ویژگی‌های طرح پانزی

کلاهبردار یا طراح پانزی از صبر بالایی برخودار است و تا زمانی که به آن هدف خود در طرح نرسد هیچگاه اقدام به فروپاشی طرح نمی کند بلکه پیروزی کلاهبردار پانزی در ترویج دیگران به آوردن سرمایه است بدین نحو که سرمایه گذار اول، سرمایه ای بالغ بر یک میلیارد می آورد و مطابق با قرارداد که عموماً در حضور یک وکیل دادگستری یا به اصطلاح وکیل بین ­المللی (که صرفاً نقش پوشش را دارد) منعقد شده، سرمایه گذار بعد از سه ماه جدای از سود پول، قرارداد را فسخ و اصل سرمایه را می گیرد.

طرح پونزی (Ponzi Scheme)

نقشه یا بازی پونزی نوعی کلاهبرداری در سرمایه­‌گذاری توسط اشخاص حقیقی یا حقوقی است به این ترتیب که سود سپرده­‌گذاران قدیمی با سپرده سپرده‌گذاران جدید پرداخت و معمولاً برای جذب سپرده­‌های بیشتر سودهای بالاتر و غیرمتعارف پیشنهاد می‌شود.

متاسفانه طمع پول و درآمد آسان می‌تواند هرکسی را به دام کلاهبرداران بیندازد.

با افزایش مشکلات اقتصادی، کلاهبرداران نیز از ترفندهایی که در زمینه کسب سود است بیشتر استفاده می‌کنند.

یکی از این روش‌های کلاهبرداری، استفاده از طرح پونزی (تلفظ Ponzi) است که امروز می‌خواهیم در این مقاله از بورسینس در مورد آن صحبت کنیم.

طرح پونزی چیست؟

طرح پونزی یا طرح پانزی (به انگلیسی Ponzi Scheme) به روش کلاهبرداری‌ای گفته می‌شود که در آن به سرمایه‌گذاران قول بازگشت سرمایه و سود را با کمترین ریسک می‌دهد.

به طور کلی در دنیای اقتصاد امروز هیچ فعالیت سودآوری نمی‌تواند بدون ریسک باشد و هرکس با هر ظاهری به شما وعده درآمد آسان را داد، حرف او را قبول نکنید.

به زبان ساده در یک طرح پونزی هر روز سرمایه‌ افراد جدیدی گرفته شده و از روی همان سرمایه‌های جدید به سرمایه‌گذاران قدیمی سود داده می‌شود!

این کار شبیه همان طرح هرمی است و پایه هردوی این روش‌های کلاهبرداری “گرفتن پول از سرمایه‌گذاران جدید” برای پرداخت سود “سرمایه‌گذاران قدیمی‌تر” است.

در این روش‌های هیچ ارزشی تولید نمی‌شود و هیچ گردش سرمایه‌ خاصی اتفاق نیفتاده است. تنها تا زمانی که سرمایه‌گذاران جدید به مجموعه اضافه شوند، سود افراد پرداخت شده و در صورتی که اضافه شدن افراد جدید قطع بشود، این طرح لو رفته و همه چیز برملا می‌شود.

در واقع دیگر پول کافی برای پرداخت سود وجود نداشته و به دلیل عدم تولید ارزش، پول جدیدی هم بدون سرمایه‌گذاران جدید اضافه نمی‌شود و همه افراد درون مجموعه پول خود را از دست می‌دهند.

چگونه متوجه یک طرح پونزی شویم؟

با دانستن این مطالب که در ادامه گفته می‌شود؛ می‌توانید به راحتی تمام طرح‌های پونزی و راه‌های سرمایه‌گذاری درست و اصولی را از هم جدا کنید. در واقع می‌توانید متوجه یک طرح پونزی بشوید.

همانطور که گفته شد طرح پونزی یک کلاه‌برداری از طریق سرمایه‌گذاری است که در آن به افراد وعده سود بسیار زیاد همراه با ریسک کم و یا اصلا بدون ریسک داده می‌شود. شرکت‌هایی که با طرح پونزی کار می‌کنند، تمام تمرکز خود را بر روی جذب افراد و مشتری‌های جدید می‌گذارند و به دنبال خلق ارزش نیستند.

این درآمد جدید از طریق سرمایه‌گذاران جدید به افراد قدیمی‌تر داده می‌شود و به آن‌ها می‌گویند که این سود از فعالیت‌های اقتصادی و سرمایه‌گذاری در پروژ‌های سنگین به دست آمده است.

طرح‌های پونزی بر جریان ورود سرمایه‌گذاران جدید پایدار است و زمانی که این جریان قطع شود، طرح شکست خورده و همه چیز برملا می‌شود؛ اما تا آن زمان تعداد بسیاری از افراد پول‌ و زمان با ارزش‌تر از پول خود را از دست داده‌اند.

ریشه‌های طرح پونزی

نام طرح پونزی از کلاهبرداری به اسم چارلز پونزی برداشته شده است که این کار را برای اولین بار در سال 1919 اجرا کرد.

در آن زمان سرویس خدمات پستی کوپن‌هایی برای پاسخ‌ دادن به نامه‌های بین‌المللی تهیه کرده بود که به فرستنده نامه اجازه می‌داد یک تمبر پستی را پیش‌خرید کند و در نامه خود قرار دهد.

گیرنده‌ نامه این کوپن را در کشور خودش به یه اداره پست محلی برده و تمبر مخصوص ارسال نامه‌های هوایی را برای پاسخ دادن به نامه تهیه می‌کرد.

تغییر دائم و نوسان زیاد قیمت‌های مربوط به پست باعث شده بود که قیمت تمبر در برخی کشورها پایین‌تر از جاهای دیگر باشد. چارلز پونزی افرادی را استخدام کرد تا کوپن‌های ارزان قیمت کشورهای دیگر را خریداری کرده و برای او بفرستند.

سپس این فرد این کوپن‌ها را با تمبر‌هایی که گران‌تر از کوپن اصلی بودند عوض می‌کرد و به مردم با سود بیشتر می‌فروخت.

این کار به نوعی دلالی محسوب می‌شود که گرچه برای اقتصاد یک منطقه مضر است؛ اما غیرقانونی نیست. پونزی آدم حریص و طمع‌کاری بود و این ویژگی‌ او باعث شد که فعالیت‌های خود را گسترش دهد.

او تحت نام شرکت خود، که مخصوص خرید و فروش اوراق بهادار بود، به مردم قول سود 50 درصد در 45 روز و 100 درصد در 90 روز را داد. با توجه به موفقیت عظیم او در زمینه تمبرها افراد زیادی جذب این پیشنهاد او شدند.

سرمایه‌گذاران پول‌های هنگفتی به وی دادند و او به جای سرمایه‌گذاری این مبالغ آن‌ها را نگه داشته و بین آن‌ها به عنوان سود توزیع می‌کرد. این کلاهبرداری تا ماه آگوست سال 1920 میلادی ادامه داشت تا اینکه روزنامه بوستون پست شروع به تحقیق در مورد این شرکت خرید و فروش اوراق بهادار کرد.

در نتیجه این تحقیقات، چارلز پونزی در 12 آگوست سال 1920 میلادی توسط مقامات فدرال دستیگر شد و به جرم کلاهبرداری محکوم گردید.

نشانه‌های طرح پونزی

طرح پونزی در سال 1920 تمام نشد و تا همین الان که در حال مطالعه این مقاله هستید به روش‌های مختلف در حال اجراست. با پیشرفت بشر و تکنولوژی شکل‌های مختلفی از این روش‌ کلاهبرداری به وجود آمدند که برخی از آن‌ها به سختی قابل تشخیص هستند.

در سال 2008 فردی به اسم Bernard Madoff یک طرح پونزی جدید را راه‌اندازی کرد که در آن گزارشات جعلی مربوط به معاملات مختلف را به مشتری‌هایش نشان می‌داد تا آن‌ها متقاعد شوند که یک سرمایه‌گذاری، که وجود خارجی ندارد، در حال انجام است.

اما شما که در حال خواندن این مقاله هستید، نگران نباشید؛ زیرا با وجود پیشرفت تکنولوژی، طرح‌های پونزی ویژگی‌های یکسان و مشابهی دارند که تشخیص آن‌ها را ساده‌تر می‌کند. در ادامه برخی از این ویژگی‌ها را معرفی کرده‌ایم:

• تضمین سود بسیار بالا با ریسک کم
• تداوم در پرداخت سود بدون توجه به شرایط بازار
• سرمایه‌گذاری‌هایی که در یک جای رسمی ثبت نمی‌شوند
• سرمایه‌گذار‌ی‌هایی که روش انجام آن‌ها به سرمایه‌گذاران توضیح داده نشده و یا گفته می‌شود کخ توضیح روش بسیار پیچیده است
• مشتری‌ها و سرمایه‌گذاران اجازه بازدید از کاغذبازی‌ها و اسناد مربوط به سرمایه‌گذاری و تجارت گفته شده را ندارند
• سرمایه‌گذاران برای بازگشت پول خود با مشکل مواجه می‌شوند

سخن پایانی

چیزی که همه می‌دانند این است که پول از راه حلال به هیچوجه به آسانی به دست نمی‌آید. برای ثروتمند شدن باید کار زیاد و فکر خلاق داشته باشیم و اگر هرکس به شما پیشنهاد درآمد آسان و بدون دردسر را داد، بدانید که یا جیب شما و یا جیب تعداد زیادی از افراد دیگر قرار است خالی شود.

هرکس و هر مجموعه‌ای پیشنهاد کاری را داد که نیازمند زحمت نباشد و در عین حال پول زیادی را به سمت شما روانه کند، قطعا در حال دروغ گفتن است.

این موضوع تقریبا محال است؛ ولی اگر در بین میلیون‌ها نفر قربانی طرح‌های هرمی و پونزی فردی را دیدید که از این راه ثروتمند شده است، بدانید که این ثروت به قیمت فقیر و بدبخت شدن هزاران نفر به دست آمده است و این کار از تمام جنبه‌ها کاری نا درست است.

یکبار دیگر نکات مهمی که در این مقاله گفته شد را با هم بررسی می‌کنیم:

• در یک طرح پونزی؛ درست مانند طرح‌های هرمی، سود سرمایه‌گذاران قدیمی‌تر از طریق پول سرمایه‌گذاران جدید پرداخت شده و به آن‌ها قول سود بسیار زیاد و ریسک کم داده می‌شود.
• هردوی این روش‌های کلاهبرداری بر پایه وجود سرمایه‌گذاران جدید استوار هستند و در صورت عدم اضافه شدن افراد جدید، طرح شکست می‌خورد.
• شرکت‌هایی که با طرح پونزی کار می‌کنند، تمام انرژی خود را بر روی جذب افراد جدید می‌گذارند و هیچ ارزش و کالای خاصی در این شرکت‌ها تولید نمی‌شود.

قصد شروع سرمایه‌گذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:

برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود:

آیا بیت کوین یک کلاهبرداری و طرح پانزی است؟

هنگامی که صحبت از سرمایه‌گذاری‌های با سود بالا می‌شود، ناخودآگاه بحث کلاه‌برداری‌های مختلف نیز پیش می‌آید. ارزش بیت‌کوین نیز در طی سال‌های اخیر به شدت رشد داشته است و موجب شده تا برخی افراد سودهای بزرگی کسب کنند. همین موضوع باعث شده است که برخی آگاهانه و برخی دیگر ناآگاهانه به بیت‌کوین و سایر ارزهای دیجیتال برچسب کلاهبرداری بزنند و از آن‌ها با عنوان طرح پانزی یاد کنند.

• 1) طرح کلاهبرداری پانزی به زبان ساده
• 2) ویژگی اصلی طرح پانـزی
• 3) آیا ارزهای دیجیتال طرح پانزی هستند؟
• 4) سخن پایانی

در این مقاله از داموندمگ ابتدا به این موضوع می‌پردازیم که طرح کلاهبرداری پانزی چیست و سپس بررسی می‌کنیم که آیا بیت‌کوین و سایر ارزهای دیجیتال یک طرح پانزی هستند یا خیر. اگر شما هم جز علاقه‌مندان به سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال هستید، اما از طرف دیگر نگران امنیت سرمایه خود هستید، پیشنهاد می‌کنیم تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.

دریافت سودهای بالا در بازار ارزهای دیجیتال امکان‌پذیر است، اما دقیقا به همین دلیل امکان فریب خوردن و کلاهبرداری در این فضا نیز بسیار بالا است. در این مقاله پانزی بودن یا نبودن ارزهای دیجیتال به صورت کامل و با زبانی ساده توضیح داده می‌شود و آگاهی شما در زمینه کلاهبرداری‌های رایج ارز دیجیتال تا حدی افزایش پیدا می‌کند که بتوانید ریسک سرمایه‌گذاری خود را کاهش دهید و فریب تبلیغات پر زرق و برق را نخورید.

طرح کلاهبرداری پانزی به زبان ساده

طرح پانزی یکی از نقشه‌های کلاهبرداری ویژگی‌های طرح پانزی سنتی است که قربانیان خود را با استفاده از ایجاد طمع و دستیابی به سودهای کلان فریب می‌دهد. این سیستم کلاهبرداری اولین بار توسط شخصی ایتالیایی به نام چالرز پانزی ابداع شد و به همین دلیل این روش کلاهبرداری، پانزی نام‌گذاری شد.

تصویر چالرز پانزی که کلاهبرداری پانزی را ابداع کرد.

شیوه کلاهبرداری پانزی به این شکل است که شخص کلاهبردار ابتدا یک شرکت یا یک سایت ایجاد می‌کند و با تبلیغات بسیار گسترده و بیان اهداف معقول و نقشه راه، بیان می‌کند که در صورت سرمایه‌گذاری به شما سودهای بالا پرداخت می‌شود. معمولا سناریویی که شخص کلاهبردار برای جذب مخاطبین اجرا می‌کند، با توجه به مسائل روز و برجسته در جامعه برنامه‌ریزی شده است و می‌تواند احساسات مردم را به خود جذب کند.

تصور کنید که خبرهایی منتشر شده است که امکان استفاده از اینترنت ماهواره‌ای به زودی برای تمام مردم امکان‌پذیر خواهد شد. این خبر بسیار مورد توجه جامعه قرار گرفته است و تمام رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی درباره آن صحبت می‌کنند و این مساله به یکی از موضوعات داغ جامعه تبدیل شده است.

در چنین شرایطی یک کلاهبردار به فکر ایجاد یک طرح پانزی می‌افتد. یک شرکت جعلی به همراه یک سایت اینترنتی ایجاد می‌کند و شروع به تبلیغات گسترده می‌کند. این شرکت جعلی ادعا می‌کند که قرار است تجهیزات اینترنت ماهواره‌ای تولید کند و نیاز به سرمایه اولیه دارد و هرکس در این شرکت سرمایه‌گذاری کند، به سودهای کلان دست پیدا می‌کند. همچنین این شرکت بیان می‌کند که فرصت سرمایه‌گذاری محدود است و هر چه زودتر سرمایه‌گذاری کنید، سود بیشتری کسب خواهید کرد.

تبلیغات گسترده شرکت و ظاهر موجه آن به همراه طمع به دست آوردن سودهای بیشتر، شما را به سرمایه‌گذاری در این شرکت ترغیب می‌کند. ولی چون همه چیز برای شما ناشناخته است، سعی می‌کنید احتیاط کنید و سرمایه‌گذاری خود را با مبلغ بسیار پایینی شروع کنید. اینجا است که روش پانزی راه خود را از سایر راه‌های کلاهبرداری جدا می‌کند.

در کلاهبرداری پانزی، پول شما در همان ابتدا سرقت نمی‌شود، بلکه روند به گونه‌ای پیش می‌رود که شما پول بیشتری در اختیار کلاهبردار قرار دهید و حتی دوستان و آشنایان خود را نیز به این کار دعوت کنید. همانطور که گفتیم شما در ابتدا با مبلغ بسیار اندک وارد سرمایه‌گذاری در این شرکت ناشناس می‌شوید، در ماه اول همه چیز خوب است و کلاهبردار سود وعده داده شده را به شما پرداخت می‌کند.

با دریافت سود بالا، حس طمع شما برانگیخته می‌شود و افسوس می‌خورید که چرا پول بیشتری سرمایه‌گذاری نکرده‌اید، بنابراین اعتماد شما به طرح پانزی بیشتر می‌شود و پول بیشتری در اختیار کلاهبردار قرار می‌دهید، همچنین دوستان و آشنایان خود را به سرمایه‌گذاری در این طرح تشویق می‌کنید.

شخص کلاهبردار در ابتدا سود سرمایه‌گذار اول را جیب خود پرداخت می‌کند و هنگامی که سرمایه‌گذاران بیشتری وارد طرح شوند، سود سرمایه‌گذار اول را از پول نفر دوم و سود نفر دوم را از پول نفر سوم پرداخت می‌کند و همینطور به صورت زنجیره‌ای سود نفرات اول از پول نفرات آخر پرداخت می‌شود.

تصور کنید شما هزار تومان در یک طرح پانزی سرمایه‌گذاری کرده‌اید و قرار است در ماه بعد پانصد تومان سود دریافت کنید، یک نفر دیگر هم بعد از شما وارد طرح شده است و هزار تومان سرمایه‌گذاری کرده است و قرار است دو ماه بعد پانصد تومان سود بگیرد. بنابراین شخص کلاهبردار پانصد تومان از پول نفر دوم را به عنوان سود به شما می‌دهد و تصور می‌کنید که این پول حاصل کارهای شرکت است.

هنگامی که فرد کلاهبردار متوجه شود که فرد جدیدی وارد طرح نمی‌شود و توانایی پرداخت سود به افراد اولیه را ندارد، تمام پول‌های موجود را برداشت کرده و فرار می‌کند. کلاهبردار می‌تواند با آوردن بهانه‌هایی همچون ارتقای زیر ساخت‌ها یا مشکلات انتقال پول، برای خود زمان بیشتر بخرد و افراد فریب خورده هنگامی متوجه از دست رفتن پول خود می‌شوند که بسیار دیر شده است و کلاهبردار فرار کرده است.

ویژگی اصلی طرح پانـزی

با توجه به مطالب گفته شده در بخش قبلی، جلب اعتماد یکی از اصلی‌ترین ویژگی‌های طرح پانزی به حساب می‌آید. شما در ابتدا با وعده‌های بسیار منطقی و تبلیغات گسترده وارد طرح می‌شوید. البته کاملا اطمینان نمی‌کنید و پول کمی را وارد طرح می‌کنید. بعد از آنکه طبق برنامه به شما سودهای بالا پرداخت می‌شود، اعتماد شما به این طرح بالا می‌رود و این قضیه تا حدی پیش می‌رود که به یکی از هواداران اصلی طرح تبدیل شده و دوستان و آشنایان خود را نیز به سرمایه‌گذاری در طرح پانزی تشویق می‌کنید.

بعد از چند ماه دریافت سود کلان، طمع شما نیز بیشتر می‌شود و در هر مرحله پول زیادتری را وارد طرح می‌کنید، اما غافل از این موضوع هستید که کلاهبردار پانزی منتظر یک فرصت مناسب است تا با تمام پول‌های جمع آوری شده فرار کند و این سودها صرفا طعمه‌هایی برای شکار بیشتر و بزرگ‌ترهستند.

آیا ارزهای دیجیتال طرح پانزی هستند؟

حال به سوال اصلی این مقاله بازمی‌گردیم، آیا ارزهای دیجیتال یک طرح کلاهبرداری پانزی هستند؟ جواب این سوال هم بله و هم خیر است. پاسخ خیلی پیچیده شد؟ نگران نباشید، آن را به صورت کامل توضیح خواهیم داد.

ابتدا باید بگوییم که ارزهای دیجیتال بزرگ همچون بیت‌کوین و اتریوم، سیستم‌های نوین پول الکترونیک هستند و جدید بودن آن‌ها به دلیل غیرمتمرکز بودن آن‌هاست. غیرمتمرکز بودن به این معناست که هیچ شخص یا نهاد مرکزی قابلیت کنترل شبکه این ارزهای دیجیتال را ندارد. این رمزارزها متعلق به همه افراد هستند و هر شخصی می‌تواند از آن‌ها استفاده کنند.

ارزش بیت‌کوین و اتریوم، همانند ارزش طلا و ارزش دلار به اعتماد مردمی بستگی دارد که از آن‌ها استفاده می‌کنند. چنانچه تمام مردم به این نتیجه برسند که بیت‌کوین ارزشمند است، قیمت آن افزایش خواهد یافت و چنانچه همه مردم علاقه خود را به آینده بیت‌کوین از دست دهند، امکان از بین رفتن ارزش بیت‌کوین و صفر شدن ارزش آن نیز وجود خواهد داشت. برای خواندن مطالب بیشتر می‌توانید مقاله آیا قیمت بیت‌کوین به صفر می‌رسد؟ را مطالعه کنید.

در نتیجه از آنجا که بیت‌کوین و اتریوم غیرمتمرکز هستند و همانند طلا صاحب ارزش هستند، نمی‌توان گفت که این ارزهای دیجیتال طرح پانزی هستند. چرا که هیچکس توانایی کنترل بلاکچین این ارزهای دیجیتال را ندارد و نمی‌تواند با کنترل سیستماتیک قیمت‌ها را بالا ببرد و با تمام پول‌ها فرار کند.

کلاهبرداری‌های پانزی نوین با ارز دیجیتال

البته باید بگوییم که برخی ارزهای دیجیتال نیز صرفا یک طرح پانزی هستند که با یک شکل جدید و نوین ارائه می‌شوند. همانطور که در مقاله اتریوم چیست؟ توضیح دادیم، امکان ایجاد ارزهای دیجیتال بر پایه بلاکچین اتریوم وجود دارد و هر شخصی می‌تواند برای خود یک رمزارز خلق کند. بنابراین این قضیه فرصتی را برای اجرای کلاهبرداری‌های پانزی جدید به وجود آورده است.

همانطور که توضیح دادیم، طرح‌های پانزی بر پایه موضوعات برجسته جامعه شکل می‌گیرند. هنگامی که قیمت ارزهای دیجیتال شاخص همانند بیت کوین افزایش پیدا می‌کند و سود سرمایه‌گذاری در بازار رمزارزها افزایش پیدا می‌کند. بیت‌کوین به تیتر اول رسانه‌ها تبدیل می‌شود و تمام افراد جامعه از سود ارزهای دیجیتال صحبت می‌کنند.

در چنین شرایطی تعدادی از افراد سودجو از فضای جامعه استفاده می‌کنند و به جای ایجاد شرکت پانزی، یک ارز دیجیتال ایجاد می‌کنند و تبلیغات گسترده ادعا می‌کنند که این رمز ارز جدید به قیمت‌های نجومی خواهد رسید و می‌تواند سود زیادی برای ویژگی‌های طرح پانزی دارندگان خود ایجاد کند.

یک مثال جدید از این نوع کلاهبرداری پانزی، توکن اسکویید گیم است که احتمالا از اتفاقات آن خبر داشته باشید. کلاهبرداران با استفاده از فضای ایجاد شده در مورد سریال کره‌ای اسکویید گیم، یک توکن با نام این سریال ایجاد کردند و با تبلیغات گسترده و بیان چشم اندازهایی در مورد آینده این توکن، اعلام کردند که قیمت این توکن به زودی افزایش خواهد یافت و سود بسیار زیادی در انتظار دارندگان آن خواهد بود.

کلاهبردارانی که توکن اسکویید گیم را ایجاد کرده بودند، پولی را که از فروش توکن به دست می‌آوردند، صرف معاملات صوری و افزایش قیمت این ارز دیجیتال می‌کردند. هر چه قیمت این توکن بیشتر می‌شد، افراد زیادی برای جا نماندن از سود آن را خریداری می‌کردند و همین عامل باعث افزایش بیشتر قیمت و رشد شدید این رمزارز شد، به طوری که قیمت این ارز دیجیتال رشدی 310 هزار درصدی داشت و به قیمت 2850 دلار رسید.

خریداران توکن اسکویید گیم فقط به سودهای چشم‌گیر این ارز دیجیتال فکر می‌کردند و طمع باعث شده بود که به این موضوع فکر نکنند که در یک طرح پانزی نوین گرفتار شده‌اند. کلاهبردارنی که این توکن را ایجاد کرده بودند، به محض رسیدن به فرصت مناسب تمام توکن‌های خود را فروختند و با پول‌های سرمایه‌گذاری شده فرار کردند. در نتیجه قیمت این رمزارز در عرض چند دقیقه به صفر رسید و یک سقوط قیمتی صد درصدی را تجربه کرد.

سخن پایانی

با شروع دوره ارزهای دیجیتال شکل‌های جدیدی از پول و ارزش خلق شده است، بنابراین نباید دور از انتظار باشد که با شکل‌های جدید و مدرنی از کلاهبرداری‌های قدیمی روبرو شویم. اگر در برخی خبرها می‌شنوید که برخی ارزهای دیجیتال کلاهبرداری پانزی هستند، به این معنا نیست که تمام رمزارزها یک طرح کلاهبرداری هستند.

ارزهای دیجیتال همانند دلار و طلا یک ابزار برای انتقال ارزش هستند و تا هنگامی که مردم از آن‌ها استفاده کنند، ارزشمند خواهند بود. همانند همه ابزارهای دیگر امکان سواستفاده از ارزهای دیجیتال برای کلاهبرداری وجود دارد. بنابراین نمی‌توان گفت که رمزارزها کلاهبرداری هستند و یا اینکه بگوییم هر اقدامی که با رمزارزهای صورت بگیرد، کاملا ایمن است.

چنانچه علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال هستید، قبل از هرگونه سرمایه‌گذاری پروژه مورد نظر خود را از لحاظ اعتبار و تیم سازنده کاملا بررسی کنید و صرفا با وعده‌های تبلیغاتی و برای کسب سود بیشتر وارد پروژه‌های کلاهبرداری پانزی نشوید. به همین جهت توصیه می‌کنیم که در بازار ارزهای دیجیتال بر روی رمزارزهای بزرگ و باسابقه سرمایه‌گذاری کنید و وارد پروژه‌های ناشناخته نشوید.

مشهورترین طرح های پانزی و کلاهبرداری در دنیای کریپتو را بشناسید

از عمر ارز دیجیتال تنها حدود یک دهه می گذرد و این فضا بازیگران برتر طرح های پانزی خود را به دست آورده است. در اینجا به سه عدد از آنها اشاره می‌کنیم. علاوه بر مزایای بارز در قالب ناشناس ماندن، دسترسی، سهولت استفاده و هزینه کم تراکنش ها، ارز‌های دیجیتال اشکالاتی جدی دارند که مانع از پذیرش جهانی آنها می‌شود. مهمترین آنها ارتباط بین ارز دیجیتال و جرم است. هر کس که این موضوع را حتی به صورت سطحی مورد مطالعه قرار داده ، می‌داند که بیت‌کوین (BTC) هنوز یک روش پرداخت محبوب در میان کلاهبرداران و مجرمان موجود در دارک وب است. ارز‌های دیجیتال ابزار بسیار مناسبی برای پولشویی، فرارهای مالیاتی و سرمایه گذاران متقلب است.

به نقل از کوین تلگراف ، امروز در مورد مشهور‌ترین طرح های پانزی هرمی ارز دیجیتال صحبت می کنم که باعث شده میلیون ها سرمایه گذار از آن متحمل ضرر شوند. این شرکت ها روی طرح های پانزی کار می‌کردند که به نام کلاهبردار ایتالیایی اوایل قرن بیستم نامگذاری شده است. این شرکت ها کالایی تولید نمی کند و خدماتی ارائه نمی دهد و تنها کاری که انجام می‌دهند بازاریابی شبکه ای است، که هر یک از اعضای هرم چندین عضو جدید دعوت کرده که آنها نفر بعدی را دعوت می‌کنند و همینطور ادامه می یابد.

تنها افرادی که در چنین سیستمی موفق به کسب درآمد می شوند، سازمان دهندگان و برخی سرمایه گذاران اولیه هستند که پول خود را به موقع پس گرفته اند. باقی شرکت کنندگان در هرم بدون پول، با بدهی یا در طرحهای پانزی هرمی ارز دیجیتال بدون توکن های ارزشمند باقی می مانند.

ارز دیجیتال وان کوین (OneCoin)

OneCoin یکی از بزرگترین پروژه های هرمی ارز دیجیتال محسوب می‌شود که از سال ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۷ کار کرده و حدود سه میلیون نفر را فریب داده و حدود ۵ میلیارد دلار از سرمایه گذاران خود کلاهبرداری کرده است. بنیانگذار One Coin، کلاهبردار بلغاری روژا ایگناتوا (Ruzha Ignatova) است. این هرم طبق طرح پانزی کلاسیک کار می کرد که در آن شرکت کنندگان برای هر شخص جدید دعوت شده پاداش دریافت می‌کردند.

این کلاهبردار مخاطبان خود را متقاعد کرد که به زودی OneCoin به تاثی گذارترین ارز دیجیتال جهان تبدیل می‌شود. حتی وعده دادند که بیت کوین را نابود می کنند. شایان ذکر است که کوین او حتی بلاک چین خود را نداشت و تنها در سایت های مرتبط با هرم پذیرفته می شد. برای نخستین بار دولت بلغارستان با انتشار پیامی در مورد خطرات شرکت در پروژه OneCoin و تهدید کلاهبرداران صحبت کرد زیرا این پروژه یک ابزار مالی نبود و توسط قانون گذارها کنترل نمی شد. این باعث شد که این هرم کشور را ترک کرده و از همکاری با بانک های بلغارستان امتناع کند.

اما خیلی زود انتقادات و هشدارهایی درباره شرکت در این طرح از انگلستان، اتریش و تایلند منتشر شد. ایتالیا و آلمان حتی فعالیت‌های OneCoin را در کشور ممنوع کرده و حساب های آنها را مسدود کردند. ایگناتووا به سادگی در جلسه بعدی با سرمایه گذاران در لیسبون شرکت نکرد و دیگر هرگز دیده نشد. اطلاعی در مورد محل وی در دست نیست.

دولت ایالات متحده روژا ایگناتوا را به تقلب و پولشویی متهم کرده است. در حالی که وی به ۲۵ سال زندان محکوم شده، مأموران اجرای قانون هنوز موفق شدند برخی از همدستان وی از جمله وکیل، برادر و شریک تجاری سابق وی را دستگیر کنند.

بیت کانکت ( BitConnect )

BitConnect یکی دیگر از بزرگترین پروژه های هرمی ارز دیجیتال است که از سال ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۸ کار می کرد. این طرح توسط توسعه دهندگان ناشناس ایجاد شد و توسط شخصی به نام ساتائو ناکاموتو (Satao Nakamoto) هدایت می شد.

شرکت کنندگان باید توکن های BCC را می‌خریدند و آنها را روی یک پلتفرم مخصوص قفل کنند و ربات تجاری باید به طور خودکار سود کسب می‌کرد. به اعضای این هرم وعده سود ۴۰ درصدی در ماه داده شده بود. طبق گفته اجرا کنندگان BitConnect، سرمایه گذاران قادر هستند با سرمایه گذاری اولیه ۱۰۰۰ دلار، در مدت سه سال ۵۰ میلیون دلار برداشت کنند.

اولین منتقد آن ویتالیک بوترین بود که توجه همه را به این واقعیت را جلب کرد که وعده سود ۱ درصد سود در روز یک طرح پانزی کلاسیک است. پس از مدتی مایکل نوووگراتز و خالق لایت کوین و چارلی لی با نظر بنیانگذار اتریوم موافقت کردند. در همان زمان دولت انگلستان از سازمان‌دهندگان BitConnect خواست تا مدل تجاری خود را فاش کند. با این حال این موضوع مانع از کلاهبرداری با شرکت در رویدادهای ارز دیجیتال و جذب سرمایه گذاران جدید نشد.

مقامات ایالات متحده برای خاتمه دادن به این داستان، BitConnect را یک هرم مالی خواندند و خواستار توقف آن شدند. توکن BCC پس از این موضوع ۹۰ درصد ریزیش داشت و سرمایه گذاران آن ۳.۵ میلیارد دلار از دست دادند و یکی از سازمان دهندگان این هرم به زندان رفت. هر چند دیوایش دارجی (Divayesh Darji) رئیس شاخه هندی BitConnect در سال ۲۰۱۹ با قید وثیقه آزاد شد.

ارز دیجیتال PlusToken

PlusToken جوانترین و بزرگترین پروژه های هرمی در سالهای اخیر است. این هرم در سال ۲۰۱۸ تأسیس شد و با وعده ۱۰ الی ۳۰ درصدی بازده سرمایه گذاری در ماه، در Chinese WeChat تبلیغ شد. حدود چهار میلیون نفر در طرح پانزی PlusToken شرکت کردند. گفته می شود کلاهبرداران با استفاده از ادبیات مالی، استفاده از ارزهای دیجیتال را به افراد آموزش می دادند اما در نهایت قصد داشتند تا آنها را به Plus token تبدیل کنند.

عدالت در مورد سازمان دهندگان این طرح اجرا شد و یک سال پیش شش نفر از آنها به درخواست مقامات چینی دستگیر شدند. با این حال ۳ میلیارد دلار از دست رفته‌ سرمایه گذاران قابل بازگشت نیست و همچنان در اختیار اعضای تیم PlusToken است. اخیرا در ۲۲ ژوئن، تمام توکن های EOS از کیف پول هرم خارج شده و به زودی این کار با تمام توکن های ETH تکرار می‌شود.

ٰبا وجود اینکه این اهرام به طور عملی فعالیت خود را متوقف کرده اند اما مدل های دیگر آنها به طور مداوم ظاهر شده و سرمایه گذاران بی تجربه را به خود جذب می‌کند. دولت نمی تواند برای همیشه در برابر چنین طرح هایی از شهروندان محافظت کند زیرا ممنوع کردن آنها به اثبات جرم نیاز دارد. در این حالت بهترین دفاع دانش است. اگر همه حاشیه سودهای عظیمی را که شرکت ها در ازای سرمایه گذاری پیشنهاد می دهند، به جای معدن طلا نشانه خطر ببینند، کلاهبرداران ارز دیجیتال به میزان قابل توجهی کمتر می‌شوند.

دابل وی (Double Way)

دابل وی به معنای واقعی کلمه یک طرح پانزی است. ؛ به‌طور خلاصه، طرح پانزی سیستمی با ذات کلاهبرداری است که در آن پول سرمایه گذاران قدیمی، با پول سرمایه گذاران جدید پرداخت می شود و هیچ فعالیت اقتصادی در آن صورت نمی‌گیرد؛ کاری که دقیقاً دابل وی انجام می‌دهد.

به بیان ساده، سیستم می‌گوید که مبلغ ۰.۰۸ اتر واریز کن و سپس دو نفر را به سیستم معرفی کن تا ۰.۱۶ اتر پورسانت بگیری. سپس آن دو نفر هم دو نفر دیگر را وارد سیستم می‌کنند و همینطور با ارتقای سطح که خودش مستلزم پرداخت هزینه است، شما به سودهای میلیونی می رسید.

در واقع خود سیستم فریاد می زند که یک طرح پانزی است. یعنی بقای سیستم و ادامه سودآوری شما به ورود افراد جدید بستگی دارد، بدون این‌که هیچ فعالیت اقتصادی انجام یا ارزشی ایجاد شود.

همچنین یک سیکل ۶۴ روزه در سیستم تعریف شده است، به این معنا که تا ۶۴ روز فرصت دارید تا به سطح ۸ برسید و ۵۱۰ نفر را به سیستم اضافه کنید، در غیر اینصورت دوباره باید با پرداخت هزینه، سطح خود را تمدید کنید.

در حقیقت و از دیدگاه کلان، شما باید پول را از جیب فرد دیگری خارج کنید و به جیب خودتان بریزید تا به قول تبلیغ کنندگان طرح سودآوری داشته باشید و این مصداق بارز کلاهبرداری است.

در طرح‌های پانزی عده بسیار کمی سود می‌کنند، اما اغلب افراد مشارکت کننده در نهایت با ضرر سیستم را ترک می‌کنند و سرنوشت خود سیستم چیزی جز فروپاشی نخواهد بود.

نوع دعوت افراد به سیستم هم در نوع خود جالب است و حتی گاهی در پوشش آگهی استخدام و درآمد در منزل انجام می شود.

اکو اسمارت و بنک آو ترون

این پروژه نیز مانند تمام طرح های پانزی دیگر از سیستم زیرمجموعه گیری برای سوددهی به سرشاخه ها استفاده می کند. هیچ فعالیت اقتصادی یا سرمایه گذاری مولدی وجود ندارد. البته نداشتن فعالیت اقتصادی مولد، ویژگی تمام پروژه های پانزی است، با این تفاوت که سایر پروژه ها حداقل ادعا می‌کنند که سود کاربران را با سرمایه گذاری و انجام فعالیت مولد تأمین می کنند؛ اما در این پروژه به وضوح ذکر شده است که سود کاربران، از سرمایه افراد تازه وارد تأمین خواهد شد!

این پروژه برخلاف پروژه های مشابهی مانند دابل وی، ظاهر تر و تمیز تری دارد و به خوبی بزک شده است. کارهای گرافیکی انجام گرفته در دو وب سایت اکو اسمارت و توکن ECS در سطح بالایی قرار دارد؛ اما پروژه خالی از محتواست. هیچ وایت پیپری در هیچکدام از این دو وب سایت دیده نمی شود.

مثل تمام پروژه های پانزی دیگر، در اکو اسمارت نیز سود افرادی که زودتر وارد شبکه شده اند، از سرمایه کاربران جدیدتر پرداخت خواهد شد و کاربران جدید متضرر خواهند شد. اما در وب سایت این پروژه، ادعا شده است از آنجاکه این پروژه یک قرارداد هوشمند است، امکان برداشت مبالغ از این قرارداد هوشمند برای شخص یا اشخاص توسعه دهنده وجود ندارد. اما سوال اینجاست که اگر برداشت سرمایه‌ها امکانپذیر نیست، چگونه از این مبالغ برای توسعه توکن ECS استفاده خواهد شد؟

همچنین کاربرانی که وارد می‌شوند هیچ راه فراری از پروژه ندارند.

شما هرگز قادر نخواهید بود اصل مبالغی را که در قالب ترون در این پروژه سرمایه گذاری کرده اید بازپس بگیرید.

بنک آو ترون نیز از لحاظ ساختاری کاملا مشابه با اکو اسمارت است. در این پروژه، کاربران می توانند با حداقل ۱۰ ترون سرمایه گذاری کنند. چهار پلن مختلف برای این سرمایه گذاری وجود دارد؛ پلن های الماس، پلاتینیوم، طلا و برنز.

در طرح الماس، هر کاربر روزانه به اندازه ۳.۷ درصد از سرمایه خود، سود می گیرد. این سود تا ابد ادامه خواهد داشت و این یعنی دریافتی شما از این طرح بی نهایت خواهد بود!

در پلن های پلاتینیوم، طلا و برنز هر کاربر در هر روز به ترتیب به اندازه ۴.۷، ۵.۷ و ۶.۷ درصد از سرمایه خود، سود خواهد گرفت. هر کدام از این طرح ها به ترتیب به‌مدت ۴۵، ۲۵ و ۱۸ روز ادامه خواهند داشت.

علاوه بر این، سودی نیز برای دعوت از دیگران پرداخت می‌شود. این سود نیز برای سه سطح مختلف به ترتیب ۵، ۲ و ۰.۵ درصد است.

در پروژه بنک آو ترون نیز فعالیت مفید خاصی صورت نمی‌گیرد. ماهیت علمی و فنی آن مشخص نیست؛ چراکه هیچ وایت پیپر و نقشه راهی وجود ندارد.

آیا دوج کوین یک طرح پانزی است؟!

ارزهای دیجیتال همیشه مخالفان و موافقان تندرویی داشته است. بسیاری از موافقان دوآتشه ارزهای دیجیتال فقط روی ابعاد مثبت این ارزها متمرکز می‌شوند و بسیاری از انتقادها را نمی پذیرند. چنین رویکردی در جهت مخالفش برای مخالفان تندروی رمزارزها وجود دارد. مخالفانی که بنای دشمنی را با ارزهای دیجیتال گذاشته‌اند و انتقادهای زیادی را به این ارزها وارد می‌کنند. یکی از انتقادهایی که اخیرا به ارزهای دیجیتال وارد شده است، مربوط به ارز دیجیتال پرحاشیه دوج کوین است. نیل کشکاری رئیس مینیاپولیس فدرال را یک طرح پانزی می‌داند. اما طرح پانزی چیست و چرا کشکاری این ادعا را کرده است؟! با باریپتو همراه باشید.

طرح پانزی چیست؟

طرح پانزی یکی از روش‌های کلاهبرداری سرمایه‌گذاری است که به دنیای ارزهای دیجتال هم نفوذ کرده است. طرح پانزی مشابه طرح هرمی عمل می‌کند. ایجادکننده‌های طرح پانزی ارزهای دیجیتال از مردم می‌خواهند که در ارز دیجیتال مورد نظر آن‌ها سرمایه‌گذاری کنند و سودهای بالا دریافت کنند. اما هیچ سرمایه‌گذاری ویژگی‌های طرح پانزی در کار نیست! صاحبان طرح پانزی اعتماد مشتری‌های خود را جلب می‌کنند و مشتری‌های بیشتری را جدب می‌کنند تا این که دیگر کسی اقبالی به طرح آن‌ها نشان ندهد، این رویه ادامه دارد و پس تمام شدن اقبال مشتری‌های جدید، شرکت منحل می‌شود و سرمایه مشتری‌ها به سرقت می‌رود.

طرح‌ های پانزی سابقه طولانی دارند و محدود به ارزهای دیجیتال نمی‌شوند. برای این‌که در دام این طرح‌ها نیفتید، باید به سودهای بالا و با ریسک پایین شک کنید. اصولا هر جا که سود بالایی وجود دارد، ریسک هم بالاست و شما پاداش ریسک خود را می‌گیرید. اگر خلاف این را مشاهده کردید، مشکوک شوید. نشانه‌های دیگری برای شناسایی طر حای پانزی وجود دارد که عبارت هستند از:

• در طرح های پانزی ، صرف نظر از شرایط بازار، سود پیوسته به مشتری‌ها پرداخت می‌شود
• استراتژی‌های سرمایه‌گذاری طرح های پانزی یا پنهان و مسکوت می مانند و یا اگر هم توضیح داده ‌شوند، توضیح پیچیده‌ و ثقیلی دارند
• در طرح های پانزی به مشتری‌ها اجازه داده نمی‌شود که سند رسمی سرمایه‌ گذاری خود را ببینند
• در طرح های پانزی ، مشتری‌ها برای خارج کردن سرمایه خود از طرح با مشکلاتی مواجه می‌شوند

آیا دوج کوین یک طرح پانزی است؟

به تازگی رئیس بانک فدرال رزرو مینیاپولیس (Federal Reserve Bank of Minneapolis) ادعا کرده است که دوج کوین که این همه غوغا کرده است و حمایت ایلان ماسک یکی از ثروتمندترین افراد دنیا را به همراه داشته است، یک طرح پانزی است. او معتقد است که دوج کوین به عنوان یک طرح پانزی توانسته است در قلب بسیاری از افراد علاقه‌مند به ارزهای دیجیتال نفوذ کند! در واقع، این نظر کشکاری در مورد دوج کوین در پاسخ به سوالی که پائول گروال در شبکه اجتماعی لینکدین مطرح کرد، به ثبت رسید. زمانی که گروال، مدیر ارشد حقوقی و دبیر شرکت کوین‌بیس (Coinbase) درباره فرم درست نوشتن واژه «دوج» سوال کرد. پست گراول و پاسخ کشکاری را در ادامه مشاهده می‌کنید.

این اولین بار نیست که Kashkari، ارزهای دیجیتال را هدف اظهارنظرهایش قرار داده است. در ماه فوریه سال 2020، او دارایی‌های دیجیتال مانند بیت کوین را فاقد ویژگی های ارزهای پایدار دانست و اوراق قرضه و سهام را به دلیل سختگیری در عرضه اولیه‌شان تمجید کرد.

کشکاری عضو امسال کمیته بازار باز فدرال (FOMC) که گروه مسئول تنظیم راهبرد پولی ایالات منحده آمریکاست، نیست. شاخه مینیاپولیس فدرال به عنوان یک عضو علی البدل FOMC در سال 2022 ایفای نقش می‌کند اما در سال 2023 به عنوان یکی از اعضای دارای حق رای کمیته تغییر مسئولیت می‌دهد.

با این‌که کشکاری امسال درباره سیاست‌های پولی ایالات متحده حق رای ندارد، مخالف هر اقدامی است که نرخ‌های بهره را تا پیش از سال 2023 افزایش دهد. خلاصه پیش‌بینی‌های نرخ بهره فدرال که هفته گذشته میلادی منتشر شد، این نکته را به همراه دارد که طراحان استراتژی‌ها بالا رفتن نرخ های بهره را تا پایان سال 2023 انتظار می‌کشند که زودتر از زمان مورد انتظار اتفاق می‌افتد.

آیا طوفانی در راه است؟!

این پیش‌بینی اصلاح شده ممکن است مربوط به افزایش شدید دلار آمریکا در هزینه سهام، کالاها و حتی ارزهای دیجیتال شود. ارزش دارایی‌های دیجیتال در روز یکشبنه کاهش پیدا کرده است که این یک اصلاح شدید از ریکاوری ملایم هفته اخیر است.

دارایی‌هایی مانند دوج کوین در اوایل امسال با FOMO خرده‌ای که توئیت‌های الان ماسک هم به کمک آن آمد، به این جریان اصلی وارد شدند. غوغایی که دوج کوین برپا کرد، با رشد 1800 درصدی در حجم توئیت‌هایش حتی بیت کوین را هم تحت‌الشعاع خودش قرار داد. اما زمانی که ارزش ارزهای دیجیتال فروکش کرد، به دوج کوین ضربه سختی وارد شد. به گزارش کوین‌تلگراف، نقدینگی ارز دیجیتال دوج کوین در ماه آوریل به طور مختصر از بیت کوین پیشی گرفت.

حالا با این اوضاع، به نظرتان دوج کوین یک طرح پانزی است یا بدون هیچ‌ سوء نیتی در دنیای ارزهای دیجیتال زندگی می‌کند؟!

سخن آخر

دوج کوین یکی از ارزهای دیجیتالی است که در روزهی اخیر هیاهویای بسیاری را بر پا کرده است که البته این جنجال‌ها فروکش کرده است. برای سرمایه‌ گذاری در بازار ارزهای دیجیتال یا ترید در این بازار پر رمز و راز نباید فریب هیاهوهای تبلیغاتی را بخورید و لارم است که با آگاهی و دانش پا به این جهان بگذارید. وارد شدن به دنیای جدید و پیچیده ارزهای دیجیتال نیازمند مهارت و دانش روز است.

اگر تصمیم خود را برای سرمایه ‌گذاری یا ترید در بازار ارزهای دیجیتال گرفته‌اید، می توانید از قابلیت دریافت وام تتر باریپتو استفاده کنید. باریپتو روی ارزهای دیجیتالی مانند بیت کوین، اتریوم، بایننس کوین، کاردانو، لایت کوین و چند رمزارز دیگر، وام تتر پرداخت می کند.

کلاهبرداری پانزی چیست؟

در ساده ترین شکل از کلاهبرداری، شخصی با فریب دادن شخص دیگر و توسل به اقدامات متقلبانه، قصد بردن مال دیگری را دارد و اگر اشخاص کمی آگاه نسبت به این قبیل اقدامات باشند، از افتادن در دام این افراد شیاد و کلاهبرداری پیشگیری می شود.

اما کلاهبرداران به تناسب رشد فناوری و تکنولوژی و آزمون و خطاء و تنوع در انواع وسایل و اقدامات متقلبانه، اشکال و مصادیق متفاوتی از کلاهبرداری را عرضه کردند که هدف خالی کردن جیب افراد طماع بوده است.

عموم این قسم از کلاهبرداری ها از طریق فضای مجازی، وسایل ارتباط جمعی و حتی سایت های قمار و شرط بندی انجام می شود که از ابتدای امر اشخاص فعال در این حوزه بر غیرقانونی بودن فعالیت این قبیل سایت ها و پیج های شرط بندی و قمار آگاهی دارند.

اما مشکل زمانی بروز پیدا می کند که شخص کلاهبردار با طراحی نقشه راه، مسیری کاملاً قانونی را برای رسیدن به هدف کلاهبرداری طی می کند که یکی از این قسم کلاهبرداری ها که در کشور ما کاملاً قانونی فعالیت خود را شروع می کند و با طرح و نقشه بعضاً بلند مدت سرمایه عظیمی جمع کرده و نابهنگام همچون زمین سستی، زیر پای سرمایه گذاران را خالی می کند و آن کلاهبرداری پانزی یا طرح پانزی است.

• در این شیوه کلاهبرداری که ریشه اصلی آن به کشور ایالات متحده امریکا بر می گردد، شخص طراح پانزی یا کلاهبرداری پانزی با چنین نقشه راه سعی در ترغیب بیشتر سرمایه گذاران را دارد اما مسیر ترغیب و تطمیع سرمایه گذاران به چه نحو است؟
• ریشه کلاهبرداری پانزی از کجا آمده؟
• شاخصه های اصلی این شیوه کلاهبرداری چیست تا سرمایه گذاران پیش از اینکه در دام این شیادین گیر بیفتند، با آگاهی از سرمایه گذاری صرفنظر شوند و اینکه چه راهکارهایی وجود دارد که در صورت اینکه قربانی کلاهبرداری پانزی شدیم، شکایت کنیم؟

در هیمن خصوص مورد به مورد به تشریح و پاسخ به پرسش های مطرح شده پرداخته می شود و ابتدا به بیان پیشینه تاریخی کلاهبرداری پانزی و ساختار فعالیت این طرح پرداخته، سپس شاخصه ها و ویژگی های اصلی این طرح به تفکیک موارد مورد بررسی و در نهایت مسیر طرح شکایت برای قربانیان این شیوه کلاهبرداری بیان می شود.

دسترسی سریع به عناوین:

پیشینه تاریخی و ساختار کلاهبرداری پانزی

طرح پانزی که به بر اساس نام طراح آن آقای چارلز پانزی نامگذاری شده است، به صورت کاملاً اتفاقی و بدون برنامه ریزی قبلی خلق شد.

بدین شکل که آقای پانزی در دهه ۲۰ قرن بیستم میلادی با فروش کوپن های بین المللی تمبر پستی افراد را دعوت به خرید با با پرداخت سود ۵۰ درصد سی روزه و ۱۰۰ درصد شصت روزه تشویق می کرد که در آن زمان با توجه به ایده و تفکر پشت پرده آن، مردم برای اینکه از این سود سرشار عقب نمانند، فوج فوج برای سرمایه گذاری بر روی طرح آقای پانزی روانه شده و به مرور سرمایه کلانی جمع و طرح به روز فروپاشی خود نزدیک و از هم می پاشد و اینجاست که سرمایه گذاران صرفاً با گرفتن چند قسط از سود خود، اصل سرمایه را باخته و دیگر امیدی به برگشت ندارند از همین رو آقای چارلز پانزی در تاریخ امریکا به بدنامی در عرصه کلاهبرداری شهره شد.

• اما به زبان ساده تر این طرح یا کلاهبرداری پانزی به چه نحو کار می کند؟

بهتر است موضوع را با مثالی ملموس تشریخ شود؛ فرض کنید شرکت صادرات و واردات زعفران با تبلیغات گسترده در فضای مجازی و روزنامه ها به دنبال جذب سرمایه گذار است با این محتوا که به ازای حداقل ۱۰۰ میلیون تومان ماهیانه سود ۱۵ درصد یا کمتر یا بیشتر دریافت کند مشروط بر اینکه اصل سرمایه محفوظ و در دوره های سه ماهه، شش ماهه و یکساله سرمایه گذار می تواند قرارداد را فسخ و اصل سرمایه را مطالبه کند و همچنین از بابت تضمین پرداخت سرمایه به دو برابر مبلغ سرمایه گذاری شده، سفته تودیع می شود و همچنین شرکت قابلیت استعلام از طریق مراجع ثبتی و رسمی را دارد.

این طرح اولیه کلاهبرداری پانزی است برای جذب سرمایه گذار؛ اما همانطور که در آگهی نوشته شده بود، سرمایه گذار می تواند بعد از سه ماه قرارداد را فسخ کند و اصل سرمایه را مطالبه کند.

• چطور طراح پانزی می تواند در سه ماه کلاهبرداری کند و سرمایه کلانی جمع کند؟؟

کلاهبردار یا طراح پانزی از صبر بالایی برخودار است و تا زمانی که به آن هدف خود در طرح نرسد هیچگاه اقدام به فروپاشی طرح نمی کند بلکه پیروزی کلاهبردار پانزی در ترویج دیگران به آوردن سرمایه است بدین نحو که سرمایه گذار اول، سرمایه ای بالغ بر یک میلیارد می آورد و مطابق با قرارداد که عموماً در حضور یک وکیل دادگستری یا به اصطلاح وکیل بین ­المللی (که صرفاً نقش پوشش را دارد) منعقد شده، سرمایه گذار بعد از سه ماه جدای از سود پول، قرارداد را فسخ و اصل سرمایه را می گیرد.

این خود اعتمادی در سرمایه گذار ایجاد می کند که مطابق با وعده خود عمل کردند و آن سرمایه گذار می شود مبلغ طراح پانزی برای معرفی کلاهبردار به دیگران و یا اینکه به مرور که تعداد سرمایه گذاران بیشتر می شود.

کلاهبردار پانزی از اصل سرمایه سرمایه گذاران جدید سود سرمایه گذاران قدیمی را پرداخت می کند و همین رویه ادامه دارد ممکن است یکسال و ممکن است چند سال تا اینکه کلاهبردار پانزی به هدف مالی پیش بینی شده در طرح پانزی برسد.

در واقع تفاوت آنجا محسوس می شود که سرمایه گذاران طرح پانزی در واقع هر کدام تابلوی گویای تبلیغاتی کلاهبردار پانزی می شود بدون اینکه تبلیغاتی در حجم گسترده کند همین امر اعتماد را برای سرمایه گذاران جدید فراهم می کند و بدون درنگ و تردید اقدام به سرمایه گذاری می کنند.

پس از آنکه طراح پانزی به هدف مالی در طرح خود رسیدی، شاید در کمتر ۲۴ ساعت نسبت به فروپاشی و منحل کردن این طرح نموده و سرمایه گذاران را با انبوهی از سرمایه از دست رفته تنها می گذارد.

در دهه ۷۰ شمسی قرن حاضر، برخی از مؤسسات مالی و اعتباری با بهره گیری از این طرح نسبت به کلاهبرداری از مردم اقدام کردند و می توان گفت کلاهبرداری پانزی امری جدید نیست و عموماً کلاهبرداران پانزی در شرایط شدید تورمی ظاهر می شوند چون مردم برای اینکه اصل سرمایه و پول خود را حفظ کنند و اینکه تجربه و تخصصی در سرمایه گذاری ندارند، به این اشخاص روی می آورند.