که همچنان درجستجوی بازاری مطمئن برای سرمایه گذاری هستند.
آنچه از آمارها و شاخص‌های اقتصادی برمی آید نشان می‌دهد، بازار سهام طی ۱۰ سال اخیر بیشترین بازدهی را نصیب سهامداران خود کرده است. بررسی آمارها نشان می‌دهد، دریک بازه زمانی ده ساله از آبان ۸۸ تا آبان ۹۸ میانگین بازدهی بازار بورس بیش از ۲۴۰۰ درصد بوده است. به عبارتی اگر فردی در سال ۸۸ یک میلیون تومان از سبدی از سهام‌های موجود بازار را خریداری کرده باشد درطول ده سال ارزش سهام او به ۲۴ میلیون تومان رسیده است.
دربازار سکه ضریب بازدهی ۱۴۶۶ درصد است. به عبارتی قیمت سکه طی بازه ۱۰ ساله از سال ۸۸ تا ۹۸ با میانگین بازدهی ۱۴۶۶ درصد از ۲۵۳ هزار تومان به بیش از چهار میلیون تومان در پایان آبان ماه سال گذشته رسیده است.
نرخ ارز نیز از حدود ۱۰۰۰ تومان در آبان ماه سال ۱۳۸۸ به بیش از ۱۱ هزار و ۳۵۰ تومان در آبان ماه سال ۱۳۹۸ صعود کرده و بازدهی ۱۰۳۵ درصدی را به ثبت رسانده است.
بر اساس آمارهای بانک مرکزی از میانگین قیمت مسکن آن‌هایی که حدفاصل آبان ماه سال ۱۳۸۸ تا آبان ماه سال ۱۳۹۸ در بازار مسکن سرمایه‌گذاری کرده‌اند، ۶۷۲ درصد سود به دست آورده‌اند.
بازدهی بانک معادل تورم بوده و طی دوره مذکور بیش از ۵۰۰ درصد بوده است.
اما این آمارها در سال ۹۹ چگونه بوده است؟ آمارها و شاخص‌های اقتصادی در نیمه نخست امسال، نشان می‌دهد بازارهای مالی روند صعودی خود را با شیب بسیار تندی ادامه داده‌اند، اما در میان چهار بازاری که مقصد سرمایه‌گذاران است، بورس بیشترین بازدهی و دلار کمترین رشد را از آن خود کرده است.
در شش ماهه اول امسال بازار ارز حدود ۸۰ درصد، متقاضیان بازار فلزات گران‌بها بیش از ۱۰۰ درصد و سرمایه‌گذاران بازار سرمایه بیش از ۲۳۰ درصد سود کردند.
براساس آخرین نرخ قیمت‌ها در چهار بازار مالی دلار، سکه، طلا و بورس از ابتدای سال تا پایان شهریور، بورس بیشترین بازدهی را نسبت به دیگر بازارها ثبت کرده است.
شاخص کل بازار سرمایه که در ابتدای فروردین ماه امسال روی سطح ۵۱۲ هزار واحدی قرار داشت، با رشد ۲۳۲.۸ درصدی طی شش ماه بیش از یک میلیون و ۱۹۲ هزار واحد رشد کرد.
این شاخص در مرداد ماه تا سطح دو میلیون و ۶۵ هزار واحدی پیش رفت، اما پس از افت و خیزها در پایان شهریور ماه روی سطح یک میلیون و ۷۰۴ هزار واحدی قرار گرفت.
قیمت سکه نیز در نیمه اول امسال بیش از دو برابر شده و سود صد درصدی را نصیب سرمایه گذران خود کرده است.
طلا نیز همانند سکه در نیمه نخست سال ۹۹ با افزایش قیمت همراه شد و در نهایت به رشد ۱۰۲ درصدی در پایان شهریور رسید.
قیمت دلار در پایان اسفند سال گذشته حدود ۱۴ هزار و ۹۰۰ تومان بود که طی این شش ماه، ۱۱ هزار و ۹۰۰ تومان به قیمت دلار افزوده شد که بیانگر رشد ۷۹.۸ درصدی است.
این میزان در بازار مسکن حدود ۵۸ درصد بوده که نشان می‌دهد اگر فردی یک واحد در بازار مسکن سرمایه گذاری کرده باشد، ارزش سرمایه او تا پایان نیمه نخست امسال یک ونیم برابر شده است.
البته این آمار درباره سپرده‌های بانکی کمی متفاوت است و با توجه به پیشی گرفتن نرخ تورم از نرخ سودهای بانکی به نظر می‌رسد افرادی که سرمایه‌های خود را در بانک‌ها سپرده گذاری کرده اند با وجود دریافت سود تضمین شده ماهیانه، درکل ارزش اندوخته هایشان کاهش یافته است.
با تمامی این اوصاف آمار عملکرد بازارها در اهمیت بازارهای سهام نیمه نخست امسال هم نشان می‌دهد، علی رغم ریزش محسوس شاخص کل بازار سرمایه، این بازار همچنان سوده‌ترین بازار است.
با این حال سرمایه گذاری در هر بازاری ملزومات و ویژگی‌هایی دارد که به هنگام ورود به هر بازاری باید به این ملزومات نیز توجه کرد. در ادامه این نوشتار به مقایسه این بازارها و ویژگی‌های هر کدام از آنها می‌پردازیم.
یکی از راهکارهای سرمایه گذاری که درصد بالایی از حجم سرمایه گذاری‌ها در ایران را به خود جذب کرده، سپرده بانکی است. در این روش، پول به بانک سپرده می‌شود و به صورت ماهانه مبلغی به عنوان سود سپرده دریافت می‌شود. بهره بانکی به عنوان سرمایه گذاری بدون ریسک در نظرگرفته می‌شود. مهمترین ویژگی این سودآوری، تضمینی و قطعی بودن آن است. اما این سرمایه گذاری دربازه‌های زمانی که نرخ رشد تورم از نرخ سود بانکی بیشتر باشد منطقی به نظر نمی‌رسد.
زیرا در چنین شرایطی سپرده گذاری در بانک نمی‌تواند از سرمایه شما در برابر تورم و کاهش قدرت خرید محافظت کند.
سرمایه گذاری در مسکن:
مسکن از گذشته تا امروز، به عنوان یکی از کالاهای سرمایه‌ای شناخته شده است. در ایران به دلیل وجود عوامل فرهنگی و اقتصادی، به مسکن و مستغلات در سرمایه گذاری اهمیت بسیاری داده می‌شود.
مسکن به عنوان یک کالای سرمایه‌ای می‌تواند در درجه اول باعث حفظ و سپس باعث افزایش ارزش سرمایه شود. بسیاری از مردم بهترین روش‌های سرمایه گذاری در ایران را خرید مسکن می‌دانند. چراکه مسکن هم کالایی مصرفی است و هم به مرور زمان قیمت آن افزایش پیدا می‌کند. سرمایه گذاری در مسکن را می‌توان از دو جنبه مورد بررسی قرار داد، خرید به قصد فروش و دیگری خرید به قصد اجاره.
اما خرید مسکن به عنوان یک کالای سرمایه‌ای بی مشکل هم نیست. جدا ازاینکه این روزها بحث اخذ مالیات از واحدهای مسکونی خالی و گرفتن مالیات از عایدی ناشی از سرمایه گذاری در این بازار مطرح شده که می‌تواند در میزان سود قطعی سرمایه گذاران در مسکن موثر باشد، خرید مسکن به سرمایه بسیار نیاز دارد و ممکن است سود مورد انتظار را در کوتاه مدت به همراه نداشته باشد. به علاوه اینکه، نقدشوندگی پایین بازار مسکن یکی از معایب سرمایه گذاری در این حوزه است.
پیش فرض صاحب‌خانه‌ها این است که قیمت خانه متناسب با تورم رشد می‌کند. اجاره هر مبلغی که باشد، سود است، چون بالای خط تورم قرار می‌گیرد، اما این پیش‌فرض درست نیست. اجاره خانه در مجموع چسبنده‌تر از قیمت خانه است و معمولا به همان اندازه رشد نمی‌کند. همچنین از جنبه‌ی دیگر، با بالارفتن عمر بنا، استهلاک بر رشد قیمت غلبه می‌کند.
سرمایه گذاری در بازار ارز:
اگرچه به غلط، اما خرید دلار در ایران به عنوان راهکاری برای سرمایه گذاری و حفظ دارایی‌ها جا افتاده است و هرچند نوسان قیمت ارز در سال‌های گذشته این بازار را برای سرمایه گذاری جذاب ساخته است، اما به دلایل زیادی این کار نمی‌تواند به عنوان یک سرمایه گذاری پایدار شناخته شود.
مهمترین مشکل سرمایه گذاری در بازار ارز، سیاسی بودن این بازار است. به این معنا که ممکن است بر اثر اتفاقات و تحولات داخلی و خارجی، قیمت ارز بالا یا پایین برود. در نتیجه انتخاب زمان مناسب برای خرید ارز بسیار مهم است.
اصولاً استفاده از ابزارهای تحلیلی نیز نمی‌تواند به صورت دقیق به سرمایه‌گذاران در این بخش کمک کند و پیش بینی نرخ ارز همواره با ابهام روبرو است. به طور کلی این روش سرمایه گذاری باید با دقت و وسواس انتخاب شود. همچنین مشکلات و محدودیت‌های قانونی موجود در این زمینه ممکن است مشکلاتی را برای سرمایه گذاران ایجاد کند.
سرمایه گذاری در طلا و سکه:
طلا از جمله دارایی‌های امن در سراسر جهان محسوب می‌شود و مامن امن سرمایه گذاران در هنگام بحران‌های اقتصادی بوده است. این بازار پر ریسک تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار می‌گیرد، عواملی مانند قیمت جهانی طلا، وجود انتظارات تورمی، نوسانات نرخ ارز، نوسانات شاخص سهام و تحریم‌های بین المللی. در این بین از دو فاکتور داخلی و خارجی تأثیرپذیر است.
فاکتور داخلی تأثیرگذار نرخ برابری دلار به ریال بوده و فاکتور خارجی قیمت اونس جهانی است. از دیگر مزیت‌های سرمایه گذاری در طلا، نبود محدودیت زمانی هست و در هر زمان می‌توان اقدام به خرید و یا فروش کرد.
انتخاب روش سرمایه گذاری در طلا بسیار حساس است. انتخاب از بین طلای ساخته شده یا ساخته نشده یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌های افراد است. البته سرمایه گذاری‌های کلان عموماً بر روی طلای ساخته نشده صورت می‌گیرد. جذابیت بازار طلا به عنوان یک بازار سود ده در کل دنیا و حتی کشورهای پیشرفته نیز مطرح است. اما سختی‌های نگهداری آن، بازده بودن آن در بلند مدت و وجود حباب قیمتی در نرخ سکه در ایران، از مشکلات این سرمایه گذاری است.
سرمایه گذاری در بازاربورس:
درباره سرمایه گذاری در بازار سرمایه باید به این نکته مهم اشاره کرد که، این نوع سرمایه گذاری یک فعالیت سوداگرانه مانند خرید سکه فیزیکی و ارز نیست، بلکه با سرمایه گذاری در بورس، به اقتصاد کشور و تامین مالی شرکتها کمک می‌شود و شاید بتوان این شاخصه را مهمترین عامل متمایزکننده این روش سرمایه گذاری تلقی کرد.
برای ورود به بازار سرمایه نیازی به سرمایه زیاد نیست و شما با هر رقمی می‌توانید وارد این بازار شوید. اما همانقدر که، ورود به این بازار نیازمندسرمایه اندک است مستلزم دانش و شناخت بالاست؛ بنابراین ریسک موجود در این روش سرمایه گذاری بیش از آن که از ذات خود بازار ناشی شود، از رویکرد سرمایه گذاران آن ناشی می‌شود، حتی در بورس نیز، می‌توان با به کارگیری روش‌های تحلیلی، بررسی اطلاعات شرکتها و اقدام به سرمایه گذاری براساس تحلیل و شناخت، ریسک سرمایه گذاری را کاهش داده و تعدیل کرد.
برخی گمان می‌کنند که سرمایه گذاری بر روی شرکت‌های بزرگ، سودآوری بیشتری دارد. این در حالی است که آمارها نشان از رشد بالای ارزش سهام شرکت‌های کوچک در مدت زمان کوتاه می‌دهند.
اما باید گفت، درواقع این تنها اندازه شرکتها نیست که تعیین‌کننده ارزش و متعاقبا قیمت آنها در بازار است، بلکه آن چه اهمیت دارد عملکرد شرکتها، سودآوری و قابلیت نخست ثبات و تکرار سودآوری و دیگر رشد در سودآوری است. اگر بتوانید به موقع سهام مناسبی خریداری کنید، با یک سرمایه گذاری کوچک به رشد بالایی از ارزش سهام دست پیدا خواهید کرد. در نتیجه سعی کنید سبد سرمایه گذاری خود را متنوع کرده و فقط شرکت‌های بزرگ را در نظر نگیرید.
یکی دیگر از مزایای سرمایه گذاری در بورس نسبت به بسیاری از روش‌های سرمایه گذاری در ایران، قابلیت نقد شوندگی سهام است. شما با خرید سهام در بورس، نگرانی بابت نقد شدن پول خود نخواهید داشت. تمام آنچه که سرمایه گذاری می‌کنید را در هر زمانی که بخواهید (در بازه زمان معاملات بازار) بسیار راحت‌تر از سایر بازارها می‌توانید به فروش برسانید.
نکته قابل توجه دیگر موضوع سهولت دسترسی است، درواقع قابلیت معامله سهام در بورس از طریق اینترنت نیز امکان پذیر است. در واقع حتی شما نیازی به حضور فیزیکی نیز ندارید و به سادگی می‌توانید سهام مد نظر خود را خریداری کنید و یا سهام خود را به فروش برسانید.
سرمایه گذاری در بازار سرمایه، به دو صورت می‌تواند انجام شود. در روش مستقیم، سرمایه‌گذار شخصا وارد معاملات بورس و خرید و فروش سهام می‌شود و لذا نیازمند آگاهی، دانش و تجربه کافی در مورد بازار، صنایع و اقتصاد کشور است.
در روش مستقیم، سرمایه گذار می‌بایست از طریق شرکت‌های کارگزاری اقدام به خرید سهام مورد نظر کند. در روش غیرمستقیم، سرمایه گذار با بررسی وضعیت بازدهی و ریسک صندوق‌ها و سبدهای مختلف و همچنین سابقه مدیران این صندوق‌ها و سبدها، در یکی از این صندوق‌ها و سبدها سرمایه گذاری کرده و عملا به طور مستقیم خود اقدام به سرمایه گذاری نمی‌کنند.
مهمترین تفاوت صندوق و سبد در مالکیت سرمایه گذار است. در صندوق، پول سرمایه گذاران به صورت یک کل جمع شده و هر سرمایه گذار متناسب با سهم خود از کل سرمایه صندوق از سود و زیان بهره مند می‌شود و این در حالی است که در سبد شما همچنان مالکیت دارایی خود را دارید و صرفا امکان خرید و فروش را به افراد متخصص واگذار می‌کنید. این روش سرمایه گذاری در هر دو حالت کلی آن (صندوق یا سبد) برای افرادی که از دانش و تخصص کافی برخوردار نیستند، بهترین روش سرمایه گذاری در بازار سرمایه است؛ لذا می‌توان ویژگی‌های این فرصت سرمایه گذاری را به شرح زیر دانست:
می‌توان با هر مبلغی در آن سرمایه گذاری کرد و این کار را از هرجای دنیا که هستید فقط با داشتن یک اتصال اینترنت و یک لپ‌تاپ، موبایل یا کامپیوتر می‌توانید انجام دهید.
در بورس ابزارهای بسیار متنوعی وجود دارد که هر سرمایه گذار می‌تواند با توجه به توان مالی خود، سطح انتظارات از منافع آتی سرمایه گذاری و همچنین میزان ریسک پذیری خود بهترین گزینه را انتخاب کنید. به عبارت دیگر برای هر فرد ابزار مناسب سرمایه گذاری با سطح ریسک پذیری او وجود دارد.
شفافیت اطلاعاتی در بورس، یکی از مهمترین ویژگی‌های شرکت‌های پذیرفته شده در این بازار است، اطلاعات شرکتها در بورس به لحاظ قابلیت اتکا و به موقع بودن بررسی می‌شوند.
برای خرید و فروش اینترنتی سهام نیازی نیست شرایط سخت و یا امکانات پیشرفته داشته باشید، فقط دانش و مهارت آن نیاز است.
امکان نقد کردن سریع سرمایه در بیشتر مواقع وجود دارد و فقط زمانی که نماد یک شرکت به دلایلی مانند برگزاری مجمع، تعدیل سود و… موقتا بسته می‌شود امکان فروش سهام نیست.
در این روش سرمایه گذاری دو نوع سود یا عایدی قابل دریافت است، سود ناشی از تغییرات قیمت سهام (capital gain) و سود ناشی از دریافت سود تقسیمی (dividend gain)؛ بنابراین در عین حال که سهام خود را نگهداری کرده اید و ارزش آن ممکن است رشد کند، سود نقدی نیز دریافت می‌کنید.
با این اوصاف به نظر می‌رسد با وجود نوسانات این روزهای شاخص کل، همچنان بورس بهترین و مطمئن‌ترین بازار برای سرمایه گذاری است. اما ازاین نکته نیز نباید غافل شد که هر فرد نسبت به شرایط، میزان سرمایه و حتی خلقیات و ویژگی‌های روحی خود باید برای سرمایه گذاری تصمیم بگیرد و نکات مطرح شده دراین نوشتار فقط یک پیشنهاد و تببین موضوع است که از قدیم گفته اند صلاح مملکت خویش خسروان دانند.
دلار، طلا یا بورس؟! کدام بازار برای حفظ ارزش سرمایه گزینه بهتری است؟
حفظ ارزش سرمایه در شرایط تورمی اقتصاد امروز، به یکی از مهمترین دغدغه‌های عموم جامعه تبدیل شده است. از این رو هرگز نباید فرصت‌های مناسب سرمایه‌گذاری را از دست داد. بازارهای دلار، طلا یا بورس و اخیرا ارزهای دیجیتال را می‌توان از ابزارهای سرمایه‌گذاری قشر زیادی از جامعه دانست.
از میان این گزینه‌های مختلف، کدام روش سرمایه‌گذاری مناسب‌تر است؟ برای انتخاب روش مناسب، ابتدا باید با مزایا و معایب هر یک از روش‌های سرمایه‌گذاری آشنا شد. در این مقاله، تلاش بر این است مزایا و معایب سه نمونه از رایج‌ترین روش‌های سرمایه‌گذاری مطالبی ارائه شود.
سرمایه‌گذاری در طلا
سرمایه گذاری در طلا از طریق شیوه‌های مختلفی مانند خرید طلای زینتی، سکه و صندوق‌های کالایی مبتنی بر طلا انجام می‌شود که در چند سال اخیر، به دلیل سطح نقدشوندگی مطلوب و ریسک کمتر بسیار محبوب شده و مورد توجه تعداد بیشتری از افراد قرار گرفته است.
اگر بخواهیم توضیح ساده ای از مفهوم نقدشوندگی ارائه کنیم، می توان گفت نقدشوندگی یعنی چقدر زمان طول می‌کشد تا دارایی به پول نقد تبدیل شود. به عنوان مثال، برای فروش طلا، کافی است فرد به طلا فروشی رود و سکه یا طلای خود را با قیمت روز به فروش برساند. اگرچه استفاده رایج از طلا به صورت زینتی است اما اکثر خانواده‌ها به طلا و سکه از دیدگاه یک روش سرمایه‌گذاری می‌نگرند.
مزایای سرمایه‌گذاری در طلا
طلا و سکه از قدیم برای سرمایه گذاری بسیار پر طرفدار و ارزشمند بوده است، هرچند ممکن است به دلیل کاهش یا افزایش تقاضا، نرخ تبدیل طلا به وجه نقد نوسان زیادی داشته باشد اما، تجربه نشان می‌دهد که احتمال سقوط قابل توجه قیمت طلا بسیار کم است.
علاوه بر طلا، فلزات ارزشمند دیگری مانند نقره، پلاتین و پالادیوم نیز وجود دارند که ممکن است سود بیشتری را برای سرمایه‌گذاران داشته باشند.
به طور کلی، برخی از مزایای سرمایه‌گذاری در طلا عبارتند از:
- نقدشوندگی آسان طلا و سکه
- بازدهی خوب بازار طلا در بلند مدت
- حفظ ارزش پول در مقابل تورم
- سرمایه‌گذاری مطمئن و امن
- تاثیرپذیری سریع طلا از شوک‌های اقتصادی
معایب سرمایه‌گذاری در طلا
برای سرمایه‌گذاری در هر بازاری باید دانش کافی و تخصص آن را داشت که با آگاهی کامل، از فرصت‌های سرمایه‌گذاری آن بازار استفاده کرد. بازار طلا نیز از این قانون جدا نیست و چه بسا افرادی که به دلیل نداشتن اطلاعات کافی، ضررهای هنگفتی را تجربه کرده‌اند.
قیمت طلا از عوامل مختلفی تاثیر می‌پذیرد که برخی از آنها شامل قیمت طلای جهانی، قیمت ارز و ریسک‌های مختلف اقتصادی و سیاسی است.
- طلاهای دارای جواهر و سنگ، هنگام خرید و فروش از سود سرمایه‌گذار می‌کاهد. بنابراین، ترجیحا طلاهایی را باید انتخاب کرد که در آنها هیچ نوع سنگی استفاده نشده باشد. در واقع، سرمایه‌گذار هنگام خرید بهای جواهر و سنگ را می‌پردازد ولی هنگام فروش، پولی دریافت نمی‌کند. معمولا محاسبات و فرمول‌های پیچیده‌ای در این خصوص وجود دارد که اغلب به نفع سرمایه‌گذار نیست.
- افت سود هنگام فروش طلا انکارناپذیر است که یکی از دلایل آن، دست دوم شدن آنهاست. با توجه به اینکه نگاه سرمایه‌گذار به طلا، سرمایه است، انتخاب طلای دست دوم می‌تواند گزینه‌ی مناسب‌تری باشد. در این صورت هم طلای بیشتری می‌توان خرید، هم هنگام فروش، ضرر زیادی متحمل نخواهید شد.
- هر چقدر اجرت ساخت طلا زیادتر باشد، در هنگام فروش با قیمت کمتری فروخته خواهد شد. بنابراین، در هنگام خرید طلای زینتی باید به اجرت ساخت آن توجه کرد.
سرمایه‌گذاری روی دلار
به طور کلی، روند تاریخی بازارها نشان می‌دهد باوجود اینکه در مقاطعی نرخ ارز جهش داشته و التهاب و ریسک‌های سیاسی وجود داشته و تهدیدهای خارجی و حتی تهدید نظامی بر سر کشور سایه افکنده، باز هم بازار سهام در میان‌مدت و بلندمدت بازدهی بهتری برای سرمایه‌گذاران ایجاد کرده است. دلیل این امر تاثیر نرخ ارز در رشد درآمدهای عملیاتی و سودآوری شرکت‌های بورسی است. زیرا بسیاری از شرکت‌های بزرگ بورسی صادرات محور هستند و کالاهای آنها بر مبنای قیمت‌های جهانی نرخ‌گذاری می‌شوند.
عوامل تاثیرگذار در رشد یا سقوط دلار
مثبت بودن تراز تجاری یا به عبارت دیگر بیشتر بودن صادرات از واردات، می‌تواند عرضه را در بازار ارز تقویت کند و عکس آن اگر واردات بیشتر باشد، ممکن است تقاضای قوی‌تری در بازار ایجاد شود. به طور کلی، عرضه و تقاضا در بازار ارز از اهمیت بالایی برخوردار است و تراز تجاری و تراز پرداخت‌ها نقش تعیین‌کننده‌ای ایفا می‌کنند.
تقاضای خروج سرمایه در مقاطعی که چشم‌انداز اقتصادی و سیاسی کشور تیره باشد، تقاضای بیشتر در بازار ارز پمپاژ می‌کند. رشد پایه پولی و حجم نقدینگی هم می‌تواند در میان مدت و بلندمدت موجب تضعیف ریال و رشد ارزهای خارجی شود. به همین دلیل در صورتی که کسری بودجه دولت از محل استقراض از سیستم بانکی تامین شود، می‌تواند در میان مدت و بلندمدت بر نرخ ارز موثر باشد. هر چند دولت می‌تواند از طریق انتشار اوراق با استقراض از خانوارها و بخش خصوصی مانع این امر شود.
از سوی دیگر، هر چه ذخایر ارزی بانک مرکزی قوی‌تر باشد، قدرت مانور آن در بازارسازی بیشتر است و بهتر می‌تواند تعیین‌کننده نرخ باشد. گاهی در کوتاه مدت ممکن است سرمایه‌گذاری در ارزهای خارجی جذاب باشد ولی روند تاریخی بازارها نشان می‌دهد که در بلندمدت معمولا دارایی‌های مولد، بازدهی بهتری در بلندمدت ایجاد کرده‌اند. با نگاهی به بازدهی صندوق‌های بزرگ بازار سهام این ادعا روشن‌تر می‌شود.
مزایای سرمایه گذاری در دلار
- استاندارد دلار بسیار شبیه استاندارد طلا است. اکثر قراردادهای جهانی به ویژه قراردهای نفتی، مطابق با نرخ ارز هستند. همچنین برخی از اقتصادهای جهانی برتر مانند سنگاپور، مالزی، هنگ کنگ و چین، نرخ ارز خود را بر اساس دلار تنظیم می‌کنند.
- اگر قیمت ارز در یک بازه زمانی پیوسته و بلندمدت، روند صعودی داشته باشد، لزوما شرایط بحرانی ایجاد نمی‌کند. البته ممکن است بر بازارهای دیگر اثر بگذارد. دلیل بحران زا نبودن آن، امکان هماهنگ شدن فضای اقتصاد کشور با آهنگ تغییرات است.
- برخی اوقات، سرمایه‌گذاری در ارزهای خارجی ممکن است در بازه زمانی کوتاهی جذاب و مناسب باشد اما، اغلب دارایی های مولد در بازه زمانی طولانی مدت، از بازدهی بهتری برخوردار بوده‌اند. لذا می‌توان به بازدهی صندوق‌های بزرگ بازار سهام نیز نگاهی انداخت.
معایب سرمایه‌گذاری در دلار
- تقاضای دلار در ایام و فصول مختلف سال متفاوت بوده و عواملی مانند مناسبت‌های فصلی و مسافرت‌های سیاحتی و زیارتی بر تقاضای دلار اثر می‌گذارند.
- همواره میزان رشد دلار و سودآوری آن از دغدغه‌های بزرگ اکثریت افراد بوده و سرمایه‌گذاران باید حتما رشد سالانه و روند قیمتی دلار را بررسی و به سیر نزولی یا صعودی آن توجه کنند.
- یکی از مهمترین نکاتی که باید توجه کرد این است که آیا دلاری که برای سرمایه‌گذاری خرید می‌شود در شرایط مختلف بازار، قابلیت نقدشوندگی دارد یا خیر؟ پس نقدشوندگی در بازار صرافی‌ها بسیار حائز اهمیت است.
- در برخی اوقات، برای افزایش نرخ دلار، دلیلی وجود نداشته اما معمولا ورود دلالان به بازار ارز موجب می‌شود نرخ دلار به صورت غیر متوازنی یک دفعه افزایش یابد.
- تاثیرپذیری از سیاست خارجی و ریسک‌های مربوط به آن را می‌توان از مهمترین معایب این سرمایه‌گذاری دانست.
سرمایه‌گذاری در بورس
یکی از راه‌های سرمایه‌گذاری که جزو سودآورترین روش‌ها نیز قلمداد می‌شود، خرید و فروش سهام است. بازار سهام که با نام بازار بورس نیز شناخته می‌شود، یکی از حساس‌ترین حوزه‌های اقتصاد است. به عبارت دیگر، بازار سهام نقطه تقاطع خریداران و فروشنده‌های سهام است.
در بازار سهام، سرمایه‌گذاران با ارائه یک قیمت خاص، پیشنهاد خود را ارائه می‌کنند و فروشندگان نیز به دنبال قیمت مشخصی هستند. وقتی این دو قیمت‌ها با هم تطبیق یابند، معامله انجام می‌شود.
سرمایه‌گذاری در سهام علاوه بر تغییرات قیمت سهام، می‌تواند در بخش تقسیم سود که سالیانه انجام می‌شود نیز سوددهی داشته باشد. بررسی عملکرد سال‌های گذشته‌ی شرکتها مشخص می‌کند که سود کسب‌شده برای هر سهم در چه محدوده‌ای است.
مزایای سرمایه‌گذاری در بورس
- میزان سرمایه شما برای ورود به بورس مهم نیست! معمولا اغلب افراد برای شروع سرمایه گذاری، نگران مبلغ دارایی و میزان سرمایه اولیه خود هستند.
- پس‌اندازهای کوچک به گردش در می‌آیند! با ورود به بازار بورس، امکان سرمایه گذاری با رقم های کم نیز وجود دارد. مبالغ کمی مانند یک میلیون که نمی‌توان با آن کسب و کار راه‌اندازی کرد، به راحتی در بورس قابل سرمایه‌گذاری هستند.
- نگران نقد شدن سرمایه خود نخواهید بود! هر زمان که مایل باشید، می‌توانید سهام خود را بفروشید و دو روز بعد آن را برداشت کنید. بنابراین، نسبت به ابزارهای دیگر، نقدشوندگی سرمایه شما بالاتر خواهد بود.
- تنوع درآمدی خواهید داشت! هنگامی که سهام شرکتی را می‌خرید، در واقع، سهامدار آن شرکت می‌شوید و در سودآوری شرکت سهیم خواهید شد.
- از شفافیت سرمایه‌گذاری خود در بازار مطمئن خواهید بود! تمامی شرکت‌هایی که عضو بورس هستند، بر اساس قانون وظیفه دارند اطلاعات مجاز خود را طی دوره‌های زمانی در اختیار فروشندگان و خریداران قرار دهند.
- از هر نقطه دنیا، می‌توانید در بورس سرمایه‌گذاری کنید! کافیست با یک کامپیوتر به اینترنت متصل شوید و معاملات دلخواه خود را از طریق پلتفرم‌های معاملاتی متنوع که برای موبایل‌ها، تبلت‌ها و کامپیوترها ساخته شده‌اند، انجام دهید.
- سرمایه خود را در مقابل تورم، حفظ خواهید کرد! ارزش پول در طول زمان خود به خود کاهش می‌یابد و با توجه به تورم موجود در جامعه، در صورتی که پس‌اندازهای خود را در جای مناسبی سرمایه‌گذاری نکنید، ارزش آن کاسته خواهد شد.
معایب سرمایه گذاری در بورس
- سرمایه‌گذاری در بورس، چنانچه بدون برنامه و از روی عدم آگاهی انجام شود، ممکن است ضررهای هنگفتی را به شما تحمیل کند.
- خرید سهام شرکت‌هایی که برای اولین بار وارد بورس می‌شوند (عرضه اولیه)، معمولا با سود خوبی همراه است ولی مقدار سهامی که می‌توانید خریداری نمایید محدود است.
- رشد یا سقوط بورس، گاهی نسبت به یک عامل محرک، در مقایسه با سایر روش‌ها، واکنش‌های معکوس دارد. به این معنی که ممکن است یک عامل خارجی؛ اثر مثبت روی قیمت طلا داشته باشد ولی روی بورس اثر منفی بگذارد.
- امکان خرید و فروش سهام در هر روز هفته و هر ساعت روز ممکن نیست و دسترسی به دارایی شما ممکن است تا باز شدن بازارها و پیدا شدن مشتری مناسب چند روز طول بکشد.
سخن پایانی
همانگونه که گفته شد، ابزارها و گزینه‌های متنوعی برای سرمایه‌گذاری وجود دارد که دلار، طلا یا بورس از مشهورترین آنهاست. نکته‌ای که نباید فراموش شود این است که سرمایه‌گذاری به مهارت، دانش و اطلاعات کافی نیاز دارد و کاملا یک حرفه تخصصی است.
سامانه مدیریت ثروت مانو، شرایطی را فراهم کرده است که افراد با هر سطح از دانش مالی و بدون نیاز به صرف زمان بابت تحلیل اخبار و مولفه‌های اقتصادی، متناسب با درجه ریسک‌پذیری خود، بهترین گزینه‌های سرمایه‌گذاری را به صورت غیرمستقیم انتخاب کنند.
بازار اول و دوم بورس چیست و چه تفاوتی با هم دارند؟
بر اساس یک طبقه‌بندی که از شهریور سال ۱۳۸۱، توسط سازمان بورس اوراق بهادار صورت گرفت، کلیه‌ی شرکت‌های پذیرفته شده در بازار بورس در دو دسته‌ی بازار اول و بازار دوم قرار گرفتند. درواقع این تقسیم‌بندی با توجه به معیارهای عمومی و کلی شامل اندازه، میزان شناوری سهام و نقدشوندگی، شفافیت و اطلاع‌رسانی و تداوم سودآوری شرکتها صورت پذیرفت. شما به عنوان کسی که قصد خرید سهام و سرمایه‌گذاری مستقیم در بورس را دارید، با داشتن کد بورسی می‌توانید سهام هرکدام از شرکت‌های لیست شده در بازار اول و دوم بورس را خریداری کنید و هیچ محدودیتی در این زمینه برایتان وجود نخواهد داشت. پس علت نامگذاری بازارهای مختلف به اسم بازار اول و دوم و تابلوهای مختلف چیست؟ با ادامه‌ی این مقاله از سری مقالات آموزش بورس در چراغ همراه باشید تا ضمن آشنایی با تعریف و تفاوت‌های اصلی میان دو بازار اول و دوم، پاسخ این سوال را هم دریافت نمایید.
معرفی بازار اول و دوم بورس
معرفی بازار اول و دوم بورس
خب همان‌طور که گفتیم بازار بورس به دو بخش بازار اول و دوم بورس تقسیم‌بندی می‌شود که به آنها بازار اولیه و ثانویه نیز می‌گویند. بازار اول مشتمل بر دو تابلوی اصلی و فرعی و بازار دوم مشتمل بر فهرست اولیه و مشروط تصویب شده است.
بازار اول یا اولیه چیست؟
بازار اول که به آن بازار اولیه یا اصلی نیز گفته می‌شود، بازاری است که شرکتها برای اولین بار می‌خواهند در آنجا نام خود را ثبت کرده و شروع به فعالیت نمایند. درواقع، شرکتها برای بار اول اوراق قرضه و سهام جدیدشان را برای عموم و سرمایه‌گذاران در این بازار به فروش می‌گذارند. نماد بازار اولیه در کشور ما «بانک» است.
عرضه اولیه یا IPO نمونه‌ای از بازار اولیه است. IPO، زمانی اتفاق می‌افتد که یک شرکت خصوصی برای نخستین بار سهام عمومی را منتشر کند. این معاملات، برای سرمایه‌گذاران فرصتی را فراهم می‌کند تا اوراق بهادار را از بانکی خریداری نمایند که پذیره‌نویسی اولیه را برای یک سهام خاص انجام داده است؛ درواقع این اولین فرصتی است که در آن سرمایه‌گذاران به واسطه‌ی خرید سهام به سرمایه‌ی شرکت کمک خواهند کرد. به عبارتی می‌توان گفت که سرمایه‌ی سهام شرکت از وجوه حاصل از فروش سهام در بازار اولیه تشکیل شده است. به این ترتیب، مشاغل و دولت‌هایی که می‌خواهند سرمایه‌ی بدهی تولید کنند می‌توانند انتشار اوراق قرضه کوتاه‌مدت و بلندمدت در بازار اولیه را انتخاب کنند.
نکته: نکته‌ی مهمی که در رابطه با بازار اول باید بدانید این است که در آن اوراق بهادار مستقیماً از یک ناشر خریداری می‌شوند.
بازار دوم یا ثانویه چیست؟
بازار دوم که به آن بازار ثانویه هم می‌گویند، بازاری است که شرکتها سهام خود را در آن معامله می‌کنند. درواقع دارایی‌هایی که ابتدا در بازار اولیه مورد معامله قرارگرفته‌اند، در بازار ثانویه، مجدداً مورد معامله قرار خواهند گرفت و نماد آن در کشور ما بورس است. به عبارتی، در بازار ثانویه هیچ شرکتی تاسیس نمی‌شود و فقط شرکت‌هایی که قبلا در بازار اولیه ثبت شده‌اند، از یک سری فیلدها و شرایط عبور می‌کنند تا بتوانند مجدد سهام خود را مورد معامله در بازار بورس قرار دهند. مشخصه‌ی معین بازار ثانویه این است که در آن، سرمایه‌گذاران بین خودشان معامله می‌کنند؛ یعنی در بازار ثانویه، سرمایه‌گذاران اوراق بهادار منتشر شده را بدون دخالت شرکت‌های صادرکننده معامله می‌کنند. برای مثال، در این بازار قصد خرید سهام شرکتی را داشته باشید، فقط با یک سرمایه‌گذار دیگر که سهام آن را در اختیار دارد معامله خواهید کرد.
علت نامگذاری بازارهای مختلف به اسم بازار اول و بازار دوم
همان‌طور که در ابتدای مقاله هم اشاره شد، سرمایه‌گذاران برای سرمایه‌گذاری در بورس بدون توجه به بازار اول و بازار دوم، می‌توانند سهام شرکتی که مدنظرشان است را بخرند و سرمایه‌گذاری و معامله کنند. اما علت اصلی نامگذاری بازارهای مختلف به اسم بازار اول و بازار دوم بورس چیز دیگری است؛ شرکت‌های سهامی برای پذیرش در بورس باید شرایط خاصی داشته باشند وگرنه باید قید بورس را بزنند یا اینکه سراغ بازار فرابورس بروند. این شرایط که مربوط به وضعیت مالی و سودآور بودن شرکت و کیفیت گزارش حسابرس مستقل از وضعیت مالی شرکت است را می‌توانید در جدول زیر ببینید:
علت نامگذاری بازارهای مختلف به اسم بازار اول و بازار دوم
درباره‌ی معیارهای اختصاصی برای حضور در بازار اول و دوم بورس هم مهمترین مورد، میزان سرمایه‌ی شرکت می‌باشد. در واقع، شرکت‌های ثبت شده با بیش از ۱۰۰ میلیارد تومان سرمایه، می‌توانند برای حضور در تابلوی اصلی بازار اول بورس تهران درخواست دهند، اما شرکت‌های دیگر باید سراغ تابلوی فرعی یا بازار دوم بروند.
تفاوت بازار اول و دوم بورس در چیست؟
درک تفاوت بازار اول و دوم بورس بسیار اهمیت دارد. در ادامه این تفاوت‌ها را آورده‌ایم:
۱. قیمت‌های بازار اولیه اغلب از قبل تعیین می‌شوند، درحالی‌که قیمت‌ها در بازار ثانویه توسط نیروهای اساسی عرضه و تقاضا تعیین می‌شود.
۲. تفاوت دیگر بازار اول و دوم بورس در میزان سرمایه است؛ سرمایه‌ی ثبتی شرکت‌های بازار ثانویه بورس باید حداقل ۲۰۰ میلیارد ریال و درصد شناوری آنها حداقل ۱۰% و سهامی عام باشند. اما شرکت‌هایی که سرمایه و سودآوری و درصد شناوری آزاد مناسبی دارند (طبق جدول بالا) و نشانی از چشم‌انداز مثبت و سودآوری مناسب در آنها دارد، در بازار اول پذیرفته می‌شوند.
۳. هرگونه درآمد حاصل از فروش سهام در بازار اولیه، اهمیت بازارهای سهام پس از محاسبه‌ی هزینه‌های اداری بانک، به شرکت صادرکننده سهام می‌رسد. اما از آنجایی‌که در بازار ثانویه، معامله بین سرمایه‌گذاران اتفاق می‌افتد، عواید حاصل از فروش سهام به سرمایه‌گذار فروش می‌رسد نه به شرکتی که سهام را صادر کرده است یا به بانک پذیره‌نویسی.
در بخش‌های بعدی جزییات بیشتری از شرایط حضور شرکتها در تابلوهای مختلف بورس را بیان خواهیم کرد.
شرایط عمومی پذیرش شرکتها در سازمان اهمیت بازارهای سهام بورس اوراق بهادار تهران
شرایط عمومی پذیرش شرکتها در سازمان بورس اوراق بهادار تهران
به‌طور کلی شرکت‌هایی در سازمان بورس اوراق بهادار تهران پذیرفته شده هستند که:
- نزد سازمان بورس و اوراق بهادار، ثبت شده باشند.
- تمام بهای اسمی سهام در آنها پرداخت شده باشد.
- سهام با نام و دارای حق رای در آنها وجود داشته باشد.
- هیچ محدودیت قانونی موثر برای نقل و انتقال یا اعمال حق رای توسط صاحبان آن وجود نداشته باشد.
شرایط اختصاصی پذیرش شرکت‌های موجود در بازار اول و دوم بورس : بازار اول
برای پذیرش شرکت‌های بورسی در بازار اول و دوم بورس شرایطی وجود دارد که در ادامه هریک از آنها را به‌صورت جداگانه بیان خواهیم کرد. ابتدا می‌پردازیم به شرایط و ضوابط پذیرش شرکتها در بازار اول:
شرایط اختصاصی پذیرش شرکت‌های موجود در بازار اول: تابلوی اصلی
- وجود حداقل شناوری سهام ۲۰%
- عدم وجود زیان انباشته در ترازنامه
- وجود حداقل ۳ سال سابقه‌ی فعالیت پیش از پذیرش
- حداقل نسبت حقوق صاحبان سهام به کل دارایی‌ها ۳۰% باشد.
- دارابودن حداقل میزان سرمایه ثبت شده شرکت ۱۰۰۰ میلیارد ریال
- دعاوی حقوقی دارای اثر با اهمیت بر صورت‌های مالی وجود نداشته باشد.
- سیستم حسابداری مطلوبی به لحاظ مالی و بهای تمام شده، وجود داشته باشد.
- صورت‌های مالی توسط حسابرس معتمد سازمان بورس و اوراق بهادار، تایید شود.
- محکومیت قطعی کیفری برای اعضای هیئت مدیره و مدیر عامل، وجود نداشته باشد.
- صورت‌های مالی دو دوره‌ی منتهی به پذیرش، فاقد موارد مردودی یا عدم اظهار نظر توسط حسابرس باشد.
- سودآوری در ۳ دوره‌ی مالی متوالی منتهی به زمان پذیرش و چشم‌اندازی روشن از لحاظ سودآوری مشاهده شود.
شرایط اختصاصی پذیرش شرکت‌های موجود در بازار اول: تابلوی فرعی
- وجود حداقل شناوری سهام ۱۵%
- عدم وجود زیان انباشته در ترازنامه
- وجود حداقل ۳ سال سابقه فعالیت پیش از پذیرش
- دارابودن حداقل سرمایه ثبت شده شرکت ۵۰۰ میلیارد ریال
- حداقل نسبت حقوق صاحبان سهام به کل دارایی‌ها ۲۰% باشد.
- سیستم حسابداری مطلوبی به لحاظ مالی و بهای تمام شده وجود داشته باشد.
- هیچ‌گونه دعاوی حقوقی دارای اثر با اهمیت بر صورت‌های مالی، وجود نداشته باشد.
- محکومیت قطعی کیفری برای اعضای هیئت مدیره و مدیر عامل، وجود نداشته باشد.
- صورت‌های مالی توسط حسابرس معتمد سازمان بورس و اوراق بهادار، به تایید رسیده باشد.
- صورت‌های مالی دو دوره منتهی به پذیرش، فاقد موارد مردودی یا عدم اظهار نظر توسط حسابرس باشد.
- سودآوری در ۲ دوره‌ی مالی متوالی منتهی به زمان پذیرش و چشم اندازی روشن از لحاظ سودآوری، ارائه شود.
بازار اول و دوم بورس : شرایط اختصاصی پذیرش شرکت‌های موجود در بازار دوم
- وجود حداقل شناوری سهام ۱۰%
- عدم وجود زیان انباشته در ترازنامه
- دارابودن حداقل ۲ سال سابقه فعالیت قبل از پذیرش
- وجود حداقل سرمایه ثبت شده شرکت ۲۰۰ میلیارد ریال
- حداقل نسبت حقوق صاحبان سهام به کل دارایی‌ها، ۱۵% باشد.
- دعاوی حقوقی دارای اثر با اهمیت بر صورت‌های مالی، وجود نداشته باشد.
- سیستم حسابداری مطلوبی به لحاظ مالی و بهای تمام شده وجود داشته باشد.
- محکومیت قطعی کیفری برای اعضای هیئت مدیره و مدیر عامل، وجود نداشته باشد.
- صورت‌های مالی توسط حسابرس معتمد سازمان بورس و اوراق بهادار، به تایید رسیده باشد.
- سودآوری در ۱ دوره‌ی مالی منتهی به پذیرش و چشم اندازی روشن از لحاظ سودآوری، ارائه شود.
سخن آخر
در این مقاله از سری مقالات آموزش بورس در سایت آموزش چراغ راجع به بازار اول و دوم بورس و تفاوت‌های میان آن دو و همچنین شرایط پذیرش در هر یک از این بازارها صحبت کردیم. گفتیم که شرکت‌هایی که سهام‌شان در بورس معامله می‌شود، براساس شرایطی که دارند در بازارهای اول و دوم و تابلوهای فرعی و اصلی مورد معامله قرار می‌گیرند. اما این تابلوها برای یک سهامدار، هیچ محدودیتی از لحاظ خرید و فروش ایجاد نمی‌کند. بنابراین، سرمایه‌گذاران می‌توانند با کد بورسی اختصاصی که دارند، در تمام این بازارها خرید و فروش انجام دهند. چراغ، به عنوان پلتفرم آموزش و کاریابی در تلاش است تا با بیان نکات آموزشی مهم در زمینه‌ی کار و سرمایه‌گذاری به شما برای رسیدن به موفقیت در این زمینه‌ها کمک نماید.
دیدگاه شما